Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #47911

    zondag
    (de ~ (m.), ~en)

    wekelijks zakgeld

    De kleine komt zijne zondag halen.

    Als welle onze zondag van ons memoe kregen, moesten we die achteraf altijd aan ons moeder afgeven.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 19:33
    1 reactie(s)

    #47912

    zondag
    (de ~ (m.), ~en)

    (verouderd in Nederland)
    een plek, meestal een streep in een schildering waar geen verf aangebracht is of plaatsen die niet afgewerkt zijn

    WNT: Vanuit het betekenis-aspect ‘rust’ respectievelijk ‘feestelijk’ ontwikkelt zich een locale betekenis: open plek respectievelijk versierde plek e.d. Vergelijk heiligedag en het engels holiday.
    a. (Scheepsbouw) Kale plek, scheur, vlek in de kiel of in eenig ander gedeelte van het schip dat verveloos geworden is.
    “Zondag. Scheur, vlek, plek in de kiel of in eenig ander gedeelte van het schip, die verweloos geworden is”, van Lennep, Zeemans-Woordenboek (1856).

    Wat voor ne kladschilder hebt ge nu in huis gehaald! Hij laat overal zondagen na.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 19:32
    0 reactie(s)

    #47913

    zondag
    (de ~ (m.), ~en)

    (verouderd in Nederland)
    een plek, meestal een streep in een schildering waar geen verf aangebracht is of plaatsen die niet afgewerkt zijn

    WNT: Vanuit het betekenis-aspect ‘rust’ respectievelijk ‘feestelijk’ ontwikkelt zich een locale betekenis: open plek respectievelijk versierde plek e.d. Vergelijk heiligedag en het engels holiday.
    a. (Scheepsbouw) Kale plek, scheur, vlek in de kiel of in eenig ander gedeelte van het schip dat verveloos geworden is.
    “Zondag. Scheur, vlek, plek in de kiel of in eenig ander gedeelte van het schip, die verweloos geworden is”, van Lennep, Zeem.-Wdb. (1856).

    Wat voor ne kladschilder hebt ge nu in huis gehaald! Hij laat overal zondagen na.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 19:32
    0 reactie(s)

    #47914

    zondag
    (de ~ (m.), ~en)

    (verouderd in Nederland)
    een plek, meestal een streep in een schildering waar geen verf aangebracht is of plaatsen die niet afgewerkt zijn

    WNT: Vanuit het betekenis-aspect ‘rust’ resp. ‘feestelijk’ ontwikkelt zich een locale betekenis: open plek resp. versierde plek e.d. Vergelijk heiligedag en het engels holiday.
    a. (Scheepsbouw) Kale plek, scheur, vlek in de kiel of in eenig ander gedeelte van het schip dat verveloos geworden is.
    “Zondag. Scheur, vlek, plek in de kiel of in eenig ander gedeelte van het schip, die verweloos geworden is”, van Lennep, Zeem.-Wdb. (1856).

    Wat voor ne kladschilder hebt ge nu in huis gehaald! Hij laat overal zondagen na.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 19:25
    0 reactie(s)

    #47915

    zondag
    (de ~ (m.), ~en)

    (verouderd in Nederland)

    een plek, meestal een streep in een schildering waar geen verf aangebracht is of plaatsen die niet afgewerkt zijn

    Wat voor ne kladschilder hebt ge nu in huis gehaald! Hij laat overal zondagen na.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 19:14
    0 reactie(s)

    #47916

    heilige dag
    (de ~ (m.), ~en)

    plaats, meestal een streep, die ongewild overgeslagen is bij het schilderen of bij een ander werk (op kerkelijke feestdagen werd niet gewerkt, vandaar).

    zie ook zondag

    Van Dale 2018: heiligedag: on­ge­dek­te plek, plek die bij het ver­ven, wit­ten, te­ren is over­ge­sla­gen
    vormvariant hei­lig­dag

    De heilige dagen worden zichtbaar als de verf droog is.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 19:12
    1 reactie(s)

    #47917

    vierkanterondebolle
    (zn)

    Onbepaalde en onmogelijke vorm. Werd vaak gebruikt om iemand te foppen op Verzenderkesdag.

