Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #102421

    Kempisch
    (bn)

    van de Kempen, zie ook algemeen kempens

    Kempens en Kempisch zijn allebei correct.
    Van de meeste Vlaamse en Nederlandse aardrijkskundige namen kunnen bijvoeglijke naamwoorden gevormd worden met het achtervoegsel -s, zoals Kempens, Hagelands, Gents. Naast Kempens is ook Kempisch in gebruik. Een bijvoeglijk naamwoord op -isch is vaak afgeleid van een aardrijkskundige eigennaam op -ië, maar dat is niet altijd zo: Rusland – Russisch, Saksen – Saksisch, Koerdistan – Koerdisch.

    ’t Kempisch Pallet is een restaurant in Westerlo.

    Het Kempisch Vuur is een Belgisch biermerk dat wordt gebrouwen door brouwerij Pirlot in Zandhoven.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 15:50
    2 reactie(s)

    #102422

    uitsteekberd
    (het; mv: ~en)

    houten beschilderde plank, waarop de naam van een herberg of café geschilderd was.

    De buren hadden het direct opgemerkt, dat er een nieuw uitsteekberd aangebracht was aan de herberg ‘De Spletlinde’.
    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door De Bouck op 06 Mar 2014 15:37
    1 reactie(s)

    #102423

    kempens, algemeen ~
    (het ~, geen mv)

    zie algemeen kempens

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 15:33
    0 reactie(s)

    #102424

    algemeen kempens
    (het ~ , (o.), geen mv)

    Kempens dialect bestaat niet. In de Kempen klinkt in elke straat een andere taal. De consensus is een soort van Algemeen Kempens. De Kempense taal zit gevangen tussen het Limburgs (een beetje het zangerige) en het Antwerps (het harde). Het straalt een bepaalde relativering uit, m.a.w. het klinkt sympathieker dan het Antwerps, wat een echte Sinjoor niet graag zal willen toegeven.
    Blijkbaar is het moeilijker om de Kempense tongval eigen te maken t.o.v. de Westvlaamse.
    (Stefan Laenen van Huirtuit, journalist voor de Gazet van Antwerpen)

    vgl: Kempisch

    In de film ‘Groenten uit Balen’ wordt Algemeen Kempens gesproken.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 15:32
    0 reactie(s)

    #102425

    stenen
    (ww; steende, gesteend)

    pressen,duwen

    de koe moest geweldig stenen om het kalfje ter wereld te brengen.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door De Bouck op 06 Mar 2014 15:25
    0 reactie(s)

    #102426

    husselen
    (ww., husselde, gehusseld)

    schudden, opschudden, ondereensteken, dooreensteken
    ook: dooreenhusselen

    regio Herenthout, Lier, Herentals

    Van Dale 2005: hus·se·len: zie hutselen (volkstaal)

    MNW: hutselen, husselen – van hutsen
    Dat geen wagenaers sullen mogen hutselen (nl. munten, geldstukken) noch loten, aangeh. bij V. Hasselt op Kil. 259

    Taaltelefoon Vlaanderen:
    < Eng.: to hustle: door elkaar halen, bij elkaar scharrelen, sjoemelen
    Bijzonder is dat to hustle op zijn beurt ontleend zou zijn aan het Nederlandse hutselen (‘mengen’), dat we bv herkennen in hutsepot en onthutst.

    Husselt de mosselen, dan worden die van boven ook meurg.

    Eerst de kaarten husselen, dan afpakken en uitdelen aan de spelers.

    Husselt de rode en blauwe knoppen niet terug dooreen, ze zijn nu gesorteerd.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 15:11
    1 reactie(s)

    #102427

    jokerdag
    (de ~, (m), ~en)

    vakantiedag die de leerlingen tijdens het schooljaar kunnen opnemen.

    Het Syndicaat van Vlaamse Huisartsen heeft voorgesteld om Vlaamse scholieren per jaar twee jokerdagen toe te kennen, naar Zwitsers model. Jokerdagen zouden een oplossing kunnen bieden voor het luxeverzuim. Zo kunnen gezinnen vroeger op reis vertrekken, zonder een doktersattest van de huisarts in te leveren. (taaltelefoon Vlaanderen)

    Vlaams minister van Onderwijs Pascal Smet wil niet dat er zogenaamde jokerdagen worden ingevoerd in het onderwijs. (vandaag.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 15:03
    0 reactie(s)

    #102428

    filerat
    (de ~, (m,v), ~ten)

    Een automobilist die de filerijdende voorliggers voorbijrijdt via benzinestations en parkeerterreinen langs de autosnelweg.
    Dat asociale gedrag roept veel weerstand op. Het woord rat wordt wel vaker gebruikt voor iemand die veracht wordt om zijn slinkse streken.

    Vorige week heeft de verkeerspolitie boetes uitgedeeld aan fileratten. (taaltelefoon Vlaanderen)

    Peeters & Pichal-producer Jos Vandervelden heeft het woord n 2010 uitgevonden. (Het Laatste Nieuws)

    De wegpolitie opent de jacht op de zogenaamde ‘fileratten’. Dat zijn mensen die op allerlei manieren files proberen te omzeilen, zoals via een parkeerterrein of een verboden sluipweg. Als je daarop wordt betrapt, kost je dat een boete van zo’n 55 euro. Vanmorgen hield de wegpolitie een extra controle aan een tankstation op de E40 in Heverlee. Ze betrapten er tweehonderd fileratten per uur. (vtm-nieuws)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 14:02
    3 reactie(s)

    #102429

    filerat
    (de ~, (m,v), ~ten)

    Een automobilist die de filerijdende voorliggers voorbijrijdt via benzinestations en parkeerterreinen langs de autosnelweg.
    Dat asociale gedrag roept veel weerstand op. Het woord rat wordt wel vaker gebruikt voor iemand die veracht wordt om zijn slinkse streken.

