Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
operatiekamers, operatieruimte in een ziekenhuis (afk. O.K.)
Van Dale online 2017 :BE ruimte in een ziekenhuis waar zich een of meer operatiekamers bevinden
zie ook verzamellemma geneeskunde
Klik op de afbeelding
Infectiepreventie in het operatiekwartier.
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaiing
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kliniek
materniteit
medicijnen
moederhuis
mug
O.K.
operatiekwartier
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
arbeidsonbekwaam
Bednet
berechten
b-fast
center
coronacoalitie
coronavluchteling
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
werkonbekwaam
ziekenbond
ziekenkas
-
attest of diploma dat geschiktheid moet staven
opm: meestal professionele geschiktheid voor onderwijs
niet in VD2017
bekwaamheidsdiploma wel in VD2017 online, maar in de betekenis van maturiteitsdiploma, wat nog iets anders is
Bekwaamheidsbewijzen om les te geven of om te werken in het onderwijs (vlaanderen.be)
Op basis van het reeds behaalde diploma van leraar krijg je ook een vereist bekwaamheidsbewijs voor de derde graad secundair onderwijs. (ugent.be)
PIVO bestuursschool organiseert de opleiding ’Hernieuwing bekwaamheidsbewijs geluidshinderbestrijding. (vlaamsbrabant.be)
(in België gebruikelijke afkorting voor) Operatiekwartier
zie operatiekwartier
zie ook verzamellemma geneeskunde
Als patiënten een operatie in het ziekenhuis moeten ondergaan, worden zij in het OK-centrum geopereerd.
een doktersbriefje waarop de huisarts aangeeft dat de patiënt iets beweert wat moeilijk controleerbaar is
(definitie uit Woordpost)
Een dixitattest is louter gebaseerd op de verklaring van de patiënt en niet op een echte diagnose. De arts rapporteert wat de patiënt zegt (dixit = hij/zij heeft gezegd).
Alhoewel dixitattest blijkens googel in de geschreven taal het meest voorkomt, hoor ik op de radio de laatste dagen vooral over dixitbriefje spreken
zie ook verzamellemma geneeskunde
Huisartsen die vermoeden dat leerlingen een doktersbriefje komen vragen omdat ze gespijbeld hebben, geven steeds vaker een dixitattest mee.
Vanavond begint de herfstvakantie en de problematiek van de dixitbriefjes is de laatste tijd weer in de actualiteit. De dokters hebben gezegd er niet meer aan mee te doen en de minister van Onderwijs heeft gezegd er tegen op te treden. Niettegenstaande dat stond Zaventem vanmorgend vol met kinderen: niet met een boekentas, maar met een valies…
arbeidsongeschikt, werkonbekwaam
zie ook verzamellemma geneeskunde
Omdat ik mijn arm heb gebroken ben ik nu twee maand arbeidsonbekwaam.
hbvl.be: Zwartrijder slaat MIVB-controleur arbeidsonbekwaam
hln.be: Dronken twintigers slaan parkeerwachter arbeidsonbekwaam in Mol.
arbeidsongeschikt, arbeidsonbekwaam
DS2010
DS2015 standaardtaal
Van Dale 2017 online: BE
taaladvies: standaardtaal in België
zie ook verzamellemma geneeskunde
Mijn broer kreeg de geelverf en was daardoor wel twee maand werkonbekwaam.
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaiing
fleuris
geel
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Geel
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kliniek
materniteit
medicijnen
moederhuis
mug
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
Bednet
berechten
b-fast
center
coronacoalitie
coronavluchteling
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
ziekenbond
ziekenkas
-
geelzucht
zie ook geel; verzamellemma geneeskunde
Mijn broer kreeg de geelverf en was twee maand werkonbekwaam.
geelzucht, hepatitis.
zie ook geelverf; verzamellemma geneeskunde
De dokter heeft bij Malan het geel vastgesteld.
Wanneer iemand het geel heeft, is dat meestal het best te zien als het oogwit geel is.
geelzucht, hepatitis.
zie ook geelverf; verzamellemma geneeskunde
De dokter heeft bij Malan het geel vastgesteld.
Wanneer iemand het geel heeft, is dat meestal het best te zien als het oogwit geel is.
