Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #28001

    zothuis
    (het ~, ~huizen)

    psychiatrische kliniek, psychiatrische inrichting

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: zwakzinnigeninrichting

    (overdrachtelijk) een plaats waar de mensen zich eigenaardig gedragen of waar men gek wordt van de drukte

    zie ook zottekot; verzamellemma geneeskunde

    In de Oude-God is het zothuis St.Amedeus welbekend. Tegenwoordig wonen er geen zotten meer, maar patiënten en dat is maar goed ook. Ik ben zo niet voor segregatie of afscheiding. Die mensen hebben ook niets misdaan. Maar ge moet ze nemen zoals ze zijn. Geel is daar toch een universeel voorbeeld van. De wereldvermaarde gezinsopvang.

    “Wat voor een zothuis is dat hier” is de titel van een blog op http://www.dewereldmorgen.be

    ‘Een zothuis, Lucien!’ had Rita me laten weten. ‘Een zothuis! Ik heb geweend en op mijn nagels gebeten, ik heb twee radio’s aangezet en de televisie.’(Lucien (E-boek): Hoe ik als laatste Belg de Tour won)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:26
    0 reactie(s)

    #28002

    zorgen
    (zn. meervoud)

    zorg, medische hulp

    < Frans soins (médicaux): (medische) verzorging

    vrttaal mail meldt: Zorgen behoort volgens Taaladvies.net tot de standaardtaal in België. In het algemeen Nederlands is het enkelvoud zorg gebruikelijk.

    DS2015 standaardtaal

    Van Dale online: zorg > mv. zorgen: Belgisch-Nederlands, in ’t meervoud
    synoniem: verpleging

    zie ook intensieve zorgen; verzamellemma geneeskunde

    De dokter kwam ter plekke en heeft de eerste zorgen toegediend vooraleer het slachtoffer naar het ziekenhuis overgebracht werd.

    “Waar eindigen palliatieve zorgen en begint euthanasie? (standaardtaal in België)” Taaladvies.net

    Na de openbuikoperatie is hij naar Intensieve Zorgen gebracht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:25
    1 reactie(s)

    #28003

    wasdom
    (de/het ~ (m./o.))

    zeurende pijn in (meestal) de benen als gevolg van het groeiproces bij kinderen (groeipijn)

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Het lijkt me beter dat Fien morgen niet meegaat op schoolreis: dat zijn altijd lange wandelingen, en ze heeft zoveel last van wasdom, ze jankt al als ze twee trappen op moet.

    Regio Maasland
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:25
    4 reactie(s)

    #28004

    geneeskunde
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.

    aandoeningen:
    appelsienhuid
    appendicite
    attak
    bommaziekte
    buikstorm
    brand
    bronchite
    cellulite
    crise
    deshydratatie
    deurvlogentheid
    dikoor
    draaiing
    fleuris
    geestesgestoord
    geraaktheid
    griepig
    kerkhofblommen
    kiekeborst
    kiekhoest
    klierkoorts
    knikkebolziekte
    nevenverschijnsel
    notarisziekte
    plekken
    ’t pootje
    rattenziekte
    rodehond
    sinusite
    slaptitude
    slepende ziekte
    vallende ziekte
    valling
    vuil ziekte
    wateroog

    onechte aandoeningen:
    hypo
    jupilitis
    manzjenieziekte
    Sinte-Medunkt
    vanbrustum

    het menselijk lichaam:
    billen
    kaaken
    karuur
    kas
    kop
    vel
    wervelzuil
    wijsheidstanden

    gezondheidsverlening:
    arbeidsgeneesheer
    baxter
    cocoonvaccinatie
    collocatie
    dokteres
    dokter van wacht
    dokteur
    doktoor
    gasthuis
    Het Vlaamse Kruis
    honderd
    hospitaal
    hospitalisatie
    huisapotheker
    huisartsenwachtpost
    intensieve
    intensieve zorgen
    internering
    kinderbed
    kliniek
    materniteit
    medicijnen
    moederhuis
    mug
    palliatieve
    pikuur
    plaaster
    plaasterspecialist(e)
    plakker
    plomberen
    recupereren
    senologie
    spoed
    spoedarts
    tandplaaster
    tantist
    urgentiearts
    vloed
    wasdom
    zorgen
    zothuis

