Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
haastig, gejaagd te werk gaan, zich bewegen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Haastig of jachtig verrichten. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
Hij schoffelde dat in eene uur, De Bo (1873).
vgl schoffelscheute
De kinderen kwamen eten. Den afwas van den dessert was voor moeder maar ze had dat in een tiental minuten geschoffeld.
haastig, gejaagd te werk gaan, zich bewegen.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Haastig of jachtig verrichten. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
Hij schoffelde dat in eene uur, De Bo (1873).
vgl schoffelscheute
zie ook schoeffelen
De kinderen kwamen eten. Den afwas van den dessert was voor moeder maar ze had dat in een tiental minuten geschoffeld.
iemand die graag of veel plaagt
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Gewestelijk (b.v. in Vlaanderen) voor: plaagduivel, plaaggeest, kwelgeest.
Van Dale 2013 online: gewestelijk
zie ook plaagstaart
SN-NL: plaaggeest
LG, is de grootste plaagstok van het VW! (zie reacties op de luchthaven)
iemand die graag of veel plaagt
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Gewestelijk (b.v. in Vlaanderen) voor: plaagduivel, plaaggeest, kwelgeest.
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Vlaanderen: plaagstaart
SN-NL: plaaggeest
LG, is de grootste plaagstok van het VW! (zie reacties op de luchthaven)
in zijn geheel of volledig weggehaald door het kappen, omkappen, omhakken
niet in VD.
zie ook kappen
In het amazonewoud zijn heel wat bossen in 1 keer weggekapt.
Het onkruid in zijnen hof is nu weggekapt.
In het half weggekapte bos staat nu een chalet te blinken.
Mijn zoon heeft het betonnen verhoog in zijn keuken weggekapt met een bareng.
> andere betekenis van wegkappen
weggooien, weggieten, …
vgl. kappen
Die patattenschellen, kapt die maar weg in de vuilbak. Bij ’t GFT, hé!
Overschot van verf moogt ge niet in de riool wegkappen zenne. Dat moet bij ’t klein gevaarlijk afval.
> andere betekenis van wegkappen
slaan met nagels, hoeven of klauwen
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Als dat paard kwaad wordt, dan kapt dien in de grond met zijn poten.
De kattin kapte met haar nagels in de neus van de kater. Tja, als een vrouw ‘nee’ zegt,…
> andere betekenis van kappen
uitvliegen tegen iemand, opmerkingen maken op de man af
in Nederland: (in)hakken op
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook afkappen, op iemand ~, kap, op iemand zijn ~ zitten
Gij doet dit niet, gij doet dat niet, gij zijt zus, gij zijt zo. Ge moet niet op mij liggen kappen he vriendeke, de fout ligt bij uw eigen (eigen, zijn ~).
> andere betekenis van kappen
hakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: nog heden is hakken in Zuid-Nederland in de spreektaal ongebruikelijk. Kappen is, althans in Vlaanderen en Brabant, het gewone woord.
zie ook gekapt
Zoeteke, wilt gij eens wat hout gaan kappen, dan kunnen we de stoof aansteken.
Die pompoen in stukken kappen is een lastige job. De schel is veel te hard.
Gekapt vlees is gehakt.
> andere betekenis van kappen
gieten, storten, gooien
samenstellingen: leegkappen, uitkappen, binnenkappen, wegkappen, overkappen, afkappen, omkappen, volkappen,…
vormvariant: kippen
Van Dale 2013 online: (gewestelijk) kiepen, omkiepen, storten (kap het restje bier maar in mijn glas)
Eerst doe ik cornflakes in mijn kom, en dan kap ik er melk over.
Kapt die soep hier maar in, dat pakt minder plaats in in de ijskast.
Kapt dat toch over in een kleiner potteke. Maar zonder smossen hé!
Kapt dat vuil maar over de haag bij de buren. Hela, niet doen zenne, dat was maar voor te lachen.
> andere betekenis van kappen
bij bepaalde hondenrassen de oren en staart in model snijden zonder verdoving
NL: couperen
in het Antwerpse: snijden
Jef: We gaan onze Duitse dog z’n oren laten kappen, zodat ze mooi puntig staan.
