Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
(culinair) gebraden varkensdarmen
uitspraak /vette deirms/
Als er vette darmen op het avondmenu stonden deed de geur alleen al me kokhalzen. Gelukkig moest ik er niet van eten.
in opspraak komen
Van Dale 2005: op of over de tong rijden: bepraat worden, het onderwerp zijn van lasterlijke praatjes
Asl ge vijftig jaar geleden bijeen woonde zonder getrouwd te zijn reed ge nogal over de tong.
in opspraak komen
Van Dale 2005: op of over de tong rijden: bepraat worden, het onderwerp zijn van lasterlijke praatjes
Asl ge vijftig jaar geleden bijeen woonde zonder getrouwd te zijn reed ge nogal over de tong.
natuurlijk, het ligt voor de hand dat.
Letterlijk : je bent die van hier.
Je ziet den dieën van ‘ier dat ie olles é d’ipgeetn.
(Natuurlijk heeft hij alles opgegeten.)
een afspraak of regeling die niet zomaar genegeerd of met de voeten getreden kan worden
VD2015 online: ‘vodje papier’: stukje papier zonder enige waarde, maar volgens google wordt dit nauwelijks gebruikt in N&Z
google2015: ‘geen vodje papier’: .BE (>2.000) ; .NL (45) meestal mbt BE
Tindemans kondigde daarop op 11 oktober 1978 in de Kamer onverwacht en met gevoel voor dramatiek het ontslag van de regering aan met de legendarische woorden: “Voor mij is de grondwet geen vodje papier. (…) Ik ga van deze tribune weg, ik ga naar de koning en ik bied het ontslag van de regering aan.”
demorgen.be: Kamervoorzitter Bracke wil niet op de zaken vooruitlopen, maar benadrukt dat het reglement geen vodje papier is.
deredactie.be: “De VRT-beheersovereenkomst is geen vodje papier”
Premier Michel: ‘Grondwet is geen vodje papier’ | De Tijd
De milieubox is een groene plastieken doos, die elk Vlaams gezin begin jaren negentig kreeg om zogenoemd klein gevaarlijk afval (…) bij de gemeente in te leveren. De opslagdoos werd geen succes, onder andere wegens de beruchte kinderbeveiliging: ook veel volwassenen bleken problemen te hebben om de doos open te krijgen. (Wikipedia)
Opm: Googlen leert dat een milieubox in NL een veel ruimere term is die o.a. ook groencontainers e.d. dekt.
Klik op de afbeelding
Overal in Vlaanderen vindt ge in kelders, op zolders, in garages, in tuinhuizen en koten allerhande de herkenbare groene milieubox. Een milieubox is ideaal te gebruiken als visbak, voorraaddoos voor kiekeneten, klein gereedschap, verfgereedschap, koekentrommel (de klein mannen kunnen er gegarandeerd niet aan), zitbankske, … Kortom de milieubox is het meest succesvolle multifunctionele gesubsidieerde product uit de Vlaamse geschiedenis. En… onverwoestbaar.
peluw (langwerpig onderkussen)
Bijvorm van peuluw < Middelnederlands poluwe, pueluwe, puelu en andere vormen. Eene vroege ontleening uit latijn pulvînus (WNT)
ook in de Kempen
Onze Paul slaapt geiren hoog, met ne peul een een paar kopkussens.
een breed kussen voor op het bed
< hoofdpeuling < hoofdpeluw; zie ook reacties
Anrwerpse Kempen: heupeling, peul
Mijn grootmoeder sliep graag hoog, eerst een huppeling in het bed en daarop een kopkussen.
een breed kussen voor op het bed
< hoofdpeuling < hoofdpeluw; zie ook reacties
Anrwerpse Kempen: heupeling, peul]
Mijn grootmoeder sliep graag hoog, eerst een huppeling in het bed en daarop een kopkussen.
persoonsnaam voor een zoon van een nonkel of tante
In Vlaanderen is een ‘neef’ een kind van een broer of zuster
< Frans: cousin
Van Dale 2018: kozijn
1599 < Frans cousin
BE; spreektaal neef, kind van iemands oom of tante
prov. Antw. ook kozze
> andere betekenis van kozijnMijn kozijn lijkt gelijk twee druppels water op mijn nonkel.
