Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
De tepels van een vrouw zijn zichtbaar door haar kledij.
zie ook verzamellemma kledij
Kijk Ive, de kiekens zitten door den draad.
er naar raden
iets op goed geluk af doen
niet genoeg zijn best doen
< Vroeger werd de klak bij wijze van orakel gebruikt.
In onze streke, als men uitgaat om een peerd te koopen, men smijt zijn klakke omhooge, en alwaar de vooie wijst als zij gevallen is, aldaar moet men gaan om eenen goeden koop te doen. (uit: Rond den Heerd bij De Bo (c. 1866)). (Woordenboek der Nederlandsche Taal)
SN: er met de pet naar gooien
vgl. ook: klak, er met uw ~ hene slaan
zie ook verzamellemma kledij
nieuwsblad.be: Strijbos gooit er met zijn klak naar, werd wel eens gezegd. De meest talentrijke rijder van het peloton maar hij geeft te snel op.
seniorennet.be: Hij gooit er met zijn klak naar (raden naar)
De laatste tijd interesseert hem het doen en laten in zijn café niet echt ni meer precies want hij is er met zijn klak aan ’t henne smijten.
Jan met de pet, Jef klak
ook: Jean met de klak of de contaminatie Jean met de pet
zie klak; verzamellemma kledij
Was dit weer voor genodigden en nu Jan met de klak (de gewone man )die dit gelag weer mag betalen! (fotolink.eu)
Op een autosnelweg haal ik tegen 140 km/h Jan met de klak in, die met zijn Lada tegen 120 km/h taffelt (taffelen) (forum.christophoros.be)
Ik mis de Vlaamse tongval van die man met dat vieze baardje en foute leren jasje maar bovenal mis ik die Jean met de Klak uit dorpjes als Deurne, Wommelgem of Retie. (wordpress.com)
Stel je voor dat ,,Jean-met-de-pet’’ plots toch ,,ja’’ zegt. (standaard.be)
…Jan met de pet of Jean met de klak, zoals ze zeggen, … (Bart de Wever in De Afspraak 20/3/2020)
ezelsbruggetje om de spelling van professor of professioneel te onthouden: één keer de f van frak en twee keer de s van schoen
varianten: ene frak en twee sokken, ene frak en twee sloefen
NL: De Professor zit in zijn Fauteuil met twee Sloffen aan.
zie ook verzamellemma kledij
Zo controleer ik nog steeds bij elke professor die in mijn teksten ronddwaalt of die wel degelijk ‘ene frak en twee schoenen’ draagt (demorgen.be)
‘Eénfrak en twee sloffen’ Dit trucje is dan weer uitgevonden om het Franse ‘profession’ en de Nederlandstalige aanverwanten als professioneel juist te schrijven. (telenet.be)
laten zien wie dat er thuis de baas is
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel
de broek aanhebben
zie ook verzamellemma kledij
Die hare vent is nen echte sloef. ’t Is duidelijk wie dat er thuis de broek draagt.
Eén ding is zeker: Lydie draagt de broek thuis, al heeft ze ook heel wat korte rokjes en kleedjes. (vier.be)
Adams draagt de broek thuis bij Beckham, die enkel op het veld het spel verdeelt. (demorgen.be)
uitroep van verwondering, verbazing, soms afkeuring
(vr. tegenhanger): amaai, m’n jak!
zie synoniemen bij: voeten, amai mijn ~
zie ook verzamellemma kledij
Den bompa zei: “Amaai, m’ne frak, dat was de moeite waard”.
Taanske antwoordde: “Amaai, m’n jak. Dat was ver lopen”.
SN/NL: wasmachine (m.)
de Surinaamse megahit ‘Kleine wasjes, grote wasjes’ heeft het ook over een ‘wasmachien’, maar daar gaat het enkel om een uitspraakvariant, aangezien het daar ‘de wasmachien’ is
zie ook machien; waste; verzamellemma kledij
Nu zou ik de volledige helm op 30° in het wasmachien willen flikkeren om hem nekeer proper te maken (forum.mountainbike.be)
Geachte Samsung, Mijn Samsung wasmachien type WW80J6603EW is net uit de garantie en de printkaart ( computer) is kapot. (community.samsung.com)
“Zelfs al ben ik een pure Vlaming, ik twijfel toch nog steeds over een woord.
