Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #59771

    index
    (zn. m., geen mv.)

    uit wikipedia: De Index der consumptieprijzen, of kortweg de index, is een lijst van de prijzen van goederen en diensten, opgesteld door het Nationaal Instituut voor de Statistiek.

    Door de Belgische overheid gehanteerde officiële meting van het gemiddelde prijsniveau waaraan een automatische prijscompensatie gekoppeld is.

    indexaanpassing: loonaanpassing op basis van de index

    vgl. ook gezondheidsindex, indexsprong, indexmanipulatie

    Van ’t jaar genen opslag, hoogstens een indexaanpassing. ’t Stond in de gazet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Nov 2017 19:24
    0 reactie(s)

    #59772

    indexmanipulatie
    (zn. v.; ~s)

    ingrijpen van de overheid op de index

    VD2017 online: BE

    Hij deed dit op verzoek van de regering.09 De oppositie en de syndicaten verweten de minister aan indexmanipulatie te hebben gedaan. (Mark Eyskens: politicus-professor tussen woord en daad – A. van de Voorde)

    Rekening houdend met de lagere inflatie, de inhaalbeweging in Duitsland, de aanvullende lastenverlaging en de recente indexmanipulatie. (deredactie.be)

    Behalve eentje, die van een ‘competitiviteitsplan’ met een combinatie van loonbevriezing, indexmanipulatie en nieuwe lastenverlagingen. (marx.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Nov 2017 19:22
    0 reactie(s)

    #59773

    lamzakkerij
    (zn. v.; ~en)

    het de lamzak uithangen

    niet in VD2017
    google2017: .BE (369) ; .NL (128)

    vgl. vetzakkerij

    “Geen tijd om te koken?” Nieuwerwetse lamzakkerij, dat is het! (demorgen.be)

    Zeg Jan, puur uit lamzakkerij om het op te zoeken: Wat kost zoiets aan jaarlijkse VB? (bimmerboard.be)

    Wij weten niet hoe wij hem op andere gedachten kunnen brengen. Wij worden zot van zijn tamme lamzakkerij!!!!! (forum.zappy)

    Pure lamzakkerij. Als advies had ik meegekregen om een paar dagen niets te doen. Gewoon rustig aankomen. Niet evident. (fenne.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Nov 2017 12:12
    0 reactie(s)

    #59774

    lamzakkerij
    (zn. v.; ~en)

    het gedrag van een lamzak

    niet in VD2017
    google2017: .BE (369) ; .NL (128)

    vgl. vetzakkerij

    “Geen tijd om te koken?” Nieuwerwetse lamzakkerij, dat is het! (demorgen.be)

    Zeg Jan, puur uit lamzakkerij om het op te zoeken: Wat kost zoiets aan jaarlijkse VB? (bimmerboard.be)

    Wij weten niet hoe wij hem op andere gedachten kunnen brengen. Wij worden zot van zijn tamme lamzakkerij!!!!! (forum.zappy)

    Pure lamzakkerij. Als advies had ik meegekregen om een paar dagen niets te doen. Gewoon rustig aankomen. Niet evident. (fenne.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Nov 2017 12:11
    0 reactie(s)

    #59775

    goudhaantje
    (zn. o.; ~s)

    een succesvol iets of iemand die veel geld opbrengt

    VD2017 online kent het meer restrictief: iem. die op ze­ker ter­rein (m.n. een sport) suc­ces­vol is
    google 2017 ‘het goudhaantje van’: .BE (>5.800) ; .NL (>2.800 de meeste in betekenis van VD)

    “Het zou nogal gek zijn om de samenwerking met het goudhaantje van de VRT, op anekdotieke basis, stop te zetten.” ’vrt.be)

    Inmiddels is Kai-Mook (Thais voor parel) één jaar en het goudhaantje van de Antwerpse Zoo. (bibliotheek.be)

    De installatie is ondertussen opnieuw opgestart en functioneert kennelijk uitstekend. Waardoor het ernaar uitziet dat “het goudhaantje” van Hoboken binnen afzienbare tijd opnieuw sterk zal bijdragen tot de resultaten van de groep. (cargovil.be)

    Uiteraard is Great Wall als dé SUV-specialist van China vooral geïnteresseerd in Jeep, het goudhaantje van de Fiat-groep, met steeds stijgende verkoopcijfers. (autogids.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 10 Nov 2017 09:02
    0 reactie(s)

    #59776

    permanentie
    (de ~ (v.), ~s)

    voortdurende aanwezigheid, doorlopend verzekerde dienst, permanent toezicht

    standaardtaal in België? status onduidelijk
    VD2017 online: BE

    Fr. permanence

    zie ook permanentie verzekerd; permanentie, van ~ zijn; permanentie hebben; permanentieregeling

    De permanentie verzekeren.
    Ik heb permanentie vanavond.
    Tijdens permanenties is de Jeugddienst on line bereikbaar via MSN.

