Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #17971

    pier

    aardworm

    die pier ligt daar te kronkelen op grond

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 12:48
    4 reactie(s)

    #17972

    sargie
    (de ~ (v.), ~s)

    (verouderd in Nederland) deken

    < Frans serge (lichte, gekeperde, wollen stof) < Latijn serica ‘zijden stof’ < Grieks serikos

    Varianten:
    Antwerpen: serze (tweemaal doffe e)
    Antwerpse Kempen: seuzze, ~ke
    Noorderkempen -Turnhout: sasie
    Brugge: soase
    Hageland: seuzze(ke)
    Leiestreek: sjarge
    Vlaamse Ardennen: sorze
    Vlaams Brabant: seus, sorge
    Westhoek: serze
    West-Vlaanderen: sjarze, soaze, saarske

    Blankets 5

    “Toegedekt met een sargie” St. Streuvels, in Vlaanderen

    “Onder de groene sargie liggen of steken”, begraven zijn (Cornelissen-Vervliet (1899)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 09:23
    7 reactie(s)

    #17973

    pier

    aardworm

    die pier ligt daar te kronkelen op grond

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door debodt op 09 Feb 2022 09:23
    4 reactie(s)

    #17974

    sorge
    (sogge)

    een deken

    zie sargie

    ik lig onder de sorge / sogge

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 09:23
    0 reactie(s)

    #17975

    sorge
    (sogge)

    een deken

    ik lig onder de sorge / sogge

    Provincie Vlaams Brabant
    Bewerking door debodt op 09 Feb 2022 09:18
    0 reactie(s)

    #17976

    krawietelen

    kronkelen

    Zie, die pier (aardworm) staat te krawietelen

    Provincie Oost-Vlaanderen
    Bewerking door debodt op 09 Feb 2022 09:16
    0 reactie(s)

    #17977

    teller
    (zn. m.; ~s)

    Typisch Vlaams: gasteller/waterteller/… In Algemeen Nederlands wordt ‘teller’ alleen gebruikt in ‘kilometerteller’. Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie ook compteur, elektriciteitsteller

    Bekisting rond teller van de gas + eventueel bureau hier rond uitwerken. (twizzi.be)

    De garage heeft een aparte teller voor de elektriciteit (zimmo.be)

    De koudwaterverdeling gebeurt vanaf de stijgleidingen dit vanaf de individuele tellers in de kelder. (woestyn.com)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 08:35
    0 reactie(s)

    #17978

    witte kassa
    (begrip)

    kassa die zwartwerk en zwarte inkomsten in de horeca moeilijk of onmogelijk moet maken

    “2.000 horecazaken dicht door witte kassa” (knack.be)

    De zogenaamde witte kassa’s, die al het zwart geld uit de horeca moeten bannen, zullen pas vanaf 2016 officieel in werking treden. Dat zei minister van Financiën Koen Geens vandaag in Hasselt. (tvl.be)

    Bij controles op zwartwerk in de horeca wordt ruim de helft betrapt, ondanks de witte kassa en de flexi-jobs. (vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 07:06
    1 reactie(s)

    #17979

    concertatie
    (zn. v.; ~s)

    vnw: overleg

    Typisch Vlaams: Geen Algmeen Nederlands; Gangbaarheid: 1; Vlaamsheid: 3

    “Een voorafgaande en ernstige concertatie met de vakbonden is onontbeerlijk”, stelt de partij. (demorgen.be)

    Hierop moet worden opgemerkt dat, tengevolge de concertaties die hebben plaatsgevonden op federaal vlak tussen de Ministers, betrokken bij de uitvoering van het Verdrag, twee wetsontwerpen in voorbereiding zijn, resp. ter creatie van een exclusieve economische zone door Belgie¨ en ter bescherming van het mariene milieu. (senate.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 05:55
    0 reactie(s)

