Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #10961

    tallonnière
    (zn. m.; ~s)

    Woord dat verwijst naar “tallon”
    Term gebruikt in de kleermakerij, waar veel uit het Frans afgeleide woorden werden gebruikt. Het was een geweven lint van circa 1 cm breed dat in de binnenzoom onderaan de broekspijp werd aangebracht, tegen de sleet door wrijving tegen de hak en achterkant van de schoen en misschien ook tegen het schoensmeer waarmee de lederen schoenen werdn opgeblonken. Het liep van half de ene binnenzoomzijde, naar achter tot half de andere binnensoomzijde. Het werd op de stof genaaid met de hand of met de naaimachine voor de zoom werd gestikt.

    Gebruikt door kleermakers uit de regio Tielt (West-Vlaanderen)

    Is de tallonnière al aangebracht? Ge kunt dan de broekzoom stikken.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Aug 2023 10:54
    0 reactie(s)

    #10962

    tube
    (zn. m.; ~s)

    Een tubeke garen, een tubeke stikzijde. Het stikzijdegaren was meestal gewonden op een tube (cilindervormig) met aan elk uiteinde een schijf, alles in plastic gemaakt. Misschien waren ze oorspronkelijk in hout.Gekende merken waren DMC en Gütermann.
    Ook werd het woord gebruikt in de apotheek. Een plastic-kokertje met tabletten in. (B.v. keeltabletten)

    Gebruikt in de regio Tielt (West-Vlaanderen)

    -

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 24 Aug 2023 10:54
    0 reactie(s)

    #10963

    tube
    (een tubeke)

    Een tubeke garen, een tubeke stikzijde. Het stikzijdegaren was meestal gewonden op een tube (cilindervormig) met aan elk uiteinde een schijf, alles in plastic gemaakt. Misschien waren ze oorspronkelijk in hout.Gekende merken waren DMC en Gütermann.
    Ook werd het woord gebruikt in de apotheek. Een plastic-kokertje met tabletten in. (B.v. keeltabletten)

    Gebruikt in de regio Tielt (West-Vlaanderen)

    Regio onbekend
    Bewerking door WillyDM op 23 Aug 2023 11:04
    0 reactie(s)

    #10964

    tallonnière
    (de tallonnière)

    Woord dat verwijst naar “tallon”
    Term gebruikt in de kleermakerij, waar veel uit het Frans afgeleide woorden werden gebruikt. Het was een geweven lint van circa 1 cm breed dat in de binnenzoom onderaan de broekspijp werd aangebracht, tegen de sleet door wrijving tegen de hak en achterkant van de schoen en misschien ook tegen het schoensmeer waarmee de lederen schoenen werdn opgeblonken. Het liep van half de ene binnenzoomzijde, naar achter tot half de andere binnensoomzijde. Het werd op de stof genaaid met de hand of met de naaimachine voor de zoom werd gestikt.

    Gebruikt door kleermakers uit de regio Tielt (West-Vlaanderen)
    Is de tallonnière al aangebracht? Ge kunt dan de broekzoom stikken.

    Regio onbekend
    Bewerking door WillyDM op 23 Aug 2023 10:46
    0 reactie(s)

    #10965

    lijfrentekas
    (zn. v.; ~sen)

    vnw: lijfrentemaatschappij

    wellicht verouder(en)d

    De ASLK genoot staatswaarborg en omvatte twee afzonderlijke organen: een spaarkas, opgericht voor de gelegenheid, en een lijfrentekas die in 1850 is opgericht. (bnpparibasfortis.com)

    In Sint-Denijs stichtte hij een Franciscus Xaverius-gilde, een Maatschappij voor Onderlinge Bijstand en een Lijfrentekas. (wikipedia – Juliaan Claerhout)

    De Lijfrentekas beheerde de pensioenrekeningen van arbeiders en bedienden. In 1973 waren dat nog 6.750.000 fiches. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 23 Aug 2023 06:24
    0 reactie(s)

    #10966

    lijfje
    (zn. o.; ~s)

    verkorte vorm van onderlijfje, onderhemd

    vnw: zie onderlijfje

    zie ook lijfke

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Aug 2023 07:18
    0 reactie(s)

    #10967

    lijfje
    (zn. o.; ~s)

    verkorte vorm van onderlijfje, onderhemd

    zie ook lijfke

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Aug 2023 07:15
    0 reactie(s)

    #10968

    lijfje

    zie lijfke, onderlijfje

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Aug 2023 07:06
    0 reactie(s)

    #10969

    onderlijfje
    (zn. o.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België: stuk ondergoed met of zonder mouwen dat wordt gedragen om het bovenlichaam warm te houden of transpiratie te absorberen; hemd of hemdje

    vnw: onderhemd, borstrok

    verkort: lijfje

    zie onderlijfke

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Aug 2023 07:05
    0 reactie(s)