    Kom, manneke, ga eens naar …. om de vierkanterondebolle

    Regio Leiestreek
    Bewerking door Norvanhees op 16 Jul 2018 19:08
    2 reactie(s)

    #47918

    zondag
    (de ~ (m.), ~en)

    wekelijks zakgeld

    De kleine komt zijne zondag halen.

    Als welle onze zondag van ons memoe kregen, moesten we die achteraf altijd aan ons moeder afgeven.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:57
    1 reactie(s)

    #47919

    desteren
    (ww. desterde, gedesterd)

    pletten, fijnmaken;
    de nadruk ligt op de eerste lettergreep

    < in het woordenboek van Cornelissen-Vervliet. (Kempen, 1899):
    DEISTEREN (uitspr. dästeren) – Tot moes pletteren. Patatten deisteren. Gedeisterde patatten.

    andere betekenissen van desteren

    Kom, ik zal uw patatten desteren, dan kunt ge ze gemakkelijker binnen krijgen. Kijk ze zijn al gedesterd zie…

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:55
    4 reactie(s)

    #47920

    desteren
    (ww.)

    vuil maken

    andere betekenissen van desteren

    Miljaarde, ik heb mijn schoon wit hemd volgedesterd met saus.

    De hond heeft gans de vloer volgedesterd bij het leegeten van zijn kom.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:55
    0 reactie(s)

    #47921

    desteren
    (ww. desterde, gedesterd)

    pletten, fijnmaken;
    de nadruk ligt op de eerste lettergreep

    < in het woordenboek van Cornelissen-Vervliet. (Kempen, 1899):
    DEISTEREN (uitspr. dästeren) – Tot moes pletteren. Patatten deisteren. Gedeisterde patatten.

    andere betekenissen van desteren

    Kom, ik zal uw patatten desteren, dan kunt ge ze gemakkelijker binnen krijgen. Kijk ze zijn al gedesterd zie…

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:53
    4 reactie(s)

    #47922

    desteren
    (ww.)

    vuil maken

    andere betekenissen van desteren

    - Miljaarde, ik heb mijn schoon wit hemd volgedesterd met saus.
    - De hond heeft gans de vloer volgedesterd bij het leegeten van zijn kom.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:53
    0 reactie(s)

    #47923

    desteren
    (ww.)

    doelloos bezig zijn, prutsen

    andere betekenissen van desteren

    We lopen hier nu al een hele namiddag rond te desteren in de stad en we hebben nog steeds niet dat gedaan waarvoor we kwamen.

    Hij is al een hele namiddag aan het desteren met die verf en zijn muur is nog niet geverfd.

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:52
    0 reactie(s)

    #47924

    desteren
    (ww. desterde, gedesterd)

    zenuwachtig bewegen omdat men niet goed waarop of waaraf
    ter plekke trappelen

    zie ook ronddesteren, deggeren, dasteren

    andere betekenissen van desteren

    Wat staat ge daar nu te desteren? Wat zoekt ge, wat hebt ge nodig?

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:51
    0 reactie(s)

    #47925

    wiestergaai
    (de ~ (m.), -en)

    blageur, stoefer, dikke nek, blaze, blagaai

    WNT: wiester
    - wijster: in het West-Vlaams als eerste lid in eenige samenstellingen aangetroffen verbaalabstractum behoorend bij weisteren.
    - Wiestergaai, wijstergaai: druktemaker, windbuil, dwaas, zot.
    - Wiesterkapeel(e), wijsterkapeel(e), overhoop, door elkaar, in de war, verspreid, wanordelijk.

