Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
zie ook wegcode
Hier, pakt mijne vlo maar, ik kom wel met den tram.
“ik heb nog maar 15km mee menne nieuwe vlo gebold en er zit al ne slag in da achterwiel, das toch nie normaal denk e, ofwel??” (forum.mountainbike.be)
“N-VA Leuven heeft het fietsdeelsysteem ‘Vlo’ gelanceerd dat, in tegenstelling tot de systemen van commerciële bedrijven in Antwerpen, Brussel, Gent en Namen, minder duur is.” (hln.be 20.01.2017)
een processie, optocht, stoet die door de straten trekt
vnw: de stoet/optocht/processie gaat uit: de stoet/optocht/processie trekt erop uit
znwb: uitgaan van een processie, een optocht e.d.: uittrekken.
Peer Stoet in Herenthout is de oudste carnavalsstoet van ons land. De stoet gaat uit sinds 1892. (vrt.be)
De optocht ging uit onder de slogan ,,geen Vlaams verraad in Vilvoorde’’. De betogers protesteerden tegen de coalitie van CVP, SP en Agalev die Dehaene op … (standaard.be)
“Toen Maria van Bourgondië na de val van haar paard op sterven lag, is er zelfs een processie uitgegaan tussen Brugge en Sint-Kruis om haar te genezen. Tevergeefs.” (hln.be)
behoudens, behalve, uitgezonderd
vnw: behalve, uitgezonderd
Typisch Vlaams: behalve, met uitzondering van (formeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 1
znwb:
I. Als voegw.: Behalve, uitgezonderd.
II. Als voor- en achterzetsel: Behalve, uitgezonderd, met uitzondering van.
Opm.: In de standaardt. zo goed als ongebruikelijk (freq. 1); thans behorend tot de zeer bijz. stijl.
zie ook uitgenomen van
Alle sectoren gaan vooruit, uitgenomen vreemd genoeg de media. (vrt.be)
“Op Batibouw zijn helemaal geen kredietmakelaars met standen, uitgenomen erkende kredietverstrekkers.” (demorgen.be)
Voor K.L. kreeg drie jaar met uitstel, uitgenomen de voorhechtenis en eveneens een (verminderde) boete van 1.375euro. (standaard.be)
tweedelig, bestaand uit twee delen
vnw: tweedelig
Bovenop is ook nog een tweestuks puzzel in de vorm van een schelp. Het spelen met de vormenstoof prikkelt de zintuigen van je kind om te ontdekken (tippietoe.be)
Indien een tweestuks uniform wordt gedragen, dienen de twee stukken elkaar te overlappen (vives.be)
Zonder tussenkomst van de wetgever raakte de tweestuks soutane geleidelijk in onbruik ten voordele van de ééndelige toga. (elfri.be)
huilen
Detail van de Kruisafneming van Rogier van der Weyden (1435)
< Middelnederlands ‘scremen’
Synoniemen
wenen, schreien, schreeuwen, schreemen
“Begind hier nie te skreêmn, da pakk’n zy hier nie. Z’hen ‘t hier nie’ vô jankers en zeker nie’ voôr iemand gelik gy.” (Hannelore Bedert – Ol de mens’n)
Men snikte en schreemde rond het lijk. Ik kan dat niet hooren zonder schreemen. Hij schreemde van spijt en berouw, (De Bo 1873)
het weer voorspellen
vnw: ze geven goed/slecht weer uit: ze voorspellen goed/slecht weer
zie ook het weer
We zouden van het weekend willen BBQ-en, welk weer geven ze uit?
Ze geven voor van het weekend schoon weer uit. Het mag wel eens.
Wilt ge weten wat voor weer ze uitgeven? De vrt is als zo’n toestelleke van vroeger: verschijnt het vrouwke Sabine met haar paraplu, dan gaat het regenen. Komt het ventje Frank met zijn fiets, dan gaat de zon schijnen.
voorspellen, gezegd van het weer
vnw: ze geven goed/slecht weer uit: ze voorspellen goed/slecht weer
- Wat voor weer geven ze uit voor morgen?
