Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #33741

    brak
    (bn.)

    bitter

    Rauw witlof lust ik niet. Té brak van smaak.

    > andere betekenis van brak

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 13:05
    0 reactie(s)

    #33742

    temper
    (zn. m., -s)

    postzegel
    ook tember

    < Fr. timbre(-poste)

    Nen temper op nen brief plakken.

    > andere betekenis van temper

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:10
    5 reactie(s)

    #33743

    temper
    (de ~ (m.), ~s)

    een papje op basis van water of melk met maïszetmeel of aardappelbloem, wordt gebruikt om een saus te binden.
    Het papje wordt gemaakt in koude vloeistof en al roerend in de hete te binden vloeistof gegoten.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: temper
    3. Dun beslag van verschillende dooreengemengde ingrediënten voor pannekoeken, wafels enz.; ook een mengsel van meel met water enz. om saus en derg. te binden. In Vlaanderen, Brabant en Zeeland.
    “Haest u, maekt den temper gereed: ik wil wafels eten van dezen avond. En klutst er een ey of twee in, ’t mag er nu af” Duvillers (1851).
    “Wij zullen wafels bakken, De gist is goed, de temper is aan ’t gaan” Uit een volksliedje, bij Schuermans (1865-1870).

    A.A. Weijnen: temper, timper beslag = eng. temper ‘geschikt mengsel’. Afleiding van temperen ‘regelen’ « latijn temperare ‘mengen, zich inhouden’. Uit deze betekenissen zijn ook ontstaan die van: temperatuur en, via de antieke vochtenleer, temperament: de vochten zouden namelijk in een bepaalde verhouding werken.

    Van Dale 2018: tem­per
    1847, van tem­pe­ren in de be­te­ke­nis ‘in de juis­te ver­hou­ding mengen’
    stof­naam; niet al­ge­meen dun be­slag voor wa­fels, pan­nen­koe­ken enz.

    De saus is nogal dun. Maak eens een temper om ze te dikken!

    > andere betekenis van temper

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:10
    0 reactie(s)

    #33744

    temper
    (de ~ (m.), ~s)

    een papje op basis van water of melk met maïszetmeel of aardappelbloem, wordt gebruikt om een saus te binden.
    Het papje wordt gemaakt in koude vloeistof en al roerend in de hete te binden vloeistof gegoten.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: temper
    3. Dun beslag van verschillende dooreengemengde ingrediënten voor pannekoeken, wafels enz.; ook een mengsel van meel met water enz. om saus en derg. te binden. In Vlaanderen, Brabant en Zeeland.
    “Haest u, maekt den temper gereed: ik wil wafels eten van dezen avond. En klutst er een ey of twee in, ’t mag er nu af” Duvillers (1851).
    “Wij zullen wafels bakken, De gist is goed, de temper is aan ’t gaan” Uit een volksliedje, bij Schuermans (1865-1870).

    A.A. Weijnen: temper, timper beslag = eng. temper ‘geschikt mengsel’. Afleiding van temperen ‘regelen’ « latijn temperare ‘mengen, zich inhouden’. Uit deze betekenissen zijn ook ontstaan die van: temperatuur en, via de antieke vochtenleer, temperament: de vochten zouden namelijk in een bepaalde verhouding werken.

    Van Dale 2018: tem­per
    1847, van tem­pe­ren in de be­te­ke­nis ‘in de juis­te ver­hou­ding mengen’
    stof­naam; niet al­ge­meen dun be­slag voor wa­fels, pan­nen­koe­ken enz.

    De saus is nogal dun. Maak eens een temper om ze te dikken!

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:09
    0 reactie(s)

    #33745

    temper
    (de ~ (m.), ~s)

    een papje op basis van water of melk met maïszetmeel of aardappelbloem, wordt gebruikt om een saus te binden.
    Het papje wordt gemaakt in koude vloeistof en al roerend in de hete te binden vloeistof gegoten.

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: temper
    3. Dun beslag van verschillende dooreengemengde ingrediënten voor pannekoeken, wafels enz.; ook een mengsel van meel met water enz. om saus en derg. te binden. In Vlaanderen, Brabant en Zeeland.
    “Haest u, maekt den temper gereed: ik wil wafels eten van dezen avond. En klutst er een ey of twee in, ’t mag er nu af” Duvillers (1851).
    “Wij zullen wafels bakken, De gist is goed, de temper is aan ’t gaan” Uit een volksliedje, bij Schuermans (1865-1870).

