Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door de Bon

    bijzonder onderwijs
    (begrip)

    het buitengewoon onderwijs, onderwijs voor kinderen met leermoeilijkheden of leerachterstand

    opmerking: In Nederland is het bijzonder onderwijs hetgeen in Vlaanderen het vrij onderwijs is.

    klasse.be: Van zo gauw we merken dat ons zoontje zich niet meer gelukkig voelt, zullen we zeker niet aarzelen om over te stappen naar bijzonder onderwijs.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 14 Mar 2018 18:20
    0 reactie(s)

    omliggend(e)
    (zn. o., ~en)

    grond(gebied) in de buurt, aanpalend

    NL: ommeland(en)

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Smisdom: wel algemeen

    Kallo en omliggende is helemaal ingepalmd door de haven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 14 Mar 2018 18:19
    1 reactie(s)

    geriekt

    ruikt, riekt
    “Hij geriekt dat..” (L.P. Boon)

    Van Dale 1995: gerieken, gewestelijk: syn. ruiken

    uitspraak als “griekt” of “geriekt” met een korte, doffe e.

    Deze vorm is m.i. erg in onbruik geraakt, maar bij het lezen herinner ik me andere werkwoorden met een ‘r’ beginnend die een ge~ prefix krijgen in bepaalde vervoegingen (zeker in het Antwerps):
    Hij graait dat… (raden, zie graaien, geraaien, raden);
    Hij graapt dat op (oprapen); Groept zo hard nie! (roepen)

    (graag aanvullingen en commentaar op deze grammatica)

    Hij griekt zijn eigen scheten niet.

    Die het eerst geriekt, z’n nolleke piept. (gezegde)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 14 Mar 2018 17:37
    8 reactie(s)

    zjelap
    (de ~ (m.), geen mv.)

    jelap: de meest gekende is gemaakt van rode bessensap of van sap van diverse rode vruchten. Het is helder van kleur en niet troebel. Het sap wordt aangedikt met suiker en gelatine, vandaar de gelatineachtige structuur.
    Het is een armemensen vruchtenconfituur (arme-mensen-kost), waarvan men de stukjes vruchten niet kan zien.

    uitspraak: zje-làp

    Oorsprong: Julep (16de E): geneeskunde
    sap van fruit op basis van rozenwater, geconserveerd met suiker: een soort drinkbare fruit- of kruidensiroop.
    Een zoete drank van verschillende bereiding, voorheen, als koeldrank (om de koorts te laten zakken en om aan te sterken), aan zieken, ongestelden of herstellenden toegediend.
    Dokters die enkel medicatie voorschrijven op basis van siroop of suikerwater, noemt men julepdokters.

    Van Dale:julep
    (1546) Frans < Spaans julepe of Oud-Provençaals jùlep < Arabisch julab, jullab (rozenwater, julep)
    1.(in de oude geneeskunde) ben. voor een verkoelende, kalmerende drank

    WNT:
    - Eerst moet men een julep nemen, sulcks als hier nae volcht, , Vlaanderen/Brabant/Limburg, (1546)

    Niet te verwarren met jalap/jalappe: laxeermiddel (sinds 17de E gekend gebruik) genoemd naar Xalapa in Mexico, de plaats waar de harsplant groeit.

    Tussen 2 maaltijden, of om ’s nachts niet wakker te worden van den honger, kregen we ’s avonds nog “nen bo mé zjelap”.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 14 Mar 2018 17:27
    1 reactie(s)

    gelei
    (de ~ (m.), geen mv.)

    - algemeen Vlaams voor confituur
    - origineel: gelei is gemaakt van het uitgelekt vruchtensap, van lek, zonder stukjes fruit, confituur of marmelade is gemaakt met stukjes fruit

    < Frans: gelée

    vergelijk zjelap

    Hij heeft liever choco dan gelei op zijn bokes.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 14 Mar 2018 17:18
    3 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.