Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
niet voortdoen bij het eten, treuzelen bij het eten
zie ook: treifelen
ge moe niet altied zo teeuwelen
mest (meestal niet-vloeibare)
Zie ook: vette
Limburg: zie reactie
Nu de rozen geplant zijn, moeten we er vedde aan doen.
kunstmatige korrelmest, mest, meststof in het algemeen
VMNW: Oudste attestatie: Gent, Oost-Vlaanderen, 1285
(Voor laten van de St.-Pietersabdij worden een aantal wijzigingen doorgevoerd, inz. m.b.t. renten, maar de mestdienst blijft.) (…) onse dienst buten+ghelaten dien si ons sculdech sin elkes iars, alse van der vetten hute onsen houe te voerne, ende vp onse couteren te bredene, te elken saisoene, Corp.I p. 979, r. 43-46, Gent, Oost-Vlaanderen, 1285
WNT:
- Soo wanneer dat de Landen ten lesten jaere … vanden pacht, bevonden worden behoorelijck ghemest te zijn met eene volle vette …, soo zalmen den afgaenden Pachter … daer over … doen redelijcke recompence.3,417 (1671).
- NAVETTE, naarvette:
eene later gevolgde ”vette” (t.w. bemesting van een land).
Voor de naer-vette van eenen Vlasschaert, die behoorelijck ghemest is gheweest met eene volle vette, zalmen moghen bylegghen d’helft vande selve vette. Ald. (Recht vande afgaende ende aenkomende Pachters).
Hageland: vedde: Mnl. mnd. vette. Van vet (V) met -te (enkele idiotica (SCHUERM.(1865-1870); RUTTEN (1890)) geven den vorm vedde met het oude -de-suffix).
Vette(n) in de zin van meststof is zeker niet beperkt tot kunstmatige korrelmest, maar geldt in feite voor elk grondverbeteringsmiddel dat tot meer-opbrengst kan leiden.In landbouwkringen zijn ook de ‘na-vetten’ heel bekend wanneer een perceel grond van gebruiker verandert. Het is gebruikelijk dat de nieuwe huurder (of eigenaar) een vergoeding betaalt aan de opgezegde huurder voor de meststoffen die ‘nog in de grond aanwezig zijn’ bij de overdracht. Bij sommige openbare verkopen is zelfs tevoren bepaald hoeveel deze ‘na-vetten’ bedragen bovenop de biedprijs voor het betreffende perceel.
(ook een ‘kwink’)
afwijkend gedrag vertonen, niet goed snik zijn
/.eng ’kwieng kwaa.et zèn/
zie: kwint, een ~ kwijt zijn, afgebeten, er is een stukske ~, hoek, daar is nen ~ af
Die is een kwing kwijt. Precies ’ne clown of ’ne pierrot. Maar hij speelt het niet. De bus doen stoppen en niet opstappen.
Hieronder staan de Antwerpse dorps– en stadsnamen zoals ze door de eigen inwoners genoemd worden:
officiele naam – lokale naam
Aartselaar – Eusselor/Eusseler
Achterbroek – ‘t Aachterbroek
Antwerpen – Aantwaarpe
Arendonk – Oarendoenk
Baarle-Hertog – Boal
Balen – Boal
Beerse – Beirs (/Beis)
Beerzel – Bjaezel
Bell – Bell
Berendrecht – Bendrecht
Berchem – Baarchoem
Berlaar – Balder
Bevel – Beivel
Blaasveld – Blausveld
Boechout – Boechoat
Bonheiden – Beunnààn, Bonhaa
Booischot – Busschot
Boom – Boeëm
Borgerhout – Beurgerout
Bornem – Beurm
Borsbeek – Beusbeek
Bouwel – Bowel, Beuwel
Brecht – Bracht
Breendonk – Briëndoenk
Brasschaat – Bresschoat
Broechem – Broechem
Burcht – Burcht
Dessel – Dessel
Deurne – Duire
Duffel – Duffel
Edegem – Eigoem
Eikevliet – Aak, ook wel Akevliet, Akervliet
Eindhout – Eindert, Endert
Ekeren – Eikere
Emblem – Emmele
