Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #38241

    koeken
    (ww. alleen infinitief)

    (verouderd) komen zien, eventjes kijken

    zie ook: koekeloeren, koekeloeren, komen ~

    < Duits: kucken: kijken

    Ik kom efkes koeken hoe ver ge al staat met den opkuis.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 01:55
    3 reactie(s)

    #38242

    koeken
    (de ~, (v.), ~s)

    ruiten, in het kaartspel

    ook: koekes, koekens, koekenen en ruites

    Woordenboek der Nederlandse Taal: Het mv. koeken is in het Zuidndl. de benaming van de ruiten in het kaartspel; vervolgens ook: ruitenkaart

    Van Dale online: BE; spreek­taal; kaart­spel

    SuitDiamonds

    Allee nu, ge gooit toch geen koeken op een harten! Kunt gij niet volgen?

    Had ik nog 12 koekes meer gehad, ik speelde solo slim!

    Koeken heer is uit de boek; nu zijn de koekens niet meer volledig. (zie boek kaarten)

    Koekenen is troef.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 01:40
    1 reactie(s)

    #38243

    maskesvlees
    (zn. o.; geen mv.)

    zachte spekken, meestal roze-wit gekleurd

    ook: meiskesvlees

    vgl. maske

    ”Hollanders noemen ze soms spekkies, Vlamingen soms “maskesvlees”. Maar we bedoelen er hetzelfde mee. (lekkertafelen.nl)

    Mijn meme zegt tegen die roze/witte spekken maskesvlees, eigenlijk ‘meisjesvlees’. (forum.filologica.fkgent.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 01:15
    1 reactie(s)

    #38244

    Pasen, nog zo een en het is ~
    (uitdr.)

    wordt gezegd als iemand een naïeve of onzinnige uitspraak doet

    Mensen die op jonge leeftijd een tatoe laten zetten, krijgen na hun 40ste lelijke plekken op hun huid.
    Yeah right,… nog zo 1 en het is Pasen!

    Dikke ledematen bij kankerpatiënten komt van teveel zout te eten. Ja, dat zal wel, nog zo 1 en tis Pasen!

    sp.a: “We gaan op een andere manier aan politiek doen. We gaan op pad, luisteren naar mensen en gaan daarmee aan de slag.”
    Nog zo één en het is Pasen. (reactie van Joël De Ceulaer, op een twitter van John Crombez)

    Geens: “Tegen Pasen maatregelen die kraken strenger aanpakken”
    Hey Geens: nog zo een en het is pasen! 13/03/2017. patrick herman. Misschien eens het huis van vrederechter kraken en … (hln.be)

    Ja hallo, nog zo een en het is Pasen. :lol: Haemers, Basjrami, Lacroix, Kapllan Murat en nog enkele andere waren zeer aantrekkelijke mannen … (happymama.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 01:13
    1 reactie(s)

    #38245

    voorkind
    (het ~, ~eren)

    Al een kind hebben voor je getrouwd was. In de tijd van mijn overgrootmoeder werd daar schande over gesproken. Een voorkind was meestal niet het resultaat van een buitenechtelijke relatie, het was dus meer het resultaat van “één statie te ver met uwe toekomstige echtgenoot”.
    Mijn moeder zegt dat heel mooi: “Toen je overgrootmoeder trouwde, liep je oma voor hun op naar ’t altaar!”

    Mijn oma was een voorkind. Mijn overgrootmoeder had piepkenduik gedaan met hare toekomstige.

    Regio Hageland
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 00:42
    5 reactie(s)

    #38246

    marie hebben
    (uitdr.)

    Ongesteld zijn.

    uitspraak: marie èn

    ook: tante marie hebben of op bezoek hebben (idem in Antwerpen)

    M’n vrouwe é marie, ’t go voe tenaoste weke zien tonne.
    Mijn vrouw is ongesteld, ’t zal dus voor volgende week zijn.