    < Middelnederlands: weisteren, weinsteren, westeren, wesseren. Mogelijk van weieren, een nevenvorm van waaieren: zich veel, onrustig bewegen, beweeglijk zijn,
    onrustig heen en weer lopen,
    veel, druk gebaren (met de armen, bij het spreken e.d.)

    zie ook wezzeren

    Kijk hem lopen, de wiestergaai met zijn pies in de wind.
    (Zie hem daar lopen, wat een dikke nek.)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:48
    3 reactie(s)

    #47926

    wiestergaai
    (de ~ (m.), -en)

    blageur, stoefer, dikke nek, blaze, blagaai

    WNT: wiester
    wijster: in het West-Vlaams als eerste lid in eenige samenstellingen aangetroffen verbaalabstractum behoorend bij weisteren.
    - Wiestergaai, wijstergaai: druktemaker, windbuil, dwaas, zot.
    - Wiesterkapeel(e), wijsterkapeel(e), overhoop, door elkaar, in de war, verspreid, wanordelijk.

    < Middelnederlands: weisteren, weinsteren, westeren, wesseren. Mogelijk van weieren, een nevenvorm van waaieren: zich veel, onrustig bewegen, beweeglijk zijn,
    onrustig heen en weer lopen,
    veel, druk gebaren (met de armen, bij het spreken e.d.)

    zie ook wezzeren

    Kijk hem lopen, de wiestergaai met zijn pies in de wind.
    (Zie hem daar lopen, wat een dikke nek.)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:47
    3 reactie(s)

    #47927

    spitant
    (bnw.)

    bruisend, vitaal

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Van Dale 2018: BE brui­send, vi­taal

    ANW: vooral in België. Volgens Van Dale niet algemeen.
    Synoniem: bruisend; vitaal; wervelend

    Sommige werkgeversvertegenwoordigers wisten ons te verrassen met spitante uitspraken.

    Het gaat er veelal kleurrijk aan toe en aan spitante dialogen ontbreekt het soms niet. Toch is The Perez Family – in tegenstelling tot eerder werk van Nair – geen beklijvende film. Luchtiger betekent dit keer lichter. (DS 1996)

    In de Rode Zaal werd gesnoept van de spitante vertolking door mezzosopraan Mireille Capelle van De Sfinx van Georges Fragerolle. (DS 1995)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:44
    5 reactie(s)

    #47928

    spitant
    (bnw.)

    bruisend, vitaal

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Van Dale 2018: BE brui­send, vi­taal

    ANW: vooral in België. Volgens Van Dale niet algemeen.
    Synoniem: bruisend; vitaal; wervelend

    Sommige werkgeversvertegenwoordigers wisten ons te verrassen met spitante uitspraken.

    Het gaat er veelal kleurrijk aan toe en aan spitante dialogen ontbreekt het soms niet. Toch is The Perez Family – in tegenstelling tot eerder werk van Nair – geen beklijvende film. Luchtiger betekent dit keer lichter. (DS 1996)

    In de Rode Zaal werd gesnoept van de spitante vertolking door mezzosopraan Mireille Capelle van De Sfinx van Georges Fragerolle. (DS 1995)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:40
    5 reactie(s)

    #47929

    spitant
    (bnw.)

    bruisend, vitaal

    Van Dale 2015 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
    Van Dale 2018: BE brui­send, vi­taal

    ANW: vooral in België. Volgens Van Dale niet algemeen.
    Synoniem: bruisend; vitaal; wervelend

    Sommige werkgeversvertegenwoordigers wisten ons te verrassen met spitante uitspraken.

    Het gaat er veelal kleurrijk aan toe en aan spitante dialogen ontbreekt het soms niet. Toch is The Perez Family – in tegenstelling tot eerder werk van Nair – geen beklijvende film. Luchtiger betekent dit keer lichter. (DS 1996)

    In de Rode Zaal werd gesnoept van de spitante vertolking door mezzosopraan Mireille Capelle van De Sfinx van Georges Fragerolle. (DS 1995)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:34
    5 reactie(s)

    #47930

    verdeeltaks
    (de ~ (m.) , ~en)

    ook scheidingstaks of miserietaks genoemd:

    Het gaat om een belasting die betaald moet worden als een onroerend goed (huis of grond) wordt verdeeld bij een erfenis of scheiding.
    Vandaar de naam: miserietaks.

    De taks zou van 1 naar 2 procent gaan, zo was aanvankelijk beslist. Maar er kwam veel protest tegen – onder meer omdat de belasting mensen treft die het al (door een scheiding) moeilijk hebben.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 16 Jul 2018 18:26
    1 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.