    Vorige week heeft de verkeerspolitie boetes uitgedeeld aan fileratten. (taaltelefoon Vlaanderen)

    Peeters & Pichal-producer Jos Vandervelden heeft het woord n 2010 uitgevonden. (Het Laatste Nieuws)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:59
    3 reactie(s)

    #102430

    gemeenschapswacht
    (zn. m.)

    toezichthouder veiligheid en preventie in een dorp of stad.
    In de steden noemt men dit de stadswacht.

    VD2014 online: in België

    hln.be: Milquet geeft politietaken aan gemeenschapswacht

    ’t Ziet purper en ’t loopt twee per twee, wat is het? De gemeenschapswacht.

    demorgen.be: Oorspronkelijk was een gemeenschapswacht een uitweg voor langdurig werklozen. Kandidaten moesten lang ook niet slagen voor hun basisopleiding. Een examen is pas sinds kort verplicht.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:46
    0 reactie(s)

    #102431

    constatatie
    (zn. v., ~s)

    vaststelling, conclusie, constatering
    zie ook vaststelling, tot de ~ komen, constatatie, tot de ~ komen

    VD95: (Belg.) constatering

    Toen ik in de luchthaven arriveerde kwam ik tot de constatatie dat ik mijn reispas vergeten was.

    Na lang nadenken kwam hij tot de constatatie dat een ontslag onvermijdelijk was.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:30
    0 reactie(s)

    #102432

    vaststelling, tot de ~ komen
    (uitdr.)

    concluderen

    VD2014 online: Belgisch-Nederlands

    zie ook vaststelling, constatatie, constatatie, tot de ~ komen

    Ik ben na een tijdje tot de vaststelling gekomen dat een woordenboek maken niet simpel is.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:29
    2 reactie(s)

    #102433

    vaststelling
    (zn. v de ~. ~en)

    NL: conclusie
    zie ook: constatatie, vaststelling, tot de ~ komen, constatatie, tot de ~ komen

    VD2014 oline: Belgisch-Nederlands

    We zijn tot de vaststelling gekomen dat de Marshallhulp voor Wallonië langzaam zijn vruchten begint af te werpen. (Journaal)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:28
    0 reactie(s)

    #102434

    haarjas
    (de ~ , ~en m znw)

    iemand met lang haar en eventueel een lange baard (werd alleen gezegd van mannen en is waarschijnlijk verouderd)

    uitspraak: /hoarjas/ of /horjas/

    Ons Marleen heeft ne nieuwe vrijer, zo nen haarjas met manen tot op zijne rug en nen baard gelijk nonkel pater …ik ben eens curieus wat onze va gaat zeggen.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:23
    0 reactie(s)

    #102435

    Neet
    (de ~, v geogr. eigennaam)

    Officieel: Kleine Nete, rivier die ontspringt in de buurt van Arendonk en Postel en in Lier samenvloeit met de Grote Nete.

    Nu is de Neet ingedijkt, maar vroeger overstroomde ze bijna elk jaar en als het vroor gingen we schaatsen op de ondergelopen beemden (bempd).

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:18
    1 reactie(s)

    #102436

    ijzermaal
    (het ~ (stofnaam, geen mv))

    sterk ijzerhoudende grond, oer
    ijzerpoeder

    In de vallei van de Aa werd vroeger ijzermaal gedolven dat dan met bootjes over de kleine Neet werd weggevoerd.

    In Vorselaar, waar de Nete en de Aa samenvloeien ziet het water ros van het ijzermaal in de grond.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 13:16
    0 reactie(s)

    #102437

    ijzermaal
    (het ~ (stofnaam, geen mv))

    sterk ijzerhoudende grond, oer
    ijzerpoeder

    In de vallei van de Aa werd vroeger ijzermaal gedolven dat dan met bootjes over de kleine Neet werd weggevoerd.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door fansy op 06 Mar 2014 12:57
    0 reactie(s)

    #102438

    beuzen
    (ww. beusde, heeft? gebeusd)

    niet strak zijn

    door de naaister liet ik een nieuwe rits innaaien maar nu beust mijn jas vooraan; ze heeft de herstelling niet goed uitgevoerd

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door Grytolle op 06 Mar 2014 12:50
    1 reactie(s)

    #102439

    ijzermaal
    (het ~ (stofnaam, geen mv))

    sterk ijzerhoudende grond, oer

    In de vallei van de Aa werd vroeger ijzermaal gedolven dat dan met bootjes over de kleine Neet werd weggevoerd.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 06 Mar 2014 12:48
    0 reactie(s)

    #102440

    duikelaar
    (de ~,~s m zst. nw)

    AN duiker, koker onder een weg of een kanaal waar water doorheen kan stromen

    Ooit is er een jongen uit mijn straat verdronken in de duikelaar waar de Kleine Neet onder het Albertkanaal doorstroomt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Marcus op 06 Mar 2014 12:27
    2 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.