Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
Een afspraak, regeling, wet, … die zomaar genegeerd of met de voeten getreden kan worden
VD2015 online: ‘vodje papier’: stukje papier zonder enige waarde, maar volgens google wordt dit nauwelijks gebruikt in N&Z
google2015: ‘geen vodje papier’: .BE (>2.000) ; .NL (45) meestal mbt BE
Tindemans kondigde daarop op 11 oktober 1978 in de Kamer onverwacht en met gevoel voor dramatiek het ontslag van de regering aan met de legendarische woorden: “Voor mij is de grondwet geen vodje papier. (…) Ik ga van deze tribune weg, ik ga naar de koning en ik bied het ontslag van de regering aan.”
demorgen.be: Kamervoorzitter Bracke wil niet op de zaken vooruitlopen, maar benadrukt dat het reglement geen vodje papier is.
deredactie.be: “De VRT-beheersovereenkomst is geen vodje papier”
Premier Michel: ‘Grondwet is geen vodje papier’ | De Tijd
Zeker kansspel met kaarten, waarbij het er om gaat 31 punten te verzamelen; eenendertigen
Zie het WNT
Men zag hem nimmer dobblen, speelen,
Ten zij een ombertje op een deftige Partij,
Piquet, wisk, of trente un, daar was hij somwijl bij, (uit: J. le Francq van Berkhey: Jock en ernstige Akademische Vertellingen uit mijn jeugd. 1798)
Nu niet meer gangbaar Nederlands?
(verouderd in Nederland) koolmijn, mijnschacht
WNT: Put: Vlaamsch voor mijn; de koolputten, de koolmijnen.
Mijn vader heeft vroeger nog in de put van Beringen gewerkt.
Die putten zijn al verschei jaren toe.
koolmijn, mijnschacht
WNT: Put: Vlaamsch voor mijn; de koolputten, de koolmijnen.
- Het rek, waarop de lampjes stonden, die de mijnwerkers van hun nummer haalden iedermaal als zij den put in gingen, v. Bruggen, Verst. Mierennest.
Mijn vader heeft vroeger nog in de put van Beringen gewerkt.
Die putten zijn al verschei jaren toe.
een streek uithalen waardoor iemand anders benadeeld wordt
“Nu heeft hij mij weer een toer gelapt met de belastingen en ik kon dat geld wel goed gebruiken ! "(https://www.baby.be/nl/forum/)
“Het gemeentepersoneel, meer specifiek de groendienst van gemeente O. heeft ons namelijk een toer gelapt.”(https://opeendagalsvandaag.wordpress.com/)
Van Dale geeft (hand)koffer als synoniem met valies
woordgeslacht: de valies, Van Dale: het valies
typisch Vlaamse uitdrukkingen:
zie ook valiezen, zijn ~ maken, valiezen, (zijn) ~ pakken, valies, in de ~ zijn
West-Vlaams: de valieze
Steek uw valies maar in de koffer.
zijn koffers pakken, zich klaarmaken om (definitief) te vertrekken
Van Dale 2017 online: BE, spreektaal
ook: zijn valies maken/pakken
Hij was haar zo moe als kou pap, hij heeft zijn valiezen gemaakt en is vertrokken zonder nog iets te zeggen.
Vercauteren mag zijn valiezen pakken bij Al-Jazira – VoetbalNieuws.be
De kersverse communicatiedirecteur van het Witte Huis mag na tien dagen zijn valiezen pakken. (standaard.be)
uitspraakvariant van katapult
Van Dale 1976 katapult, 2. speeltuig voor jongens, bestaande uit een vorksgewijze gevormd takje aan welks uiteinden een stukje elastiek is bevestigd, dienende om steentjes, enz. weg te schieten, gewoonlijk kattepul genoemd
SN tenzij de Hageland-uitspraak met lange /aa/ is.
Als kleine jongens speelden we vroeger met een kattepul. We maakten die zelf, een houten v-vorm en een binnenband van een fiets.
