Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #63141

    gestampte boer
    (de ~ (m.), -en)

    lomperik, onbeschofterik, botterik, iemand die onbeleefd is

    Wa voor ne gestampten boer hebbe ze hier nu weer binnegesmete (binnensmijten), die zegt nie eens goeiendag.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 26 Apr 2017 00:23
    0 reactie(s)

    #63142

    nalaten
    (liet na, nagelaten sterk werkw.)

    verminderen, afnemen

    zie ook nalaten in de zin van dementeren

    De behoefte aan schoon drinkwater werd in het begin van de 20e eeuw steeds groter omdat de kwaliteit van het water uit de dorpspompen begon na te laten en veel bronnen door de mijnbouw opdroogden. (http://www.eifelnatur.de/Niederl%E4ndisch/Seiten/Dreil%E4gerbachtalsperre.html)

    Toen zijn gezondheid begon na te laten werd hij verzorgd te Munsterbilzen. (http://www.parochiefederatiemeeuwen-gruitrode.be/)

    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 25 Apr 2017 23:36
    0 reactie(s)

    #63143

    nalaten
    (liet na, nagelaten sterk werkw.)

    verminderen, afnemen

    zie ook nalaten in de zin van dementeren

    De behoefte aan schoon drinkwater werd in het begin van de 20e eeuw steeds groter omdat de kwaliteit van het water uit de dorpspompen begon na te laten en veel bronnen door de mijnbouw opdroogden. (http://www.eifelnatur.de/Niederl%E4ndisch/Seiten/Dreil%E4gerbachtalsperre.html)

    Toen zijn gezondheid begon na te laten werd hij verzorgd te
    Munsterbilzen. (http://www.parochiefederatiemeeuwen-gruitrode.be/)

    Provincie Limburg
    Bewerking door Marcus op 25 Apr 2017 20:21
    0 reactie(s)

    #63144

    park
    (het ~, ~en)

    speelbox voor kinderen

    < Frans parc à bébé

    Laufgitter

    Laat Karel nog maar even in het park zitten, hij is braaf aan het spelen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 19:10
    0 reactie(s)

    #63145

    kroket
    (de ~ (v.), ~ten)

    aardappelkroket

    > Fr. la croquette

    Dit is verschillend van het gebruik in Nederland, waar een “kroket” een vleeskroket is.

    Zie ook: krokettenmaker, kroketmachien, millecroquettes

    Kartoffelkroketten

    In plek van frieten kunnen we ook kroketjes of puree krijgen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 19:05
    0 reactie(s)

    #63146

    vleessaus
    (de ~ (v.), -zen)

    vleesjus, opgewerkt in de pan na het bakken van vlees

    Gravy

    Is er nog wat vleessaus? Ik vind die patatten maar droog zo.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 17:38
    2 reactie(s)

    #63147

    rode X
    (vaste woordgroep)

    rood andreaskruis op elektronische signalisatieborden dat aangeeft dat een rijstrook afgesloten is
    (verkeerswezen)

    Matrixbord gesloten

    het aanbrengen van een rode x boven een rijstrook noemt men tegenwoordig “afkruisen”, wat zowel in Nederland als Vlaanderen gebruikelijk is

    Wegen en Verkeer start campagne ‘Een rode X negeren, is je leven riskeren’ (DS120115)

    “Het Agentschap Wegen en Verkeer start een nieuwe campagne om bestuurders bewust te maken van de gevaren van het negeren van de rode X: het rode kruis dat verschijnt op signalisatieborden boven de snelweg wanneer een rijstrook wordt afgesloten.” (HLN120115)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 17:31
    0 reactie(s)

    #63148

    doplokaal
    (zn. het ~ o ~en)

    ruimte waar je een stempel voor je werkeloosheidsuitkering kunt bekomen

    WNT: herkomst zie doppen
    lokaal waar men zijn arbeids- of stempelkaart kan laten afteekenen of afstempelen.

    zie ook: dop, aan den ~ zijn, dopper, dopgeld, dopkaart, beroepsdopper

    Ikzelve zag eruit als de eeuwige student, die nooit zijn diploma haalt maar zich wel ieder jaar opnieuw inschrijft in een alweer andere studierichting die linea recta naar het doplokaal leidt en de hardwerkende Vlaming op kosten jaagt. (Louis van Dievel)

    ‘On de deure van ’n doplokaal, in ’n lange rij, sto ne joenge gast, te wachte tottem zijne stempel krij’… (De Strangers, den dopper)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 17:09
    1 reactie(s)

    #63149

    dopgeld
    (het ~, ~en)

    werkloosheidsuitkering, stempelgeld

    Van Dale 2016 online: BE

    WNT: dopgeld, (geld van de) werkloosheidsuitkeering.
    “Hê-je al uw dopgeld gekregen?” Biekorf (1933).

    zie ook: doppen

    Het dopgeld komt in het begin van de maand, enkele dagen nadat de dopkaart binnengebracht is.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 17:06
    0 reactie(s)

    #63150

    maneschieter
    (de ~ (m.), ~s)

    bromvlieg, vlieg die haar eieren op vlees legt

    < is de West-Vlaamse uitspraak van maneschijter; maan (made) = larve die het vlees bederft (De Bo)

    zie ook dol, moaneschietter, ronker, rulder, mug

    Calliphora (Blow-fly)
    Calliphora vomitoria

    Die maneschieter werkt me op de zenuwen, ik hoor hem brommen maar telkens ik hem bijna kan doodmeppen ontsnapt hij weer.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 15:07
    0 reactie(s)

