Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #57631

    visverlof
    (zn. o., ~loven)

    visvergunning

    Van Dale online: (Belgisch-Nederlands, sportterm) viskaart

    uittreksel Agenstchap Natuur en Bos (www.natuurenbos.be/visverlof)

    Er zijn drie soorten visverlof:
    Jeugdvisverlof: gratis maar verplicht voor kinderen jonger dan 14 jaar om zonder begeleiding te vissen met 1 hengel; zij moeten elke gevangen vis onmiddellijk en voorzichtig vrijlaten in het water van herkomst.
    Gewoon visverlof van 11,16 euro om te vissen vanaf de oever met één of twee hengels, of vanop een steiger of plateau, verankerd of verbonden met de oever.
    Groot visverlof van 45,86 euro om te vissen anders dan vanaf de oever met één of twee hengels (bijv. wadend vissen of vissen vanuit een boot) of voor nachtvisserij.

    Opgelet:

    Kinderen jonger dan 14 mogen zonder visverlof vissen met één hengel indien ze vergezeld zijn van hun vader, moeder of voogd die in het bezit is van een visverlof.
    Het groot visverlof geeft ook het recht om te vissen volgens dezelfde reglementering van het gewone visverlof.

    Aanvraag visverlof

    online
    in elk postkantoor van het Vlaamse Gewest

    Einde citaat – het is maar dat ge het weet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 13:30
    0 reactie(s)

    #57632

    zever
    (de ~ (m.), geen mv.)

    motregen, druilregen, muggepis

    Tis zo van die ziejever woa dagge ferm nat van wurdt. Het is zo van die zever waar ge serieus nat van wordt.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 13:21
    0 reactie(s)

    #57633

    limonade
    (de, m.,~s)

    vruchtendrank met koolzuurgas

    < Italiaans: limonata

    Wikipedia:
    In België worden onder de term limonade alle koolzuurhoudende vruchtendranken verstaan.
    In Nederland wordt de term limonade alleen gebruikt voor dranken zonder opgelost koolzuur. Dranken met koolzuurgas noemt men frisdrank.

    Van Dale 2014 online:
    Verfrissende drank, oorspronkelijk van citroensap, thans ook van andere vruchtensappen, suiker en (koolzuurhoudend) water

    Mag ik een glas limonade?

    Een orangeade is een gele limonade.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 13:19
    6 reactie(s)

    #57634

    limonade
    (de, m.,~s)

    - vruchtendrank met koolzuurgas,
    - zonder koolzuurgas: platte limonade

    > it.: limonata

    Wikipedia:
    In België worden onder de term limonade alle koolzuurhoudende vruchtendranken verstaan.
    In Nederland wordt de term limonade alleen gebruikt voor dranken zonder opgelost koolzuur. Dranken met koolzuurgas noemt men frisdrank.

    Van Dale 2014 online:
    Verfrissende drank, oorspronkelijk van citroensap, thans ook van andere vruchtensappen, suiker en (koolzuurhoudend) water

    Mag ik een glas limonade?

    Een orangeade is een gele limonade.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 13:12
    6 reactie(s)

    #57635

    VLM
    (de~, (v.))

    Vlaamse Luchtvaart Maatschappij

    De eerste vlucht van VLM Airlines was tussen de Luchthaven Antwerpen en London City Airport.

    De laatste VLM-vlucht was met hun eerste Fokker-50.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 09 Jan 2018 12:54
    0 reactie(s)

    #57636

    Voka
    (zelfstandig naamw.)

    Vlaams netwerk van ondernemingen. Deze Vlaamse werkgeversorganisatie is 1 van de 7 sociale partners in de Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (serv) en heeft inspraak in het beleid van de Vlaamse overheid.

    Voka ontstond in januari 2004, toen het Vlaams Economisch Verbond (VEV) en de acht regionale Kamers van Koophandel in Vlaanderen besloten om in een alliantie intensief samen te werken. (voka.be)

    Voka berekende de impact van de taxshift en de indexering op het loon van een doorsnee gezin en van een alleenstaande. (voka.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 09 Jan 2018 12:40
    1 reactie(s)

    #57637

    sociale dumping
    (begrip)

    systeem waarbij sociaal zwakkeren, immigranten, illegalen, … misbruikt worden om economisch frauduleuze constructies op te zetten

    niet in Van Dale 2013
    google 2013: .BE >14.000; .NL >3.000

    Van Dale 2018: so­ci­a­le dum­ping
    voor­deel ha­len uit het feit dat de lo­nen in be­paal­de lan­den la­ger zijn dank­zij de la­ge­re so­ci­a­le las­ten al­daar, waar­door eer­lij­ke con­cur­ren­tie niet mo­ge­lijk is