    #10970

    onderlijfje
    (zn. o.; ~s)

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral in België: stuk ondergoed met of zonder mouwen dat wordt gedragen om het bovenlichaam warm te houden of transpiratie te absorberen; hemd of hemdje

    vnw: onderhemd, borstrok

    verkort: lijfje

    zie onderlijfke

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Aug 2023 07:05
    0 reactie(s)

    #10971

    onderlijfke
    (het ~, ~s)

    onderhemdje

    zie ook lijfke, lijfrok, ongerliefke, marcelleke, hemmeke, onderhemmeke, lee, liefbaai; verzamellemma kledij

    vnw: onderlijfje: onderhemd, borstrok

    Ik heb een onderlijfke aan onder mijn hemd.

    Sommigen dragen een bovenlijfke als onderlijfke.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 22 Aug 2023 07:03
    5 reactie(s)

    #10972

    er afgelekt uitzien
    (uitdr.)

    er impeccabel uitzien, onberispelijk

    SN: er gelikt uitzien

    vgl. aflekken, afgelekt

    … die kruidenier een kleine supermarkt van Spar, plots een koel interieur, alles ziet er afgelekt uit, wit op wit, digitale prijsbordjes… (Vlaamse bijdrage op autoblog.nl)

    Kan mij precies niet echt meer schelen of het er ‘afgelekt’ bijligt of niet. Is heeeeeeeeel grote kuis geweest maar nog niet 100% zoals ik het had gewild (deverdwaaldeooievaar.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Aug 2023 18:13
    0 reactie(s)

    #10973

    er afgelekt uitzien
    (uitdr.)

    er impeccabel uitzien, onberispelijk

    SN: er gelikt uitzien

    vgl. aflekken, afgelekt

    … die kruidenier een kleine supermarkt van Spar, plots een koel interieur, alles ziet er afgelekt uit, wit op wit, digitale prijsbordjes… (Vlaamse bijdrage op autoblog.nl)

    Kan mij precies niet echt meer schelen of het er ‘afgelekt’ bijligt of niet. Is heeeeeeeeel grote kuis geweest maar nog niet 100% zoals ik het had gewild (deverdwaaldeooievaar.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Aug 2023 18:13
    0 reactie(s)

    #10974

    afgelekt
    (bnw.)

    (pej.): (te) netjes, ordelijk, …

    (hypercorrecte) schrijf- en uitspraakvariant: afgelikt

    SN/NL: gelikt

    zie ook aflekken, lekken, er afgelekt uitzien

    Verwacht dus geen afgelekte bus die volledig spik en spam is en zonder kreukjes (goboony.be)

    Afgelekte interieurcomposities maken dezer dagen alsmaar vaker plaats voor doorleefde combinaties die verschuivingen makkelijk verdragen. (standaard.be)

    Een afgelekte Johnny, haar strak in de gel naar achter, klein en gestuikt, dikke marathon-zonnebril op zijn neus en een opgezette Toyota Corolla. (tjoolaard.be)

    Het moet zo ongeveer een dik jaar geleden zijn dat de nieuwste generatie van de Land Rover Range Rover werd voorgesteld via een traditionele reeks afgelekte persfoto’s (autojunior.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Aug 2023 18:13
    0 reactie(s)

    #10975

    afgelikt
    (bnw.)

    (pej.): (te) netjes, ordelijk, …

    SN/NL: gelikt

    zie afgelekt

    Vlekken, krassen en ongelukkige composities worden overgenomen, om zo geen té afgelikt beeld te brengen en een zekere humor op te roepen (elinemaes.tumblr.com)

    Guardiola is, ondanks het afgelikt imago, geen heilige. (hln.be)

    Chinese journaliste die afgelikte vragen beu is, laat dat duidelijk merken. Tot de staatscensuur ingrijpt (hln.be)

    Mijn stijl valt best te omschrijven als nonchalant, charmant en speels. Afgelikte creaties zijn echt niet m’n ding (flair.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Aug 2023 18:12
    0 reactie(s)

    #10976

    afgelekt
    (bnw.)