    #17980

    concentratieschool
    (z.nw. de ~ v., ~en )

    school met veelal allochtone leerlingen die soms een leerachterstand hebben

    vnw: school waarop overwegend migrantenkinderen zitten

    ongemarkeerd in VD
    in NL eerder: zwarte school

    google2017:
    “concentratieschool” .BE (>2.080) ; .NL (834)
    “concentratiescholen” .BE (>8.800) ; .NL (845)
    “zwarte school” .BE (817) ; .NL (>105.000)
    “zwarte scholen” .BE (1.140) ; .NE (>44.500)

    Op basisschool De Ham in Mechelen hebben dinsdag vier kansrijke ouders hun kind ingeschreven, in een zogenaamde concentratieschool. Ze kozen er bewust voor om niet te kamperen voor een van de gegeerde scholen. Dankzij het project School in zicht. (Gazet van Antwerpen)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 09 Feb 2022 05:47
    1 reactie(s)

    #17981

    mamzel
    (de ~ (v.), ~len)

    juffrouw, tienermeisje

    < Fr. mademoiselle < demoiselle < Lat. dominicella

    Uitspraak: /mamzèl/

    ook mammezel

    Met haar communie was ons Margriet een schoon mamzel.

    De mamzelkes van de Chiro kwamen langs met koekjes.

    Zo gaat het, blijkbaar: toen een mamzel die nog moet wennen aan haar nieuwe stiletto’s, nu een gekwetste schipper. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 08:29
    5 reactie(s)

    #17982

    vodden-

    zie vodde-

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 08:12
    0 reactie(s)

    #17983

    vodde-
    (eerste lid van samenstelling)

    drukt misprijzen uit
    (vergelijk NL “rot-”)

    bv. voddevent, voddeman

    door de nieuwe spellingsregels wordt dit voorvoegsel dikwijls “vodden-” geschreven

    De Lange Wapper is dus niet definitief van de baan. Die voddegazet zit er nog maar eens naast. (http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=518058&page=180)
    “Gaat u opnieuw aan de oppositie vragen te wachten tot na 7 juni voor u bescheid geeft over wat u zelf denkt over uw eigen positie als eerste minister van zo’n voddenregering?”, aldus de Vlaams Belangfractieleider.” (https://www.vlaamsbelang.org/regering-van-rompuy-aan-diggelen/)

    ‘Met peeschijven, waarschijnlijk,’ hernam Anastasie. ‘En uw prachtvuur in uw vodden-salon?’ (Tante Fien en hare erfgenamen – Gustaaf Segers)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 08:11
    0 reactie(s)

    #17984

    vodde-
    (eerste lid van samenstelling)

    drukt misprijzen uit
    (vergelijk NL “rot-”)

    bv. voddevent, voddeman

    door de nieuwe spellingsregels wordt dit voorvoegsel dikwijls “vodden-” geschreven

    De Lange Wapper is dus niet definitief van de baan. Die voddegazet zit er nog maar eens naast. (http://www.skyscrapercity.com/showthread.php?t=518058&page=180)
    “Gaat u opnieuw aan de oppositie vragen te wachten tot na 7 juni voor u bescheid geeft over wat u zelf denkt over uw eigen positie als eerste minister van zo’n voddenregering?”, aldus de Vlaams Belangfractieleider.” (https://www.vlaamsbelang.org/regering-van-rompuy-aan-diggelen/)

    ‘Met peeschijven, waarschijnlijk,’ hernam Anastasie. ‘En uw prachtvuur in uw vodden-salon?’ (Tante Fien en hare erfgenamen – Gustaaf Segers)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 08:11
    0 reactie(s)

    #17985

    peeschijven
    (uitdr.)

    geld dat er niet is, ingebeeld geld
    letterlijk: wortelschijfjes

    zie ook schijven

    Hoe gade da betalen? Mè peejeschijven zekerst?

