Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
taalkundig verbasteren, verfransen, …
Van Dale 1995 (Belg)
uit wikipedia:
Verbeulemansing betekent het taalkundig verpesten of verbasteren van bepaalde woorden of uitdrukkingen door deze te vervangen door woorden van de heersende elite. De term wordt veel gebruikt in relatie met Brussel maar kan ook algemeen gebruikt worden.
Het woord is ontstaan naar aanleiding van het populaire en verfilmde Franstalige toneelstuk Le Mariage de Mademoiselle Beulemans (Nederlands: Het Trouwfeest van Juffrouw Beulemans of Brussels: De Traaifiest van Mademoiselle Beulemans), geschreven door Frantz Fonson en Fernand Wicheler in 1910, dat een portret schetst van de Brusselse Franstalige burgerijbevolking met haar eigen taaltje.
In 1917 gebruikte de schrijfster Virginie Loveling het woord reeds in haar dagboek, waar ze de verbeulemansing van de stad Gent aanklaagt.
zie ook verbeulemansing; Beulemans en Kakebroek
Tegenwoordig hoort ge vaak Ça va? in plaats van Hoe is’t?
- En, ça va? (ça va)
- Jaja. Çavakkes.
Moeten we dat als een verbeulemansing van het Vlaams beschouwen?
‘Verbeulemansing’ is de term die Vlamingen meestal associëren met de verspreiding van een taal ten koste van een andere. Zoals in Brussel gebeurde met het Frans ten koste van het Nederlands.
(http://home.scarlet.be/~camaja/Recensies/wereldtaal.pdf)
- niet goed behandelen, verpesten
- bewerken, hanteren, gebruiken
< verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
“Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)
- Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.
- “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.
zie heel deel
In alle voorbeelden zou ‘een heel deel’ ook vervangen kunnen worden door ‘een heel pak’
Een heel deel politiekers zijn inderdaad zakkenvullers, maar er zitten er ook goei tussen.
Er zijn al een heel deel soorten planten die beginnen te botten met dat warme winterweer.
Ze speelden zo slecht dat er met den time al een heel deel mensen naar huis gingen.
In zijn nieuwe job gaat hij een heel deel meer verdienen.
Heel die achtergevel gaat eruit en dan gaan ze een heel deel bijbouwen.
In den beginne droegen een heel deel Disney-figuren, voornamelijk die uit het universum van Donald Duck, in Vlaanderen andere namen als in Nederland. Het Vlaams weekblad ‘Mickey Magazine’ wierd in 1950 opgericht (n.b. door een Fransman), de Nederlandse ‘Donald Duck’ begost twee jaar later. In 1959, negen jaar na het ontstaan, wier Mickey Magazine stopgezet en integraal vervangen door de Nederlandse Donald Duck, met alle naamswijzigingen vandien. Mickey Magazine wierd ook voor Franstalig België gedrukt, alwaar het na de stopzetting wiert vervangen door het Frans blad ‘Le Journal de Mickey’, eveneens met een hele resem aan naamswijzigingen tot gevolg.
zie ook Suske en Wiske
Engelse naam | Mickey Magazine | Donald Duck |
---|---|---|
Huey, Dewey & Louie | Loekie, Victor & Joost | Kwik, Kwek & Kwak |
Daisy Duck | Daisy Duck | Katrien Duck |
Uncle Scrooge | Oom Jeremias | Oom Dagobert |
Gladstone Gander | Jonathan de Geluksvogel | Guus Geluk |
Grandma Duck | Grootje Duck | Oma Duck |
Gus Goose | Elooi | Gijs Gans |
Jaq & Gus | Jak & Gus | Tom & Pieter |
Chip & Dale | Chip & Dale | Knabbel & Babbel |
Gyro Gearloose | Gyro Gyroskoop | Willie Wortel |
Goofy | Dingo | Goofy |
Gilbert Goof | Gilbert | Kareltje |
Peg-Leg Pete, Pistol Pete, Black Pete | Zwarte Pier | Boris Boef |
Zeke Wolf, Br’er Wolf | Seke Wolf | Midas Wolf |
Br’er Fox | Broeder Vos | Rein Vos |
Br’er Bear | Broeder Beer | Bruin Beer |
Br’er Rabbit | Johan Konijn | Broer Konijn |
Thumper | Kaduin | Stampertje |
Hiawatha | Jawatha | Hiawatha |
Sunflower | Zonnebloem | Zilverslang |
Bucky Bug | Bucky | Tokkie Tor |
Bo | Ko | Bo |
Jiminy Cricket | Jimmy Cricket | Japie Krekel |
Dumbo | Dumbo | Dombo |
Tramp | Zwerver | Vagebond |
Scamp | Rakkie | Rakker |
Enkele bronnen:
https://fredericbaylot.wordpress.com/2016/08/18/mickey-magazine-1957/ (uitgebreide uitleg over de Franstalige versie, de info is mutatis mutandis toepasbaar op de Vlaamse uitgave)
https://web.archive.org/web/20160216072916/http://www.mtmclub.org/mickey-magazine
https://nl.wikipedia.org/wiki/Mickey_Magazine
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.