    documenten:
    dixitattest
    doktersbriefje
    gmd
    maagdelijkheidsattest
    sis-kaart
    ziekenbrief

    uitdrukkingen:
    beterhand, aan de ~ zijn
    in het kinderbed blijven
    klot, van zijne ~ vallen
    laste, ten ~ van de patiënt
    losbreken
    mensen, het zit onder de ~
    vallen, van zijnzelve ~
    sus, van zijne ~ draaien
    ziek vallen
    ziek vieren

    varia:
    Bednet
    berechten
    b-fast
    center
    coronacoalitie
    coronavluchteling
    disponibiliteit
    gezondheidsfactuur
    hospitalisatieverzekering
    medische bijpremie
    mutualiteit
    noodnummer
    pyjamadag
    Riziv
    sanitair
    systeem
    voos
    ziekenbond
    ziekenkas

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:25
    5 reactie(s)

    #28005

    in het kinderbed blijven
    (uitdrukking)

    sterven tijdens of vlak na de bevalling

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    “Onze vader zaliger was een weduwenaar met één kind, zijn vrouw was in ’t kinderbed gebleven en hij was daar alleen blijven zitten met het kind.” (www.volksverhalenbank.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:24
    0 reactie(s)

    #28006

    kinderbed
    (het ~ (mv. weinig gebruikelijk))

    kraambed

    Woordenboek der Nederlandsche Taal kinderbed:
    Het bed waarin de kinderen geboren worden; waarin de vrouw van (haar) kinderen bevalt; het kraambed. Eigenlijk, en, evenals kraambed, in gewijzigde opvattingen, bij welke aan het bed zelf nauwlijks en zelfs niet meer gedacht wordt. In de algemeene taal, behalve in de kerk, verouderd maar gewestelijk en plaatselijk in de volkstaal nog in levend gebruik.
    ( …)
    In ‘t kinderbed sterven: in de kraam; bij of kort na de bevalling
    ’Ist een vrou die int kinderbedde sterft met haer kint, dat kint wort in sijns moeders rechten arm gheleyt, ende met sijn moeder in een graf begraven, (1602).
    ’Myne … Moeder stierf van my in het kinderbed’ Wolff en Deken (1784).

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Onze gebuur zijn eerste vrouw is in het kinderbed gebleven. ( zie in het kinderbed blijven)

    “En als men hem ’s avonds deed roepen had hij geen tijd meer, hij moest een kinderbed doen, men zou wel eens willen weten waar.”
    (Louis Paul Boon verzameld werk)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:24
    0 reactie(s)

    #28007

    vloed
    (de ~, (m.), geen mv)

    een heel hevige bloeding na de bevalling
    zie ook: vloed, in ne ~ liggen

    VD2013 online: rode vloed
    bloeding uit de vagina, buiten de normale menstruale bloeding

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    De bevalling van mijn vriendin verliep niet zo goed. Kort na de geboorte kreeg ze de vloed.

    Vroeger stierven menige vrouwen in het kinderbed toen ze de vloed kregen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:24
    0 reactie(s)

    #28008

    urgentiearts
    (zn. m. -en)

    In België wordt de arts gespecialiseerd in de urgentiegeneeskunde “urgentiearts” of “spoedarts” genoemd.
    In Nederland heet de arts, werkzaam in de spoedeisende geneeskunde, “SEH-arts KNMG”. (wikipedia) eerste hulp arts

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    " Een mug-team bestaat bijna altijd uit een urgentiearts en een urgentieverpleegkundige." (invaliditeit.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:23
    2 reactie(s)

    #28009

    tantist
    (de ~ (m.), ~en)

    tandarts

    < Frans dentiste

    zie ook: tandist; verzamellemma geneeskunde

    Klik op de afbeelding
    Tandarts

    Ik moet dringend naar den tantist want ik kan niet slapen van de tandpijn.