    Regio Brugge
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 00:37
    0 reactie(s)

    #38247

    pernukkel
    (de ~, (m.), ~s)

    Klein ventje (van gestalte)
    Jong kind (van leeftijd)

    Ook : pernuttel en zelfs pernut

    Amaai! Zo vloeken voor zo’n kleine pernukkel! Das nie normaal.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 12 Jan 2019 00:36
    0 reactie(s)

    #38248

    ribben, aan de ~ plakken
    (uitdr.)

    zie aan de ribben plakken

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 23:44
    0 reactie(s)

    #38249

    gelieve
    (aanvoegende wijs van het ww. gelieven)

    is verouderd in AN, maar nog steeds bijzonder populair in onze Vlaamse administratieve taal

    > Frans: veuillez

    Gelieve luik B van het aanvraagformulier te vervolledigen en te handtekenen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 23:38
    6 reactie(s)

    #38250

    duizendste luk
    (woordgroep)

    een zeldzaam toeval

    vroeger: nen duzendste luk

    zie ook luk, luk, een ~ zijn

    “Warenhuizen hebben last van sluikstorters (Tienen). Geregeld komt de politie langs, maar iemand op heterdaad betrappen, is een duizendste luk.” (nieuwsblad.be 25 mrt. 2011)

    “… stilaan beu, da’s een jaar dat ik hormonen neem, in alle mogelijke vormen, ik begin te denken dat mijn eerste kindje een duizendste luk was, …” (mamaforum.libelle.be 14 jun. 2007)

    “Ik had het gekocht als ‘benenfietske’ maar thuis bleek dat dat op batterijen werkt maar dat zou nen duizendste luk zijn moest dat oude beestje nog werken (nog altijd niet geprobeerd)…” (Vlaams-Brabant, vespaforum.be 2 mrt. 2008)

    Hij zei dat het een duizendste luk was als het grote walnoten werden. (Limburg, tuinadvies.be)

    Zus had een olifant uit de kaskes gehaald. Dat is natuurlijk een duizendste luk. Maar één olifant en twee kleine meisjes …(Antwerpen, wizzewasjes.be)

    Op de webcam en dat is een duizendste luk want het is e 1ste keer dat ik een mens zie,… (Oost-Vlaanderen, Wirtzfeld.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 23:35
    0 reactie(s)

    #38251

    luk, een ~ zijn
    (uitdr.)

    een toeval zijn
    wordt veel gebruikt in ‘een duzendste luk’ (duizendste luk)

    luk is het grondwoord waarvan geluk is afgeleid; zie ook Eng. luck

    Dat ik u hier tegenkom: dat is ne luk!
    Het groot lot winnen: dat zou nen duzendste luk zijn!

    “Of ’t een mirakel was, of enkel maar een luk” J.V.Rijswijck
    " ‘t Is ’ne luk da’ ge oe geld nog vindt" Corn.-Vervl.

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 22:24
    2 reactie(s)

    #38252

    gelijk, in ’t ~
    (woordgroep, znw.)

    tegelijkertijd, impersant, onmiddellijk, direct

    zie ook: slag, van de ~, impesant

    Woordenboek der Nederlandse Taal: In ’t gelijk, znw (o.), in toepassing op den tijd. In gelijkheid van tijd, gelijktijdig, te gelijker tijd. Alleen in Vlaamsch België in gebruik: in Noord-Nederland zegt men te gelijk.

    Ik ben nu de plafond aan’t schilderen, ventje, als gij die muur een beetje proper kunt maken, dan pak ik dien in ’t gelijk mee.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 22:16
    0 reactie(s)

    #38253

    impersant
    (bw. van tijd)

    tegelijkertijd, gelijk, in ’t ~

    ook “in ’t persant”

    < Frans: en passant

    Ik ben toch met een kleine handwas bezig, geeft die kouskes van de kleine maar hier, dan doen ik ze impersant mee.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 22:12
    0 reactie(s)

    #38254

    gelijk, in ’t ~
    (woordgroep, znw.)

    tegelijkertijd, impersant, onmiddellijk, direct

    zie ook: slag, van de ~, impesant

    Woordenboek der Nederlandse Taal: In ’t gelijk, in toepassing op den tijd. In gelijkheid van tijd, gelijktijdig, te gelijker tijd. Alleen in Vlaamsch België in gebruik: in Noord-Nederland zegt men te gelijk.

    Ik ben nu de plafond aan’t schilderen, ventje, als gij die muur een beetje proper kunt maken, dan pak ik dien in ’t gelijk mee.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 22:11
    0 reactie(s)

    #38255

    gelijk, in ’t ~
    (woordgroep, znw.)

    tegelijkertijd, impersant, onmiddellijk, direct

    zie ook: slag, van de ~, impesant

    Woordenboek der Nederlandse Taal: In ’t gelijk, in toepassing op den tijd. In gelijkheid van tijd, gelijktijdig, te gelijker tijd. Alleen in Vlaamsch België in gebruik: in Noord-Nederland zegt men te gelijk

    Ik ben nu de plafond aan’t schilderen, ventje, als gij die muur een beetje proper kunt maken, dan pak ik dien in ’t gelijk mee.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 22:11
    0 reactie(s)

    #38256

    gelijk als dat
    (woordgroep)

    zoals dat

    combinatie gelijk als, gelijk dat

    vgl. ook gelijk als dat ge wilt

    soms ook met verdubbeling dat: gelijk als dat dat

    Gelijk als dat het nu een weer is, kunt ge moeilijk van een zomer spreken.

