Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
middageten of middag
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Ik maak deze noen gene noen, ’t is veel te warm voor aardappelen, vlees en groenten, ik zal wel ne koude pla maken.
(niet) belangrijk zijn, van (geen) belang zijn, (niet) ter zake doen
Frans: (ne pas) avoir de l’importance
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Och, dat heeft toch allemaal geen belang!
Of die laadbak nu vast staat of een kipinstallatie heeft, wat voor belang heeft dat voor de keuring?
Heeft dat nog belang? Wat belang heeft da?
verlofdag tussen een officiële feestdag en een weekend
brugdag en de brug maken (brug, de ~ maken) zijn standaardtaal in België
ongemarkeerd in Van Dale 2016, dus wellicht vanuit Vlaanderen naar Nederland geëxporteerd
Donderdag was het Hemelvaartsdag en gisteren vrijdag hadden veel mensen een brugdag.
verlofdag tussen een officiële feestdag en een weekend
brugdag en de brug maken (brug, de ~ maken) zijn standaardtaal in België
ongemarkeerd in Van Dale 2016, dus wellicht vanuit VL naar NL geëxporteerd
Donderdag was het Hemelvaartsdag en gisteren vrijdag hadden veel mensen een brugdag.
een vrije dag nemen/krijgen tussen een feestdag en een weekend. Dus de brug maken tussen dagen waarop niet gewerkt wordt. Die vrije dag wordt brugdag genoemd.
Als een feestdag op een dinsdag of een donderdag valt, maken veel bedrijven, diensten, scholen de brug.
< Frans: faire le pont
brugdag en de brug maken zijn standaardtaal in België
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands
Vrijdag na O.H. Hemelvaart maak ik de brug.
Omdat Wapenstilstand op een donderdag viel, maakten we op school de brug. (standaardtaal in België) Taaladvies.net
We hebben dit jaar een brugdag tussen het weekend en de Nationale Feestdag. (standaardtaal in België) Taaladvies.net
“De kollega’s maken de brug” is een Vlaamse film uit 1988, i de tijd dat collega’s nog als kollega’s geschreven mocht worden.
heel vals zingen
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands
NL: zo vals zingen als een kraai
Antwerpen: krab, zo vals als een ~
Amai, gaat die meedoen aan het Songfestival? Die zingt zo vals een kat.
(trad.) gezelschap of optocht waarbij de deelnemers flink gedronken hebben
“De zatte processie danst achter een harmonikaspeler, al zingend: “Alle vissen zwummen, behalve die gebakken zèn.”"
http://www.kempenserfgoed.be/erfgoed/19089-lier-frans-verstreken
‘Na de dienst gaan buren en dorpsgenoten in de herbergen drinken waarbij dan herinneringen uit het leven van de overledene worden opgehaald. Men heet dat dan ’het afdrinken van het verdict’ of “zatte processie”, vandaar de spreuk: “Uitvaart, zuipvaart”.’ (http://www.triverius.be/bidprentjes.htm)
gezelschap of optocht waarbij de deelnemers flink gedronken hebben
“De zatte processie danst achter een harmonikaspeler, al zingend: “Alle vissen zwummen, behalve die gebakken zèn.”"
http://www.kempenserfgoed.be/erfgoed/19089-lier-frans-verstreken
‘Na de dienst gaan buren en dorpsgenoten in de herbergen drinken waarbij dan herinneringen uit het leven van de overledene worden opgehaald. Men heet dat dan ’het afdrinken van het verdict’ of “zatte processie”, vandaar de spreuk: “Uitvaart, zuipvaart”.’ (http://www.triverius.be/bidprentjes.htm)
iemand
uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’
< prefix ‘et-’ + ‘wie’
De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
- Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.
zie ook: entwat, entwaar, enthoe
iemand
uitspraak meestal ‘entwien’ of ‘etwie’
< prefix ‘et-’ + ‘wie’
De Bo, Westvlaamsch Idioticon (1873):
ENT- Een prefix, zonder klemtoon, dat, gevoegd bij de vraagwoorden hoe, hoelang, hoeveel, hoeverre, waar, waaraan, waarbij, waarin, waarom, waartoe, waaruit, waneer, wie, enz,, er den vragenden zin van wegneemt en door iets onbepaalds vervangt. Zie hieronder enthoe, entwaar, enz. Eenige schrijven eenthoe, eentwie, enz.
