Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
gierigaard
zie ook bendig zien
Zijn vader was een bendigaard (i als u uitspreken) hij zou verschieten als hij kon zien hoe kwistig zijn zoon met geld omgaat.
neologisme: consumentenkip die gekweekt wordt met de nodige aandacht voor het welzijn van het beest
Concept 1: Smaak- en welzijnskip. Extra aandacht voor dierenwelzijn (Proefbedrijf Pluimveehouderij – 2020)
“De kostprijs van deze welzijnskip ligt zowat 4 euro per kilo hoger, en bovendien bieden we al een breed assortiment aan.” (hln.be)
Eerste “welzijnskippen” in de rekken bij verschillende supermarkten, Gaia: “Eerste stap in goede richting”. (vrt.be)
Colruyt en OKay verkopen eerste welzijnskippen (colruyt.be)
Vandaag liggen bij vier supermarktketens de eerste producten van zogenaamde “welzijnskippen” in de rekken. (vlaamsnieuws.be)
bijna, vrijwel, welhaast, nagenoeg, het scheelt weinig (of…)
zie ook: ver, wijd
ook in West-Vlaanderen
De ceremoniemeester verkondigde: ‘We gaan verre beginnen!’
’t Was daar natuurlijk ne flauwe plezante die riep: ‘En hoe ver is dat dan?’
tik voor de oren met vingers
Goed opletten of ge krijgt een oorpiek
bijna, vrijwel, welhaast, nagenoeg, het scheelt weinig (of…)
zie ook: ver, wijd
ook in West-Vlaanderen
DUBBEL!
De ceremoniemeester verkondigde: ‘We gaan verre beginnen!’
’t Was daar natuurlijk ne flauwe plezante die riep: ‘En hoe ver is dat dan?’
bijna, vrijwel, welhaast, nagenoeg, het scheelt weinig (of…)
zie ook: ver, wijd
ook in West-Vlaanderen
De ceremoniemeester verkondigde: ‘We gaan verre beginnen!’
’t Was daar natuurlijk ne flauwe plezante die riep: ‘En hoe ver is dat dan?’
aardappel
zie synoniemen bij patat
Wil jij de erpels al jassen? (jassen, patatten ~)
> andere betekenis van erpel
aardappel
ook: petat
vnw: aardappel
In Nederland betekent dit friet, maar deze betekenis wordt in België niet gebruikt.
< Ontleend aan Spaans patata, dat ontstaan is uit een vermenging van batata ‘zoete aardappel’ en papa ‘witte aardappel’, een leenwoord uit het Quechua, de Indiaanse taal van het rijk der Inca’s in de Andes. Spaans batata is ontleend aan een der Indiaanse talen van het Caraïbisch gebied, wrsch. het Taino, een Arawakse taal die gesproken werd op de Bahama-eilanden, de grote Antillen (waaronder Cuba en Hispaniola) en een aantal van de kleine Antillen. (M. Philippa)
synoniemen: erappel, erpel, iërappel, jalper, patatter, petatjes, petet, taat
variant in Antwerpen: pataat, petat en petaat
samenstellingen: patattenstoemp, patattenboer, plantpatat enz.
uitdrukkingen met patat:
patat, zo zat als een ~,
patatten afgieten,
soep, tussen de ~ en de patatten,
patatten, het zout op de ~ niet verdienen,
in de patatten rijden,
boeren, de domste ~ hebben de dikste patatten,
patatten, nog niet aan de nieuwe ~ zijn,
viva bomma, patatten met saucissen
zie ook verzamellemma groenten en fruit
Droge patatten zonder saus smaken niet.
“Rooi kool met petatten!” (knack.be)
> andere betekenis van patat
gejaagd, zenuwachtig , onrustig
Amai, je bent zo schiessig, te veel straffe koffie gedronken of zo? Of moet je dringend nog ergens zijn?
duur
dier – dierder – dierst
(verouderd in Antwerpen)
Dat zijn dier vazen amai, zijn die van goud gemaakt misschien?
