Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
drukt een verwondering of verbazing uit, zowel in positieve als in negatieve zin
Woordenboek de Nederlandsche Taal: A of Ah en mij: als uitroep van leedgevoel of verontwaardiging, van smart, pijn, afkeer, medelijden enz. Niet meer in gebruik, maar vervangen door het thans gewone Ai mij!
P.J. Cornelissen & J.B. Vervliet (1936, 1938, 1939), Idioticon van het Antwerpsch Dialect – Bijvoegsel:
Amai, Amei, Amij, tw. – Ai mij. Amai! dat doe’ zeer! – Uiting van spot. Amai! gij kunt liegen! Amai! wa’ sto?fer! – Amai m’n oog, m’n oor, m’nen hiel, m’n voeten! enz., spottende versterking (Antwerpen). Ze gaan trouwen en ze weten nog nie eens of da’ ze de kost zullen winnen. Amai! m’n voeten!
Van Dale 2016: amai
< een vervorming van ai mij
1. BE; spreektaal uitroep van verbazing of teleurstelling
< NL: nou, jeetje
uitspraak in Antwerpen: klik op het luidsprekertje om het woord te beluisteren
zie ook amaai, amai amai, voeten, amai mijn ~
Amai, mijn klein schattebolleke, gij zijt groot geworden!
Amai, goe gedaan. Hoe hebt ge dat klaar gekregen?
Ik zen muug nu, amai, wat was dat vandaag allemaal. Zo’nen heksenketel op het werk.
Amai seg, wat voor nen ambetante vent is me dat!
Mijn benen, amai die doen zeer.
Ik ben weleens in haar programma geweest, ’s morgens op Studio Brussel, en amai! Hoe die bitch haar personeel behandelt, dat is werkelijk wraakroepend. (Clement Peerens in De Morgen)
als men ’s avonds te lang opblijft en niet op tijd in zijn bed gaat, dan kan men ’s morgens niet vroeg opstaan
Komaan opstaan, het is al 11 uur, de zon schijnt en de dag is al half. Komaan vent, ´s avonds grote Jan, ´s morgens kleine man.
letterlijk driemaal “wat?”
Hiermee vraag je eigenlijk om het voorgaande te herhalen:
1) uit ongeloof
2) omdat je niet verstaat waarover ze praten
zie ook watte, wadde, datte, dadde
1) Wiene, wadde, wuk? Wie heeft jou dat wijsgemaakt?
2) Wiene, wadde, wuk? Herhaal dat nog eens alsjeblieft?
letterlijk driemaal “wat?”
Hiermee vraag je eigenlijk om het voorgaande te herhalen of uit ongeloof (vb.1), of omdat je niet verstaat waarover ze praten (vb.2).
zie ook watte, wadde, datte, dadde
1) Wiene, wadde, wuk? Wie heeft jou dat wijsgemaakt?
2) Wiene, wadde, wuk? Herhaal dat nog eens alsjeblieft?
de rechtspositie van een persoon of groep personen (meestal m.b.t. de sociale zekerheid of tot een sociale positie)
In samenstellingen: arbeidersstatuut, zelfstandigenstatuut, werknemersstatuut, ambtenarenstatuut, bediendenstatuut, kunstenaarsstatuut, werklozenstatuut,…
maar ook: vluchtelingenstatuut, vreemdelingenstatuut, …
zie ook nepstatuut, vals statuut statuut, vals ~, statutair personeel
Blijkens aantal googlementen, Van Dale online (voorschrift dat de basis vormt: de statuten van een vereniging het reglement), online woordenboeken, … is deze specifieke betekenis van statuut in NL niet algemeen. In Vlaanderen is het dagdagelijks taalgebruik.
Een arbeiders- of bediendenstatuut maakt een groot verschil uit voor uw vakantiegeld, uw pensioen en noem maar op.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.