Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door nthn

    het Wit Huis
    (begrip, grammatica)

    SN/NL: het Witte Huis

    → de verbuiging van het bijvoeglijk naamwoord voor een onzijdig zelfstandig naamwoord is historisch gezien een Hollandse taalfout (1), in den beginne door andere taalgebruikers even belachelijk geacht als pakweg “die kleine kindje”, die later tot standaardtaal wierd verheven, ten koste van het historisch correct taalgebruik van de Vlaming, dat door de Hollandse standaardtaal de stempel ‘fout’ kreeg toebedeeld

    (1) vanuit Vlaams/voorouderlijk oogpunt — vanuit Hollands oogpunt is het uiteraard gewoonweg een evolutie

    Wie gaan d’Amerikaanders de naaste verkiezingen in ’t Wit Huis steken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Apr 2020 20:21
    1 reactie(s)

    het Wit Huis
    (begrip, grammatica)

    SN/NL: het Witte Huis

    → de verbuiging van het bijvoeglijk naamwoord voor een onzijdig zelfstandig naamwoord is historisch gezien een Hollandse taalfout (*), in den beginne door andere taalgebruikers even belachelijk geacht als pakweg “die kleine kindje”, die later tot standaardtaal wierd verheven, ten koste van het historisch correct taalgebruik van de Vlaming, dat door de Hollandse standaardtaal de stempel ‘fout’ kreeg toebedeeld

    Wie gaan d’Amerikaanders de naaste verkiezingen in ’t Wit Huis steken?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Apr 2020 20:21
    1 reactie(s)

    Vlaamse geslachten
    (lijst)

    Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
    - in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
    - waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
    - waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)

    account: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    afval: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    album: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    angst: v. in Vlaanderen; m. in Nederland
    aperitief: m. in Vlaanderen; o. in SN
    asfalt: m. in Vlaanderen; o. in SN
    atelier: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    (auto)bus: v. in de provincie Antwerpen, m. in W.-/O.-Vlaanderen
    bassin: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    beton: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    blog: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    blok: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    boek: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    bos: m. in W.-/O.-Vlaanderen; o. in SN
    broodrooster: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    bulletin: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    bureau: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    bureel: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    cadeau: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    café: m. in Vlaanderen; o. in SN (ook VL)
    casino: m. in Vlaanderen; o. in SN (zie ook Vlaamse uitspraak)
    cement: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    code: v. in Vlaanderen; m. in Nederland (foutieve geslachtstoewijzing: ‘code’ is een verkorte vorm van ‘codex’, dat wel mannelijk is, maar dat maakt de code niet mannelijk)
    combo: v. in Vlaanderen; o. in Nederland
    commentaar: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    deeg: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    defilé: m. in VL (den defilé); o. in SN-NL
    deken: o. in Vlaanderen, v. in Antwerpen; m./v. in Nederland
    deksel: o. in Vlaanderen; m. in Nederland
    dessert: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    diner: m. in Vlaanderen; o. in SN
    doolhof: m. in Vlaanderen; o. in SN
    dossier: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    dok: v. in Antwerpen en de Kempen; m. in Mechelen en in Oost-Vlaanderen
    eigendom: m. in Vlaanderen; o. in SN
    filter: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    flatscreen: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    frituur: o. en v. in Vlaanderen; v. in SN
    fysiek: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    gas: v. in Vlaanderen; o. in Nederland
    getuigenis: ANW: O. of v.; in VL v.
    gilet: m. in Vlaanderen, v. in Antwerpen-stad; o. in SN
    hof: m. in Vlaanderen; o. in SN
    home: m. in Vlaanderen; o. in Schoon Vlaams
    horloge: v. in Antwerpen; o. in SN (zie ook uurwerk)
    ID: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    idee: o. in Vlaanderen; m./o. in Nederland (zie ook gedacht)
    kaart: m. in West-Vlaanderen, v. in de rest van Vlaanderen; m./v. in SN
    kast: v. in Vlaanderen; m. in Nederland
    kader: m. in Vlaanderen; o. in Nederland (zie Van Dale)
    kapsalon: Algemeen Nederlands Woordenboek: “Lidwoord, de. Lidwoord, het ((vooral) in België, soms)”
    kat: v. in Vlaanderen (kater en kattin zijn respectievelijk m. en v.); m. in Nederland
    kleur: o. in Vlaanderen; m./v. in SN
    koffer: o. in de provincie Antwerpen; elders m.
    kroost: m. in Vlaanderen; o. in Nederland; m./v./o. in SN
    koord: v. in Vlaanderen; o. in Nederland
    lek: m. in de provincie Antwerpen; elders o.
    level: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    marsepein: m. in Vlaanderen; m./o. in Nederland
    matras: In het Nederlands is matras van oorsprong een de-woord. Tegenwoordig komt matras, met name in Nederland, ook als het-woord voor. In België wordt matras voornamelijk als de-woord gebruikt; in Nederland is zowel de matras als het matras gangbaar. (taaladvies.net)
    menu: m. in Vlaanderen; o. in SN
    moment: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    muziek: m. in Vlaanderen; v. in SN
    nest: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    nummer: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    omslag: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    oog/oor: o. in Vlaanderen en Nederland; v. in VL voornamelijk nog in vaste uitdrukkingen (zie iets of iemand in d’oog houden + commentaren aldaar)
    ogenblik: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    order: o. in Vlaanderen (raar: m.); m./v./o. in SN
    orkaan: o. in Antwerpen; v. in de Antwerpse Kempen; m. in SN (zie reacties)
    overschot: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    percent: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    plafond: m. in Vlaanderen; o. in Nederland (zie ook plafon, blafon)
    plein: v./o. in Antwerpen; o. in SN
    proza: v. in Vlaanderen; o. in SN
    punt (leesteken): o. in Vlaanderen; m./v. in Nederland
    raam: m./v./o. in Vlaanderen; o. in Nederland
    reden: v. in Vlaanderen; m. in Nederland
    riool: v. in Vlaanderen; o. in Nederland
    rit: v. in Vlaanderen, m. in SN
    schilderij: v. in Antwerpen, o. in de Kempen; o. in Nederland
    salon: o. in Vlaanderen, m. in SN (bv. ook kapsalon)
    t-shirt: m. in Vlaanderen, ook v. in de Kempen; o. in Nederland
    tarmac: m. in Vlaanderen; o. in SN (zie ook Vlaamse uitspraak)
    techniek: ZN v.; VL: m.
    tennis: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    terras: v./m. in W.-/O.-Vlaanderen; o. in SN
    thuis: m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    trottoir: m. in Vlaanderen; o. in SN
    venster: v. in Vlaanderen; o. in SN
    vest: v. in Vlaanderen (alle betekenissen); o. in SN (kledingstuk), m./v. in SN (stadsgracht)
    villa: v. in Vlaanderen; m./v. in SN
    voetbal (en andere balsporten): m. in Vlaanderen; o. in Nederland
    zand: m. in Limburg; o. in SN