Is het ‘het wasmachine’ (uitgesproken als het wasmachien) of ‘de wasmachine’? (zoals het er staat uitspreken)" (forum.wordreference.com)
Kleding in grote maten of kleding die niet aanpast maar te groot is.
Extreme grote maten worden al wel eens ‘circustent’ genoemd.
zie ook verzamellemma kledij
Maat XXL, dat is toch een tent als ge dat aan hebt.
Die T-shirt is te groot, die hangt als een tent rond mijn lijf.
make-up
Van Dale: schmink (dem): kleurstof voor het gezicht
zie ook schminkdoos; verzamellemma kledij
Als ik uitga dan wil ik goed voor den dag komen: mooie kleren, haren in de plooi en een beetje gesminkt, dat maakt het helemaal af.
Tegen een fel opgemaakte vrouw zeggen ze hier een sminkdoos.
grote zweetvlek op de kleding onder de arm, onder de oksel
ongemarkeerd in Van Dale 2015, maar blijkbaar in Vlaanderen ontstaan (zie reacties)
zie ook verzamellemma kledij
Amaai, ge hebt weer serieuze (serieus) okselvijvers !!!
zapbaby.be: Ik wil echter gewoon niet met van die okselvijvers blijven rondlopen en alle deo’s uit de natuurwinkel zijn bij mij blijkbaar niet voldoende.
Over de okselvijvers van Ben Crabbé doen al langer veel grapjes de ronde.
De schending van het colloque singulier of het buitengewoon overleg. Het niet naleven van de zwijgplicht die van kracht is nadat men bij de koning en/of koningin in een audiëntie is ontvangen ofte wel uitspraken doen over de interne aangelegenheden van het Hof.
De koning mag er geen persoonlijke mening op nahouden, aangezien alles wat hij zegt, gedekt wordt door de regering.
Het geheimhouden van de inhoud van de audiënties is cruciaal tijdens regeringsvormingen. De meeste politici houden zich dan ook strikt aan deze regel en zullen nooit een uitspraak doen over de inhoud van het gesprek of de mening van de Koning. Indien er toch een mededeling is, dan zal dit altijd met goedkeuring zijn van een minister. Wanneer een burger of een minister iets gezegd of gedaan heeft waardoor hij de geheimhoudingsplicht geschonden heeft m.b.t. de gesprekken met het staatshoofd, zegt men dat hij of zij de Kroon heeft ontbloot.
< Frans: découvrir la Couronne
Van Dale 2016 online: BE
NL: de eenheid van de Kroon is in gevaar
zie ook verzamellemma kledij
In Voeren legt Happart voor de vierde keer de eed af als eerste schepen. Wynants weigert de eed af te leggen. De Kroon is ‘ontbloot’. (De Morgen, 25/09/87)
De speciale senaatscommissie over Rwanda zal geen persoonlijke medewerkers van de koning en ook geen leden van het Militair Huis kunnen ondervragen. Deze beslissing komt er na een advies van KUL-grondwetspecialist André Alen en diens Luikse collega Scholsem waarin gesteld wordt dat zo’n ondervraging neerkomt op ‘het ontbloten van de kroon’. (De Morgen, 25/02/97)
kleerhanger
Van Dale 2017 online: BE
zie ook verzamellemma kledij
Kapstokken van ijzerdraad zijn niet stevig. Ge kunt er hoogstens een fijn kleedje op hangen. Die van tegenwoordig in plastiek zijn al niet veel beter.
