Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #39981

    plat
    (de ~ (m.), ~s)

    schotel, couvert
    hoofdplat, koude pla

    eind-t wordt niet uitgesproken
    < Frans: plat

    zie andere definities van plat

    Het restaurant draait goed. Tijdens de middagservice heeft de keuken 160 plats doorgegeven.

    Als hoofdplat had ik hinde met puree en gebakken witloof met gestoofde appel en veenbessen gegeten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 22:11
    0 reactie(s)

    #39982

    kinnekeskak
    (de ~ (m.), geen mv.)

    suikerboon

    oorsprong:
    Suikerbonen worden in sommige streken na de doop uit een tweede luier gehaald en nadien rondgedeeld, vanwaar de benaming “kinnekeskak”
    zie synoniemen bij doopsuiker

    Het bezoek kreeg in het moederhuis een mooi doosje kinnekeskak.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 22:08
    2 reactie(s)

    #39983

    smouter
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    vleier

    zie ook smouten

    Ga weg smouter! ’k En geef niet!
    (Ga weg vleier! Ik geef niets!)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 22:04
    0 reactie(s)

    #39984

    rijm
    (de ~ m., geen mv)

    ijskristallen op takken, gras
    NL: rijp

    zie ook rijmplek, rijmen

    Het heeft gerijmd vannacht, kijk de spinnewebben zijn zwaar van de rijm.

    “Het hagelde, ’t sneeuwde, het miek er zo koud,
    de rijm lag op de daken.
    Sint Jozef tegen Maria sprak:
    ’Och here, wat zullen wij maken?”
    (traditioneel kerstlied)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 21:01
    2 reactie(s)

    #39985

    rijmen
    (ww., rijmde, gerijmd)

    het aanvriezen van dauw
    zie ook: rijm
    NL: rijpen

    De takken zien wit, het heeft gerijmd vannacht.

    Voorzichtig op de baan deze nacht, het heeft gerijmd.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 20:51
    2 reactie(s)

    #39986

    dada
    (de ~ (m.), 's)

    hobby, passie, interesse

    → Fr. dada “stokpaardje”

    Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, informeel
    DS2015 geen standaardtaal
    DS2018 BE; in­for­meel

    Ik hou van kunstschilderen, dat is echt mijn dada.

    Haar dada is koken voor familiefeesten.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 20:48
    0 reactie(s)

    #39987

    gene
    (lidw. van onbepaaldheid)

    geen

    enkel verwijzend naar een mannelijk zn., eventueel uitgesproken met de verbindings-n

    Van Dale 2013 online: oude verbogen vorm van geen.

    “Gene kattenpis,” zei Jan Becaus. Hij kreeg ervoor op zijn dak. Die ‘kattenpis’ kon er nog wel mee door want dat staat in Van Dale, maar die ‘gene’ was er over!

    Dat is gene zever zenne!

    Ene is gene, zei de Jean en hij bestelde nog een pint.

    Er is er in heel Vlaanderen gene(n) ene die nooit gene zegt.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 20:46
    12 reactie(s)

    #39988

    chassebak
    (de ~ (m.), ~ken)

    stortbak, spoelbak van de wc

    uitspraak: /sjazbak/

    < Frans: chasse d’eau

    zie ook: chassen, doorchassen, chasse

    Afbeelding vintage chassebak zie hier

    Als ge aan het koordje van de wc trekt, stroomt het water uit de chassebak in de pot.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 20:44
    1 reactie(s)

    #39989

    smouter
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    vleier

    zie ook smouten

    Ga weg smouter! ’k En geef niet!
    (Ga weg vleier! Ik geef niets!)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 16:03
    0 reactie(s)

    #39990

    smouter
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    vleier

    zie ook smouten

    .

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 15:59
    0 reactie(s)

    #39991

    smouten
    (ww. smoutte, heeft gesmout)

    vleien

    zie ook:
    zeem aan zijn baard strijken,
    siroop aan de baard smeren

    zie ook smouter

    Mijn oudste zoon kan zo goed smouten, als hij iets nodig heeft.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 15:55
    0 reactie(s)

    #39992

    spellement
    (zn. o., ~en)

    iets waarvan men de aard of de echte naam niet kent
    geslachtsdelen

    Hij had zo’n “spellement” in de auto waarmee dat je kan zien of ze de snelheid aan ’t controleren zijn.

    Met al die brutte spellekes kreeg hij per ongeluk een knie in zijn spellement.

    Het was opzettelijk vals gejank en allemaal stonden ze als idioten met hun armen in aanbidding omhoog, net als Seminis met zijn bloot spellement in de muur van het Steen. (Hubert Lampo in De man die van nergens kwam)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 15:54
    3 reactie(s)

    #39993

    poerloere
    (de ~, ~s man. zelfst. nw.)

    borreltje jenever
    er bestaan zeer veel uitspraak- en vormvarianten

    zie ook andere betekenis van poerloere als bijv.nw.

    “Men zei ook een poereloertje opzetten voor ‘zich bedrinken’. Volgens een Gents woordenboek uit 1950 was deze borrelnaam toen verouderd. De vorm poerloertje werd echter nog in 1984 opgenomen in een studie over de levende Vlaamse volkstaal. "(https://www.ensie.nl/ewoud-sanders/poerloertje)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 15:49
    0 reactie(s)

    #39994

    laadpaalmol
    (de ~, ~en, man. zelfst. nw.)