Het leven is dier en kinderen nog dierder.
- Wat is nu het dierste: die broek of dat kleed?
- Die zijn even dier.
achterdeel, kont, zitvlak, zitwerk, reet , gat , billen, aars, anus, poeper, poepgat, derrière
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
achterdeel, kont, zitvlak, reet , gat , billen, aars, anus, poeper, poepgat, derrière
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
duur
dier – dierder – dierst
(verouderd in Antwerpen)
Dat zijn dier vazen amai, zijn die van goud gemaakt misschien?
Het leven is dier en kinderen nog dierder.
- Wat is nu het dierste: die broek of dat kleed?
- Die zijn even dier.
speken, spuwen, spugen
tuffer (m.), tufster, vr. die tuft
znw: het getuf
niet gebruikelijk in de stad Antwerpen
Van Dale 2005: 3. (gewestelijk) spuwen
Van Dale online 2014: (informeel) spugen
zie ook uittuffen
Vroeger stonden in de kerk tufpotten of speekbakken zodat de mannen hun sjiek erin konden tuffen.
Wie doet er mee met een wedstrijdje kersepitten tuffen?
Probeer zo ver mogelijk te tuffen (met water). (chirojeugd Vlaanderen: http://www.spelensite.be/spel/punkspel)
“Men ”tufte” eens op het hout (van de strekellat) en haalde het vervolgens door het zand van een molshoop.” V. Vessem (Kalmthout, 1956).
Kinderlogica: hoe noemt men een dier dat tuft? Een tufdier.
Een netzak is een boodschappentas in stof – ook wel redecuul genoemd in Gent
vnw: boodschappentas
Provincie Antwerpen: netzak = boodschappentas
zie ook scheet, een ~ in een netzak
Vergeet je netzak niet, want anders moet je je boodschappen in je handen dragen…
iemand die overvloedig tatert (tateren), spraakvaar
naar analogie met spraakwater
Wervelwind is het derde boek over Bet, de jongste dochter uit een gezin van vijf meisjes. Bet is een wiebelkont, een taterwater en een wervelwind. (eenhoorn.be)
Een taterwater, die zegt wat hij denkt. (hln.be)
Denk aan een niet al te slanke Amerikaanse dame van 75. Aan een te hoog opgetrokken broek. Aan een veelkleurige blouse. Aan een taterwater. (demorgen.be)
Firas is een taterwater. “Eigenlijk babbelde ik er vooral tegen de juf”, zegt de jongen. (gva.be)
overvloedig spreken zonder veel inhoud
vnw: praten, babbelen, kwebbelen, kakelen, snateren, kwetteren, lullen
zie ook tatergat, taterwater
Sandy is nogal aan het tateren! Die heeft taterwater gedronken zeker!
> andere betekenissen van tateren
overvloedig spreken zonder veel inhoud
vnw: praten, babbelen, kwebbelen, snateren, kwetteren, lullen
zie ook tatergat, taterwater
Sandy is nogal aan het tateren! Die heeft taterwater gedronken zeker!
> andere betekenissen van tateren
vele keren, frequent
NL en meestal ook in tussentaal: vaak
vergrotende trap: dikwijlser (zie dikwijlder)
overtreffende trap: dikwijlst
(wnt: In de oudere taal ook in den vergrootenden trap.
“Waartoe hy hun dikwylser fiere dan smeekende taal hield”, Hooft, (1642)).
in Limburg: dek
In de media hoort of leest men bekan nooit meer ‘dikwijls’. Een enkele keer staat het nog in de Gazet Van Antwerpen.
Zijt maar gerust dat ik daar dikwijlser geweest ben dan gij. Ik ken dat daar rats van buiten.
Dat is goed, en meer dan nodig, want vaak geven vrouwen – die het dikwijlst slachtoffer van partnergeweld zijn – die signalen zelf niet. (standaard.be)
> andere betekenis van dikwijls
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
