Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #12141

    kerststronk
    (zn. m., ~en)

    kerstgebak in de vorm van een boomstronk, dat met kerstavond gegeten wordt

    vnw

    3 buches

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Een echte kerststronk met veel crème au beurre en chocolat kan ik hier niet presenteren, maar wel een virtuele met daarop geschreven: beste wensen voor het hele Vlaamse Woordenboek. En na de kerststronk de kerstdronk: schol!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Mar 2023 13:21
    6 reactie(s)

    #12142

    kerselaar
    (zelfst. naamw. m. -aren)

    1) kersenboom
    2) stofnaam: hout van een kersenboom

    vnw

    Van Dale 2018 online: BE

    zie ook kerselaren, appelaar; verzamellemma groenten en fruit

    Black Che

    zie ook Japanse kerselaar

    1) “Luc De Vos heeft eindelijk zijn boom terug. Werklui van de groendienst plantten een kerselaar naast het graf van de zanger.” (nieuwsblad.be)

    2) Eetplaats in kerselaar Kast 3 deuren 2m lang en 1m hoog (2dehands.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Mar 2023 13:20
    0 reactie(s)

    #12143

    kot, eerste ~ links
    (uitdr.)

    waar de (fig.) apen zitten
    Verwijzing naar het apenkot in de Antwerpse Zoo destijds wat t.o.v. de ingang zowat het eerste kot links was

    Frank Deboosere vandaag iets in de stijl van: “… en dan wijzen ze altijd naar het eerste kot links…” (vrt.be)

    Ter ere van de Menapiërs werd volgens mij uitgerekend in Antwerpen de Zoo opgericht, waar de andere nazaten (neven?) dan te vinden waren “in het eerste kot links” zoals de volksmond het wilde. (seniorennet.be)

    k’Woon in de stad waar de politie mij de weg wijst
    Naar t’eerste kot links als blijkt dat ge een optimist zijt
    k’Woon in de stad van modder en diamant
    En mosselen met friet op Sint Anneke strand
    (muzikum.eu/nl/vlaamse-volksliederen/de-stad-van)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 12:41
    0 reactie(s)

    #12144

    kot, eerste ~ links
    (uitdr.)

    waar de (fig.) apen zitten
    Verwijzing naar het apenkot in de Antwerpse Zoo destijds wat t.o.v. de ingang zowat het eerste kot links was

    Frank Deboosere vandaag iets in de stijl van: “… en dan wijzen ze altijd naar het eerste kot links…” (vrt.be)

    er ere van de Menapiërs werd volgens mij uitgerekend in Antwerpen de Zoo opgericht, waar de andere nazaten (neven?) dan te vinden waren “in het eerste kot links” zoals de volksmond het wilde. (seniorennet.be)

    k’Woon in de stad waar de politie mij de weg wijst
    Naar t’eerste kot links als blijkt dat ge een optimist zijt
    k’Woon in de stad van modder en diamant
    En mosselen met friet op Sint Anneke strand
    (muzikum.eu/nl/vlaamse-volksliederen/de-stad-van)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 11:20
    0 reactie(s)

    #12145

    Japanse kerselaar
    (uitdr.)

    vnw: Japanse kers

    zie ook kerselaar

    Tijdens de laatste koude winterdagen is het de Japanse kerselaar die de lente in de tuin brengen. (fencetuinmagazine.be)

    Op de Antwerpse- en Mechelsesteenweg komen enkele olmen en Japanse kerselaren. (hln.be)

    Een redacteur van brusselnieuws.be merkte dit weekend eveneens een bloeiende Japanse kerselaar op in een tuin in Ransbecq, een deelgemeente van Lasne. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:32
    0 reactie(s)

    #12146

    kerselaar
    (zelfst. naamw. m. -aren)

    1) kersenboom
    2) stofnaam: hout van een kersenboom

    Van Dale 2018 online: BE

    zie ook kerselaren, appelaar; verzamellemma groenten en fruit

    Black Che

    zie ook Japanse kerselaar

    1) “Luc De Vos heeft eindelijk zijn boom terug. Werklui van de groendienst plantten een kerselaar naast het graf van de zanger.” (nieuwsblad.be)

    2) Eetplaats in kerselaar Kast 3 deuren 2m lang en 1m hoog (2dehands.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:28
    0 reactie(s)

    #12147

    kernkabinet
    (znw. het ~ o, ~en)

    Nationaal:
    Kernkabinet = premier + vicepremiers (normaal 2) + eventueel nog een minister van de partij van de premier.

    Vlaanderen:
    kernkabinet = minister-president + viceminister-presidenten + eventueel nog een minister van de partij van de minister-president.