- Het gaat regenen
uitzien op, toegang geven tot
vnw: uitgeven op, uitkomen op, grenzen aan, toegang geven tot, uitzien op
standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands (van ramen en deuren)
DS2015 standaardtaal
De voordeur geeft uit op de straat.
Die weg rechtdoor geeft uit op het marktplein.
De keuken geeft uit op den hof.
- doorregend zijn
- door overvloedige regen verpest zijn (een activiteit, een feest, een evenement,…)
vnw: verregend
Niet in Van Dale 1995
Van Dale 2016 online: uitregenen: BE
We zijn van ’t weekend naar de zee geweest en totaal uitgeregend. De gasten hebben zelfs niet met de karrekes kunnen rijden.
De Standaard online: Sinterklaas doet feestelijke intrede in uitgeregend Antwerpen.
nog een titel: Bierfeesten in Middelkerke uitgeregend.
uitverkocht zijn
vnw: uitgeput: uitverkocht
vrttaal.net:
Uitgeput betekent: doodmoe; volledig op (voorraad).
Niet gebruiken voor: uitverkocht, niet meer verkrijgbaar
DB & Co : het boek is uitgeput gallicisme (le livre est épuisé) voor het boek is uitverkocht
Dit artikel is uitgeput en niet meer leverbaar! (hageland-educatief.be)
We behouden ons het recht indien een bepaald item is uitgeput dit te vervangen door een gelijkwaardig. (todoandalucia.be)
Ik probeerde die tevergeefs te bestellen (online), helaas het artikel was “uitgeput”,. nochtans loopt de folder nog steeds. (test-achats.be)
Het boek is uitgeput bij Pelckmans. Exemplaren kunnen echter nog wel worden aangekocht rechtstreeks bij de auteur. (vub.be)
kater
WNT: bij kater: mannetjeskat. Vergelijk gelijkbet. westvlaams katerol, katrol (Schuermans (1865-1870); De Bo (1873).
< katrol, katrouw kater (fransvlaams, westvlaams). Afleiding van kat met een morfeem dat ook aanwezig is in westvlaams mierol. mierul ‘mannelijke mier’ (en in westvlaams averulle ‘meikever’).
Antonius Angelus Weijnen, Etymologisch dialectwoordenboek (1996)
Het wordt lente en als ’t donker wordt, is die katrol altijd op pad.
het (gedwongen) met minder doen, spaarzaam zijn
in een bredere betekenis: kak, zijne ~ inhouden
Fonske was altijd gewoon van op grote voet te leven, maar nu het crisis is en er ontslagen vallen, zal hij zijne kak nog wel inhouden.
Zoals die met geld smijt… vroeg of laat zal die zijne kak nog wel inhouden. (Toegevoegd door jiet 23 Jun 2025 07:32)
met uitzondering van
zie ook uitgenomen
Dat zijn schietpartijen waarbij, uitgenomen van de schutter, minstens vier mensen geraakt of gedood worden. (standaard.be)
Uitgenomen van Australië komen gletsjers op alle continenten voor. (hln.be)
Bijna alle patiënten zijn mannen, uitgenomen van zeven vrouwelijke patiënten. (knack.be)
behalve, uitgezonderd
vnw: behalve, uitgezonderd
Typisch Vlaams: behalve, met uitzondering van (formeel): Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 1
znwb:
I. Als voegw.: Behalve, uitgezonderd.
II. Als voor- en achterzetsel: Behalve, uitgezonderd, met uitzondering van.
Opm.: In de standaardt. zo goed als ongebruikelijk (freq. 1); thans behorend tot de zeer bijz. stijl.
