Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
In het Vlaams zijn, net als in het Nederlands, veel merknamen verwaterd geworden, t.t.z. de merknamen worden als soortnaam gebruikt en niet meer vanzelfsprekend als merknaam beschouwd. Veel van deze verwaterde merknamen komen ook voor in het Nederlands, maar er bestaan er ook redelijk wat die alleen in het Vlaams, niet in het Nederlands voorkomen. Hier geven we een overzicht van deze ‘Vlaamse’ verwaterde merknamen:
baxter
bic (wordt vooral in historisch Brabant gebruikt, en ondervindt daar de laatste jaren stevige competitie van de stylo – de Brabantse expansie, wete wel!)
brik
bulex
cécémel
chiclet
clark
claxon
Colson-bandje
cracot
damarreke (niet algemeen)
delco
frigoliet
frisco (de Nederlandse ‘ijsco’ is óók een verwaterde merknaam)
gillette
gyproc
isomo (de Nederlandse ‘tempex’ is óók een verwaterde merknaam)
kodak
kwakkerspap (niet algemeen)
k-way
landroover
looza (niet algemeen)
millecroquettes
orangina
oxo (verouder(en)d)
passe-vite
tarmac
tensoplast
thermos
tippex
velcro
velpon
velux
white spirit
zipblokske
zwanworstje
Er bestaan ook vermerkte waternamen:
bolleke (algemeen gebruikte term voor een (bolvormig) glas De Koninck-bier, die in 2019 de officiële merknaam geworden is)
Daarnaast zijn sommige merknamen zodanig sterk verwaterd dat ze zelfs vertaald zijn:
rotswol – NL/EN: rockwool
Daarnaast komen er natuurlijk in het Nederlands ook tal van verwaterde merknamen voor die in het Vlaams helemaal niet verwaterd of zelfs helemaal niet gekend zijn. We geven enkele voorbeelden:
berichtjes sturen/sms’en – NL: appen (merknaam van WhatsApp; uitspraak: eppen)
bruiswater – NL: spa rood (merknaam van Spa-water)
cuttermes – NL: stanleymes (merknaam van Stanley Works-messen; uitspraak: stenleymes)
engelse sleutel – NL: bahco (merknaam van Bahco-gerief)
microgolf – NL: magnetron (merknaam van Philips-microgolfovens)
orangeade – NL: ranja (merknaam van Ranja-limonade)
theelichtje – NL: waxine(lichtje) (merknaam van Verkade-theelichtjes)
-
platform, parkeerplaats voor de vliegtuigen
< Am. (handelsnaam) tar + mac(adam): wegdek van gewalst en geteerd steenslag
Van Dale 2017 online: BE, het & de (m), metonymisch platform op luchthavens
Taalunie.net: standaardtaal in België? status nog onduidelijk
zie ook Vlaamse geslachten; Vlaamse uitspraak; wegcode; verwaterde merknamen
Vliegtuigen op de tarmac van Brussels Airport
De straaljagers staan netjes naast elkaar geparkeerd op de tarmac.
> andere betekenis van tarmac
start- en landingsbaan
< Amerikaanse (handelsnaam) tar + mac(adam): wegdek van gewalst en geteerd steenslag
Van Dale 2017 online: BE, het & de (m), metonymisch platform op luchthavens
Taalunie.net: standaardtaal in België? status nog onduidelijk
zie ook wegcode, verwaterde merknamen
Het is druk op de tarmac in Zaventem.
“Wanneer het vliegtuig zacht neerkomt op de tarmac, barst het gejuich los.” taalunie.net
> andere betekenis van tarmac
toeter
Vlaamse uitspraak: klemtoon op de tweede lettergreep
< Frans klaxon/claxon < Amerikaans-Engels klaxon (merknaam Klaxon)
zie ook verzamellemma’s wegcode, verwaterde merknamen
Gebruik uw claxon alleen maar als er gevaar dreigt.
vorkheftruck, hoogstapelaar, vorklift
afgeleid van de merknaam Clark, die op zijn beurt teruggaat op de Engelse ingenieur J.L. Clark
zie ook verzamellemma’s wegcode, verwaterde merknamen
Klik op de afbeelding
Ik zal de clark halen, zodat we deze palletten naar binnen kunnen brengen.
Clark, vorkheftruck, in Vlaanderen meestal aangeduid als Clark (wikipedia)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