    In een kernkabinet worden de belangrijkste zaken besproken voordat ze in de voltallige ministerraad formeel worden besproken. In de Belgische Grondwet wordt enkel de ministerraad vermeld; het kernkabinet is dus een informele bijeenkomst waar enkel politieke akkoorden kunnen worden genomen maar geen formele beslissingen. (wikipedia)

    Topministers zijn de ministers uit het kernkabinet of een minister met een belangrijke portefeuille bvb: binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, economie, defensie.

    vnw: vergadering van de eerste minister, de vice-eerste-ministers en (een) bepaalde minister(s) die op de hoogte is (zijn) van de problematiek die dan wordt besproken.

    zie ook bij: groep van tien

    zie ook kern, superkern

    Het kernkabinet is bijeengeroepen in de Wetstraat, alle topministers waren daarbij aanwezig.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:27
    0 reactie(s)

    #12148

    kermis, het is ~
    (uitdr.)

    ’t is ruzie, ’t is bagaar

    vnw: ’t zal kermis zijn: je zult ervan langs krijgen, er zal wat zwaaien

    Toen haar man gisteren thuiskwam, was het weeral kermis. We hoorden ze roepen tegen elkaar.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:26
    0 reactie(s)

    #12149

    kermis, Vlaamse ~
    (uitdr.)

    Feestelijk gezinsevent (ander dan gewone grote/kleine kermis), braderie, feestmarkt, rommelmarkt enz.
    Vlaams volksfeest voor jong en oud, meestal een weekend lang, met traditionele kermisactiviteiten.
    - volksspelen en dansen
    - sport en spel
    - kermis
    - eten en drinken: streekgerechten
    - tweedehandsmarkt
    - straat- en randanimatie
    - bal of fuif

    vnw: volksfeest met kramen en tenten voor een liefdadigheidsdoel, liefdadigheidsbazaar, fancyfair

    in Nederland “fancy fair”, “liefdadigheidsbazaar” e.d.

    Van Dale 2012 online Belgisch-Nederlands

    David Teniers (II) - Flemish Kermess - WGA22088
    Vlaamse kermis in 1652 door David Teniers II

    Er is op de Hondenzwemming in Sint-Baafs-Vijve geen speciale doelstelling of superprijs te winnen. Het is een Vlaamse kermis met kraampjes, oude ambachten, brocante en jenevertentjes. Er is na de wedstrijd ook nog de Hondenworp.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:25
    0 reactie(s)

    #12150

    kerkwegel
    (de ~ (m.), ~s)

    voet- of fietsweggetje door de velden normaal altijd richting dorpskerk, deze zijn normaal de kortste weg naar de kerk

    vnw

    uitspraak: kerkeweugel

    ook in West-Vlaanderen

    zie ook wegel; wegcode

    Ik was rapper met de fiets langs die kerkeweugel dan mijn buur met de wagen langs de gewone weg.

    Woningbrand in de Kerkwegel (Wetteren) – Het Nieuwsblad

    Net buiten de bebouwde kom van Kanegem, in het verlengde van de Sint-Bavostraat, loopt een kerkwegel tussen akkers en weilanden. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:24
    2 reactie(s)

    #12151

    kerkfabriek
    (de ~ (v.), ~en)

    (in België) openbare instelling die per parochie belast is met de zorg voor de parochiekerk(en) en het beheer van de goederen en de gelden van de parochie die bestemd zijn voor de uitoefening van de eredienst (Van Dale),(in Nederland): kerkbestuur

    vnw: kerkbestuur, lichaam belast met het beheer van het kerkelijk vermogen

    < vertaling van het Frans ‘fabrique d’église’ < in het middeleeuws Latijn betekende fabrica het bouwen en onderhouden van een kerk < klassiek Latijn fabrica = ambacht, werk, kunstwerk, atelier

    De kerkfabriek betaalt herstellingen aan kerken. Als de kerkfabriek niet rondkomt is de gemeente wettelijk verplicht bij te passen.

    Kerkfabriek verkoopt grond in Stationstraat aan Colruyt (Titel)
    ALKEN – De kerkfabriek heeft een stuk grond in de Stationstraat voor 850.000 euro verkocht aan de groep Colruyt, die er een Okay-buurtwinkel zal bouwen. (HBVL 261014)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 09:21
    1 reactie(s)

    #12152

    keren, het ergens niet kunnen ~
    (uitdr.)

    zich ergens niet goed voelen, ergens niet kunnen aarden

    vgl keren, het ergens goed kunnen ~

    vnw: het ergens niet kunnen keren: het er niet kunnen uithouden, ergens zijn draai niet kunnen vinden

    VD online: Belgisch-Nederlands, spreektaal, het ergens kunnen uithouden, harden

    We zijn dan verhuisd, maar ik kon het er niet keren. Na een paar maanden zijn we dan terug moeten komen.

