Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
koperen muntstuk van vijf cent (NL: stuiver)
Der mooste twiea knabbe in ’t mesjienke veur dat ’t begos te sjpele.
Er moesten twee stuivers in het apparaat voor dat het begon te spelen.
koperen muntstuk van vijf cent (NL: stuiver)
Der mooste twiea knabbe in ’t mesjienke veur dat ’t begos te sjpele.
Er moesten twee stuivers in het apparaat voor dat het begon te spelen.
welnu
minder gebruikte variant van awel
Woordenboek der Nederlandsche Taal: Hewel, modern lemma: awel
In Zuid-Nederland (naast ehwel en awel): wel; welaan; welnu; komaan. Ontwijfelbaar eene navolging van frans ‘hé bien’ (vergelijk De Vreese, Gallicism.).
Hewel?… wat zegt ge nu van dit geval? Loveling (1891).
“Ewel, dat is 4 dagen genieten van de natuur, van het samen weg-zijn, en van de geneugten des levens!” (forum detorenvalk.be)
“Ewel, ik moet zeggen…de regelingen vooraf liepen vrij vlot ook al waren er tal van onzekerheden. Zou het niet te koud zijn? Waar parkeren we …” (stekvzw.be)
door mekaar, door elkaar, chaos
vnw: door elkaar
Van Dale 2013 online:
nog als eerste lid in een aantal, in schrijftaal, gewestelijke taal en Belgisch-Nederlands gewone, maar in de algemene taal weinig of niet meer gebruikte scheidbaar samengestelde overgankelijke en onovergankelijke werkwoorden, die betekenen: door de door het tweede lid genoemde handeling door elkaar raken of brengen.
voorbeelden: dooreenhalen, dooreenmixen, dooreenkletsen,dooreenslagen, dooreenroeren, …
Eerst de eieren dooreenklutsen en dan het mengsel bakken in de pan.
De stof werd verkeerd gewassen en de kleuren waren dooreengevloeid.
Hij kon het niet te goei krijgen en van colère had hij alles dooreengesmeten.
- goed verscheen is goed dooreen, zei moeder toen we met argusogen keken wat ze nu weer op ons bord getoverd had. (in West-Vlaanderen)
spring-in’t-veld
zie ook: wizzeweus, wizzewuizje
Jantje kan geen minuut stilzitten; hij is een echte willewuis.
jatten, stelen, pikken
Mijn nieuwe gsm is gerat. Ik ga hem onmiddellijk blokkeren.
“Ze hebben mijn geldbeurs gerat”, Cornelissen-Vervliet (1903).
stelen
Mijn nieuwe gsm is gerat. Ik ga hem onmiddellijk blokkeren.
“Ze hebben mijn geldbeurs gerat”, Cornelissen-Vervliet (1903).
zittenblijver
vnw: zittenblijver, doubleur
VD2017 online: BE, niet algemeen
vgl. overzitten
Ook de preses van ons jaar was een overzitter. Dus vond ‘dienen typ’ dat er in ons jaar geen nieuwe preses-verkiezingen nodig waren voor de VPPK (dewereldmorgen.be)
Bij kinderen die moeten overzitten wordt in overleg met alle betrokkenen nagegaan in welke klas de overzitter best zal terechtkomen. (dekrekel.net)
iemand die voor de eerste keer een schooljaar overdoet
Van Dale 2016 online: BE
zie ook: bissen, bisjaar, bisstudent
vgl. ook trisser
De bissers konden ons vertellen welke vragen de prof van wiskunde vorig jaar heeft gesteld.
achterdeel, kont, zitvlak, reet , gat , billen, aars, anus, poeper, poepgat
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
kont, achterwerk, zitvlak
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
dokter
zie ook: dokteur; verzamellemma geneeskunde
Onzen doktoor komt om de maand eens langs.
Niemand weet meer van de stand van de wereld dan meneer of mevrouw doktoor. (demorgen.be)
Een persoon met een academische titel die geen hoogleraar of docent is.
In België. (zie taaladvies.net)
Zij heeft haar studies beeindigd en is nu doctor in de biologie.
dokter, doctor
zie ook: dokteur; verzamellemma geneeskunde
Onzen doktoor komt om de maand eens langs.
Niemand weet meer van de stand van de wereld dan meneer of mevrouw doktoor. (demorgen.be)
langzaam eten
zie ook: trijfelen
ge moe niet altied zo teeuwelen
iemand die teeuwelt
gien teeuweloàre (je bent altijd de laatste klaar met eten)
(eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
VD BE; informeel, iteratief van krassen
vnw:
•morsen, prutsen
•krabbelen, spartelen
vgl. rechtkrasselen; opkrasselen
Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)
“Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)
morsen
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
morsen
zie ook sjoefelaar
Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.
- niet goed behandelen, verpesten
- bewerken, manipuleren, hanteren
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
