Reacties van Spelrebel

Groot(s) als definitie sluit hier toch wel aan bij de vorige definitie “geweldig”. Of is een geweldige kerel (hier in dit lemma) niet per se een grote kerel? Allemaal van die superlatieven zonder comparatieven als tegenhanger of nog: figuurlijk gebruikt en niet letterlijk.

+ dat (2): antwoord op reacties

Vanzelfsprekend gaat mijn eerste reactie (+dat) niet over dit artikel “hoedat”. Dit woord is perfect normaal en goed, zeker volgens die voorbeelden… m.a.w. los gebruikt om een zin te beginnen en om uitleg te vragen. Maar het is een ander verhaal als je “hoe” gebruikt als vraagwoord voor een zogenaamde indirecte vraag, met andere woorden, met een inleidende zin ervóór (zie voorbeeld onderaan).
Mijn uitleg legt de zorg uit over het gebruiken van een algemene Nederlandse taal in Vlaanderen en die zorg mag je tegenwoordig niet meer hebben. Het gevolg is dat je als leraar Nederlands geen norm meer hebt. Hier in Vlaanderen moet je Nederlands aanleren aan buitenlanders en al die uitzonderingen zoals de toevoeging van “dat” in de spreektaal (en allicht bij velen ook in de schrijftaal) als extraatje bespreken.
Als ik moet kiezen tussen
(1) Leg mij ne keer uit hoe ge dat vraagstuk kunt oplossen.
en
(2) Leg mij ne keer uit hoe dat ge dat vraagstuk kunt oplossen.
kies ik resoluut voor de eerste zin. Mijn reactie ging dus enkel over de toevoeging van “dat” NIET aaneengeschreven met het woord ervóór. Ik denk dat de lezer nu wel snapt dat ik niks tegen dialecten heb (maar ze zijn wel een apart systeem dat gezorgd heeft voor dat tussentaaltje op tv (vooral in de series als Thuis, Familie, maar ook in kookprogramma’s, vtm algemeen …)) en waarom DAT ik die toevoeging van “dat” “fout” vind. De “dat” in hoofdletters is dus compleet overbodig… ik ben voor zuinig taalgebruik. => …. en waarom ik die toevoeging fout vind.

+ dat

Die toevoeging van “dat” komt in veel dialecten voor, maar wordt in de taalkunde “expletief” genoemd, m.a.w. overbodig in de standaardtaal (vroeger “AN”). In de spreektaal, ook op televisie, is dit “expletieve dat” tegenwoordig (anno 2012) echt een gesel. Als uitschieter valt vooral “wat” op: het komt haast niet meer “los” voor als betrekkelijk voornaamwoord, maar altijd als “wat dat …”. Maar ook de vnw. bijwoorden zoals waarbij, waardoor … worden voortdurend en onnodig gevolgd door “dat”.