’t zothuis
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
De geprezen documentaire reeks ‘Geel’ over de open psychiatrische instelling van Geel begint in de generiek met de vermelding dat Geel als synoniem voor zothuis gebruikt wordt. Waarschijnlijk omdat het destijds de enige plaats was waar ‘de zotten’ zichtbaar in het openbaar leven waren. Wij gebruikten het in ieder geval als kind. Nu nog.
Zie ook: met de witte paardjes wegbrengen, gast, kostgever, gezinsverpleging
Belgische bijnamen van plaatsen; verzamellemma geneeskunde
Die komt van Geel zeker? Gelijk als die tekeer gaat.
Anderlecht de beste ploeg? Jongeske, ge weet niet wat dat ge zegt. Ge zoudt beter naar Geel gaan.
‘Als ge nu niet braaf gaat zijn stuur ik u naar Geel’
(Zou 50 jaar geleden een ouder berispend tegen zijn kind gezegd kunnen hebben. Psychiatrie was onbegrepen en stond synoniem met iets dat vreemd en beangstigend was.)
Tegen iemand die raar, spastisch of gestoord doet, al of niet voor te lachen, wordt wel eens gezegd: “Sinds wanneer hebben ze u in Geel losgelaten?” of “Gij zijt precies losgelaten uit Geel” of “Wanneer moest gij in Geel terug binnen?”
psychiatrische kliniek, psychiatrische inrichting
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal: zwakzinnigeninrichting
(overdrachtelijk) een plaats waar de mensen zich eigenaardig gedragen of waar men gek wordt van de drukte
zie ook zottekot; verzamellemma geneeskunde
In de Oude-God is het zothuis St.Amedeus welbekend. Tegenwoordig wonen er geen zotten meer, maar patiënten en dat is maar goed ook. Ik ben zo niet voor segregatie of afscheiding. Die mensen hebben ook niets misdaan. Maar ge moet ze nemen zoals ze zijn. Geel is daar toch een universeel voorbeeld van. De wereldvermaarde gezinsopvang.
“Wat voor een zothuis is dat hier” is de titel van een blog op http://www.dewereldmorgen.be
‘Een zothuis, Lucien!’ had Rita me laten weten. ‘Een zothuis! Ik heb geweend en op mijn nagels gebeten, ik heb twee radio’s aangezet en de televisie.’(Lucien (E-boek): Hoe ik als laatste Belg de Tour won)
zorg, medische hulp
< Frans soins (médicaux): (medische) verzorging
vrttaal mail meldt: Zorgen behoort volgens Taaladvies.net tot de standaardtaal in België. In het algemeen Nederlands is het enkelvoud zorg gebruikelijk.
DS2015 standaardtaal
Van Dale online: zorg > mv. zorgen: Belgisch-Nederlands, in ’t meervoud
synoniem: verpleging
zie ook intensieve zorgen; verzamellemma geneeskunde
De dokter kwam ter plekke en heeft de eerste zorgen toegediend vooraleer het slachtoffer naar het ziekenhuis overgebracht werd.
“Waar eindigen palliatieve zorgen en begint euthanasie? (standaardtaal in België)” Taaladvies.net
Na de openbuikoperatie is hij naar Intensieve Zorgen gebracht.
zeurende pijn in (meestal) de benen als gevolg van het groeiproces bij kinderen (groeipijn)
zie ook verzamellemma geneeskunde
Het lijkt me beter dat Fien morgen niet meegaat op schoolreis: dat zijn altijd lange wandelingen, en ze heeft zoveel last van wasdom, ze jankt al als ze twee trappen op moet.
Ook de Vlaming heeft al eens last van kwaaltjes allerhande, maar zowel voor de aandoeningen als voor de remedies verschilt zijn taalgebruik van het Nederlands. Overigens put de Vlaming, in tegenstelling tot de Nederlander, zijn scheldarsenaal helemaal niet uit ziektes. In dit lemma bewaren we een overzicht van allerlei Vlaamse terminologie gelieerd aan de gezondheidszorg.
