Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #5211

    peersoog
    (zn., o., het, mv. -ogen)

    uitspraakvariant van paardenoog, spiegelei

    Een omelet of een peersoog, wa zal ’t zijn ?

    Regio Waasland
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5212

    toiletpas
    (zn. m.; ~sen)

    StomaVlaanderen met steun van Kom op tegen Kanker in samenwerking met Horeca Vlaanderen, Unizo, Comeos en NSZ bieden u een toiletpas aan die een hulp mag zijn bij lekkage of andere dringende problemen. Op vertoon van de toiletpas wordt u zeer discreet toegang verleend tot de sanitaire installaties. (stoma-actief.be)

    google2018: .BE (>2.640) ; .NL (>399)

    Patiënten met een chronische darmaandoening krijgen nog te vaak het deksel op de neus wanneer ze in winkels of horecazaken toelating vragen om naar het toilet te gaan. Nochtans bestaat er al zo’n 30 jaar een ‘toiletpas’ die dat allemaal makkelijker zou moeten maken. (vrt.be)

    ‘Mag ik u beleefd vragen, om dringende medische redenen ten gevolge van een niet besmettelijke aandoening, uw toilet te mogen gebruiken? Dank u.’ Dat staat er te lezen op de toiletpas die StomaVlaanderen met de steun van UNIZO, Horeca Vlaanderen, Comeos en het NSZ lanceerde. (unizo.be)

    De toiletpas geeft stomadragers een gevoel van veiligheid, wat hen toelaat om actief deel te nemen aan de samenleving. Hij wordt uitgereikt op basis van een aanvraagformulier dat de huisarts invult. (fnbv.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5213

    comiteit
    (zn. o./v.; ~en)

    comité, commissie, raad, vereniging (verouderd)

    vnw: (het, -en) comité, bestuur

    gwnt: o. (-en), (Zuidn.) comité

    Omstreeks 11 november 1934 werd in Nossegem het Comiteit ‘Gedenkteken’ opgericht, onder het voorzitterschap van gemeenteraadslid Edmond de Pauw. (onroerenderfgoed.be)

    Het is voor het Comiteit een aanmoedigend verschijnsel te bestatigen dat zijn werking van jaar tot jaar meer gewaardeerd en begrepen wordt. (historischekranten.be)

    De andere leden van ’t comiteit te Bornem hadden geen van al tijd om er een conferentie bij te wonen over verzorging van de tuberculosen! (wo1bornem.be)

    In Kortrijk, de geboorteplaats van de pianist, werd reeds in 1907 via de comiteit André Devaere werk gemaakt van het ondersteunen van de jonge virtuoos. (muzikaalerfgoed.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    2 reactie(s)

    #5214

    ovonde
    (de ~ (v.), ~s)

    ovale rotonde, ovaal rondpunt

    ook: ovalen rondpunt, ovalen punt, ovaalpunt

    Wikipedia: In België wordt het otonde of ovonde genoemd; in Nederland spreekt men van ovatonde, ovotonde of een ovonde.

    zie ook verzamellemma wegcode

    Het zand van de afgegraven grondophoping wordt afgevoerd via de ovonde aan de Ring naar het Albertkanaal. (heraanleg Nete, Herentals)

    Onze gemeente heeft maar 1 ovonde waarop 7 wegen zijn aangesloten. Ze ligt op een grote 100m voor de spoorovergang. Ge kunt u wel inbeelden zeker hoe de verkeerssituatie op de ovonde is tijdens het spitsuur?

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5215

    joewen
    (de ~ (m.) , ~s)

    jongen

    Joewen, seg, stopt daar es mee!

    Die joewens van de Chiro komen wafels verkopen om hun kamp te kunnen betalen.

    De buurvrouw is bevallen van een joewen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5216

    zwanselen
    (ww., zwanselde, gezwanseld)

    morsen, sturten, kwanselen, smossen, smodderen

    He! Pas op! Je zwanselt koffie op je vestje!

    “Hij swanselt het bier uit het glas” De Bo (1873).

    Regio Westhoek
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    1 reactie(s)

    #5217

    jee
    (de ~ (m.) , ~s)

    J, afkorting van joint

    zie ook: jee smoren, shit smoren, indianen

    Hebt gij ne jee bij?

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5218

    poepen
    (ww. poepte, gepoept)

    neuken, vrijen

    vnw: (vulgair) vrijen, neuken, geslachtsgemeenschap hebben

    uitspraak: de /oe/wordt kort uitgesproken

    Officieel vermeldt de Van Dale hier de betekenis van kakken, en vermeldt de Vlaamse betekenis als bijkomstig, en grof. Ik denk niet dat de gemiddelde Vlaming poept op het toilet, een Nederlander doet dat wel. Een Vlaming poept graag met z’n twee, een Nederlander vindt dat maar een vieze gedachte.

    < Het woord gaat terug op poppen ‘met poppen spelen’, als afleiding van pop. Daaruit ontwikkelden zich de betekenissen ‘koesteren, strelen’ en ‘het minnespel spelen, vrijen, neuken’. (Etymologisch Woordenboek Nederlands)

    Van Dale 2016 online: BE

    DS2015 geen standaardtaal

    zie ook poepvet, Chinees poepen, weekendpoeper, poeper, bospoeper, torenpoeper

    Maasland: poppen

    Evelien liet in een geile bui aan Flor weten dat ze goesting had om met hem te poepen.

    - Van poepen wordt ge doof.
    - Wat zegt ge?