    Ik kan het hier niet keren, ik krijg het benauwd, ik moet naar buiten.

    Ze gingen voor 14 dagen op reis naar de Panne. Na 3 dagen kon hij het daar niet keren en toen zijn ze maar naar de Haan gereden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:08
    0 reactie(s)

    #12153

    jaren, het keren van de ~
    (uitdr.)

    menopauze
    zie ook schorsen

    vnw

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015 geen standaardtaal

    Het keren van de jaren geldt niet alleen voor de vrouw maar ook voor de man.

    Het keren van de jaren gaat gepaard met een aantal duidelijke en tevens lastige kenmerken.

    Tijdens het keren van de jaren hebben vrouwen soms last van vapeurs.

    In het keren van de jaren krijg ik de vele opvliegers er gratis bij. Ik hou van de lente, dus die maken het voor mij warm genoeg.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:07
    0 reactie(s)

    #12154

    keren, het ~ van de jaren
    (uitdr.)

    zie jaren, het keren van de ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:07
    0 reactie(s)

    #12155

    keren, het ~ van de jaren
    (uitdr.)

    zie jaren, het keren van de ~

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:05
    0 reactie(s)

    #12156

    borstel, nieuwe ~s keren goed
    (uitdr.)

    bezem, nieuwe ~s keren goed
    Als iets nieuws is gaat het goed; in het begin gaat het goed

    vnw: nieuwe borstels keren goed: nieuwe bezems vegen schoon

    Van Dale 2018 online: BE

    ook: nieuwe borstels vegen goed

    zie ook borstel

    Interview Connie Neefs: “Nieuwe borstels keren goed”. Auteur: Coppens, Mark en De Cree, Denny. (vlamo.be)

    Dat de debatten uitlopen tot in het holst van de nacht ligt aan de sterkere oppositie, zo geeft Louis Tobback grif toe. "Nieuwe borstels keren goed. Er zit sinds de jongste verkiezingen meer kwaliteit in de oppositie. (leuven.n-va.be)

    Verliefd worden kan dus wel, maar verliefd blijven lijkt me moeilijker. Ik denk voor zulke situaties dat het spreekwoord ‘nieuwe borstels keren goed’, gemaakt is. (seniorennet.be)

    Tot nu toe geen slechte ervaring, niet echt goedkoop en alle nieuwe borstels vegen goed, nu is het al koek en ei maar als ze binnen enkele jaren echt winst willen maken zal het vlug veranderen. (hln.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:04
    0 reactie(s)

    #12157

    keren, nieuwe borstels ~ goed

    zie borstel, nieuwe ~s keren goed

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:04
    0 reactie(s)

    #12158

    kepie
    (zn. m.; ~s)

    pet met een stijve klep, zoals van een uniform (facteur, politie, …)

    SN-NL betekenis van kepie is enkel voor ‘militair hoofddeksel met klep’

    vnw: uniformpet, dienstpet van een politieagent, postbode enz.

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    DS2015: standaardtaal

    zie ook verzamellemma kledij

    Képi et insignes pompier belge
    Kepie en insignes van een onderluitenant bij de Belgische brandweer

    hln.be: Eto’o viert doelpunt door kepie van agent op te zetten

    Die gast van de Sound of C, van de New Beat destijds, van de Confetti’s, die met zijn kepie op zijn kop, allee hoe noemt die weer?

    Op straat draagt een politieambtenaar steeds een hoofddeksel. Daarin kan hij of zij kiezen tussen een muts of scheepje, een pet of een kepie. (www.politieantwerpen.be/hoofddeksels)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:02
    0 reactie(s)

    #12159

    kenwijsje
    (zn. o.; ~s)

    herkenningsmelodie

    vnw: herkenningsmelodie, tune van een tv- of radioprogramma

    Van Dale 2016 online: BE

    standaard.be: Roel De Meulemeester (25) schreef nog nooit een hit, maar sinds gisteren galmt zijn muziek, het nieuwe kenwijsje van ‘Thuis’, elke dag door vele huiskamers.

    Tedietetoem tedietetoem tedietetoem… kent ge dat niet? Dat was pertangs het kenwijsje van Kapitein Zeppos destijds.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 20 Mar 2023 08:01
    0 reactie(s)

    #12160

    iet of wat
    (uitdr.)

    vnw: enigszins

    Typisch Vlaams: Geen Algemeen Nederlands; Gangbaarheid: 5; Vlaamsheid: 3

    zie iet of wa

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Mar 2023 11:09
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.