Frans: Ge moogt dat niet meer doen, Jef, tegenwoordig is dat bij wet verboden.
> andere betekenis van kappen
gevoelig, kwetsbaar
< Frans névralgique < névralgie (= neuralgie)
zie ook nevralgiek punt + commentaren
De behandeling van migrantenkinderen is nevralgiek. (chinasquare.be)
14 uur: korte wandeling over het slagveld van de Leeuw tot de ferme Hougoumont, het nevralgiek bolwerk van Wellington. (neosvzw.be)
hakken
Woordenboek der Nederlandsche Taal: nog heden is hakken in Zuid-Nederland in de spreektaal ongebruikelijk. Kappen is, althans in Vlaanderen en Brabant, het gewone woord.
zie ook gekapt
Zoeteke, wilt gij eens wat hout gaan kappen, dan kunnen we de stoof aansteken.
Die pompoen in stukken kappen is een lastige job. De schel is veel te hard.
Gekapt vlees is gehakt.
1. flodderig, lief, knuffelachtig,…
2. aanhankelijk zijn, meestal ivm een ziek kind
zie ook flemen
Woordenboek der Nederlandsche Taal : fleemachtig: vleierig (De Bo (1873)).
1. Hij is zo fleemachtig vandaag, wat zou hij nodig hebben?
2. Haar dochterke is al een hele tijd fleemachtig, ik denk dat ze aan ’t ziek worden is.
In de visserij gebruikte term voor stalen kabel. Oorsprong is Engels (= wire). Kwam overgewaaid met de vissers die gedurende de tweede wereldoorlog in Engeland verbleven.
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
WIJER —, znw. m. Van eng. wire ‘draad’.
weier (wire)
Ik moet nog een weier splitsen (ik moet nog een kabel splitsen). Kabels werden vroeger gesplitst en in elkaar gevlochten om een langere kabel te maken, of om een oog te maken op het uiteinde. Een zeer lastig karwei trouwens.
inwoners van Sint Pieters Lille worden dikwijls “krawaten” genoemd.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: spotnaam voor de inwoners van Lille in de Kempen: de krawaten van Lille. Zie schuerm. (1865-1870);
zie ook krawaat en cravate
Ons moemoe was van Pulle, maar onze grootva was een Krawaatje.
Er is zelfs een groentenhandel in Lille die “t Krawaatje” heet.
De Krawatencross is een veldrijwedstrijd die sinds 1992 jaarlijks wordt georganiseerd in de Belgische gemeente Lille.
verdwenen zijn, vergaan zijn, weg zijn
VD online: gewestelijk: overleden zijn
WNT: te niet gegaan zijn
Of dat ik weet waar uw zomerjeans gebleven is? Ja, die is het land uit want die was tussen de benen helegans versleten en kapot.
rillen, bibberen, van de kou, van de koorts, van schrik
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: rijelen
Frequentatieve vorm van Rij(d)en.
Rillen, bibberen, sidderen, huiveren.
Hetzelfde als Rij(d)eren. In Noord-Nederland verouderd; in Zuid-Nederland ook nog in de vormen rijlen en rijgelen (Cornelissen-Vervliet (1899) bekend.
“Ik rijl van de kou” Cornelissen-Vervliet.
“Hij rijelde van schrik”
vgl. rijeren
ook in de Kempen
Deze morgend lag hij in zijn bedje nog te rijlen van de koorts.
Woordenboek der Nederlandsche Taal: schoefel: gewestelijke vorm naast schoffel
Etymologiebank: schoefel (soort schop) {1464} afgeleid van schuiven, hoogduits Schaufel (schop).
Pakt de schoefel is en schept het maar op de kruiwagen.
scheldwoord dat vrouwen aanduidt, steevast voorafgegaan door bijvoeglijke naamwoorden zoals “lomp”, “stom”…
zelden meervoud
uitspraak:“hujet”
< hoofd – gewestelijk HOOD — in de Kempen huëd (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
Gij se loempe hujet, kunt ge niet zien wat ge doet? Nu is er van ons moeder haar servies niks meer over!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