    Gelijk als dat dat er daar aan toegaat, moet ge niet verschieten dat er vroeg of laat ongelukken gebeuren.

    Trop is te veel en te veel is trop, gelijk als dat ze zeggen.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 22:05
    0 reactie(s)

    #38257

    gelijk dat
    (voegwoord van tijd)

    op dezelfde manier als, zoals dat

    Vroeg Middelederlands Woordenboek: Oudste attestatie: Limburg, 1200
    Tastt ende siet, want en gheest en heft noch vleesch noch been, gelijc+dat gi mi siet hebben. Diat. p. 278, r. 27-28, Brabant-West, 1291-1300
    Woordenboek der Nederlandse Taal: Het begrip van gelijkheid, op den tijd toegepast, leidt tot de voorstelling van gelijktijdigheid. Vandaar dat gelijk, evenals het voegwood als, kon gebruikt worden als voegwoord van tijd, in den zin van terwijl, te gelijk dat. Als zoodanig echter wordt het thans alleen nog in Vlaamsch België gebezigd.

    Man, we gaan nog zo eens koersen met onze fiets gelijk dat we da vroeger deden. Dat was machtig!

    Gelijk dat hij nu werkt, dat is toch ongelooflijk. Zo’n energie!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 21:59
    0 reactie(s)

    #38258

    gelijk
    (voegwoord van wijze)

    zoals, (even)als, alsof

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware. In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    zie andere definities van gelijk, gelijk of lijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk die van uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    (Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 20:22
    1 reactie(s)

    #38259

    gelijk
    (voegwoord)

    zoals, (even)als, alsof

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Als voegwoord van wijze. Evenals het voegwoord als, wordt gelijk ook gebezigd, om de wijze, waarop iemand of iets voorgesteld wordt, bij vergelijking te kennen te geven. Het staat dan in beteekenis nagenoeg gelijk met als zelf, met of ’t ware of als ’t ware. In deze toepassing echter komt het thans weinig meer voor, ofschoon in Vlaamsch België nog in gebruik (Schuermans (1883)).

    zie andere definities van gelijk, gelijk of lijk

    Uw manieren en principes zijn juist gelijk die van uw vader.

    Gelijk het er nu naar uitziet zal er misschien toch nog een regering komen.

    Ik ben weer helemaal de oude, gelijk ge ziet!

    (Ge)lijk da gij weet hoe dat da moet.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 20:21
    1 reactie(s)

    #38260

    gelijk of lijk
    (voegwoord van vergelijking)

    gelijk aan “als” of “dan” in vergelijkingen, zowel in de vergelijkende als in de vergrotende trap

    in de Antwerpse Kempen: uitspraak: /gelak/, /lak/

    Het gebruik schijnt beperkt te zijn tot de spreektaal.

    Vroeg MiddelNederlands Woordenboek: Ghelike: voegwoord; Oudste attestatie: Brabant-West, 1265-1270
    Woordenboek der Nederlandse Taal: gelijk: Als vergelijkend voegwoord: Bij vergelijking van twee termen, die ten opzichte van datgene, waarin zij met elkander vergeleken worden, gelijk worden gesteld. In ontwikkelde bijzinnen, in welke het ww., of althans het object dat er door beheerscht wordt, is uitgedrukt, en waar gelijk dus geheel en volkomen voegwoord is geworden: Bart is zenuwachtig, gelijk zijn vader was, (consc. 1, 212 b ed. 1867)
    Evenals het voegwoord als in de spreektaal gebezigd wordt achter een comparatief, en dus bij vergelijking van twee termen, die als ongelijk voorgesteld worden,… (”lichter gelijk een veer,” ”heeter gelijk de gloed,” enz.).

    Hij is al zo groot gelijk zijn vader.
    Zij is zo groot lijk haar moeder.

    Zijn vader is nog erger gelijk hij.
    Gij zijt veel rijker lijk ik.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 11 Jan 2019 20:17
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.