    zie ook:
    - de, ’t, over de versus ’t
    - grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
    - straat, t straat

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Apr 2020 20:03
    148 reactie(s)

    lont, het vuur aan de ~ steken
    (uitdr.)

    SN/NL: de lont in het kruitvat steken

    zie ook vier

    Muzikaal wordt het vuur aan de lont gestoken door Et Encore, een gezonde portie folkrock om er meteen stevig in te vliegen. (hln.be)

    “Als echte Hollander moet ik bekennen dat ik deze uitdrukking niet ken.

    Wel: “de lont in het kruitvat steken” Ik neem aan met dezelfde betekenis." (forum.wordreference.com, discussie over “het vuur aan de lont steken”)

    Je kunt de lont in het kruitvat steken en in België ook het vuur aan de lont. (vrttaal.net)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Apr 2020 02:57
    3 reactie(s)

    elektrieker
    (de ~ (m.), ~s)

    elektricien

    om uitspraakredenen dikwijls ‘elentrieker’

    “Elektrieker* is geen standaardtaal. Correct is elektricien.” (taaltelefoon.be)

    zie ook elektriek

    Onze elektrieker had op 2 dagen heel ons huis van nieuwe leidingen voorzien.

    “Lee Elektro is uw elektrieker voor huishoudelijke en industriële elektriciteitswerken, professioneel en in een klantvriendelijk kader. Ontdek meer over ons!” (lee-elektro.be)

    “Ik zit thuis te prutsen met de verlichting voor de oprit met schuifpoort. De elentrieker die de poort geinstalleerd heeft had ik gevraagd om een …” (forum.belgiumdigital.com 14 aug. 2017)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door nthn op 09 Apr 2020 01:19
    1 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.