    “De agent die de bewuste avond permanentie had, kon zich niets meer herinneren van de diamantroof. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 21:47
    0 reactie(s)

    #59777

    permanentieregeling
    (zn. v.; ~en)

    (wacht)dienstregeling

    zie permanentie

    Enkel op kerstdag en nieuwjaarsdag zijn we onbereikbaar. Op volgende dagen voorzien wij een permanentieregeling: Donderdag 24 en donderdag 31 december telkens na de middag (tussen 13 en 16u) (.schaubroeck.be)

    Consulteer deze lijst voor de rechtstreekse contactgegevens en permanentieregeling van de individuele sociaal werkers. (azvesalius.be)

    De lokale opsporingsdienst, ook wel lokale recherche genoemd, beschikt over een permanentieregeling zodat ze ten allen tijde kunnen tussenkomen. (lokalepolitie.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 21:47
    0 reactie(s)

    #59778

    permanentie
    (de ~ (v.), ~s)

    voortdurende aanwezigheid, doorlopend verzekerde dienst, permanent toezicht

    standaardtaal in België? status onduidelijk
    VD2017 online: BE

    Fr. permanence

    zie ook permanentie verzekerd; permanentie, van ~ zijn; permanentie hebben

    De permanentie verzekeren.
    Ik heb permanentie vanavond.
    Tijdens permanenties is de Jeugddienst on line bereikbaar via MSN.

    “De agent die de bewuste avond permanentie had, kon zich niets meer herinneren van de diamantroof. (in België, status onduidelijk)” Taaladvies.net

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 21:34
    0 reactie(s)

    #59779

    permanentie hebben
    (vaste woordverbinding)

    van permanentie zijn (permanentie, van ~ zijn); stand-by zijn; van dienst zijn

    VD2017 online: BE

    zie ook permanentie

    Ik kan ook niet live meedoen, want ik heb permanentie op een foto-tentoonstelling in LAMOT op zaterdag (mechelenblogt.be)

    “Ik heb permanentie babe,” gaf ze toe. Ze moest meteen bereikbaar zijn als het werk haar nodig had. (virtualpopstar.com)

    Het patrouillevaartuig P901 Castor had permanentie, dus werd de bemanning met spoed opgeroepen. (mil.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 21:33
    0 reactie(s)

    #59780

    permanentie, van ~ zijn
    (uitdrukking)

    van dienst zijn (bv. tijdens nachtelijke uren, weekend, vakantie, …); permanentie hebben; sStand-by zijn

    zie ook permanentie

    ‘Ik ben van permanentie van 19 uur ’s avonds tot 7 uur ’s ochtends. Noem het een slapende waak: ik blijf thuis en mag gewoon gaan slapen, zoals iedereen. Maar als er een oproep komt vanuit de centrale van het Wit-Gele Kruis, moet ik binnen de dertig minuten bij de patiënt thuis zijn. (cm.be)

    Raymond is ‘van permanentie’. Gelukkig is het maar voor één nacht, want het is nu volop ‘manoeuvres-tijd’ (Ma vie en rose: een jaar in Frankrijk – Annemie Struyf)

    De dienst vreemdelingenzaken (DVZ) was van permanentie. De actie werd georganiseerd door de Brusselse Coördinatie- en Steundirectie van de federale politie. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 21:27
    0 reactie(s)

    #59781

    mogen mogen, nog lang ~
    (uitdr.)

    1) heilsdronk: ‘dat we ze nog lang mogen mogen’: dat we het nog lang mogen meemaken dat we de pintjes graag mogen
    2) dat we er nog lang van kunnen genieten

    1) Schol, dat we ze nog lang mogen mogen.

    2) Het doel van de jonge muziekfanaten? Open-minded blijven. Dat ze nog lang mogen mogen! (stubru.be)

    “Da we nog lang mogen mogen en nog goed kunnen kunnen glijk ze bij ons in Nevereverland zegge”
    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 19:41
    4 reactie(s)

    #59782

    spiering
    (zn. m.; ~en)

    De spiering is het nekstuk van het varken. Het is een sappig en smaakvol stuk. (slagers-vlaanderen.be)

    VD2017 online: BE
    NL: hals­kar­bo­na­de

    Varkensspiering met fricassee van aardappel, ui, erwten en spek (agelijksekost.een.be)

    Spiering koop je doorgaans als bak-, braad- of stoofvlees. (lekkervanbijons.be)

    Spieringkoteletten zijn budgetvriendelijk en bovendien bijzonder smakelijk. (pinterest)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 19:10
    0 reactie(s)

    #59783

    pistecoureur
    (zn. m.; ~s)

    pisterenner, pistier

    SN-NL: baanrenner

    Frank Vandenbroucke dus voor het eerst in negen jaar weer pistecoureur, zonder ambitie maar met één doel: dat hij in april eindelijk weer top is. (frankvdbroucke.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 19:02
    0 reactie(s)

    #59784

    pisterenner
    (zn. m.; ~s)

    pistier, pistecoureur

    VD2017 online: BE
    SN-NL: baanrenner

    Ex-pisterenner De Wilde: “Met haar mogelijkheden heeft D’hoore het perfect gedaan”. (sporza.be)