    (pej.): (te) netjes, ordelijk, …

    (hypercorrecte) schrijf- en uitspraakvariant: afgelikt

    SN/NL: gelikt

    zie ook lekken

    Verwacht dus geen afgelekte bus die volledig spik en spam is en zonder kreukjes (goboony.be)

    Afgelekte interieurcomposities maken dezer dagen alsmaar vaker plaats voor doorleefde combinaties die verschuivingen makkelijk verdragen. (standaard.be)

    Een afgelekte Johnny, haar strak in de gel naar achter, klein en gestuikt, dikke marathon-zonnebril op zijn neus en een opgezette Toyota Corolla. (tjoolaard.be)

    Het moet zo ongeveer een dik jaar geleden zijn dat de nieuwste generatie van de Land Rover Range Rover werd voorgesteld via een traditionele reeks afgelekte persfoto’s (autojunior.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Aug 2023 18:12
    0 reactie(s)

    #10977

    lavabo
    (de ~ (m.), ~'s)

    wastafel

    vnw: wastafel, wasbak, fonteintje

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    DS2015 geen standaardtaal (ondanks bloemlezing onder)
    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 5t; Vlaamsheid: 6

    < Frans lavabo < Latijn

    Vlaamse uitspraak: la·va·boo

    Klik op de afbeelding
    78-208P

    zie ook lavoir; lavabokraan, lavabotafel, lavabomeubel; lavabospiegel

    In onze badkamer is een bad, een WC en twee lavabo’s.

    “Toen hij op een keer dronken thuiskwam, heeft hij in de lavabo geplast. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net

    Voor een dubbele lavabo moet een werkblad minstens 140 cm breed zijn. (standaard.be)

    Er is bijvoorbeeld geen bad of douche, geen wastafel of geen lavabo met een mengkraan voor warm en koud water (zie grafiek). (standaard.be)

    De ene doucht zeven keer per week, de andere zweert bij een kattenwasje aan de lavabo. (standaard.be)

    Elke kamer krijgt een sanitaire cel met toilet, lavabo en douche. (standaard.be)

    In Nederland wordt het klein lavabootje in de wc fonteintje genoemd. In België is fonteintje in deze betekenis weinig of niet bekend.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 21 Aug 2023 17:53
    2 reactie(s)

    #10978

    liggend geld
    (uitdr.)

    cash geld dat niet opbrengt

    vnw: contant geld

    Zuidnederlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981): In de verb. liggend geld: contant geld, contanten.

    ook: liggende gelden, zie voorbeelden

    Het zou nogal naïef zijn te denken dat herinneringen zoals foto’s e.d. , juwelen, mogelijk nog liggend geld en nog waardevolle inboedel onaangeroerd in de woning blijft liggen. (hln.be)

    Een oude vrouw heeft haar woning op lijfrente verkocht om haar zoon te onterven. Ze heeft ook liggend geld weggeschonken. (standaard.be)

    Voor Vanhengel is het een uitgemaakte zaak dat het Gewest dat ‘liggend geld’ voortaan moet beheren (bruzz.be)

    Er kunnen belastingen geheven worden op de roerende en de onroerende goederen. De roerende goederen zijn bankrekeningen, koffers, liggende gelden, aandelen, persoonlijke voorwerpen, meubels, verzamelingen, auto’s, caravans, boten … . (successiekantoor.be)

    Wij hebben op dit ogenblik enkel kennis van een handgeschreven laatste wilsbeschikking, waardoor ‘alle liggende gelden en roerende voorwerpen die na een overlijden op de kamer van betrokkene werden aangetroffen, aan het woonzorgcentrum toekomen’. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Aug 2023 17:07
    0 reactie(s)

    #10979

    liggend geld
    (uitdr.)

    cash geld dat niet opbrengt

    vnw: contant geld

    Zuidenedrlands Woordenboek (Walter De Clerck – 1981): In de verb. liggend geld: contant geld, contanten.

    ook: liggende gelden, zie voorbeelden

    Het zou nogal naïef zijn te denken dat herinneringen zoals foto’s e.d. , juwelen, mogelijk nog liggend geld en nog waardevolle inboedel onaangeroerd in de woning blijft liggen. (hln.be)

    Een oude vrouw heeft haar woning op lijfrente verkocht om haar zoon te onterven. Ze heeft ook liggend geld weggeschonken. (standaard.be)

    Voor Vanhengel is het een uitgemaakte zaak dat het Gewest dat ‘liggend geld’ voortaan moet beheren (bruzz.be)

    Er kunnen belastingen geheven worden op de roerende en de onroerende goederen. De roerende goederen zijn bankrekeningen, koffers, liggende gelden, aandelen, persoonlijke voorwerpen, meubels, verzamelingen, auto’s, caravans, boten … . (successiekantoor.be)

    Wij hebben op dit ogenblik enkel kennis van een handgeschreven laatste wilsbeschikking, waardoor ‘alle liggende gelden en roerende voorwerpen die na een overlijden op de kamer van betrokkene werden aangetroffen, aan het woonzorgcentrum toekomen’. (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Aug 2023 17:07
    0 reactie(s)

    #10980

    geld, liggend ~

    zie liggend geld

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 21 Aug 2023 17:05
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.