Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #3741

    poep
    (de ~ (v.), ~en)

    kont, achterwerk, zitvlak

    vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
    -iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven

    DS2015 geen standaardtaal

    De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.

    < Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis

    CSD 2006 Cologne hotpants cropped

    zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep

    Zet u neer op uw poep.

    Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.

    Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)

    Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard

    Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:58
    4 reactie(s)

    #3742

    taalstatuut
    (zn. o.; ~staturen)

    ndeling naar taal (van iets of iemand, eventueel voor een bepaald doel); taalstelsel

    vnw: (bnl.) stelsel, geheel van regels voor het gebruik van de landstalen

    znwb: Statuut betreffende het gebruik der landstalen (in België).

    De aanwezigheid van heel wat internationale organisaties is geen verantwoording om te morrelen aan het taalstatuut van Brussel. (vrt.be)

    De rustige rebel verhuist naar Luik omdat zijn actiemiddelen om Voeren een ander taalstatuut te geven op gemeentelijk vlak uitgeput zijn. (demorgen.be)

    In het reglement stond dat de markthouders er zich eenzijdig toe moeten verbinden het taalstatuut van de gemeente te respecteren bij aankondigingen aan het … (standaard.be)

    Moeten ondernemingen dan een taalstatuut kiezen in functie van het rechtssysteem? (trends.knack.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:56
    0 reactie(s)

    #3743

    taak
    (zn. v.; taken)

    huiswerk

    een taak maken

    vnw: huiswerk, opdracht, oefening

    znwb: Huiswerk (dat men iedere dag opgegeven krijgt).
    Opm.: In de standaardt. wel in toep. op een min of meer uitgebreide hoeveelheid huiswerk, die iem. in de vakantie moet maken, om in de hogere klasse te worden toegelaten.

    Opm: Het gwnt vermeldt in 1950: de jongen heeft een taak gekregen, hij moet, om in de hogere klasse te worden toegelaten, in de vacantie een zekere hoeveelheid werk maken: overgaan met een taak. Inmiddels is taak in .NL ook wel in gebruik in de VL betekenis.

    Hey! Ik ben Jennifer, een vlotte en enthousiaste student! Zelf vind ik taken maken echt niet vervelend en daarom zou ik jou daar graag bij willen helpen. (knoowy.be)

    De laatste weken zijn tot 19 keer zoveel taken gemaakt binnen het digitale leerplatform diddit in het secundair onderwijs. (nieuwsblad.be)

    Er moeten voor het eerst in zijn leven punten vergaard worden, taken gemaakt en examens voorbereid. (demorgen.be)

    Regio Standaard Nederlands
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:56
    0 reactie(s)

    #3744

    aboepertant
    (uitdrukking)

    plotseling, zomaar, onverwacht

    Van Dale:
    à bout portant
    (1865) Frans
    (eigenlijk) met de loop op de borst, van vlakbij, (figuurlijk) op de man af

    Aboepertant mit dien sjtudie ophoute, dat kint toch neet.
    Zomaar met je studie ophouden dat kan toch niet.

    " ‘Afijn, komt me dieje mens op ons af en aboepertant zeet ie: Weg hier, dit is privéterrein. Wisse wij veul’. " (http://bolduque.blogspot.com/2014/01/aboepertant.html)

    Regio Maasland
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:55
    4 reactie(s)

    #3745

    pirelen
    (pirelde, heeft gepireld)

    pipi doen

    Na een paar pintjes moet ik plots hevig pirelen.

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:55
    1 reactie(s)

    #3746

    ratten
    (ww. ratte, heeft gerat)

    stelen

    Mijn nieuwe gsm is gerat. Ik ga hem onmiddellijk blokkeren.

    “Ze hebben mijn geldbeurs gerat”, Cornelissen-Vervliet (1903).