Van Dale geeft (hand)koffer als synoniem met valies
woordgeslacht: de valies, Van Dale: het valies
typisch Vlaamse uitdrukkingen:
zie ook valiezen, zijn ~ maken, valiezen, (zijn) ~ pakken,valies, in de ~ zijn
West-Vlaams: de valieze
Steek uw valies maar in de koffer.
Van Dale geeft (hand)koffer als synoniem met valies
woordgeslacht: de valies, Van Dale: het valies
vergelijk koffer
typisch Vlaamse uitdrukkingen:
zie ook valiezen, zijn ~ maken, valiezen, (zijn) ~ pakken,valies, in de ~ zijn
West-Vlaams: de valieze
Steek uw valies maar in de koffer.
kunnen uitstaan, kunnen verdragen (van personen)
zie andere definitie van afkunnen
’t Moe ne vorte smeerlap zijn, want niemand kan hem af.
(Het moet een rotvent zijn, want niemand kan hem verdragen)
voor de gek gehouden worden
gekloot worden
pech hebben
“‘t was op jouw aanraden, dus ‘t is maar te hopen dat je me niet bij den buk gezet hebt”(https://www.autominded.be/forums/topic/1486-detailtopic/?page=86)
“Jan : één tip, Willy verantwoordelijk maken voor de centen is echt niet verstandig, voor je het weet ben je bij den buk gezet! Ge riskeert om geen enkele volwaardige maaltijd te kunnen nuttigen tijdens den dag en toch na 10 dagen je hebben en houden kwijt te zijn.”
(http://janenwillynaarrome.blogspot.com/2013/08/dag-1-wevelgem-avesnelles.html)
Ik val nooit met mijn gat in de beuter
’k vis al heel mijn leven achter ’t net
ik krijg de wind nooit ne keer van achteren
’k ben altijd bij den buk gezet
(Willem Vermandere)
het koste wat het kost: al moet er nog zoveel moeite aan besteed worden, welk offer het ook moge eisen
zie ook persé
< Frans: coûte que coûte
Van Dale online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Ik wou die juke-box kost wa kost in mijn bezit hebben.
(kleding) een vrouwenlijfke
meestal verkleind gebruikt: leeke(s)
WNT: Lee: het deel van een kleed dat de lenden omsluit:" E zijen leêken", Cornelissen-Vervliet (1899)
In N.-Nederl. niet in gebruik.
zie synoniemen bij onderlijfke
Het is koud, ik zal maar een katoenen leeke onder mijn trui aantrekken.
Alle satijnen leekes zijn in de was.
het koste wat het kost: al moet er nog zoveel moeite aan besteed worden, welk offer het ook moge eisen
zie ook persé
< Frans: coûte que coûte
Van Dale online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Ik wou die juke-box kost wa kost in mijn bezit hebben.
onderhemdje, lijfke, onderlijfje
Ge moet nie klagen dat het koud is. Doe dan een lefke onderaan!
uitspraak in de provincie Antwerpen: /lefke/
de SN betekenis van lijfje is het bovenste deel van elk kledingstuk: bv. het lijfje van een kleed
zie synoniemen bij onderlijfke
Ik zweet mijn eigen kapot, mijn lijfke is kletsnat.
Een proper lijfke en een proper onderbroek liggen klaar. Ge kunt u gaan douchen.
t-shirt zonder mouwen, singlet, topje
zie bovenhemmeke, lijfke, onderlijfke, hemmeke, marcelleke
Ge hebt gesmost op uw bovenlijfke, doe maar gauw een ander aan.
een lijfke in gebreid katoen versierd met kant dat boven het corset gedragen werd (om het corset te verbergen)
<Fr “cacher” verbergen + corset
corset < oudfrans “corse”< LAT “corpus” lichaam
Elke vrouw die zich een beetje respecteerde droeg een cache-corset om het lelijke corset te verbergen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
