Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed
hobby, passie, interesse, amusement
→ Fr. dada “stokpaardje”
klemtoon op de tweede lettergreep
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, informeel
DS2015 geen standaardtaal
DS2018 BE; informeel
Ik hou van kunstschilderen, dat is echt mijn dada.
Haar dada is koken voor familiefeesten.
> andere betekenis van dada
amusement, amusatie, plezier, hobby
spellingvariant: amuseleute
zie ook amusatie, de ~
‘Amuzeleute mensen, ik ben eweg’
Hier alleszins wel: van “Les Gorges de l’Ardèche” naar “la Drôme” gereisd, en elke dag al stralend weer gehad. Doe ze de groeten van mij op ’t muziekforum (als ge kunt) en voor de rest veel amuseleute*! XX Toon en Fien (9lives.be)
Veel succes en maak er een " t amuseleute " seizoen van!!! (thjonckheere.wixsite.com)
nieuwsgierigaard, nieuwsgierig persoon, iemand die (heel) curieus is
uitspraak: klik op het pijltje
zie ook: kreuzeneus, curieuzeneuzemosterdpot, curieuzeneusiteit
Moeit u eens met uw eigen zaken, curieuzeneus!
Hij wil altijd alles weten en zien, hij is een echte curieuzeneus.
iets dat verduft ruikt, iets dat een keldergeur heeft
In goedkope, overjaarse wijn kan de keldergeest zitten als ge de fles opendoet.
onzuiver, muf, onfris, niet meer vers, stinkerig
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
uitspraakvariant: verdoeft
zie ook verduffen
Die bergkast was vanachter helemaal beschimmeld van het vocht. Toen ik ze opentrok rook ik de muffe geur van de verdufte spullen die erin zaten.
We zijn op vakantie geweest en nu hebben we het huis twee weken niet meer kunnen luchten, ’t ruikt hier nogal verdoeft.
het gelijktijdig uitvoeren van meerdere al dan niet bezoldigde mandaten, verschillende banen of functies gelijktijdig uitoefenen
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
antoniem: decumuleren
Onder de titel ‘Wie zijn de cumulkampioenen’ las ik gisteren in de gazet dat de winnaar zomaar efkes 59 mandaten cumuleert.
Veel politiekers cumuleren een burgemeesterssjerp met een zetel in het parlement.
nieuwsgierigaard, iemand die (heel) curieus is
uitspraak: klik op het pijltje
zie ook: kreuzeneus, curieuzeneuzemosterdpot, curieuzeneusiteit
Moeit u eens met uw eigen zaken, curieuzeneus!
Hij wil altijd alles weten en zien, hij is een echte curieuzeneus.
het gelijktijdig uitvoeren van meerdere al dan niet bezoldigde mandaten
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
antoniem: decumuleren
Onder de titel ‘Wie zijn de cumulkampioenen’ las ik gisteren in de gazet dat de winnaar zomaar efkes 59 mandaten cumuleert.
Veel politiekers cumuleren een burgemeesterssjerp met een zetel in het parlement.
vnw: (fig.) onrust, roerigheid
“In Vlaanderen is roering de normale vorm” (https://neerlandistiek.nl/2024/09/etymologica-reuring/)
NL: reuring
‘Meme-aandelen’ zorgen voor roering op de beurs: wat zijn ze en kan je er iets aan verdienen? (vrt.be)
Nooit eerder heeft een inheemse roman voor zoveel roering gezorgd in Australië. En geen andere is zo vaak vertaald. (demorgen.be)
Roering en ophef in het Verenigd Koninkrijk: fastfoodketen Kentucky Fried Chicken zit zonder kip. (standaard.be)
voetbalterm: doellat, bovenste lat van de goal, dwarslat, doellat in de sport
Van Dale 2005: gewestelijk
Van Dale 2016: ongemarkeerd
Typisch Vlaams: 7 leeuwen
De penalty was los op de deklat. Brute pech.
voetbalterm: doellat, bovenste lat van de goal, dwarslat
Van Dale 2005: gewestelijk
Van Dale 2016: ongemarkeerd
Typisch Vlaams: 7 leeuwen
De penalty was los op de deklat. Brute pech.
gebouw, huis, woning
Van Dale 2013 online: gewestelijk
Ex-voetballer Cisse Severeyns zit tegenwoordig in de immo en zei op de 7de Dag: Ze hebben bouwen genoeg daar, dus ik kan daar wel een rol spelen…
Die bouw op de hoek van de straat dat wordt naar ’t schijnt afgebroken.
achterdeel, kont, zitvlak, zitwerk, reet , gat, aars, anus, poeper, poepgat
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
raket, vuurpijl, lichtkogel, stuk vuurwerk
ook fig.: bv. in de sport: een explosieve inspanning
< Frans: fusée
Van Dale 2016 online: BE niet algemeen
Ze hebben een fusee afgeschoten.