    Ik moet naar de tantist, tandsteen laten verwijderen!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:23
    0 reactie(s)

    #28010

    geneeskunde
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.

    aandoeningen:
    appelsienhuid
    appendicite
    attak
    bommaziekte
    buikstorm
    brand
    bronchite
    cellulite
    crise
    deshydratatie
    deurvlogentheid
    dikoor
    draaiing
    fleuris
    geestesgestoord
    geraaktheid
    griepig
    kerkhofblommen
    kiekeborst
    kiekhoest
    klierkoorts
    knikkebolziekte
    nevenverschijnsel
    notarisziekte
    plekken
    ’t pootje
    rattenziekte
    rodehond
    sinusite
    slaptitude
    slepende ziekte
    vallende ziekte
    valling
    vuil ziekte
    wateroog

    onechte aandoeningen:
    hypo
    jupilitis
    manzjenieziekte
    Sinte-Medunkt
    vanbrustum

    het menselijk lichaam:
    billen
    kaaken
    karuur
    kas
    kop
    vel
    wervelzuil
    wijsheidstanden

    gezondheidsverlening:
    arbeidsgeneesheer
    baxter
    cocoonvaccinatie
    collocatie
    dokteres
    dokter van wacht
    dokteur
    doktoor
    gasthuis
    Het Vlaamse Kruis
    honderd
    hospitaal
    hospitalisatie
    huisapotheker
    huisartsenwachtpost
    intensieve
    intensieve zorgen
    internering
    kliniek
    materniteit
    medicijnen
    moederhuis
    mug
    palliatieve
    pikuur
    plaaster
    plaasterspecialist(e)
    plakker
    plomberen
    recupereren
    senologie
    spoed
    spoedarts
    tandplaaster
    tantist
    urgentiearts
    vloed
    wasdom
    zorgen
    zothuis

    documenten:
    dixitattest
    doktersbriefje
    gmd
    maagdelijkheidsattest
    sis-kaart
    ziekenbrief

    uitdrukkingen:
    beterhand, aan de ~ zijn
    klot, van zijne ~ vallen
    laste, ten ~ van de patiënt
    losbreken
    mensen, het zit onder de ~
    vallen, van zijnzelve ~
    sus, van zijne ~ draaien
    ziek vallen
    ziek vieren

    varia:
    Bednet
    berechten
    b-fast
    center
    coronacoalitie
    coronavluchteling
    disponibiliteit
    gezondheidsfactuur
    hospitalisatieverzekering
    medische bijpremie
    mutualiteit
    noodnummer
    pyjamadag
    Riziv
    sanitair
    systeem
    voos
    ziekenbond
    ziekenkas

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:23
    5 reactie(s)

    #28011

    plomberen
    (ww. plombeerde, geplombeerd)

    Vullen van een tand

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    A must nòr den tantist veur nen taend te loate plombere.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:22
    1 reactie(s)

    #28012

    tandplaaster
    (de ~ (m.), ~s)

    witte tandvulling als voorlopige basis om aandoeningen de tijd te geven om te genezen

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Zijn 2 tanden zijn geplombeerd met tandplaaster. Over 14 dagen gaat dat eruit en wordt er een definitieve vulling ingemetst.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:22
    3 reactie(s)

    #28013

    spoedarts
    (de~, m., ~en)

    urgentiearts

    spoedarts heeft in Nederland een andere betekenis

    ANW: spoedarts
    (vooral in Nederland)
    huisarts die spoedeisende hulp biedt op een huisartsenpost of ook bij de patiënt thuis; huisarts voor spoedgevallen

    Van Dale 2018: spoed­arts
    arts die in spoed­ei­sen­de ge­val­len me­di­sche hulp ver­leent
    = nood­arts

    zie ook mug, urgentieteam, urgentiezorg, urgentieverpleegkundige, spoedgevallen, dienst spoedgevallen, spoeddienst, spoedverpleegkundige; verzamellemma geneeskunde

    Hij kwam binnen op spoed en de spoedarts liet al direct platen pakken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:22
    0 reactie(s)

    #28014

    spoed
    (de ~ (m.), geen mv.)

    afdeling van het ziekenhuis
    afkorting van spoedgevallen

    Van Dale: spoed: BE, informeel spoedafdeling

    zie ook spoedgevallen, dienst spoedgevallen, spoeddienst, spoedarts, spoedverpleegkundige, urgentiearts; verzamellemma geneeskunde

    “Wanneer komt u naar Spoed? De dienst spoedgevallen is in de eerste plaats een reanimatiedienst voorzien voor kritiek zieke patiënten en ernstige traumata.” (azklina.be)

    “Patiënten gaan niet alleen vaker naar de spoed, ze doen dat ook meer en meer ’s nachts en in het weekend.” (partena.be)

    hln.be: Het kind van amper 13 maanden oud werd daar ernstig ziek en werd naar de spoed gebracht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:21
    10 reactie(s)

    #28015

    senologie
    (de ~ (v), mv. ongebr.)

