Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
de oudste (van een groep of gezelschap), nestor
letterlijke vertaling van Frans “doyen d’âge”
vnw: nestor, de oudste van een gezelschap
Van Dale 2018 online: BE
DS2015 standaardtaal
Nico is de ‘ouderdomsdeken’ van het team, maar nog steeds bruisend van energie!
62 is Neil Young ondertussen, maar de ouderdomsdeken van Rock Werchter 2008 verraadt zijn leeftijd allesbehalve tijdens zijn gitaarspel.
leeftijd
vnw: in Belgie ook: leeftijd
-dezelfde ouderdom hebben, dezelfde leeftijd hebben
vrt-TaalNet: Ouderdom impliceert bij personen altijd een hoge leeftijd.
zie ook: ouwerdom; ouderdomsdeken
Heemkunde: ‘Met een gloeiende naald werd in deze “tutter” een gaatje gebrand dat klein of groot was, al naargelang de ouderdom van de baby.’
Wat is uwen ouderdom, manneke?
Op de ouderdom van 12 jaar deden de kinderen hun Plechtige Communie.
leeftijd
vnw: in Belgie ook: leeftijd
-dezelfde ouderdom hebben, dezelfde leeftijd hebben
vrt-TaalNet: Ouderdom impliceert bij personen altijd een hoge leeftijd.
zie ook: ouwerdom; ouderdomdeken
Heemkunde: ‘Met een gloeiende naald werd in deze “tutter” een gaatje gebrand dat klein of groot was, al naargelang de ouderdom van de baby.’
Wat is uwen ouderdom, manneke?
Op de ouderdom van 12 jaar deden de kinderen hun Plechtige Communie.
leeftijd
vnw: in Belgie ook: leeftijd
-dezelfde ouderdom hebben, dezelfde leeftijd hebben
vrt-TaalNet: Ouderdom impliceert bij personen altijd een hoge leeftijd.
zie ook: ouwerdom; oudersdomdeken
Heemkunde: ‘Met een gloeiende naald werd in deze “tutter” een gaatje gebrand dat klein of groot was, al naargelang de ouderdom van de baby.’
Wat is uwen ouderdom, manneke?
Op de ouderdom van 12 jaar deden de kinderen hun Plechtige Communie.
leeftijd
vnw: in Belgie ook: leeftijd
-dezelfde ouderdom hebben, dezelfde leeftijd hebben
vrt-TaalNet: Ouderdom impliceert bij personen altijd een hoge leeftijd.
zie ook: ouwerdom
Heemkunde: ‘Met een gloeiende naald werd in deze “tutter” een gaatje gebrand dat klein of groot was, al naargelang de ouderdom van de baby.’
Wat is uwen ouderdom, manneke?
Op de ouderdom van 12 jaar deden de kinderen hun Plechtige Communie.
hoogtepunt
vnw: hoogtepunt, climax
Van Dale 2018 online: BE
Het optreden van de illusionist was het orgelpunt van een overigens zeer gesmaakte avond.
organist
znwb: Organist, inz. in toep. op iem. die op een kerkorgel speelt; – orgelspeler (op een modern hammondorgel e.d.). Ook orgeliste v., -s en -n.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7
De restauratie zelf duurde zo’n twee jaar. Orgelist Luc Ponnet is zeer tevreden dat het zover is. (vrt.be)
Het kan goedkoper, zei ik dan altijd, maar dan moet je bijbetalen voor de gitarist en de orgelist en de pianist en dat was ik telkens zelf. (demorgen.be)
Toenmalig directeur Lies Kerkhofs vond dat zonde en contacteerde Luc Ponet, een orgelist uit Tongeren met wereldfaam. (standaard.be)
organist
znwb: Organist, inz. in toep. op iem. die op een kerkorgel speelt; – orgelspeler (op een modern hammondorgel e.d.). Ook orgeliste v., -s en -n.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 4; Vlaamsheid: 7
De restauratie zelf duurde zo’n twee jaar. Orgelist Luc Ponnet is zeer tevreden dat het zover is. (vrt.be)
Het kan goedkoper, zei ik dan altijd, maar dan moet je bijbetalen voor de gitarist en de orgelist en de pianist en dat was ik telkens zelf. (demorgen.be)
Toenmalig directeur Lies Kerkhofs vond dat zonde en contacteerde Luc Ponet, een orgelist uit Tongeren met wereldfaam. (standaard.be)
met glans
De orgelist behaalde met brio de eerste plaats in de tweejaarlijkse internationale wedstrijd.
kaart met informatie die in een kaartenbak tussen andere steekkaarten gestoken wordt (systeem van systeemkaarten)
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands: kaart van een kaartsysteem, fiche, systeemkaart
zie ook steekkaartenbak
zie andere definitie van steekkaart
Hier vindt u steekkaarten waarin onderwijskundige onderwerpen kort en bevattelijk worden uitgediept. (kuleuven.be)
Met deze Individuele Medische Steekkaart geven ouders alle noodzakelijke inlichtingen over hun kind aan de Chiroleiding. (chiro.be)
een soort van archief om steekkaarten in alfabetische volgorde te bewaren
SN: fichebak
Afbeelding zie hier
Het klantenbestand van mijn vorige werkgever werd nog genoteerd op steekkaarten en bewaard in een houten steekkaartenbak.