    En dan was er daar een kalverenmarchand, die kalveren opkocht. En als die dan betaalde aan de mensen, dan betaalde hij met peeschijven. Schijven van een pee, gesneden zo, hé. Dan betaalde hij met peeschijven. En aan vader Mermans, de vader van onze vader, had hij er dan ook een verkocht. “Jef”, zei hij, “kijk eens in uw schuif, dat ge uw geld wel hebt”. En daar lagen dan peeschijven in de schuif. (volksverhalenbank.be)

    ‘Hallo Maggie? Ik denk dat geboortes ferm gaan stijgen,
    hoe ga je dat betalen ? Met peekesschijven?’ (brasschaat.n-va.be)

    En daarna, betalen met peeschijven? (twitter)

    Met peeschijven?’ Hij bedoelde schijfjes van een wortel. Als kind had hij zo vaak met mijn vader winkeltje gespeeld met peeschijven. (Het Lortchersyndroom – Dimitri Leue)

    Of men met peeschijven, euro’s of zilverlingen betaalt doet daarbij niets terzake. (jurdischforum.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 08:07
    10 reactie(s)

    #17986

    peeschijven
    (uitdr.)

    geld dat er niet is, ingebeeld geld
    letterlijk: wortelschijfjes

    zie ook schijven

    Hoe gade da betalen? Mè peejeschijven zekerst?

    En dan was er daar een kalverenmarchand, die kalveren opkocht. En als die dan betaalde aan de mensen, dan betaalde hij met peeschijven. Schijven van een pee, gesneden zo, hé. Dan betaalde hij met peeschijven. En aan vader Mermans, de vader van onze vader, had hij er dan ook een verkocht. “Jef”, zei hij, “kijk eens in uw schuif, dat ge uw geld wel hebt”. En daar lagen dan peeschijven in de schuif. (volksverhalenbank.be)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 08:02
    10 reactie(s)

    #17987

    elektriciteitsteller
    (zn. m.; ~s)

    elektricteitsmeter

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie teller

    Onbekenden hebben dinsdag een elektriciteitsteller van Eandis gestolen uit een leegstaande woning in de Westkerkestraat in Eernegem. (nieuwsblad.be)

    Wanneer de productie van zonnepanelen hoger is dan wat u verbruikt (vb. tijdens de zomer bij veel daglicht) zal de elektriciteitsteller terugdraaien. (xl-solar.be)

    Belangrijk: vanaf 1 januari 2021 bestaat het systeem van terugdraaiende elektriciteitstellers niet meer. (climaways.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 07:44
    0 reactie(s)

    #17988

    compteur
    (zn. m.; ~s)

    meter voor gas, elektriciteit, …

    ook: gascompteur

    zie conteur

    vgl. teller

    Gasmeter van 2005 Vlaanderen
    Gascompteur uit 2005

    forum: Die gast hebben ze niks gezegd over de waterketel beneden of dat er maar 1 gascompteur is!

    kapaza.be: In de traphall in kast elektriciteitscompteur en vernieuwde chaufagecompteur( 07/2014 ).

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 07:41
    0 reactie(s)

    #17989

    teller
    (zn. m.; ~s)

    Typisch Vlaams: gasteller/waterteller/… In Algemeen Nederlands wordt ‘teller’ alleen gebruikt in ‘kilometerteller’. Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie ook compteur, elektriciteitsteller

    Bekisting rond teller van de gas + eventueel bureau hier rond uitwerken. (twizzi.be)

    De garage heeft een aparte teller voor de elektriciteit (zimmo.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 07:40
    0 reactie(s)

    #17990

    waterteller
    (zn. m.; ~s)

    watermeter

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1

    zie teller

    De watermaatschappij stuurde dan ook een technieker naar het koppel om de waterteller na te kijken. (nieuwsblad.be)

    Dus de waterteller meet het verbruik van de 2 appartementen? Wat staat in de basisakte omtrent de verdeling van de gebruikskosten van het water? (livios.be)

    Het gaat hier niet om een waterteller geplaatst door de watergroep die inderdaad gratis is,maar om een privèteller (seniorennet.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 08 Feb 2022 07:40
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.