    A.A. Weijnen: temper, timper beslag = eng. temper ‘geschikt mengsel’. Afleiding van temperen ‘regelen’ « lat. temperare ‘mengen, zich inhouden’. Uit deze betekenissen zijn ook ontstaan die van: temperatuur en, via de antieke vochtenleer, temperament: de vochten zouden namelijk in een bepaalde verhouding werken.

    Van Dale 2018: tem­per
    1847, van tem­pe­ren in de be­te­ke­nis ‘in de juis­te ver­hou­ding mengen’
    stof­naam; niet al­ge­meen dun be­slag voor wa­fels, pan­nen­koe­ken enz.

    De saus is nogal dun. Maak eens een temper om ze te dikken!

    Regio Vlaamse Ardennen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:08
    0 reactie(s)

    #33746

    ogen, zijn ~ verklaren
    (uitdrukking)

    zien naar iets wat men graag ziet

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: ‘zijn oogen verklaren’, zijn oogen verlustigen, zich verlustigen in —, genieten van het zien van iets of iemand, bepaald degene van wie men houdt. De verbinding zal ontstaan zijn uit een betekenis ‘de oogen doen glanzen, schitteren (van plezier, genoegen e.d.). In de algemene taal verouderd of in ieder geval in de 20ste eeuw weinig gebruikt, maar gewestelijk nog zeer verbreid (Gron., W.-Vl., Z.O.-Vl., Antw., Deventer).

    Ze geven vanavond op tv een show met de danseressen van de Moulin Rouge. De mannen zullen hun oogskes kunnen verkleiren!

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:05
    0 reactie(s)

    #33747

    hoogstudent
    (de ~, ~ en m.zelfst. nw.)

    student
    volgens Van Dale “Belgisch Nederlands, verouderd”

    “De Vlaamse student heeft zichzelf jarenlang hoogstudent genoemd. Hoogstudent is ontstaan naast student, zoals hoogleraar naast leraar. (…) Toen collegeleerlingen de verenigingen die zij vanaf 1880 begonnen op te richten studentenbonden noemden, wilden de Vlaamse studentenleiders een onderscheid maken tussen de leerlingen van het middelbaar onderwijs of scholieren enerzijds en de universiteits- en hogeschoolstudenten anderzijds. Zo ontstond het begrip “hoogstudent”. (…) De term “hoogstudent” is aan het slijten, maar leeft nog verder in geijkte benamingen zoals het Katholiek Vlaams Hoogstudentenverbond." (website LHC Plutonica)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:04
    0 reactie(s)

    #33748

    woest en waad
    (uitdr. )

    van heinde en ver
    van overal

    Ze komen van woest en waad om dit te zien.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 01:02
    0 reactie(s)

    #33749

    vals probleem

    een probleem dat er geen is

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    <Frans: faux problème

    SN: schijnprobleem

    doorbraak.be: In het politieke maandblad Doorbraak doet Herman Deweerdt uit de doeken waarom het Belgische begrotingsprobleem een vals probleem is.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 00:59
    0 reactie(s)

    #33750

    naam, dat heeft geen ~
    (uitdr.)

    te veel om te beschrijven, overdreven

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Gelak as die zich belachelijk maakt op een podium, dat heeft gene naam.

    Alles is toch zo duur tegenwoordig: dat heeft gene naam!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 00:58
    0 reactie(s)

    #33751

    voorzorgsvolmacht
    (zn. v.; ~en)

    een volmacht die bij de notaris geregistreerd wordt waarbij men schikkingen treft voor het geval men wilsonbekwaam wordt, i.h.b. geeft men volmacht aan anderen om bepaalde zaken te regelen

    Meer in het algemeen kan u een voorzorgsvolmacht geven die u het comfort biedt dat, als u wilsonbekwaam zou worden, de door u vooropgestelde handelingen worden uitgevoerd. (familiebedrijf.be)

    86.122 Belgen lieten de afgelopen vier jaar een voorzorgsvolmacht opstellen. (jubel.be)

    Kent u de voorzorgsvolmacht voorzien bij de Wet van 17 maart 2013? (legalnews.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Mar 2019 00:53
    0 reactie(s)