- Zoo mieken de Latijnen ook van hunne vraagwoorden quando, quantum, quis, quomodo, quo, qui, enz. de onbepaalde aliquando, aliquantum, aliquis. aliquomodo, aliquo, alicubi,
- Dit ent-, met de ingeschovene n is hetzelfde als het Hoogduits et in et-was, Hollands iet in ietwat, enz. Ja, in eenige gewesten, zeggen wij ook et: etwien, etwat, etwaneer, enz.
zie ook: entwat, entwaar, enthoe
ergens
< prefix ‘et-’ + ‘waar’
WNT: Het eerste lid moet op een of andere wijze ontstaan zijn uit Middelnederlands ie, vergelijk Middelnederlands iewaer, alsmede intoe, en eentoe naast ietoe.
— Waar ook, op een of andere plaats. Gewestelijk in Zuid-Nederland.
“By de Paters kerk ent’waer”, L. Vossius bij De Bo (1679).
zie ook: entwat, entwie, enthoe
om
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
< Frans: de
Ge moet mij beloven van goed te luisteren!
We zullen proberen van deze keer op tijd te komen.
sinds
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, niet alg.
vgl. ook van sinds, van over; van dat; van als
Ik ben al van eergisteren terug van de reis.
Hij is van vorige week, geloof ik, begonnen op zijn nieuw werk.
om
Van Dale 2017 online: BE, niet algemeen
(Frans de)
Ge moet mij beloven van goed te luisteren!
We zullen proberen van deze keer op tijd te komen.
jaar met uitzonderlijk goede resultaten
Van Dale online: Belg.-Ned
< boerenjaar, jaarkring van een landbouwer, met betrekking tot den meer of minder goeden oogst, vergelijk ‘appeljaar’.
”Hij zou misschien wel rijk geworden zijn, want hij heeft vele goede boerenjaren beleefd”, Conscience (ed. 1867) (WNT)
Oorsprong: goede resultaten in de landbouw en de veeteelt. Heden komt het in verschillende contexten voor; om te verwijzen naar de uitzonderlijke prestaties van sportlui, van politici en zelfs van bedrijven.
Dirk De Wolf gisteren 21/9/2011 in De Laatste Show: “Philippe Gilbert had een echt boerenjaar, hij won zowat alles wat er te winnen was.”
demorgen.be: Met 15 procent groei in 2014 en 7 procent in 2015 klokte Brussels Airport vorig jaar af op bijna 23,5 miljoen passagiers. 2016 leek zich eveneens aan te kondigen als een boerenjaar. Maar de enorme klap van de aanslagen op 22 maart heeft Zaventem terug naar af gestuurd.
ingebouwde (muur)kast
Van Dale 1995 (gewestelijk)
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
Ze zijn naar een huis gaan zien en het is goed meegevallen. Ze waren vooral gecharmeerd door de ruime badkamer met een douche, ligbad en ingemaakte kasten waarin ze alles kwijt kunnen.
sjotten, stampen, schoppen
zie ook schippen
Hebt ge graag dat ik es onder uw gat schup voor dat ge dat snapt? Ik leg die zaak niet uit voor piet snot hè…
Mannekes ga wat tegen den bal schuppen op de plek.
graven, spitten, scheppen met een schup
De kinderen zijn aan het schuppen op de plage.
omspitten
zie ook spetten, omspetten, schuppen
Nu moet ge den hof niet gaan omschuppen, het vriest.
een ferm exemplaar
Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, spreektaal
9lives.be: Propt er maar een serieuze kadee in…
modelbouwforum.nl: (VL inzending): jawadde! das ne serieuze (serieus) kadee! ik vraag me toch af hoe lang de vleugel het uithoudt als er onverwacht iets voorvalt….
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