zie ook uitgenomen van
Alle sectoren gaan vooruit, uitgenomen vreemd genoeg de media. (vrt.be)
“Op Batibouw zijn helemaal geen kredietmakelaars met standen, uitgenomen erkende kredietverstrekkers.” (demorgen.be)
Voor K.L. kreeg drie jaar met uitstel, uitgenomen de voorhechtenis en eveneens een (verminderde) boete van 1.375euro. (standaard.be)
1) iets heel moeilijk aankunnen, een grote inspanning leveren (DS2015 standaardtaal)
2) heel omzichtig te werk gaan
zelfde betekenis: tippen, op de ~ van zijn tenen lopen
SN-NL: op zijn tenen lopen
1) Het maakt dat iedereen op de toppen van zijn tenen zal lopen. Iedereen zal supergeconcentreerd zijn. (standaard.be)
2) Met ‘Leviathan’ zet Andrej Zvyagintsev het Russische regime te kijk. Maar in ons interview loopt hij op de toppen van zijn tenen. (standaard.be)
een lange broek die te kort is
Synoniemen
tram, afgereden van de ~, onder de tram gezeten hebben, smirrekes, op ~ lopen
Hij groeit zo rap, die broek is weeral te kort…, er staat water in zijne kelder.
’water in de kelder hebben staan’. Zou het iets te maken hebben met een mislukte verbouwing? Nattigheid aanvoelen? Nope, hiermee wordt bedoeld dat je ‘hoogwater’ hebt. Oftewel: je broek is te kort. (gidsvoorhetzuiden.nl)
een lange broek die te kort is
Synoniemen
tram, afgereden van de ~, onder de tram gezeten hebben, smirrekes, op ~ lopen
Hij groeit zo rap, die broek is weeral te kort…, er staat water in zijne kelder.
’water in de kelder hebben staan’. Zou het iets te maken hebben met een mislukte verbouwing? Nattigheid aanvoelen? Nope, hiermee wordt bedoeld dat je ‘hoogwater’ hebt. Oftewel: je broek is te kort. (gidsvoorhetzuiden.nl)
schol, proost
Synoniemen
tsjing-tsjing
zie ook tsjingen
Tsjing tsjing! ? We klinken op het nieuwe jaar met de allerbeste Familie… jullie! (facebook)
De fles champagne ontkurkt, de glazen gevuld en tsjing-tsjing. (nieuwsblad.be)
Tsjing! Ook wij klinken mee op #InternationalBeerDay.(Instagram)
Tsjing! Laten we klinken op herbruikbare bekers en een groenere toekomst. (tremelo.be)
proosten
SN-NL: (het glas) klinken
zie ook tsjing
Er waren hapjes voorzien en vooral er werd ‘getsjingd’ op Ferre. (hln.be)
De ideale manier om een feestje goed in te zetten moet toch wel “tsjingen” zijn met een feestelijke cocktail. (kokerellen.be)
… de inwoners zondag tijdens de nieuwjaarsreceptie op de Grote Markt op feestelijke hapjes en drankjes onder de noemer ’Mechelen Tsjingt! (gva.be)
En schol! (Dat kan ook met een pittige gemberlimonade. Je kan daar even hard mee tsjingen.) (sofinesse.be)
op iemands gezondheid drinken.
Men heft een vol glas bier, wijn enz. en zegt ‘schol’ alvorens men drinkt.
Van Dale: schol
tussenwerpsel
BE; informeel proost
vnw: gezondheid!, proost!
Synoniemen
sante, gezondheid, proost, à votre santé, tsjing
vergelijk Deens, Zweeds, Noors ‘skål’, uitgesproken als skool
Uitdrukking
schol, als ge er niet van drinkt dan blijft het vol
Zegt de drinker tegen zijn meedrinker(s):
‘allez schol he en da we ze nog lang meugen meugen…’
Proost, schol, santé! We verzamelden voor jou de 20 ultieme feestdrankjes. (libelle-lekker.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
