Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
uitroep ter krachtbijzetting, emphasis-verlening
mogelijks van Gerard (den Duivel)
vgl. Gerard
(Booms) ‘Viel da tog wel di yzre liejer (ladder) oep mn tiejne zekr, n giejn vâeligâetsgoenen’aan, kajiete gerar!’
iemand die zoveel zwaar blond bier drinkt (mn. Duvel) en voor de rest niet veel eet vermoedelijk zódanig dat hij er uiteindelijk vel over been bijloopt
tegengestelde: bierbuik (van overmatige pils-konsumptie)
(Booms) ’Zi’et duvelmanneke da is staggere oep den trotwaar, we goe zat – ochâreme die zn twie kindere!’
smartvibes.be: Profiel duvelmanneke: Temse, Oost-Vlaanderen, België
(Booms) ‘Leuzes me gamme zi’di b’kanst ni’me!’
seniorennet.be/: Twee Beersenaren geven wat uitleg over de steenbakkerijen. 2000 arbeiders … Een gam is een stapel gedroogde stenen.
erfgoedbankleieschelde.be: Albert Van Assche voert de stenen weg van de ‘gem’ (‘gam’): rijen stenen die liggen te drogen.
een ietwat merkwaardige term die de NMBS gebruikt om een situatie te beschrijven waarbij iemand zijn eigen onder de trein gegooid heeft.
De NMBS gebruikt de term in zijn communicatie met de pers en met het publiek (omroepen station e.d.)
Het publiek neemt het woord blijkbaar over want vandaag hoorde ik iemand antwoorden op de vraag waarom de trein vertraging had dat er een persoonsongeval gebeurd was.
Ook googlen levert in de eerste plaats trein gerelateerde context op.
in de gazet: Het treinverkeer tussen Lier en Berchem verloopt sinds 10.30 uur opnieuw normaal, nadat een persoonsongeval eerder op de ochtend …
demorgen.be: Door een persoonsongeval tussen Kortenberg en Erps-Kwerps, een defecte trein tussen Mechelen en Leuven en schade aan de infrastructuur tussen Hasselt en Leuven, moeten reizigers rekening houden met zware vertragingen.
De Noord-Nederlandse uitspraak van Engelse leenwoorden met een korte a, is een van de meest hardnekkige vormen van taalonderdanigheid van Vlaamse zogenaamde standaardtaalsprekers. Voor de overgrote meerderheid van de Vlamingen klinkt dit heel taalvreemd en toch houden bv. veel Vlaamse nieuwslezers zich koppig aan deze uitspraak.
Een van de argumenten is dat deze uitspraak standaardtaal is. Nochtans geeft Van Dale aan de Vlamingen zonder problemen permissie om de standaard Belgisch-Nederlandse uitspraak te hanteren:
ca·ra·van: k?r?v?n/, in België ook: /k?r?v?n/ (opm: zeker ook /k?r?v?n/ in VL)
flat: /fl?t/, in België ook: /fl?t/
enz.
Een ander argument is dat door de N-NL uitspraak de Engelse origine van het woord meer gerespecteerd wordt. Dat valt te betwijfelen, Engels:
flat: /fl?t/
caravan: /k?r??-v?n/
tram: /tr?m/
Het grappige is dat sommige journalisten het zelf niet kunnen aanhouden:
Overlaatst hoorde ik er een over ‘de /k?r?v?n/ op de /k?mp??/’ waarbij hij de N-NL en de VL uitspraak mixte.
En daarstraks hoorde ik op het nieuws over de ‘teksshift’, terwijl taks ontleend is aan het Fr. taxe en volgens VD gewoon als ‘taks’ uitgesproken moet worden.
Zo’n toestanden leiden tot taalschizofrenie.
Hieronder een oplijsting van de klassiekers. Diegene die er de langste zin mee kan vormen wint een prijs :)
(alfabetisch)
bad bank (NL: bed benk) En een gewone bank dan?
backhand (NL: beckhend)
big bang (NL: big beng)
black (NL: blek)
camping (NL: cemping)
camper (NL: cemper; VL: mobilhome;)
caravan (NL: kerreven)
cash (NL: cesh)
clan (NL: clen)
comeback (NL: comebeck)
crack (NL: creck) (Hoe spreekt een vrt journalist over het vrt-programma de Canvascrack?)
crash (NL: kresh)
dancing (NL: dencing)
Danny (NL: Denny)
dashboard (NL: deshbord)
fan (NL: fen)
flat (NL: flet)
gangster (NL: gengster)
glamour (NL: glemmer)
grand slam (NL: grend slem)
hacken (NL: hecken)
jackpot (NL: jeckpot)
Jack Nicholson (?)
jack russell (NL: jeck russell)
jam (NL: jem)
jazz (NL: jezz)
handicap (NL: hendiekep)
Mac Donalds (NL: Mec Donalds)
match (NL: metch)
muziekband (NL: muziekbend)
planning (NL: plenning) (maar wel plan!)
plannen (NL: plennen)
plastic (NL: plestic)
scanner (NL: skenner)
tank (NL: tenk) alle betekenissen
tanken (NL: tenken)
tennisracket (NL: tennisrecket)
tram (NL: trem)
wax (hier geeft VD voor iedereen de VL uitspraak van het Eng. woord: /w?ks/ ?!)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.