Natuurlijk ken ik hem, hij is ne kozijn van mij. Hij is de zoon van mijn tante Louise.
de zikkel hanteren, de handeling en beweging met de zikkel uitvoeren
niet in VD 2018
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Afleiding Zikkelen. 1°. Afsnijden met een sikkel.
“Mijn moeder is van de morgen al vroeg weg zikkelen voor onze koeie” Verz. Gezelle (Hoogstraten, voor 1899).
Gers zikkelen, Corn.-Vervl. (1903).
Nadat hij de gazon heeft afgereden, zal hij de kanten nog moeten zikkelen voor de afwerking.
vensterbank
Brugse uitspraak: /ko ’zien/
Van Dale 2018: kozijn
1384–1407 < Noord-Frans cassin = Oudfrans chassin (vgl. chassis)
2. in niet-technische zin elk van de vier delen van een kozijn
a. in ’t bijzonder onderdorpel van een vensterraam
b. vandaar vensterbank
zie ook: kassiene, veisterkassien, vensterkassijn
> andere betekenis van kozijnZet je op het kozijn, dan kan je boven de mensen uitkijken naar de processie.
uitspraakvariant voor sikkel
ww. zikkelen
zie ook: zichel, ziekel
vgl pik
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: zikkel
— ziggel — Bijvorm van sikkel. Behalve in vlaamse en zeeuwse dialecten verouderd.
“Zulks (zekere inbreuk op auteursrechten) noemen myne geeerde vrienden den zikkel onbetamelyk in eens anders oogst te slaan” V. Effen, (1732).
De randen van onze gazon doen we nog altijd af met een zikkel.
vensterbank
Brugse uitspraak: /ko ’zien/
Van Dale 2018: kozijn
1384–1407 < Noord-Frans cassin = Oudfrans chassin (vgl. chassis)
2. in niet-technische zin elk van de vier delen van een kozijn
a. in ’t bijzonder onderdorpel van een vensterraam
b. vandaar vensterbank
zie ook: kassiene, veisterkassien, vensterkassijn
Zet je op het kozijn, dan kan je boven de mensen uitkijken naar de processie.
gerief om graan te maaien met een blad zoals een zeis (zaasie), maar met een korte steel
NL “zicht”.
zie ook: pikhaak.
vgl zikkel
Klik op de afbeelding
Ik heb de hele godsjeugdige dag koren afgedaan met de pik en nu doet mijn rug zeer.
gerief om graan te maaien met een blad zoals een zeis (zaasie), maar met een korte steel;
NL “zicht”.
zie ook: pikhaak.
vgl zikkel
Klik op de afbeelding
Ik heb de hele godsjeugdige dag koren afgedaan met de pik en nu doet mijn rug zeer.
gerief om graan te maaien met een blad zoals een zeis (zaasie), maar met eenl korte steel;
NL “zicht”.
zie ook: pikhaak.
vgl zikkel
Klik op de afbeelding
Ik heb de hele godsjeugdige dag koren afgedaan met de pik en nu doet mijn rug zeer.
gerief dat dient om graan te maaien met een blad als dat van een zeis (zaasie), maar met eenl korte steel;
NL “zicht”.
zie ook: pikhaak.
vgl zikkel
Klik op de afbeelding
Ik heb de hele godsjeugdige dag koren afgedaan met de pik en nu doet mijn rug zeer.
graan afmaaien met een pik en een pikhaak.
ook in de Kempen
In de goeie oude tijd moesten de boeren het graan pikken. Tegenwoordig gebeurt dit allemaal met moderne machines, een voorbeeld zie pikdorser.
hengsel van een emmer
uitspraak /haas/ of /aas/
vergelijk SP asa “hengsel” < Latijn ansa
Den hijs brak en den emmer viel in de put.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
