Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #33791

    zwansen

    zie zwanzen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 13:00
    0 reactie(s)

    #33792

    zwanzen
    (ww. zwansde, gezwansd)

    iets voor de grap vertellen, nonsens verkopen, zeveren; (ook) grapjes, gekheden uithalen

    variant: zwansen

    Etym. Mnl. swantsen (dansen) (Van Dale 2009)

    zie ook zwans

    Ge moet niet zo zwanzen, manneke!

    Ach, dat hebben de kinderen toch maar om te zwanzen gedaan!

    De jongen was radeloos, hij kon nergens naartoe. THÉO : Wat?! ’t Is niet waar. Je bent aan het zwansen. WILLEM : Wacht, ik ga ’m halen. (verdwijnt.).(toneelfonds.be)

    Wat ik leuk vind Humor, lachen en zwansen. (Maar een serieus of diepgaand gesprek moet ook kunnen) (smartvibes.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 13:00
    1 reactie(s)

    #33793

    zwans
    (de ~ (m.), -zen)

    kletspraat, onzin; grap(jasserij); flauwe kul
    dikwijls opzettelijk ironisch gebracht

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook Brusselse zwans; zwanzen

    Hou op met die zwans!

    Heel diene zwans … ’t is aan mij niet besteed.

    Die keert dus zijn kar na een ritje van een kleine kilometer, om plezieriger dingen te doen: bij de vrienden zwans verkopen. (users.ugent.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 12:54
    0 reactie(s)

    #33794

    zwanzen
    (ww. zwansde, gezwansd)

    iets voor de grap vertellen, nonsens verkopen, zeveren; (ook) grapjes, gekheden uithalen

    Etym. Mnl. swantsen (dansen) (Van Dale 2009)

    zie ook zwans

    Ge moet niet zo zwanzen, manneke!
    Ach, dat hebben de kinderen toch maar om te zwanzen gedaan!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 12:54
    1 reactie(s)

    #33795

    zwans
    (de ~ (m.), -zen)

    kletspraat, onzin; grap(jasserij); flauwe kul
    dikwijls opzettelijk ironisch gebracht

    Van Dale 2016 online: BE

    zie ook Brusselse zwans;zwansen

    Hou op met die zwans!

    Heel diene zwans … ’t is aan mij niet besteed.

    Die keert dus zijn kar na een ritje van een kleine kilometer, om plezieriger dingen te doen: bij de vrienden zwans verkopen. (users.ugent.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 12:53
    0 reactie(s)

    #33796

    Brusselse zwans
    (begrip)

    de typisch Brusselse humor

    zie ook zwans

    Typisch Brusselse zwans: 150.000 euro subsidies, maar Brussel weigert Bruegel-beelden te plaatsen (vrt.be)

    Gidsen in Brussel, meer dan alleen Brusselse zwans | BRUZZ

    Hoog gehalte Brusselse zwans op nationale feestdag – HLN.be

    Vanuit haar thuisbasis Zinnema bezingt het koor het alledaagse leven, soms met een vleugje nostalgie, veelal met een grote mond, maar steeds met een gulle, warme lach en een eerlijke dosis Brusselse zwans en ambiance. (zinnema.be)

    ‘Hier zijn evengoed volkse cafés waar Brusselse zwans wordt verkocht’, zegt De Ketelaere. (standaard.be)

    Zij zijn virtuozen in de zelfspot en als dusdanig zijn hun grappen verwant met de Joodse witz en de Brusselse zwans. (Mijn Duitsland – Geert van Istendael)

    De Marollen is een atypische volkswijk in Brussel. De wijk wordt beschouwd als het mekka van de Brusselse ‘zwans’, een vorm van humor vol spot en zelfspot. (europeremembers.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 12:50
    0 reactie(s)

    #33797

    zwans
    (de ~ (m.), -zen)

    kletspraat, onzin; grap(jasserij)

    Van Dale 2016 online: BE

    ie ook Brusselse zwans

    Hou op met die zwans!
    Heel diene zwans … ’t is aan mij niet besteed.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 02 Dec 2019 12:44
    0 reactie(s)

    #33798

    terril
    (zn. m., ~s)

    “Een steenberg (Nederland) of terril (België) is een ophoping van steenafval dat als bijproduct van de ondergrondse mijnbouw ontstaat” (wikipedia)

    terril is standaardtaal in België (VRT-Taalnet)

    Ned.: mijnafvalberg, (mijn)steenberg

    < Fr. terril < Waals: teri en terisse < Waals tere: grond, aarde

    Klik op de afbeelding
    Genk - Terril Waterschei
    Oude terril in Waterschei

    In de Limburg staan de terrils nog als monumenten in het landschap. Elke kuub steengruis opgestapeld is ondergronds uitgegraven. En telt daarbij de kolen nog die ondertussen al lang opgebrand zijn.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 22:18
    0 reactie(s)

    #33799

    openen, een onderzoek ~

    zie onderzoek, een ~ openen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 21:07
    0 reactie(s)

    #33800

    onderzoek, een ~ openen
    (uitdr.)

    een onderzoek starten

    DS2015 standaardtaal

    Het parket heeft een onderzoek geopend naar seksuele intimidatie en exhibitionisme, maar Bruel ontkent alles. (demorgen.be)