> andere betekenis van kapstok
deelnemers aan acties tegen de hoge brandstofprijzen, de benaming verwijst naar de fluohesjes van de activisten
< Frans “gilets jaunes”
zie ook verzamellemma kledij
.jpg)
Manifestanten in Vesoul
“Het Crisiscentrum komt om 15 uur samen om zich te buigen over het protest van de zogenaamde ‘gilets jaunes’ (‘gele hesjes’) in verschillende provincies in Wallonië.” (DM 21/11/18)
1. stomerij, droogkuiserij, nieuwkuis; in de Antwerpse Kempen: kuiserij of verwerij
2. techniek om bepaalde kleding ‘droog’ te reinigen
Van Dale: BE
zie ook droogkuisen; verzamellemma kledij
machine voor droogkuis
1. Ik ga mijn kostuum naar den droogkuis brengen.
2. Hoe moet ge die broek wassen? Volgens mij is dat droogkuis, maar kijk voor de zekerheid maar eens op het etiketje.
machine om was te drogen, wasdroger, droogtrommel
Nederland: droogautomaat, wasdroger
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
zie ook verzamellemma kledij
klik op de afbeelding
Vintage droogkast Hamilton
Ik zal de was in de droogkast steken.
avondkleding
zie ook verzamellemma kledij
Specialisatie van het huis is de reiniging van ceremoniekledij, avondkledij en bruidsjurken.
op sletsen rondlopen, met slepende voeten slufferen
zie ook sleffen, slefferen; verzamellemma kledij
Hij sletste achter zijn vrouw aan, omdat het wreed tegen zijn goesting was dat hij mee moest.
(op)vouwen van bvb kledij
Van Dale 2016 online: BE, niet algemeen
zie ook plooien; verzamellemma kledij
De kleren zijn proper opgeplooid en in de kleerkast gelegd.
in een kledingstuk kleine plooien aanbrengen
SN: rimpelen (naaistersterm)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands fronsels maken aan een kledingstuk
zie ook verzamellemma kledij
Smok is een vorm van fronsen.
Het kleedje is bijna af, de mouwen moeten nog gefronst worden.
De Vlaamse garderobe ziet er betrekkelijk anders uit dan de Nederlandse. In dit lemma bewaren we een lijst van allerlei Vlaamse kledingsstukken en gerelateerde terminologie, evenals uitdrukkingen die naar deze kledij verwijzen. Een aanzienlijk deel van deze terminologie is (duidelijk) geleend van de zuiderburen, maar er zijn ook verschillende gevallen waarbij de Hollander, en dus de Nederlandse standaardtaal, een Frans woord gebruikt, terwijl de Vlaming er zelf een woord voor heeft bedacht. Bij de gelinkte lemma’s zijn er bovendien nog talloze andere namen voor kledingsstukken te vinden.
kledij:
aanstekers
baai
bain de soleil
badkostuum
bovenlijfke
bretellen
broeksriem
centuur
cravat
debardeur
duffelcoat
frak
frennen
frulleke
gilet
golf
gordel
kap
kaptrui
kaspoesjeir
klak
kleed(je) (+ avondkleed, bloemekeskleed, communiekleed, doopkleed, slaapkleed, trouwkleed, zomerkleed, …)
knop
kostuum
kousen
k-way
lits
manchetknop
mantel
marcelleke
nestels
neuke
onderlijfke
onderpull
overal
palto
pantoffels
plastron
pression
pull
regenscherm
rijkoord
sletsen
sloefen
sous-pull
tailleur
tallon
tiret
veston
voorschoot
werkwoorden:
fronsen
opplooien
plooien
sletsen
varia:
avondkledij
droogkast
droogkuis
gele hesjes
kapstok
kroon, de ~ ontbloten
okselvijver
smink
tent
wasmachien
uitdrukkingen:
frak, amaai mijne ~
klak, amai mijn ~
broek, de ~ dragen
ene frak en twee schoenen
Jean met de klak
klak, er met de ~ naar gooien
kiekens, de ~ zitten door den draad
kleedje, in een nieuw ~ steken
met de klak rondgaan
nestel, zijnen ~ afdraaien
sloef, op zijn ~en afkomen
voorschoot, een ~ groot
> andere betekenis van kledij
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
