Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #131421

    indruk, een ~ laten
    (uitdr.)

    een indruk achterlaten

    bron: vrttaal mail

    Die tweede kandidaat heeft volgens mij de beste indruk gelaten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Oct 2011 11:49
    1 reactie(s)

    #131422

    leraars en handelaars
    (meervoudsvorm)

    leraren en handelaren. Beide spellingsvormen zijn goed. Desalniettemin wordt er nooit van ‘leraars of handelaars’ gesproken in ABN. Limburg kent de meervoudsvorm: sleutelen i.p.v. sleutels.

    vrttaal mail: leraars is standaardtaal in België

    Leraars gaven aan de nieuwe spelling niet te zien zitten. Ook handelaars werden geconfronteerd met de nieuwe wetgeving.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Oct 2011 11:44
    2 reactie(s)

    #131423

    tegoei
    (bw.)

    1. voldoende goed, goed genoeg, zoals het hoort; 2. zoals het was, in de oorspronkelijke staat; 3. (in combinatie met “(nog) niet”) nauwelijks

    1. Ge moet uw handen tegoei wassen voor het eten.
    Just tegoei! (of) Krek tegoei! (net goed! het zal hem/haar leren)
    Kunt ge nu nooit eens niks tegoei doen? (let op de dubbele negatie)
    2. Dat komt nooit meer tegoei tussen die twee.
    Ik weet niet of ik die kapotte broodrooster nog ooit tegoei krijg.
    3. Zij zat nog niet tegoei neer of zij voelde zich weer misselijk worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Oct 2011 11:40
    9 reactie(s)

    #131424

    zorgen
    (zn.)

    zorg, medische hulp

    vrttaal mail meldt: Zorgen behoort volgens Taaladvies.net tot de standaardtaal in België. In het algemeen Nederlands is het enkelvoud zorg gebruikelijk.

    zie ook intensieve zorgen

    De dokter kwam ter plaatse en heeft de eerste zorgen toegediend alvorens het slachtoffer naar het ziekenhuis overgebracht werd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Oct 2011 11:37
    1 reactie(s)

    #131425

    aah
    (uitroep)

    uitroep van bevestiging met enige verbazing: ha!, ooo!

    Uitgesproken zoals een langgerekte Franse, bijna nausale, ‘en’(zonder de n)

    Een uitgesproken voorbeeld is de (door de applausmeester Jo Met De Banjo georchestreerde) ‘aah’ bij het TV-programma Blokken wanneer de jury Ben Crabbe weer eens terechtwijst.

    Aaah, dat wist ik niet zenne!

    Aah, zit dat zo?

    Aah, had ik dat geweten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Oct 2011 11:13
    4 reactie(s)

    #131426

    applausmeester
    (zn. m., ~s)

    iemand die bij een studio tv-opname buiten beeld het publiek instructies geeft wanneer in de handen te klappen, te lachen, …

    Niet in VD95, nauwelijks googlementen in NL

    Sven De Leyer en Jo met de Banjo zijn de meest bekende applausmeesters in Vlaanderen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 21:40
    1 reactie(s)

    #131427

    applausmeester
    (zn. m., ~s)

    iemand die bij een studio tv-opname buiten beeld het publiek instructies geeft wanneer in de handen te klappen, te lachen, …

    Sven De Leyer en Jo met de Banjo zijn de meest bekende applausmeesters in Vlaanderen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 21:38
    1 reactie(s)

    #131428

    aah
    (uitroep)

    uitroep van bevestiging met enige verbazing: ha!, ach!

    Uitgesproken zoals een langgerekte Franse, bijna nausale, ‘en’(zonder de n)

    Een uitgesproken voorbeeld is de (door de applausmeester Jo Met De Banjo georchestreerde) ‘aah’ bij het TV-programma Blokken wanneer de jury Ben Crabbe weer eens terechtwijst.

    Aaah, dat wist ik niet zenne!

    Aah, zit dat zo?

    Aah, had ik dat geweten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 21:31
    4 reactie(s)

    #131429

    ontlenen
    (ww. ontleende, ontleend)

    te leen krijgen

    Taaladvies zegt dat ge geld niet kunt ontlenen maar dat ontlenen van boeken, video’s, … wel standaardtaal in België is.

    Volgens de Taalunie: ‘Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden.’
    Is het volgende ook waar? Ontlenen is wel standaardtaal in Nederland als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna NIET teruggebracht worden.

    Als de bank failliet gaat, moeten we het geld dat we ontleend hebben dan nog terugbetalen? (Zijt maar zeker!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 15:49
    5 reactie(s)

    #131430

    ontlenen
    (ww. ontleende, ontleend)

    te leen krijgen

    Taaladvies zegt dat ge geld niet kunt ontlenen maar dat ontlenen van boeken, video’s, … wel standaardtaal in Belgiëis.

    Volgens de Taalunie: ‘Ontlenen is wel standaardtaal in België als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna weer teruggebracht worden.’
    Is het volgende ook waar? Ontlenen is wel standaardtaal in Nederland als het gaat om boeken, video’s en dergelijke die geleend worden bij een bibliotheek of videotheek en die daarna niet teruggebracht worden.

