Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
kletsen, kwaadspreken, meestal onder vrouwen
Van Dale: gewestelijk < Frans: (1599) la mère, vergelijk faire la commère (babbelen)
zie ook lameer
Ze staan daar uren te lameren, in plaats van hun trottoir te kuisen …
leegmaken
Vroegmiddelnederlands Woordenboek: idelen
Varianten: ydelen, hidelen
Oudste attestatie: Limburg 1240
Modern lemma: ijdelen (ydelen, hidelen),
Middelnederlands idelen; nederlands -ijdelen (in verijdelen)
< Ledigen, ledig maken. Kiliaan ijdelen, meer bepaald ook: tenietdoen; weerleggen; uitputten.
Plantijn: “den pot ijdelen"
- Die vanghenissen te zuyveren ende ydelen van de quaetdoenders, aangehaald bij V. Hasselt op Kiliaan
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
Thans in Noord-Nederland geheel verouderd.
— Ledig maken, ledigen (leegen); in Zuid-Nederland (in de volkstaal altijd in den samengetrokken vorm) daarvoor het gewone woord.
zie ook ielen
Als iemand b.v een emmer water heeft uitgegoten, dan heeft hij hem geydeld.
cavia
zie ook zeerat, steense rat
vgl. Duits: ‘Meerschwein’
Op de kermis stond vroeger een kraam waar ge kont inzetten op “zeevarkskes” (zeivêrkskes), t.t.z. op de nummer van het hokske waarin het beeske zou verdwijnen als het uit zijn kooike werd gelaten.
cavia
< een soort rat die van over zee komt. Analoge redenering als Duits ‘Meerschwein’
ook in zuiden van Oost-Vlaanderen
synoniemen: steense rat, zeevarkske
Als kind had ik een hoop zeeratjes en kon ik er helemaal niet tegen om te horen dat de Inca’s die beestjes hielden om op te eten.
neologisme: romantisch
google 2025: weinig hits in .NL
Zoals bij Barbara Sarafian die van Goens de vraag kreeg of zij door haar turbulente voorgeschiedenis op liefdesvlak wel geschikt was om in een podcast “de morantische miserie van anderen op te lossen”. (demorgen.be)
Morantisch slenteren in de winkelstraten, jazeker, maar evengoed avontuurlijk bungelen aan een klimmuur. (visit.gent.be)
Ik ben een man en woon in Pajottenland (prachtig, rustig, morantisch allé) (België) en mijn beroep is Onderwijzer. (bloggen.be)
“Da was toch vree morantisch? We zijn dan blijven overnachten in een oud kasteel.” (nieuwsblad.be)
Op de televisie geniet ze van morantische filmkes en ze zingt vals mee op schlagermuziek van Franske Bauer. (nieuwsblad.be)
Morantisch = romantisch schijnt het. Waar en hoe is dat woord ontstaan? Het googelt 981 keer maar ik word er niet echt wijzer van. Het lijkt wel Vlaams. (nl.taal.narkive.com)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.