Essen – Esse
Geel – Geel, Geil
Geel-Larem – Lerm
Gestel – Gestel
Gierle – Giel
Grasheide – Gèshaa
Grobbendonk – Grobbedoenk
Hallaar – Halder
Halle – Al
Heffen – Effe
Heide – Eide
Heindonk – Aandoenk
Heist-op-den-Berg – Hest (ook wel Hest-oep-den-Berg, Hest-oep-t-heupke)
Hemiksem – Aemisse
Herentals – Hertals
Herenthout – Heurtuit
Herselt – Hessel
Hingene – Inge
Hoboken – Obbokke
Hoevenen – Oevere
Hombeek – Oembeik
Hoogstraten – Oeëgstroate
Hove – Oof
Hulshout – Hilset
Itegem – Ietegoem
Kalfort – Kallefuët
Kalmthout – Kalmtout
Kapellen – Kapelle
Kasterlee – Kastel
Kessel – Kessel
Klein-Vorst – Klaa-Veust
Klein-Willebroek – Klaai-Willebroek
Koningshooikt – Jut, Jöt
Kontich – Kontech
Leest – Liëst
Lichtaart – Lichtert
Lier – Liër
Liezele – Liezel
Lille – Lil
Lillo – Lullo
Lint – Lent
Lippelo – Luppeloeë
Loenhout – Loenet
Maria-ter-Heide – d’Aaj
Mariekerke – Moarekerk
Massenhoven – Massenove
Mechelen – Mechele
Meer – Meir
Meerhout – Merret
Meerle – Miël
Merksem – Maarksoem
Merksplas – Merreblos
Minderhout – Minderout, Minderaat
Mol – Mol
Morkhoven – Meurkoven
Mortsel – Meutsel
Niel – Niel
Nieuwmoer – de Nimoer
Nijlen – Naale
Noorderwijk – Nodderwaak
Oelegem – Uilegoem
Oevel – Oevel
Olen – Oeëlen
Olmen – Olme
Onze-Lieve-Vrouw-Waver – Wauver
Oorderen – Oeëtere (verdwenen ivm haven)
Oostmalle – Mal (ook wel Oeëstmal)
Oosterweel – Eusterwiël (verdwenen ivm haven)
Oppuurs – Oppuus
Oud-Turnhout – Oud-Turnout
Poederlee – Peujel
Poppel – Poppel
Postel – Possel
Pulderbos – Pulderbos
Pulle – Pul
Putte arr. Antwerpen – Put
Putte arr. Mechelen – Put (centrum) of Pit (gehuchten)
Puurs – Puus
Ramsel – Romsel
Ranst – Raanst
Ravels – Roavels
Reet – Riët
Retie – Ree’jie
Rijkevorsel – Veussel
Rijmenam – Ramenam
Ruisbroek – Roaisbroek
Rumst – Rimst
’s Gravenwezel – Wezel
Schelle – Schel
Schilde – Schil
Schoten – Schoeëte
Schriek – Schriek
Sint-Amands – Sintemaans
Sint-Anneke – Sint-Anneke
Sint-Antonius – Sint-Teunnes
Sint-Job-in’t-Goor – Sindjob
Sint-Katelijne-Waver – Katelaane (ook wel Katelaane Wauver)
Sint-Lenaarts – Sintelènnes
Stabroek – Stoabroek
Ten Aart – Den Oait
Terhagen – Traag
Tielen – Tiele
Tisselt – Tisselt
Tongerlo – Toengel
Turnhout – Turnout
Varendonk – Veurrendoenk
Veerle – Vei’l
Viersel – Viesel
Vlimmeren – Vlimmere
Vorselaar – Veusseleir
Vorst – Veust
Vosselaar – Vosselèr
Vremde – Vrempt
Waarloos – Woarloeës
Walem – Waalm
Wechelderzande – Wechel
Weelde – Weld
Weert – de Waert
Westerlo – Westel
Westmalle – Westmal
Westmeerbeek – Mjorbeik
Wiekevorst – Wiekeveust
Wijnegem – Waenegoem
Wildert – de Wildert
Willebroek – Willebroek
Wilmarsdonk – Wilmersdoenk (verdwenen ivm haven)
Wilrijk – Wildrèk
Winkelom-Heide – Haaj
Wintham – Wintam
Wommelgem – Oemmelegoem
Wortel – Weuttel
Wuustwezel – Wezel
Zandhoven – Zaandove
Zandvliet – Zaanflit
Zevendonk – Zevendoenk
Zoerle-Parwijs – Zuul
Zoersel – Zoeësel
Zondereigen – Zondereige
Zwijndrecht – Zwindrecht
probeer deze lijst alfabetisch te houden
Bronnen:
RND (Reeks Nederlandse Dialectatlassen), delen Antwerpen; Vlaamsch Brabant; Klein-Brabant; Noord-Oost-Vlaanderen en Zeeuwsch-Vlaanderen.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.