Tot zeker midden jaren 90 kon men in de bibs snel en eenvoudig gegevens over een boek opzoeken in een steekkaartenbak.
nouveauté in Vlaanderen: arts door de overheid aangesteld om de bevolking op de hoogte te houden van de gevolgen van de klimaatverandering
Vlaamse overheid heeft een vacature uitgeschreven voor de aanwerving van een eerste ‘klimaatarts’. (HLN)
Het Departement Zorg is op zoek naar een gedreven Klimaatarts om ons team te versterken binnen de thematische equipe ‘Klimaat en Gezondheid’. (Vlaanderen.be)
Het Departement Zorg van de Vlaamse overheid heeft voor het eerst een vacature uitgeschreven voor een ‘klimaatarts’. Dat schrijft Het Nieuwsblad en het nieuws is bevestigd aan onze redactie. De ‘klimaatarts’ moet als dokter zowel de overheid als de burgers informeren over de effecten van de klimaatverandering op de gezondheid van de mens.(VRT)
meerdere uren bij elkaar
NL: uren achter elkaar
Het probleem is niet dat ik niet kan inslapen of ’s nachts uren aan een stuk wakker lig, maar wel dat ik elk uur van de klok zie. (feeling.be)
We werken ons te pletter, uren aan een stuk, vaak zonder een duidelijk doel voor ogen – behalve dan geld verdienen. (Humo)
Johan Museeuw omschrijft treffend het feestje van Remco: "Dit is een orgasme van uren aan een stuk!”. (Sporza)
meerdere uren bij elkaar
NL: uren achter elkaar
Het probleem is niet dat ik niet kan inslapen of ’s nachts uren aan een stuk wakker lig, maar wel dat ik elk uur van de klok zie. (feeling.be)
We werken ons te pletter, uren aan een stuk, vaak zonder een duidelijk doel voor ogen – behalve dan geld verdienen. (Humo)
Johan Museeuw omschrijft treffende het feestje van Remco: "Dit is een orgasme van uren aan een stuk!”. (Sporza)
iemand die altijd op de een of andere manier zijn plan weet te trekken of het in zijn voordeel weet te regelen
ook pejoratief bedoeld: iemand die altijd wel op een of andere manier aan zijn verplichtingen onderuit weet te komen.
(zie voor de tweede betekenis: karottentrekker, carottier)
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 3; Vlaamsheid: 6
vnw: iemand die zich weet te redden, overlever
znwb: Pers. die zich in alle omstandigheden weet te redden; soms bep.: pers. die rustig zijn eigen gang gaat, die op een handige manier alles in zijn voordeel zoekt te regelen enz.: opportunist; – ook in pejor. zin: pers. die langzaam of traag werkt: lijntrekker, dagdief.
Van Dale 1995: gewestelijk
Van Dale 2016 online: BE algemeen
DS2015 standaardtaal
vgl. plantrekkerij
Rijden er geen bussen meer na 11 uur ’s avonds? Och, ’t is ne plantrekker, hij zal wel op de een of andere manier thuisgeraken.
De Jean is ne plantrekker eerste klas: als em een gaatje ziet is em de pist in.
zich (inventief, creatief, onorthodox) uit de slag weten te redden
vnw: het zich weten te redden
vgl. plantrekker
De oproep van het Radio 1-programma kwam er naar aanleiding van het boek van David Helbich. Die fotografeerde in “Belgian solutions” bizarre taferelen in ons land. “Hautekiet” vroeg luisteraars daarom om zo’n toestanden, voorbeelden van “typisch Belgische plantrekkerij”, in te sturen. Zie: deredactie.be (vandaag)
Oorlog om schaarse grond: de tol van een eeuw plantrekkerij in Vlaanderen (demorgen.be)
staatsorganisatie; staatsinstelling
zie ook organisme
Het huidige voorstel breidt het toepassingsgebied van artikel 334 uit naar de sectoren van de overige federale overheidsdiensten en staatsorganismen. (dekamer.be)
Volgens de autoriteit, een staatsorganisme, kwamen er de voorbije acht maanden acht dossiers binnen waarin gewag gemaakt werd van een iPhone die spontaan in brand vloog tijdens het gebruik of opladen. (metrotime.be)
Dit voorstel en de gekozen vorm van samenwerking kan vastgelegd worden door de deelnemers van de SIEF zelf of het kan bepaald worden door een derde partij in te roepen, zoals een beroepsfederatie, een staatsorganisme, een consultant, een advocaat of andere bevoegde dienstverleners. (bacd.be)
staatsorganisatie; staatsinstelling
zie ook organisme
Het huidige voorstel breidt het toepassingsgebied van
artikel 334 uit naar de sectoren van de overige federale
overheidsdiensten en staatsorganismen. (dekamer.be)
Volgens de autoriteit, een staatsorganisme, kwamen er de voorbije acht maanden acht dossiers binnen waarin gewag gemaakt werd van een iPhone die spontaan in brand vloog tijdens het gebruik of opladen. (metrotime.be)
Dit voorstel en de gekozen vorm van samenwerking kan vastgelegd worden door de deelnemers van de SIEF zelf of het kan bepaald worden door een derde partij in te roepen, zoals een beroepsfederatie, een staatsorganisme, een consultant, een advocaat of andere bevoegde dienstverleners. (bacd.be)
(overheids)instelling, orgaan, organisatie
vnw: in België ook: organisatie, instelling, orgaan
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
zie ook staatsorganisme
Organisme voor de Financiering van de Pensioenen.
Vooraleer zich bij de gemeente aan te melden als werkzoekende, moeten de betreffende personen zich eerst inschrijven bij een betalingsorganisme (syndicaat of de HVW) en bij het BGDA.
(overheids)instelling, orgaan, organisatie
vnw: in België ook: organisatie, instelling, orgaan
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Organisme voor de Financiering van de Pensioenen.
Vooraleer zich bij de gemeente aan te melden als werkzoekende, moeten de betreffende personen zich eerst inschrijven bij een betalingsorganisme (syndicaat of de HVW) en bij het BGDA.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