    #63151

    dol
    (de ~ (m.), ~len)

    bromvlieg

    WNT: dol, dolvlieg, daas
    > dul: Middelnederlands: krankzinnig, zot (Vlaanderen 1315)
    In Z.-Ndl. benaming voor de blauwe vleeschvlieg en misschien ook voor andere soorten van ”bromvliegen”.
    - Zacht Liet hij zijn bruintje stappen naer behagen; Sloeg soms ’nen dol, die ’t glanzig beest kwam plagen, Weg met een mei, v. beers, Jongelingsdr. 127 (1853).

    zie ook: maneschijter, maneschieter, moaneschietter, ronker, rulder, mug

    Er vliegt een vieze dol rond mijn eten.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 15:02
    0 reactie(s)

    #63152

    maneschieter
    (de ~ (m.), ~s)

    bromvlieg, vlieg die haar eieren op vlees legt

    < is de West-Vlaamse uitspraak van maneschijter; maan (made) = larve die het vlees bederft (De Bo)

    zie ook dol, moaneschietter, ronker, rulder, mug

    Calliphora (Blow-fly)

    Die maneschieter werkt me op de zenuwen, ik hoor hem brommen maar telkens ik hem bijna kan doodmeppen ontsnapt hij weer.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 14:59
    0 reactie(s)

    #63153

    petattenschelder
    (de ~ (m.), ~s)

    aardappelmesje, patatscheller, patattenmes

    Aardappelschilmesje

    Ik gebruik een petattenschelder om die appel fijn te schillen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 14:31
    2 reactie(s)

    #63154

    toastbrood
    (het ~, (o.), ~broden)

    casino

    Klik op de afbeelding
    Casinobrood

    Een lekkere croque-monsieur maakt ge met toastbrood, kaas en hesp.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 13:54
    0 reactie(s)

    #63155

    toastbrood
    (het ~, (o.), ~broden)

    casino

    Klik op de afbeelding
    Casinobrood

    Een lekkere croque-monsieur maakt ge met toastbrood, kaas en hesp.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 13:53
    0 reactie(s)

    #63156

    containerpark
    (het ~, ~en)

    terrein waar men gesorteerd afval in containers kan deponeren, recyclagepark

    DS2015 standaardtaal

    Nederland: milieustraat

    Klik op de afbeelding
    Containerpark bierbeek2

    Ik ben net een hele auto houtafval naar het containerpark gaan brengen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 13:42
    2 reactie(s)

    #63157

    moor
    (de ~ (m.), -en)

    waterketel, fluitketel

    zie ook moeër, moer

    < moor, moer waterketel (Zuid-Nederland, Gelderland). Beeldspraak voor moor ‘iemand met donkere huid’, « lat. maurus ‘oorspronkelijk bewoner van Mauritanië, later ook elders wonend iemand.’. De ketel werd zwart van op het vuur te staan. (A. Weijnen)

    Klik op de afbeelding
    Czajnik.z.gwizdkiem.na.kuchni.gazowej

    De moor staat nog op de stoof.

    Het moorke kookt; het water in de fluitketel kookt!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 13:38
    0 reactie(s)

    #63158

    uil
    (den ~ (m.), geen mv.)

    engelenbak, de goedkoopste plaatsten op het hoogste balkon (schouwburg of cinemazaal)

    Klik op de afbeelding
    Théâtre de Douai - le paradis
    Den uil van le Théâtre de Douai

    Verliefde paartjes zaten in de schouwburg het liefst hoog op den uil.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 12:53
    3 reactie(s)

    #63159

    boekenbeurs, de ~
    (begrip)

    de jaarlijkse boekenbeurs rond 1 november in Antwerpen

    boekenbeurs is SN, maar ‘de boekenbeurs’ is in VL een begrip dat naar de betreffende beurs verwijst
    ‘de boekenbeurs’ heeft dan ook 4x meer googlementen in BE dan in NL

    Klik op de afbeelding
    Dirk bracke

    De kookboeken van Jeroen Meus en Piet Huysentruyt zijn al enkele jaren de toppers op de boekenbeurs. Van ’t jaar komt daar Astrid van den John bij.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 12:34
    0 reactie(s)

    #63160

    geweten, niet willen ~ hebben
    (uitdrukking)

    1) het niet willen weten, er blind voor zijn, het liever niet weten omdat het zo negatief is
    2) het niet willen meemaken (dat ge het nooit zult moeten weten), het uw eigen niet willen voorstellen

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    1)BrusselNieuws: In feite zijn paddenstoelen dus dieren, maar de vegetariërs willen dat niet geweten hebben.

    1) Klasse.be: Ze presteren 40 en meer uren per week voor hun klas. Waarvan een deel thuis. Maar de mensen willen dat niet geweten hebben.

    1)Nieuwsblad: De landbouw hikt in Vlaanderen tegen zijn grenzen aan, maar wil dat niet geweten hebben!

    1) Hoeveel varken er in de kippenbilletjes zitten, dat wilt ge niet geweten hebben.

    2) Dat hij zo zat thuiskomt dat hij de boel kort en klein slaagt, ik wil het niet geweten hebben.

    2) Ik wil het niet geweten hebben om met zo’n gladde wegen van de baan af te geraken. Ik blijf thuis.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 25 Apr 2017 12:20
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.