    Als de bank failliet gaat, moeten we het geld dat we ontleend hebben dan nog terugbetalen? (Zijt maar zeker!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 15:48
    5 reactie(s)

    #131431

    rap
    (bn.)

    snel, vlug
    Wordt veel meer gebruikt in Vlaand. dan in Nederland

    Ook in de geijke uitdr.: al rap = al vlug

    VD
    rap2 (bijvoeglijk naamwoord; rapper, rapst; rapheid)
    1 vlug, snel
    (VD95 gew. – wijst op Vlaamse oorsprong)
    daarenboven trappen van vgl.: rapper, rapst (zie reacties)

    WNT: Snel, vlug. In Z.-Nederl. nog algemeen in de volkstaal, in N.-Nederl. tegenwoordig alleen als literair woord.

    Als dat hier niet rap uit de voeten is, dan sta ik niet in voor de gevolgen.

    Hij kan rapper typen dan ik kan lezen.

    Om ter rapst naar huis lopen?

    Een nieuwe pc met scherm en printer dat kost toch al rap een paar honderd euro.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 13:37
    9 reactie(s)

    #131432

    stadium
    (zn. o., ~s)

    stadion

    bv. voetbalstadium

    Tot mijn eigen verbazing zijn er nog heel veel googlementen met ‘voetbalstadium’ alhoewel ik het woord niet veel meer hoor. Vandaar zet ik het maar op gans VL. Tegenwoordig wordt er over niks anders dan de arena gesproken. Rarara, vanwaar zou dat nu weer komen?

    ’t Schijnt dat er in Antwerpen een nieuw voetbalstadium op Petroleum Zuid komt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 07 Oct 2011 11:56
    0 reactie(s)

    #131433

    bellen
    (ww. belde, is of heeft gebeld)

    de bel gaat

    de Taalunie via taaladvies.net:
    Het is niet duidelijk of we het belt al dan niet tot de standaardtaal in België kunnen rekenen. Standaardtaal in het hele taalgebied is in elk geval de bel gaat.
    Toelichting
    Het werkwoord bellen kan in België onpersoonlijk gebruikt worden. Zinnetjes als het belt of het heeft gebeld worden regelmatig gebruikt in België, ook door standaardtaalsprekers. Toch is er een niet te verwaarlozen groep taalgebruikers die een dergelijk gebruik afkeurt. Het is daarom vooralsnog niet duidelijk of het onpersoonlijke gebruik van het werkwoord bellen tot de standaardtaal in België gerekend kan worden.
    (1) (in een schoolsituatie:) Het heeft gebeld. Ga maar allemaal netjes in de rij staan. (in België, status onduidelijk)
    Standaardtaal in het hele taalgebied zijn in elk geval de bel gaat, er wordt (aan)gebeld of er is (aan)gebeld.

    Dit is een zogenaamde taalfout die al generaties tevergeefs in de Vlaamse scholen bestreden wordt. Zonder succes. De taaldeskundigen moeten hun eigen eens afvragen hoe dat komt.

    Op een grote pancarte in de klas stond destijds ‘t volgende:
    zeg niet ’het belt’, zeg wel ‘de bel gaat’
    zeg niet ‘het is gebeld’, zeg wel ‘de bel is gegaan’
    Awel, ik heb ze nooit zien gaan, maar wel altijd gehoord.

    Er is gebeld, gaat gij eens opendoen, ik heb mijn handen vol hier.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 06 Oct 2011 11:10
    0 reactie(s)

    #131434

    zitten, erdoor ~
    (uitdr.)

    (heel) moe zijn, uitgeput zijn
    ook wel: wat depri zijn

    ’t Is tijd dat em op vakantie gaat. Hij zit er wat door.

    Oei, Gilbert, ’t beste is er af, hij zit er helemaal door. Die ontsnapping gaat geen stand houden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Oct 2011 22:45
    0 reactie(s)

    #131435

    vette, gene ~

    niet veel zaaks, niet veel soeps

    zie ook: gene vette

    Het optreden van fanfare “De blaaskoppen” was gene vette.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Oct 2011 19:04
    0 reactie(s)

    #131436

    petik, niet veel ~

    gene vette, niet veel zaaks, niet veel soeps

    Die zelfgemaakte vlaai van tante Fien is niet veel petik.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door Roeter op 05 Oct 2011 18:50
    1 reactie(s)

    #131437

    vette, gene ~

    niet veel zaaks, niet veel soeps

    Het optreden van fanfare “De blaaskoppen” was gene vette.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door Roeter op 05 Oct 2011 18:43
    0 reactie(s)

    #131438

    kakschool
    (de ~ (v.) ~en)

    kleuterschool, papschool

    Een kleuterjuf geeft les in de kakschool.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door Roeter op 05 Oct 2011 18:13
    0 reactie(s)

    #131439

    plantrekker
    (zn. m., ~s)

    iemand die altijd op de een of andere manier zijn plan weet te trekken

    ook pejoratief bedoeld: iemand die altijd wel op een of andere manier aan zijn verplichtingen onderuit weet te komen.

    woorden.org: Z-Ned.
    VD95: gew.

    De Jean is ne plantrekker eerste klas: als em een gaatje ziet is em de pist in.

    Rijden er geen bussen meer na 11 uur ’s avonds? Och, ’t is ne plantrekker, hij zal wel op de een of andere manier thuisgeraken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Oct 2011 17:42
    0 reactie(s)

    #131440

    flatsen
    (ww. flatste, geflatst)

    flansen, achteloos gooien

    i.h.b. erbij flatsen, in elkaar flatsen

    Met hetgeen in de ijskast staat zal ik wel iets voor ’t avondeten in elkaar flatsen.

    Flatst dat restantje mortel hier maar bij, anders droogt dat toch uit.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 05 Oct 2011 16:04
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.