    (neologisme) iemand die wederrechtelijk een parkeerplaats aan een laadpaal langdurig in beslag neemt

    Vandaag treffen we op de website van de VRT een nieuwe samenstelling met laadpaal aan: laadpaalmol. De laadpaalmol is volgens de VRT namelijk een nog groter kwaad dan de laadpaalklever: Ze gebruiken de plaatsen met laadpalen als permanente parkeerplaats die ze zich gewoon toe-eigenen." (https://www.taalbank.nl/2018/11/29/laadpaalmol/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Nov 2018 14:43
    0 reactie(s)

    #39995

    Staatsveiligheid
    (begrip, zn. m.)

    de ‘geheime’ dienst die instaat voor het inwinnen van informatie over de ‘veiligheid van de staat’, veiligheidsdienst van de staat, inlichtingendienst van de staat

    VD2013 online: in België
    (met hoofdletter omdat het een benaming is van de dienst)

    De staatsveiligheid is de laatste tijd in opspraak gekomen met enkele netelige dossiers over het al dan niet volgen van politiekers.

    Medewerkers Staatsveiligheid reageren op uitspraken Tobback: “Dit helpt niet om de veiligheid in België te verhogen” (demorgen.be)

    De Staatsveiligheid telt momenteel 627 voltijdse werknemers. Tussen 2016 en begin dit jaar zijn er 140 nieuwe medewerkers aangeworven. In 2017 spendeerde de Staatsveiligheid 48,665 miljoen euro, het jaar erna was dat 63,441 miljoen euro. Er werd onder meer geïnvesteerd in ICT, laat de Staatsveiligheid weten. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 29 Nov 2018 14:41
    2 reactie(s)

    #39996

    tomate crevette
    (de ~ (v.), ~ten)

    tomaat gevuld met garnalen,
    zie ook crevette

    Tomate-crevettes

    Van den avond ete me tomat crevet.

    Vervolgens zijn wij een beetje verder gaan eten. Hij koos voor tomaat crevette. Rare kerel, Hij vond dat een goei grap: creveren en den dag daarna tomate crevette eten. (Clement Peerens in De Morgen)

    Regio Antwerpen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 14:34
    24 reactie(s)

    #39997

    penalisatie
    (de ~, ~s vr. zelfst. nw.)

    het penaliseren of beboeten

    meestal in een fiscale of juridische context
    niet in VD online 2018

    “De verzekeringsmaatschappij zal dan het niet verbruikte premiegedeelte terugbetalen onder aftrek van de recuperatie van de fiscale penalisatie indien het een fiscaal vrijstelbare schuldsaldoverzekering betreft. Die penalisatie bedraagt grofweg 33 %!”(https://juridischforum.be/viewtopic.php?t=19053)

    “Vandaag hebben er naar aanleiding van deze penalisatie een 30-tal manifestanten voor de poort van de administratie van de stad Brussel geprotesteerd. Ze eisen de annulatie van deze administratieve boete,…” (https://www.comac-studenten.be/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 14:30
    0 reactie(s)

    #39998

    penalisatie
    (de ~, ~s vr. zelfst. nw.)

    het penaliseren of beboeten

    meestal in een fiscale of juridische context
    niet in VD online 2018

    “De verzekeringsmaatschappij zal dan het niet verbruikte premiegedeelte terugbetalen onder aftrek van de recuperatie van de fiscale penalisatie indien het een fiscaal vrijstelbare schuldsaldoverzekering betreft. Die penalisatie bedraagt grofweg 33 %!”(https://juridischforum.be/viewtopic.php?t=19053)

    “Vandaag hebben er naar aanleiding van deze penalisatie een 30-tal manifestanten voor de poort van de administratie van de stad Brussel geprotesteerd. Ze eisen de annulatie van deze administratieve boete,…” (https://www.comac-studenten.be/)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 14:29
    0 reactie(s)

    #39999

    penalisatie
    (de ~, ~s vr. zelfst. nw.)

    (algemeen) het penaliseren of beboeten
    (fiscaal) boete
    niet in VD online 2018

    “De verzekeringsmaatschappij zal dan het niet verbruikte premiegedeelte terugbetalen onder aftrek van de recuperatie van de fiscale penalisatie indien het een fiscaal vrijstelbare schuldsaldoverzekering betreft. Die penalisatie bedraagt grofweg 33 %!”(https://juridischforum.be/viewtopic.php?t=19053)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 14:26
    0 reactie(s)

    #40000

    depenalisatie
    (zn. v.; ~s)

    het depenaliseren

    zie ook penalisatie

    actuamedica.be: De Italiaanse senator van de Lega Nord Francesco Tirelli, die zelf professor geneeskunde is, bestempelde de depenalisatie van euthanasie als gevaarlijk.

    wolterskluwer.be: De rechtbank oordeelt dat is voldaan aan de voorwaarden voor de depenalisatie van het misdrijf.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Marcus op 29 Nov 2018 14:12
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.