De Jamaïcaan vertrok niet zo flitsend als gewoonlijk en moest al meteen in de achtervolging op Coleman, die als een fusee vertrok. (gva.be)
Dan schoot Yves nog een fusee af en reed solo over de top. De afdaling van de Nieuwe Kwaremont (met Peter, Steven en Lieven opnieuw in het peloton) gebeurde … (bloggen.be)
voetpad, trottoir, stoep
Typisch Vlaams: purisme, geen alg. Nederlands
Daar stonden ze gewoon op het gaanpad, en enkele mannen zaten erop neer, en voerden onder elkaar een praatje. (Louis Paul Boon, De zwarte hand)
Vervolgens wordt het gaanpad verder aangelegd richting de De Smet de Naeyerlaan. Verwacht wordt om alle voetpaden klaar te hebben tegen medio februari 2020. (blankenberge.be)
In den nacht van Vrijdag op Zaterdag werd een seinlicht uit de Demerstraat, juist op het gaanpad tegenover «Au Bon Coin» door een legerauto aangereden en verbrijzeld. (hasel.be – 1940)
Over het gaanpad op het gemakske stappend naar huis, da wel (anders dan Kris Van Dijck). (twitter)
samenvoegen, samensmelten, samengaan
standaardtaal in België
Van Dale 2016 online: BE
DS2015 standaardtaal
SN-NL: fuseren
Frans fusionner
vgl. fusiegemeente
De twee grootste Belgische biermerken zijn gefusioneerd.
We willen onze gemeente niet laten fusioneren met Brussel.
" Dat we ooit met dat bedrijfje zullen fusioneren? Geen sprake van. (standaardtaal in België)" Taaladvies.net
mep, slag
Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): Slag, oorveeg. In Zuid-Nederland en Zeeland
- Een patat krijgen, De Bo (1873).
- Iemand eenen patat draaien, De Bo (1873).
- Iemand ‘ne’ pataat om zijn ooren geven, Cornelissen-Vervliet (1899)
Antw.: pe.taat
zie ook patat, een ~ krijgen
vgl. paté
> verzamellijst bij: safflet
Als je niet braaf bent, zal ik je een patat tegen je oren geven.
Bij die vechtpartij heeft hij een ferme patat op zijn oog gekregen.
Die botsing gehoord? Dat was een serieuze (serieus) patat, ze!
Gaat je website echt een patat krijgen van google? (quadrantcommunications.be)
> andere betekenis van patat
soepel buikkorset, zonder baleinen, step-in
< Frans
Van Dale:
gai·ne
de; -s
(na 1950) Fr.
1. elastisch buikkorset
zie ook verzamellemma kledij
Mijn grootmoeder droeg vroeger altijd een gaine onder haar kleedjes.
Dat heeft ze te danken aan een stevige bh met kegelvormige cups en een gaine die alles mooi onder controle houdt. (nieuwsblad.be)
een mot om de oren
Van Dale 2005: oplababbel = oplawaai
Woordenboek der Nederlandsche Taal: hababbel: Ernstige berisping; ‘uitbrander’.
“Indien gij nog eens dus spreekt, zal uw hoogmoed zig wel anders stooten aan een ouderwetze hababbel” Wolff en Deken, Wildsch.(1793)
Antw. Kempen: een lababbel
zie verzamellijst bij: safflet
Hou op met zagen of ge krijgt een ababbel.
“Iemand ’en ababbel geven, dat ’em hooren en zien en vergaat”, Cornelissen-Vervliet (1899).
boogsport waarbij men naar fictieve vogels (gaaien) mikt
Van Dale 1898: GAAISCHIETEN, o. (Zuidn ) het schieten naar den gaai
vgl. gaaischieting
zie ook wipschieten
vnw: vogelschieten
Bij het wipschieten onderscheidt men twee vormen: het vogel- of gaaischieten, ook wel “stamschieten” genoemd en het schieten op de“liggende -” of “staande wip”. (heerlijkheidvantillegem.brugseverenigingen.be/)
Naast de gelagzaal stonden er twee wipmasten voor het ‘gaaischieten’ en een speeltuin. (schattenvandeurne.be)
De 19de-eeuwse verenigingen organiseerden wedstrijden en hielden de traditie van het ‘gaaischieten’ in ere. (hasel.be)
Zoals de traditie het wil wordt er op zaterdag 25 juni voor iedereen een koningsschieting gehouden op de gaai (gaaischieten). (hbvl.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