    #33752

    voorzorgsvolmacht
    (zn. v.; ~en)

    een volmacht die bij de notaris geregistreerd wordt waarbij men schikkingen treft voor het geval men wilsonbekwaam wordt, i.h.b. geeft men volmacht aan anderen om bepaalde zaken te regelen

    Meer in het algemeen kan u een voorzorgsvolmacht geven die u het comfort biedt dat, als u wilsonbekwaam zou worden, de door u vooropgestelde handelingen worden uitgevoerd. (familiebedrijf.be)

    86.122 Belgen lieten de afgelopen vier jaar een voorzorgsvolmacht opstellen. (jubel.be)

    Kent u de voorzorgsvolmacht voorzien bij de Wet van 17 maart 2013? (legalnews.be)
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Mar 2019 20:21
    0 reactie(s)

    #33753

    alles van ’t kaske en de geit dood
    (uitdr.)

    1) Totale chaos door een plotse omwenteling; in het honderd lopen
    2) (lett.) Iedereen sterft

    “Ik kan ze gen twië seconne alliën loaten è. ’k Zen twintig miniete weg, ik koom thoas, alles van ’t kaske en de gât doëd.” (Ik kan haar ook nooit alleen laten. Ik ben twintig minuutjes weg, kom ik thuis: alles was in het honderd gelopen.)

    “Hedde diene film gezien? Amai ze, tege ’t ende alles van ’t kaske en de gât doëd.” (Heb je die film gezien? Aan het einde ging iedereen dood.)

    Regio Mechelen
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 18:55
    0 reactie(s)

    #33754

    BV
    (de ~ (m.), ~'s)

    letterwoord voor Bekende Vlaming

    De Story staat vol met BV’s.

    > andere betekenis van bv

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 18:54
    2 reactie(s)

    #33755

    BV
    (de ~ (m.), ~'s)

    Beroepsvrijwilliger bij het leger

    zie ook boefer

    De bv’s kenden in mijn tijd even goed “de muur” als de miliciens.

    > andere betekenis van bv

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 18:54
    0 reactie(s)

    #33756

    tijskaart
    (de ~ (v.), ~en)

    speelkaart

    zie ook tijsen

    Deck of cards used in the game piquet
    Tijskaarten

    De boek tijskaarten is niet meer volledig, heeft iemand de vier azen ergens gezien? Ga eens kijken op de velo van de kleine, ik heb hem daarjuist horen rondratelen.

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 14:43
    0 reactie(s)

    #33757

    tijskaart
    (de ~ (v.), ~en)

    speelkaart

    zie ook tijsen

    Deck of cards used in the game piquet
    Tijskaarten

    De boek tijskaarten is niet meer volledig, heeft iemand de vier azen ergens gezien? Ga eens kijken op de velo van de kleine, ik heb hem daarjuist horen rondratelen.

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 14:42
    0 reactie(s)

    #33758

    tijskaart
    (de ~ (v.), ~en)

    speelkaart

    zie ook tijsen

    Carte da gioco1
    Tijskaarten

    De boek tijskaarten is niet meer volledig, heeft iemand de vier azen ergens gezien? Ga eens kijken op de velo van de kleine, ik heb hem daarjuist horen rondratelen.

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 14:31
    0 reactie(s)

    #33759

    tijskaart
    (de ~ (v.), ~en)

    speelkaart

    zie ook tijsen

    Carte da gioco1
    Tijskaarten

    De boek tijskaarten is niet meer volledig, heeft iemand de vier azen ergens gezien? Ga eens kijken op de velo van de kleine, ik heb hem daarjuist horen rondratelen.

    Regio Haspengouw
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 14:31
    0 reactie(s)

    #33760

    vijs
    (de ~ (v.), vijzen)

    schroef

    WNT: Middelnederlands vise, vijs, uit Oudfrans vise (Frans vis). Het woord is en was ook voorheen vrijwel geheel beperkt tot het Zuiden van het taalgebied;

    Van Dale online: BE, spreek­taal

    werkwoord: vijzen

    zie ook: vijs, daar zit een ~ los

    Schroef

    Zet die plank vast met een vijs.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 07 Mar 2019 13:57
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.