Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
De uitdrukking “Ik vind het maar niks”
zal wel verwarrend zijn voor buitenlanders
die onze taal leren.
Want niks is hier niet niks maar wel juist veel.
Ik ontdekte dit toen ikzelf in een discussie spontaan en eigenlijk omgekeerd fout reageerde met
“Pacifisten vinden dat Russische staatsterrorisme maar niks”.
“Pacifisten vinden dat Russische staatsterrorisme maar niks”.
voorkomen, saboteren, dwarsliggen
vnw: stokken in de wielen steken, een stok in het wiel steken: een spaak in het wiel steken, tegenwerken, dwarsbomen
Uitdrukkingen en spreekwoorden van A tot Z: Vlaanderen
De Standaard: Zuid-NL.
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, een spaak in het wiel steken: de voortgang of uitvoering van iets belemmeren, tegenwerken, verijdelen
NL: een stok in het wiel steken, in de wielen rijden
legende uit Bornem: Dat kon niet volgens hem en daarom deed de graaf niets anders dan stokken in de wielen steken opdat de twee niet met mekaar zouden trouwen.
De Lille vindt dat de federale regering “een leefbaar Brussel stokken in de wielen steekt” (090414 deredactie.be)
“Een stofwikkel of stofomslag is een extra cover die men rond de eigenlijke omslag van en boek vouwt. Zoals de naam al doet vermoeden werd dit oorspronkelijk vooral gebruikt en om het stof van de cover weg te houden.” (puntgaaf.be)
vnw: stofomslag
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
Wanneer je je publicatie uitstraling wil geven dan is een harde cover en eventueel een stofwikkel erg geschikt (deboekmakerij.com)
Een uitgebreide editie met veel illustraties. Auteur:Elisabeth Dhanens Uitgever:Mercatorfonds Jaar: 1980. Hardcover met een stofwikkel. (uwkringding.be)
Het geheel wordt door een stofwikkel beschermd waarop de inleiding van Piet Coessens, een woordje uitleg en een foto van de Oude Leie gedrukt staat.(copyrightbookshop.be)
zakdoek, snotdoek
ook in de Kempen
synoniemen in verschillende regio’s bij neusdoek
Ik gaan is snutten in mijn snotvod.
Komaan, is dat dan zo veel anders dan de snotvod die uw zakdoek is? (standaard.be)
zakdoek, snotdoek
ook in de Kempen
synoniemen in verschillende regio’s bij neusdoek
Ik gaan is snutten in mijn snotvod.
Komaan, is dat dan zo veel anders dan de snotvod die uw zakdoek is? [standaard.be)
poetsdoek, doek
Woordenboek der Nederlandsche Taal: In Zuid-Nederland wordt vod in neutralen zin, zonder gedachte aan versletenheid of vuilheid, gebezigd voor: doek; in ’t bijzonder voor stofdoek
“Hij had eene vod rond zijnen vinger”, Goemans
“Veeg dat weg met een vod.” poëem
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
zie ook opneemvod, schotelvod, stofvod, snotvod
Ik moet een vod hebben want ik heb verf op de parket gesmost (smossen).
Ga eens met de vod over ’t tafel, die ligt nog vol kruimels.
doekje om stof af te nemen; stofdoek
vnw: stofdoek
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 2; Vlaamsheid: 4
vgl. vod
Met een stofvod kunt ge het stof afdoen van postuurkes, kaderkes, de chambrang boven de deur, de rijchel van het venster, de luster, het klavier van de computer, enz.
doekje om stof af te nemen; stofdoek
vnw: stofdoek
vgl. vod
Met een stofvod kunt ge het stof afdoen van postuurkes, kaderkes, de chambrang boven de deur, de rijchel van het venster, de luster, het klavier van de computer, enz.
materiële schade
vnw: stoffelijke schade: materiële schade
Van Dale 2012 online Belgisch-Nederlands niet algemeen
DS2015 standaardtaal
Bij het verkeersaccident was er alleen maar stoffelijke schade.
Veel stoffelijke schade bij aanrijding in Morekstraat (hln.be)
Er is veel stoffelijke schade, maar de lichamelijke schade bleef beperkt. (vrt.be)
Er zijn twee ongevallen gebeurd met enkel stoffelijke schade. (demorgen.be)
Meer nog: de politiediensten noteren méér aanrijdingen met stoffelijke schade waarbij er vluchtmisdrijf wordt gepleegd (standaard.be)
stamppot, aardappelpuree met groente
vnw: stamppot, hutspot
wie per se een mv. wenst, spreekt van “soorten stoemp”
vgl. patattenstoemp; pekesstoemp; spinaziestoemp; stoempen
zie ook meuske; verzamellemma groenten en fruit
Vanavond eten we mijn lievelingsgerecht: spinaziestoemp met sossissen.
> andere betekenis van stoemp
opschepper, die groot gaat op zichzelf, stoefkont
vnw: opschepper
W.-Vl. ook: boffer
Als die aan het vertellen is, is het altijd over ‘ik dit’, ‘ik dat..’, het is n echte stoefer.
Hela stoeferke, komt ge uwe nieuwe auto showen?
Geeft de stoefer een brood, de klager heeft geen nood. (spreekwoord)
pronken, prijzen, roemen, opscheppen, hoog opgeven over
zie ook bestoefen, stoefer, stoeferij, stoef; stoeferdestoef
West-Vlaanderen: boffen
vnw: opscheppen over, snoeven, bluffen, opsnijden
Woordenboek der Nederlandsche Taal: stoefen, stoeffen: ww. Een zuidelijke vorm naast stoffen: Stoffen, pochen, roemen.