aandoeningen:
appelsienhuid
appendicite
attak
bommaziekte
buikstorm
brand
bronchite
cellulite
crise
deshydratatie
deurvlogentheid
dikoor
draaiing
fleuris
geestesgestoord
geraaktheid
griepig
kerkhofblommen
kiekeborst
kiekhoest
klierkoorts
knikkebolziekte
nevenverschijnsel
notarisziekte
plekken
’t pootje
rattenziekte
rodehond
sinusite
slaptitude
slepende ziekte
vallende ziekte
valling
vuil ziekte
wateroog
onechte aandoeningen:
hypo
jupilitis
manzjenieziekte
Sinte-Medunkt
vanbrustum
het menselijk lichaam:
billen
kaaken
karuur
kas
kop
vel
wervelzuil
wijsheidstanden
gezondheidsverlening:
arbeidsgeneesheer
baxter
cocoonvaccinatie
collocatie
dokteres
dokter van wacht
dokteur
doktoor
gasthuis
Het Vlaamse Kruis
honderd
hospitaal
hospitalisatie
huisapotheker
huisartsenwachtpost
intensieve
intensieve zorgen
internering
kinderbed
kliniek
materniteit
medicijnen
moederhuis
mug
palliatieve
pikuur
plaaster
plaasterspecialist(e)
plakker
plomberen
recupereren
senologie
spoed
spoedarts
tandplaaster
tantist
urgentiearts
vloed
wasdom
zorgen
zothuis
documenten:
dixitattest
doktersbriefje
gmd
maagdelijkheidsattest
sis-kaart
ziekenbrief
uitdrukkingen:
beterhand, aan de ~ zijn
in het kinderbed blijven
klot, van zijne ~ vallen
laste, ten ~ van de patiënt
losbreken
mensen, het zit onder de ~
vallen, van zijnzelve ~
sus, van zijne ~ draaien
ziek vallen
ziek vieren
varia:
Bednet
berechten
b-fast
center
coronacoalitie
coronavluchteling
disponibiliteit
gezondheidsfactuur
hospitalisatieverzekering
medische bijpremie
mutualiteit
noodnummer
pyjamadag
Riziv
sanitair
systeem
voos
ziekenbond
ziekenkas
-
sterven tijdens of vlak na de bevalling
zie ook verzamellemma geneeskunde
“Onze vader zaliger was een weduwenaar met één kind, zijn vrouw was in ’t kinderbed gebleven en hij was daar alleen blijven zitten met het kind.” (www.volksverhalenbank.be)
kraambed
Woordenboek der Nederlandsche Taal kinderbed:
Het bed waarin de kinderen geboren worden; waarin de vrouw van (haar) kinderen bevalt; het kraambed. Eigenlijk, en, evenals kraambed, in gewijzigde opvattingen, bij welke aan het bed zelf nauwlijks en zelfs niet meer gedacht wordt. In de algemeene taal, behalve in de kerk, verouderd maar gewestelijk en plaatselijk in de volkstaal nog in levend gebruik.
( …)
In ‘t kinderbed sterven: in de kraam; bij of kort na de bevalling
’Ist een vrou die int kinderbedde sterft met haer kint, dat kint wort in sijns moeders rechten arm gheleyt, ende met sijn moeder in een graf begraven, (1602).
’Myne … Moeder stierf van my in het kinderbed’ Wolff en Deken (1784).
zie ook verzamellemma geneeskunde
Onze gebuur zijn eerste vrouw is in het kinderbed gebleven. ( zie in het kinderbed blijven)
“En als men hem ’s avonds deed roepen had hij geen tijd meer, hij moest een kinderbed doen, men zou wel eens willen weten waar.”
(Louis Paul Boon verzameld werk)
een heel hevige bloeding na de bevalling
zie ook: vloed, in ne ~ liggen
VD2013 online: rode vloed
bloeding uit de vagina, buiten de normale menstruale bloeding
zie ook verzamellemma geneeskunde
De bevalling van mijn vriendin verliep niet zo goed. Kort na de geboorte kreeg ze de vloed.
Vroeger stierven menige vrouwen in het kinderbed toen ze de vloed kregen.
In België wordt de arts gespecialiseerd in de urgentiegeneeskunde “urgentiearts” of “spoedarts” genoemd.
In Nederland heet de arts, werkzaam in de spoedeisende geneeskunde, “SEH-arts KNMG”. (wikipedia) eerste hulp arts
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands
zie ook verzamellemma geneeskunde
" Een mug-team bestaat bijna altijd uit een urgentiearts en een urgentieverpleegkundige." (invaliditeit.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