    Franse gerecht opent een onderzoek naar frauduleuze geldwerving voor de Notre-Dame. (vrt.be)

    De Britse overheid gaat een onderzoek openen naar de rol van leidinggevenden bij de teloorgang van de 178 jaar oude reisorganisatie (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 21:07
    0 reactie(s)

    #33801

    openhouden
    (ww. )

    een winkel, bedrijf, zaak, … runnen

    standaardtaal in België
    DS2015 standaardtaal

    Van Dale 2018 online: BE
    SN-NL: een winkel houden

    Hij heeft heel zijn leven een café open gehouden op ’t marktplein.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 21:03
    2 reactie(s)

    #33802

    openlucht, in
    (uitdr.)

    in de open lucht

    standaardtaal in België
    DS2015 standaardtaal

    Koken in openlucht: Buiten koken is helemaal in. (uit: Libelle)
    De leerlingen kregen les in openlucht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 21:02
    0 reactie(s)

    #33803

    kiezen tussen (de) pest en (de) cholera

    kiezen tussen twee even ongunstige alternatieven

    Niet in Van Dale 2015 online
    In België een algemene uitdrukking, in Nederland minder bekend, wel begrepen, beschouwd als beeldend taalgebruik

    > Frans: ‘choisir entre la peste et le choléra’

    Banken moesten kiezen tussen pest en cholera (De Standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 01 Dec 2019 19:40
    0 reactie(s)

    #33804

    koppigaard
    (de ~ (m.), ~s)

    koppig mens, stijfkop
    zie ook steenezel

    Van Dale 2016 online: BE, spreektaal
    DS2015 standaardtaal

    Die koppigaard zou nooit toegeven dat hij verkeerd is.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:32
    0 reactie(s)

    #33805

    kortelings
    (bw.)

    binnenkort, weldra
    SN: onlangs, recent

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal

    Kortelings hier opening van onze nieuwe schoenenzaak.

    Stel dat kortelings Filip een wet moet ondertekenen, die tegen zijn geweten indruist, bv uitbreiding euthanasie wetgeving, wat voor een soep zal het dan worden?

    bloemlezing De Standaard:
    Kortelings wordt bekendgemaakt welke dichter de jury het best heeft kunnen bekoren. (standaard.be)
    De bewoners krijgen kortelings een uitnodiging in de bus (standaard.be)
    De NSA zou hebben geantwoord dat de dienst zo’n motivatie niet kortelings kan geven. (standaard.be)
    De 33-jarige Baseggio, die tegen kanker vecht en kortelings opnieuw het ziekenhuis in zal moeten, kreeg van Vanden Stock een nieuw … (standaard.be)
    enz.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:30
    0 reactie(s)

    #33806

    pluim, van haar noch ~ kennen
    (uitdr.)

    iemand in het geheel niet kennen

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    ook: iemand van haar noch pluimen kennen

    “Of we elkaar toen al kenden? Van haar noch pluim”, zegt Cois. (HBNL 15/04/09)

    Maar iemand die ge van haar noch pluim kent die u zo te kakken zet op een publiek forum: schaamtelijk!

    standaard.be: ’Plots moet je met talloze mensen gaan praten die je van haar noch pluimen kent,… ’

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:24
    0 reactie(s)

    #33807

    haken en ogen, met ~ aaneen hangen
    (uitdrukking)

    nog maar amper bij elkaar zijn/horen
    NL: met touwtjes en ijzerdraad aan elkaar hangen.
    ‘Er zitten haken en ogen aan’ wil daar zeggen dat er bezwaren aan kleven.

    Van Dale 2016 online: BE met haken en ogen aan elkaar hangen
    DS2015 dat hangt met haken en ogen aan elkaar: standaardtaal

    zie ook: haken en sloten, met ~ aan elkaar hangen

    varianten: met haken en ogen ineen zitten, met haken en ogen in elkaar flansen, enz.

    Het gemeentebestuur hangt nog maar met haken en ogen aan elkaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:15
    2 reactie(s)

    #33808

    tweede grootste

    taaladvies: “Ja, tweede grootste is standaardtaal in België. Standaardtaal in het hele taalgebied zijn de (op) een na grootste of de grootste op een na.”

    DS2015 standaardtaal

    zie ook tweede (met bijv.naamw.)

    Wie heeft de grootste? Of beter: wie heeft de tweede grootste? (hln.be)

    De werelderfgoedorganisatie verwijdert het tweede grootste koraalrif ter wereld van haar lijst met bedreigde erfgoedsites. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:13
    0 reactie(s)

    #33809

    God en klein Pierke
    (uitdr.)

    iedereen

    DS2015 standaardtaal

    zie ook Jan en klein Piereke

    Voor de laatste nieuw roddels moete bij de bakkersvrouw zijn, die kent God en klein pierke.

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:12
    0 reactie(s)

    #33810

    gieter, zo fier als een ~
    (uitdr.)

    trots op iets zijn
    zo fier als een pauw

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 standaardtaal

    vgl. fier

    Fonske heeft zich een nieuwe auto gekocht, ge moet hem ermee zien rondrijden! Zo fier als ne gieter zit hij in zijne auto.

    “Ik ben zo fier als een gieter” zei prinses Astrid, in een interview, nadat ze de marathon had uitgelopen.

    Thiam zo fier als een gieter (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 01 Dec 2019 12:11
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.