Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wijzigingen door Georges Grootjans

    kempkoord
    (zn. v.; ~en)

    vnw: henneptouw

    In een lange mooie wilgentak met een doormeter van een paar centimeter werd boven- en onderaan een inkerving gemaakt om met de kempkoord de tak tot een boog te spannen. (zepperen.be)

    maar toen de kist opengebroken was hebben ze een volmaakt lichaam gevonden, gekleed met het religieus habijt, gewonen in een gewassen doek en gebonden met kempkoord. (geloofenleven.be)

    Op het ‘stulke’ had ik een bus ‘van den afwas’ gebonden. Dreft waarschijnlijk, want Per had ons toen nog niet geleerd dat het leven meer was dan afwassen alleen. Een lege bus Dreft dus, met ‘kempkoorden’ aan het stulke gebonden. (site.widooie.decomputerman.eu)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Mar 2023 09:12
    0 reactie(s)

    jodenbaard

    Vlas- of kempvezel (hennepvezel).
    Term uit de maritieme wereld, vroeger gebruikt als touwen en zelen. (Scheepswerktuigkundigen)
    Het vlasachtige spul dat om de schroefdraad van buizen en ellebochskes gewikkeld werd veur ’t ineenvijze zodat die niet zouwe lekken.

    kan als aanstootgevend begrepen worden

    zie ook: kemp

    Wikkel ’t er maar een goei dot “jodenbaard” rond anders lekt die verbinding gelakas nen trizee.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Mar 2023 09:08
    2 reactie(s)

    kemp
    (de ~ (m.) geen meervoud)

    Hennepvezels gemaakt van de stengel, dat dient als dichtingsmateriaal voor pijpleidingen. Door het zwelvermogen blijkt dit dichtingsmateriaal nog altijd beter te zijn dan teflon-tape.
    zie ook: jodenbaard, engelenhaar

    vgl. kempkoord

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hennep als gewas:
    Kemp, kimp, kempst, kampst, m. Hennip. … Men zegt ook Kaampsten Kompst. De Bo (1873).
    Van Kennep oft Kemp, Dodonaeus (ed. 1608).
    In Brabant heet dit ghewas Kemp

    Van Dale 2005: kemp (gewestelijk) hennep
    < (1344) ontleend aan Latijn cannabis (hennep)

    Voor het lekvrij houden van waterleidingen wordt nog altijd vlas of kemp gebruikt. Zeker in de industrie.

    Andere toepassing: kemp wordt als bio-ecologisch isolatiemateriaal gebruikt in de bouwsector.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Mar 2023 09:07
    3 reactie(s)

    kemel, een ~ schieten
    (uitdr.)

    een fout maken, een flater begaan, blunderen

    vnw: een kemel schieten: een bok schieten

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Benaming voor: een flater, grove vergissing of fout, in daad, woord of schrift; ”bok”. Alleen in Vlaamsch België; in Noord-Nederland thans volkomen onbekend, maar in de 18de eeuw, als in Noord-Brabant gebruikelijk, opgeteekend: Een kemel begaan, doen, maken, schieten.

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, informeel

    Op het examen een ferme kemel geschoten en natuurlijk gebuisd.

    Hij kreeg er rode kaken (kaken, rode ~ krijgen) van. De kemel die hij geschoten had, was niet meer goed te maken.

    “De reviewcommissie heeft hier een serieuze kemel geschoten!”, zegt een boze Mathijssen. “Ze heeft in haar oproeping niet één maar drie scheidsrechters overruled.” (nieuwsblad.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 15 Mar 2023 08:07
    0 reactie(s)

    lenterig
    (bn.)

    prille lente, lente-achtig naar analogie met winterig en herfstig

    Ook de termen “ochtendgrijs”, “winterprik” en “lenterig” zijn door Deboosere in het leven geroepen en worden nu ook door andere weermannen en -vrouwen gebruikt. (vrt.be)

    De zon schijnt volop en de temperatuur stijgt met gemak tot negentien graden. ‘Het wordt lenterig’, zei de weerman Frank Deboosere, dezelfde man die ons het ochtendgrijs en de winterprik heeft gebracht. En dan staat de barometer bij sommige mensen geheid op onweer. Lenterig, hoe verzint hij het? Nieuw is het woord zeker niet. In februari 1998 had Frank het al over lenterige temperaturen en ook toen kwam er commentaar op dat woord. (vandale.nl)

    Er hing vandaag een lenterig gevoel in de lucht… De zon was regelmatig van de partij, en de wolkenluchten waren prachtig. (mechelenblogt.be – 2007)

    Trouwens ruwweg mooie egale temperatuurverdeling over het Europese continent. Noorden: Winter. Midden: ‘vlees nog vis zone’. Zuiden: lenterig. (wwerwoord.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 Mar 2023 06:27
    1 reactie(s)

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.