    VIDEO. Wat doen Erasmusstudenten? Poepen in het buitenland – De Standaard

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    4 reactie(s)

    #5219

    aandacht
    (tussenwerpsel)

    opgelet, attentie

    Van Dale 2016 online: BE
    opm: de aandacht als zn. is SN

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1; ‘Aandacht’ wordt hier beschouwd als een purisme voor ‘attentie!’.

    ook verdubbeling: aandacht, aandacht

    libelle.be: Aandacht aandacht, jij wordt op de Libelle Winterfair verwacht!

    standaard.be: Aandacht, aandacht voor de kilometerheffing.

    newsmonkey.be: Aandacht, aandacht coffeelovers: vanaf nu kan je koffie in kratjes kopen.

    hln.be: Aandacht aub! Twee op vijf vrouwen geeft toe iemand anders te hebben gekust bij het uitgaan.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5220

    dynamiteren
    (ww. dynamiteerde, gedynamiteerd)

    1) fig.: alg. iets laten springen, exploderen, ontvlammen
    2) de koers laten openbarsten, exploderen

    1) Van Dale 2016 online: BE

    vergelijk: letterlijke betekenis dynamiteren

    2) nieuwsblad.be: De onbekende Rus dynamiteerde het peloton, al bood Gianni Meersman het langst weerstand.

    2) hln.be: Tom Boonen, die voor het eerst in zijn Roubaix-carrière lek reed (twee keer zelfs), dynamiteerde de helletocht al heel vroeg.

    1) demorgen.be: Volgens FN-stichter Jean-Marie Le Pen is het niet hij, maar zijn dochter en huidig partijvoorzitter Marine Le Pen die bezig is “haar eigen partij te dynamiteren”.

    1) hbvl.be: Als deze onderhandelingen spaak lopen, zal het dus een Vlaamse partij zijn die de boel dynamiteert.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5221

    janetachtig
    (bn.)

    janetterig

    happymama.be : Een man die zich onder zijn oksels scheert, vind ik proper en te doen, maar gladgeschoren benen vind ik wel wat janetachtig.

    blogspot.be: “Dancing Queen” was het nummer dat speelde toen ik vanmorgen de radio opzette. Ik begon terug janetachtig te shaken met mijn lekkere kont.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5222

    motorhome
    (z.nw. de ~ (m) ~s)

    gemotoriseerd voertuig waarmee men kan reizen en in kan verblijven
    NL: camper

    zie ook mobilhome

    Welkom op Campersite.be U vindt hier alle informatie over zwerven met de motorhome, motorhomeparkings, en reisverhalen of weekendtrips. (reclame)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    2 reactie(s)

    #5223

    quinzaine
    (la ~, ~s, vr. zelfst. nw. )

    een periode van twee weken

    Larousse “quinzaine, nom féminin:
    période de deux semaines consacrée à une activité: La quinzaine du blanc; Salaire de deux semaines.”

    Een periode van twee weken of het salaris dat voor die periode betaald wordt, op de quinzième (vijftiende dag) kreeg men dus zijn pree. Dit woord werd waarschijnlijk overgenomen door Vlaamse werklie die seizoensarbeid deden in Wallonië of Frankrijk. Het werd vervlaamst tot kezeem, kezem, quinziem, kazeem, keziejem en waarschijnlijk nog heel wat meer varianten.

    Van Dale vermeldt “kazeem” of “kazem”:
    1) ver­ou­derd we­ke­lijk­se of veer­tien­daag­se be­taal­dag van werk­ne­mers
    vormvariant ka­zem
    2) uit­be­taald loon

    Dus ook in Nederland was deze Franse (zij het vervormde) term ooit gangbaar.

    Een quinzaine is een veertiendaagse verhandelingsperiode op de Brusselse doorlopende markt die reeds enige tijd werd afgeschaft waardoor nu alles contant wordt afgerekend. (encyclo.nl)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5224

    EHBO
    (begrip)

    afkorting van Eerste Hulp Bij Ongevallen

    SN-NL: Eerste Hulp bij Ongelukken

    Eerstehulpverlening door leken, bij slachtoffers met ademhalingsstoornissen, stoornissen van het bewustzijn en bij shock. Daarnaast kunnen ze wonden, warmte- en koudeletsels, vergiftigingen en elektriciteitsletsels bij slachtoffers behandelen in afwachting van professionele hulpverleners of het slachtoffer doorverwijzen naar de huisdokter of naar de spoed.

    Op ieder grootschalig evenement staat er een EHBO-stand van het Rode Kruis.

    Voor een cursus EHBO kunt ge u inschrijven bij het Rode Kruis.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5225

    joeberen

    zie zjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5226

    leegjoeberen

    zie leegzjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5227

    opjoeberen

    zie opzjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5228

    zeken
    (werkwoord)

    plassen, pissen

    < zeiken

    Nie op stroate zeken hé!/
    Niet op straat plassen!

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    1 reactie(s)

    #5229

    Brusselse Kaas
    (de ~ (m.), geen meerv.)

    zie Ettekeis

    .

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    #5230

    lababbel
    (de ~, ( m.), ~s)

    Een klets, een mot om de oren, zoals men die aan kinderen zou geven of net iets harder.
    Verouderd in Nederland

    Van Dale 2005: oplababbel = oplawaai

    in Antwerpen: ababbel

    zie verzamellijst bij: safflet

    Als ge nu niet gaat stoppen met dat enteren, dat krijgt sebiet een farm lababbel rond uw oren se.

    Lababbel! Nu hebt ge er 1 vast.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door FixerBot op 04 May 2025 22:58
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.