    Google 2018: .BE: 21.800; .NL: 25.100

    demorgen.be: Europa zorgt er actief voor dat het probleem van sociale dumping groter wordt.

    deredactie.be: Volgens Europa zijn de Belgische maatregelen tegen sociale dumping in strijd met het vrij verkeer van personen.

    radio1: Bonden slaan alarm over sociale dumping in de bouw

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 12:39
    3 reactie(s)

    #57638

    sociale dumping
    (begrip)

    systeem waarbij sociaal zwakkeren, immigranten, illegalen, … misbruikt worden om economisch frauduleuze constructies op te zetten

    niet in Van Dale 2013
    google2013: .BE (>14.000) ; .NL (>3.000)

    demorgen.be: Europa zorgt er actief voor dat het probleem van sociale dumping groter wordt.

    deredactie.be: Volgens Europa zijn de Belgische maatregelen tegen sociale dumping in strijd met het vrij verkeer van personen.

    radio1: Bonden slaan alarm over sociale dumping in de bouw

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 12:25
    3 reactie(s)

    #57639

    teutjespap
    (de ~, (v.), geen mv)

    Of het nu taatjespap, tatjespap of teutjespap werd genoemd, deze simpele aardappelpap (pa’tatje’) klinkt veel oudere Kempenaars nog bekend in de oren.
    Pap, in allerlei soorten, was een goede maagvuller voor de boerengezinnen. Je kon er een grote pot van maken om het hele gezin te eten te geven.
    In taatjespap gaan twee goedkope en veel voorkomende ingrediënten: aardappelen en karnemelk. Die karnemelk of botermelk was wat overbleef van de room nadat die gekarnd werd, nadat het botervet er dus was uitgehaald. De boeren kregen ze vaak terug van de melkerij.
    Hoewel spek zowat het meest gegeten vlees was bij de armere Kempenaars, hoorde het zeker niet standaard bij deze pap. Soms werden ook andere ingrediënten toegevoegd, zoals zurkel. (http://www.kempenkookt.be/)

    Van den avond eten we teutjespap met een goei stuk spek en spineus erbij.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 12:21
    1 reactie(s)

    #57640

    noen
    (de ~, (m.), geen mv.)

    middageten of middag

    Van Dale 2014 online: gewestelijk

    Ik maak deze noen gene noen, ’t is veel te warm voor aardappelen, vlees en groenten, ik zal wel ne koude pla maken.

    Regio Hageland
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 12:18
    0 reactie(s)

    #57641

    belang, (geen) ~ hebben
    (uitdr.)

    (niet) belangrijk zijn, van (geen) belang zijn, (niet) ter zake doen

    Frans: (ne pas) avoir de l’importance

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Och, dat heeft toch allemaal geen belang!

    Of die laadbak nu vast staat of een kipinstallatie heeft, wat voor belang heeft dat voor de keuring?

    Heeft dat nog belang? Wat belang heeft da?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 00:20
    0 reactie(s)

    #57642

    brugdag
    (zn. m.)

    verlofdag tussen een officiële feestdag en een weekend

    brugdag en de brug maken (brug, de ~ maken) zijn standaardtaal in België

    ongemarkeerd in Van Dale 2016, dus wellicht vanuit Vlaanderen naar Nederland geëxporteerd

    Donderdag was het Hemelvaartsdag en gisteren vrijdag hadden veel mensen een brugdag.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 00:17
    2 reactie(s)

    #57643

    brugdag
    (zn. m.)

    verlofdag tussen een officiële feestdag en een weekend

    brugdag en de brug maken (brug, de ~ maken) zijn standaardtaal in België

    ongemarkeerd in Van Dale 2016, dus wellicht vanuit VL naar NL geëxporteerd

    Donderdag was het Hemelvaartsdag en gisteren vrijdag hadden veel mensen een brugdag.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 00:15
    2 reactie(s)

    #57644

    brug, de ~ maken
    (uitdr.)

    een vrije dag nemen/krijgen tussen een feestdag en een weekend. Dus de brug maken tussen dagen waarop niet gewerkt wordt. Die vrije dag wordt brugdag genoemd.
    Als een feestdag op een dinsdag of een donderdag valt, maken veel bedrijven, diensten, scholen de brug.