- “Drij beroemde doktoors zaten in een voorname herberg te stoefen over hun kunst” Coeckelbergs (1903)
Karel is aan het stoefen over zijne nieuwen auto.
“En ja, ook ik heb wel eens gestoeft bij vrienden dat ik de 20 kilometer door Brussel kan uitlopen (lacht).” (demorgen.be 20 mei 2014)
“Wij Belgen zijn van nature toch wel bescheiden mensen. Stoefen doen we eigenlijk niet zo graag, niet over onszelf, en jammer genoeg ook niet over landgenoten die het geweldig doen.” (wouldbechef.be 13 feb. 2019)
welke, welke
hoe een, hoe ne(n)
Wanneer een woord na oeëne (m.) met een klinker begint, wordt -n aan het vnw. toegevoegd om de verbinding te kunnen maken.
uitspraak in de Kempen: oewnen, oewen
Naar oeën feest gaan jullie?
Oeën verf gaan we hiervoor nemen?
Oeëne stommerik heeft dat hier gedaan?
Oeënen ezel stampt daar nu tegen?
degustatie van wijn,wijnproeverij
Schrijf je zeker in op onze nieuwsbrief voor het laatste nieuws over wijnhandel Neyt, onze promoties en de data van onze wijndegustaties. (wijnhandelonline.be)
Een wijndegustatie of wijnproeverij in Kortrijk is een origineel manier om een activiteit binnen uw bedrijf, vereniging of bij u thuis te organiseren. (vinfoli.be)
Boek een Heuvellands wijndegustatie, begeleid door een echte sommelier. Zowel voor liefhebber als geoefende proever. (toerismeheuvelland.be)
iets eten of drinken zonder het slecht te vinden, maar ook niet echt lekker; lusten
vnw: lusten: die soep mag ik niet
uitspraak in de prov. Antw.:
ik mag, gij meugt, hij mag, wij meugen, golle meugt, zij/zolle meugen
voltooid deelwoord zeldener ook gemoogd, gemocht
vergelijk West-Vlaanderen: meugen, meugen meugen
zie ook meug
- De Paul mag wel lever, maar hij is er niet zot van.
- Der zijn niet veel kinderen die spruitjes mogen.
- Ons Alexje eet alles behalve witloof, dat mag hij niet.
- “Veel zijnder die geen beulingen en meugen” – uit ‘Sinnepoppen’, Roemer Visscher, 1614
broer
- uitspraak in West-Vlaanderen: klik op het pijltje
De Paul heeft drij bruurs. Dat zijn zonen van zijn ouders.
een grote som geld
< slodderen
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
4. Iets dat gemorst of neergevallen is; hoop; kliek; klodder; plas.
Daar lee’ nog ‘nen heele’ slodder koren, Cornelissen-Vervliet.
Ook in toepassing op een flink bedrag dat iemand erft of wint.
Hij héet daar ‘ne’ goeie’ slodder getrokken, Corn.-Vervl.
Hij heeft aan die zaak ne goeie slodder overgehouden.
(>Fr: densité )het aantal mensen gemeten op een oppervlak, bevolkingsdichtheid
Enige positieve noot wat België betreft, is het feit dat ons land samen met Nederland en Duitsland het hoogst scoort op het vlak van densiteit. (flows.be)
Een eerste opvallende trend is de daling van het aantal winkelpanden en van de densiteit en concentratie van winkels (commerciële dichtheid). NVA- Antwerpen)
We zijn sterk omdat we het grootste volksfeest van Vlaanderen zijn met een sterke densiteit op een niet al te grote oppervlakte. Dat maakt ons tegelijk kwetsbaar. Het onmogelijke kan je niet uitsluiten, maar we staan op scherp." (VRTNWS)
samentrekking van de termen homo, lesbisch, biseksueel
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 6
anw: Het woord holebi kwam in de jaren negentig in Vlaanderen op, en wordt nu ook in Nederland veel gebruikt.
Ook dikwijls uitgesproken en gespeld als: holibi
ook samenstellingen zoals: holebigemeenschap
vgl. ook: holebigemeenschap
De tijden zijn veranderd, holebi’s hebben de dag van vandaag niet al te veel te klagen.
Ook de dag van vandaag is het niet altijd gemakkelijk voor de holebi’s: stigmatisering, sociale uitsluiting en geweldpleging komen nog altijd geregeld voor. Niet alleen in Rusland, maar ook hier bij ons.
“VS versoepelen visumaanvraag van holibi-koppels” (Het Laatste Nieuws en De Morgen)
De Republikeinse presidentskandidaat Donald Trump verscheen vandaag op het podium van een campagnebijeenkomst met de regenboogvlag in zijn handen. Dat is het symbool van de holebigemeenschap. (demorgen.be)
Holibi/transgender ambassadeurs gezocht voor de klas. (langemark-poelkapelle.be)
winkel of bedrijf waar frieten gebakken en verkocht worden zie: frituur
NL: patatzaak
andere termen (of namen) zijn o.a. friethuis, frietsalon en jawel: haute friture
Het ligt op loopafstand van Portrane Beach, de lokale winkel, het openbare huis en de vis- en frietwinkel. (airbnb.be)
De frietwinkel van het dorp is al meer dan 40 jaar gevestigd op het gemeenschappelijke plein van Frasnes-Lez-Gosselies. Makkelijke locatie. Trouwe klanten. (2ehands.be)
Heerlijke frietjes, snacks, verse spaghetti, burgers en diverse salades. Alles bereid met de beste zorgen. Een glimlach krijgt u er alvast bij. (tfrietwinkelken.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