    - leer van de borstaandoeningen
    - afdeling voor borstkankeronderzoek

    < Frans: sénologie

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    De eenheid senologie maakt deel uit van de dienst radiologie en is geïntegreerd in de borstkliniek.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:21
    0 reactie(s)

    #28016

    recupereren
    (recupereerde, gerecupereerd)

    herstellen, terug op krachten komen

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Hij is helemaal gerecupereerd van zijn accident.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:21
    2 reactie(s)

    #28017

    plakker
    (de ~ (m.), ~s)

    wondpleister, (kleef)pleister, kleefverband

    zie ook: plekker; verzamellemma geneeskunde

    Band Aid Flat Icon GIF Animation

    We zullen op die wond ne plakker plakken.

    Ge moet dat ontsmetten en er ne plakker op doen.

    > zie andere betekenis van plakker

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:20
    0 reactie(s)

    #28018

    geneeskunde
    (verzamellemma)

    Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.

    aandoeningen:
    appelsienhuid
    appendicite
    attak
    bommaziekte
    buikstorm
    brand
    bronchite
    cellulite
    crise
    deshydratatie
    deurvlogentheid
    dikoor
    draaiing
    fleuris
    geestesgestoord
    geraaktheid
    griepig
    kerkhofblommen
    kiekeborst
    kiekhoest
    klierkoorts
    knikkebolziekte
    nevenverschijnsel
    notarisziekte
    plekken
    ’t pootje
    rattenziekte
    rodehond
    sinusite
    slaptitude
    slepende ziekte
    vallende ziekte
    valling
    vuil ziekte
    wateroog

    onechte aandoeningen:
    hypo
    jupilitis
    manzjenieziekte
    Sinte-Medunkt
    vanbrustum

    het menselijk lichaam:
    billen
    kaaken
    karuur
    kas
    kop
    vel
    wervelzuil
    wijsheidstanden

    gezondheidsverlening:
    arbeidsgeneesheer
    baxter
    cocoonvaccinatie
    collocatie
    dokteres
    dokter van wacht
    dokteur
    doktoor
    gasthuis
    Het Vlaamse Kruis
    honderd
    hospitaal
    hospitalisatie
    huisapotheker
    huisartsenwachtpost
    intensieve
    intensieve zorgen
    internering
    kliniek
    materniteit
    medicijnen
    moederhuis
    mug
    palliatieve
    pikuur
    plaaster
    plaasterspecialist(e)
    plakker
    recupereren
    senologie
    spoed
    spoedarts
    tandplaaster
    urgentiearts
    vloed
    wasdom
    zorgen
    zothuis

    documenten:
    dixitattest
    doktersbriefje
    gmd
    maagdelijkheidsattest
    sis-kaart
    ziekenbrief

    uitdrukkingen:
    beterhand, aan de ~ zijn
    klot, van zijne ~ vallen
    laste, ten ~ van de patiënt
    losbreken
    mensen, het zit onder de ~
    vallen, van zijnzelve ~
    sus, van zijne ~ draaien
    ziek vallen
    ziek vieren

    varia:
    Bednet
    berechten
    b-fast
    center
    coronacoalitie
    coronavluchteling
    disponibiliteit
    gezondheidsfactuur
    hospitalisatieverzekering
    medische bijpremie
    mutualiteit
    noodnummer
    pyjamadag
    Riziv
    sanitair
    systeem
    voos
    ziekenbond
    ziekenkas

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:20
    5 reactie(s)

    #28019

    plaasterspecialist(e)
    (de ~ (m.), ~en, (~s))

    specialist of specialiste op spoed in het leggen van plaasters of gipsverband

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    Elk ziekenhuis, op spoedgevallen, heeft wel een plaasterspecialist(e) in dienst.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:20
    0 reactie(s)

    #28020

    pikuur
    (de ~ (v.), -en)

    spuit, injectie

    < Frans piqure

    zie ook verzamellemma geneeskunde

    De dokter heeft een pikuur in mijn arm gegeven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 14 Mar 2020 22:19
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.