    < Frans: faire le pont

    brugdag en de brug maken zijn standaardtaal in België

    Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands

    Vrijdag na O.H. Hemelvaart maak ik de brug.

    Omdat Wapenstilstand op een donderdag viel, maakten we op school de brug. (standaardtaal in België) Taaladvies.net

    We hebben dit jaar een brugdag tussen het weekend en de Nationale Feestdag. (standaardtaal in België) Taaladvies.net

    “De kollega’s maken de brug” is een Vlaamse film uit 1988, i de tijd dat collega’s nog als kollega’s geschreven mocht worden.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 00:14
    1 reactie(s)

    #57645

    zo vals zingen als een kat
    (uitdr.)

    heel vals zingen

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
    NL: zo vals zingen als een kraai

    Antwerpen: krab, zo vals als een ~

    Amai, gaat die meedoen aan het Songfestival? Die zingt zo vals een kat.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 09 Jan 2018 00:01
    0 reactie(s)

    #57646

    zatte processie
    (vaste woordgroep)

    (trad.) gezelschap of optocht waarbij de deelnemers flink gedronken hebben

    “De zatte processie danst achter een harmonikaspeler, al zingend: “Alle vissen zwummen, behalve die gebakken zèn.”"
    http://www.kempenserfgoed.be/erfgoed/19089-lier-frans-verstreken

    ‘Na de dienst gaan buren en dorpsgenoten in de herbergen drinken waarbij dan herinneringen uit het leven van de overledene worden opgehaald. Men heet dat dan ’het afdrinken van het verdict’ of “zatte processie”, vandaar de spreuk: “Uitvaart, zuipvaart”.’ (http://www.triverius.be/bidprentjes.htm)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 08 Jan 2018 22:59
    0 reactie(s)

    #57647

    zatte processie
    (vaste woordgroep)

    gezelschap of optocht waarbij de deelnemers flink gedronken hebben

    “De zatte processie danst achter een harmonikaspeler, al zingend: “Alle vissen zwummen, behalve die gebakken zèn.”"
    http://www.kempenserfgoed.be/erfgoed/19089-lier-frans-verstreken

    ‘Na de dienst gaan buren en dorpsgenoten in de herbergen drinken waarbij dan herinneringen uit het leven van de overledene worden opgehaald. Men heet dat dan ’het afdrinken van het verdict’ of “zatte processie”, vandaar de spreuk: “Uitvaart, zuipvaart”.’ (http://www.triverius.be/bidprentjes.htm)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 08 Jan 2018 22:58
    0 reactie(s)

    #57648

    entwie
    (onbep. vnw.)

    iemand

    uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’

    < prefix ‘et-’ + ‘wie’

    De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
    ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
    - Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.

    zie ook: entwat, entwaar, enthoe

    • “en diepe in den biechtstoel zoo zat hij daar fijn en loerde, om entwie die zou meewerkend zijn.”, Guido Gezelle, 1894
    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jan 2018 17:40
    0 reactie(s)

    #57649

    entwie
    (onbep. vnw.)

    iemand

    uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’

    < prefix ‘et-’ + ‘wie’

    De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
    ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
    - Zoo mieken de Latijnen ook van hunne vraagwoorden quando, quantum, quis, quomodo, quo, qui, enz. de onbepaalde aliquando, aliquantum, aliquis. aliquomodo, aliquo, alicubi,
    - Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.

    zie ook: entwat, entwaar, enthoe

    • “en diepe in den biechtstoel zoo zat hij daar fijn en loerde, om entwie die zou meewerkend zijn.”, Guido Gezelle, 1894
    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jan 2018 17:38
    0 reactie(s)

    #57650

    entwaar
    (onbep. vnw.)

    ergens

    < prefix ‘et-’ + ‘waar’

    WNT: Het eerste lid moet op een of andere wijze ontstaan zijn uit Middelnederlands ie, vergelijk Middelnederlands iewaer, alsmede intoe, en eentoe naast ietoe.
    — Waar ook, op een of andere plaats. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
    “By de Paters kerk ent’waer”, L. Vossius bij De Bo (1679).

    zie ook: entwat, entwie, enthoe

    • “‘t Zit entwaar’en Spinne, ‘t ronkt entwaar’en bie:” – uit ‘Meezen’, Guido Gezelle
    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 08 Jan 2018 17:30
    3 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.