Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
het buitengewoon onderwijs, onderwijs voor kinderen met leermoeilijkheden of leerachterstand
opmerking: In Nederland is het bijzonder onderwijs hetgeen in Vlaanderen het vrij onderwijs is.
klasse.be: Van zo gauw we merken dat ons zoontje zich niet meer gelukkig voelt, zullen we zeker niet aarzelen om over te stappen naar bijzonder onderwijs.
grond(gebied) in de buurt, aanpalend
NL: ommeland(en)
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
Smisdom: wel algemeen
Kallo en omliggende is helemaal ingepalmd door de haven.
ruikt, riekt
“Hij geriekt dat..” (L.P. Boon)
Van Dale 1995: gerieken, gewestelijk: syn. ruiken
uitspraak als “griekt” of “geriekt” met een korte, doffe e.
Deze vorm is m.i. erg in onbruik geraakt, maar bij het lezen herinner ik me andere werkwoorden met een ‘r’ beginnend die een ge~ prefix krijgen in bepaalde vervoegingen (zeker in het Antwerps):
Hij graait dat… (raden, zie graaien, geraaien, raden);
Hij graapt dat op (oprapen); Groept zo hard nie! (roepen)
(graag aanvullingen en commentaar op deze grammatica)
Hij griekt zijn eigen scheten niet.
Die het eerst geriekt, z’n nolleke piept. (gezegde)
jelap: de meest gekende is gemaakt van rode bessensap of van sap van diverse rode vruchten. Het is helder van kleur en niet troebel. Het sap wordt aangedikt met suiker en gelatine, vandaar de gelatineachtige structuur.
Het is een armemensen vruchtenconfituur (arme-mensen-kost), waarvan men de stukjes vruchten niet kan zien.
uitspraak: zje-làp
Oorsprong: Julep (16de E): geneeskunde
sap van fruit op basis van rozenwater, geconserveerd met suiker: een soort drinkbare fruit- of kruidensiroop.
Een zoete drank van verschillende bereiding, voorheen, als koeldrank (om de koorts te laten zakken en om aan te sterken), aan zieken, ongestelden of herstellenden toegediend.
Dokters die enkel medicatie voorschrijven op basis van siroop of suikerwater, noemt men julepdokters.
Van Dale:julep
(1546) Frans < Spaans julepe of Oud-Provençaals jùlep < Arabisch julab, jullab (rozenwater, julep)
1.(in de oude geneeskunde) ben. voor een verkoelende, kalmerende drank
WNT:
- Eerst moet men een julep nemen, sulcks als hier nae volcht, , Vlaanderen/Brabant/Limburg, (1546)
Niet te verwarren met jalap/jalappe: laxeermiddel (sinds 17de E gekend gebruik) genoemd naar Xalapa in Mexico, de plaats waar de harsplant groeit.
Tussen 2 maaltijden, of om ’s nachts niet wakker te worden van den honger, kregen we ’s avonds nog “nen bo mé zjelap”.
- algemeen Vlaams voor confituur
- origineel: gelei is gemaakt van het uitgelekt vruchtensap, van lek, zonder stukjes fruit, confituur of marmelade is gemaakt met stukjes fruit
< Frans: gelée
vergelijk zjelap
Hij heeft liever choco dan gelei op zijn bokes.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.