    Tijdens W.O.I reed en won hij enkele zesdaagsen in de Verenigde Staten en na de oorlog bleef Egg nog goed vijf jaar actief als pisterenner. (sport.be)

    ‘Vijftig jaar geleden debuteerde Jef Scherens als pisterenner’, Ons Sportblad (30 oktober 1978).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 19:00
    0 reactie(s)

    #59785

    pistier
    (de ~ (m.), ~s)

    baanwielrenner; pisterenner, pistecoureur

    De pistiers reden tijdens de zesdaagse veel spannende wedstrijden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 18:57
    0 reactie(s)

    #59786

    liefhebberstoneel
    (zn. o.; geen mv.)

    amateurtoneel

    VD2017 online: BE, niet algemeen

    Moest vanaf vandaag op morgen het liefhebberstoneel verdwijnen, er zou een enorme leegte ontstaan in onze kulturele wereld. (deschalmei.be)

    Bovendien groeide Lanoye zelf op in het liefhebberstoneel en die passie liet hem nooit meer los. (degrotepost.be)

    Dit bleek in 1980 uit de retrospectieve tentoonstelling waar men de evolutie van het liefhebberstoneel nauwkeurig kon volgen: van de creatie van De Wonderdokter van Jos Jansen tot het moderne internationale repertoire met Alles voor de Tuin van Albee. (kvgotoneel.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 18:55
    0 reactie(s)

    #59787

    doorkijkkerk
    (de ~ , vr. zelfst. nw.)

    (landschapskunst) installatie ten zuiden van Borgloon bestaande uit horizontaal gepositioneerde staalplaten gescheiden door vierkantige metalen plaatjes, zodat het geheel min of meer doorzichtig is; de installatie refereert naar een kerkje in basilicavorm, zoals er veel in Haspengouw voorkomen en werd ontworpen door het duo Gijs Van Vaerenbergh

    Klik op de afbeelding
    JPG.Borgloon 1

    De doorkijkkerk in Borgloon is verkozen tot het gebouw van 2012 door archdaily.com, de meest bezochte architectuursite ter wereld. http://nieuws.vtm.be/binnenland/38104-doorkijkkerk-gebouw-van-2012

    Als Kwaadmechelen effectief een glazen kerk krijgt, dan wordt dit de tweede doorkijkkerk in de provincie Limburg. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Nov 2017 12:55
    1 reactie(s)

    #59788

    plechten
    (zwak ww plechtte - geen volt.deelw.)

    gewoon zijn, iets regelmatig doen
    in de praktijk wordt het werkwoord alleen gebruikt in de O.V.T.

    AN plegen, placht (geen vol­t. deelw.)

    Lang geleden plechtten wij met markt en kermis op stap te gaan met heel de straat.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 08 Nov 2017 22:44
    1 reactie(s)

    #59789

    permanentie, van ~ zijn
    (uitdrukking)

    van dienst zijn (bv. tijdens nachtelijke uren, weekend, vakantie, …)
    Stand-by zijn

    zie ook permanentie

    ‘Ik ben van permanentie van 19 uur ’s avonds tot 7 uur ’s ochtends. Noem het een slapende waak: ik blijf thuis en mag gewoon gaan slapen, zoals iedereen. Maar als er een oproep komt vanuit de centrale van het Wit-Gele Kruis, moet ik binnen de dertig minuten bij de patiënt thuis zijn. (cm.be)

    Raymond is ‘van permanentie’. Gelukkig is het maar voor één nacht, want het is nu volop ‘manoeuvres-tijd’ (Ma vie en rose: een jaar in Frankrijk – Annemie Struyf)

    De dienst vreemdelingenzaken (DVZ) was van permanentie. De actie werd georganiseerd door de Brusselse Coördinatie- en Steundirectie van de federale politie. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Nov 2017 22:36
    0 reactie(s)

    #59790

    permanentie, van ~ zijn
    (uitdrukking)

    van dienst zijn tijdens nachtelijke uren, weekend, vakantie, …
    Stand-by zijn

    zie ook permanentie

    ‘Ik ben van permanentie van 19 uur ’s avonds tot 7 uur ’s ochtends. Noem het een slapende waak: ik blijf thuis en mag gewoon gaan slapen, zoals iedereen. Maar als er een oproep komt vanuit de centrale van het Wit-Gele Kruis, moet ik binnen de dertig minuten bij de patiënt thuis zijn. (cm.be)

    Raymond is ‘van permanentie’. Gelukkig is het maar voor één nacht, want het is nu volop ‘manoeuvres-tijd’ (Ma vie en rose: een jaar in Frankrijk – Annemie Struyf)

    De dienst vreemdelingenzaken (DVZ) was van permanentie. De actie werd georganiseerd door de Brusselse Coördinatie- en Steundirectie van de federale politie. (standaard.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Nov 2017 22:36
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.