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:54
    4 reactie(s)

    #3747

    sjoefelen
    (ww., sjoefelde, gesjoefeld)

    knoeien

    zie ook sjoefelaar

    Hare man is zo vol van zijn eigen dat hij alles kan, met zijne mond; hij sjoefelt meer dan dat hij iets fatsoenlijk maakt.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:54
    0 reactie(s)

    #3748

    krasselen
    (zw. ww.: krasselde, gekrasseld )

    (eigenl.) onbeholpen schaatsen; krabbelen, grabbelen, zwoegen
    VD BE; in­for­meel, iteratief van krassen

    vnw:
    •knoeien, prutsen
    •krabbelen, spartelen

    vgl. rechtkrasselen; opkrasselen

    Christophe Smeets ziet Torpedo krasselen en toch winnen (TITEL) (HN 29.10.08)

    “Even later krasselde de 61-jarige gewoon terug recht, kroop van de sporen het perron op.” (HLN 01.01.09)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:53
    1 reactie(s)

    #3749

    verhansvollen
    (ww. (verhansvolde, verhansvold))

    - niet goed behandelen, verknoeien
    - bewerken, hanteren

    < verhan(d)svollen – Veel in de handen nemen en alzoo schenden of beschadigen
    “Pèren verhandsvollen”. (Cornelissen 1899)

    - Rommel zo niet in die mand appelen, je gaat ze helemaal verhansvollen.

    - “Nog een werk bij, dat kunnen we niet verhandsvollen!” zei de aannemer.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door Georges Grootjans op 14 May 2025 06:52
    4 reactie(s)

    #3750

    pienen
    (ww., piende, gepiend)

    Liegen zonder dat het kwalijk genomen wordt.

    Een eponiem dat naar de populaire meteoroloog Armand Pien (1920-2003) verwijst, wiens geregeld onnauwkeurige weersvoorspellingen vanwege de toeschouwers door de vingers werden gezien. Na diens heengaan grotendeels in onbruik geraakt.

    Ge manipuleert uw cijfers een beetje, maar ik vergeef het u, want de rest is in orde — ik denk dat ge wat aan ’t pienen waart.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:34
    4 reactie(s)

    #3751

    jasmijn
    (zn. m; ~en)

    vnw: sering

    vgl. jozemien

    Syren

    in belgie wordt ook dikwijls jasmijn voor sering gebruikt de enige boerenjasmijn is echter philadelphus (bv “belle etoile”). (tuinadvies.be)

    Syringa Vulgaris – gewone witte sering wordt in de volksmond meestal verkeerdelijk jasmijn genoemd. (tuinhier-oudenburg.be)

    Over bijna heel Vlaanderen zou meibloemen wel een begrip zijn voor ‘sering’. De andere benamingen zoals ‘Jossemien’ komt van het woord Jasmijn. (nuus.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:29
    0 reactie(s)

    #3752

    kruidnagel
    (de ~, (m.), ~s)

    sering, jasmijn

    < Woordenboek der Nederlandsche Taal: bij kruidnagel: Oneigenlijk als benaming voor andere bloemen, blijkbaar zoo genoemd omdat zij op de Cariophyllus aromaticus gelijken; en wel ten Zuiden van den Moerdijk voor de Sering, Syringa vulgaris

    zie synoniemen bij jozemien

    Klik op de afbeelding
    Flieder (2)

    De kruidnagels stonden vroeg in bloei dees jaar. Wij hebben er lila aan onze boom staan, de geburen witte.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:29
    0 reactie(s)

    #3753

    moise
    (zn. v. geen meerv.)

    modder, slijk
    zie varianten bij moze

    Na hevige regenval is er overal moise.

    Regio Westhoek
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:19
    0 reactie(s)

    #3754

    morre
    (de ~ (v.), -)

    modder, slijk, more, moor

    Je stoend toe an ze knien in de morre.
    Hij stond tot aan zijn knieën in de modder.

    Regio Brugs Ommeland
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:18
    0 reactie(s)

    #3755

    moer
    (de ~, ~en)

    peen, wortel

    wortel
    Diverse soorten gekleurde moeren.

    > Duits: Möhre; Oudengels: more

    zie ook moeër, pee, peekes

    Moeresjtamppot weurdt mit moere, unne en aerpel gemak. Es-alles ein tiedje gekoak haet weurdt ’t mit ’ne sjtamper doorein gesjtamp. (Wortelenstamppot (stoemp) wordt met wortels, uien en aardappels gemaakt. Als alles een tijdje gekookt heeft wordt het met een stamper door elkaar gestampt.)

    > andere betekenis van moer

    Regio Maasland
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:18
    0 reactie(s)

    #3756

    poot
    (de ~ (m.), ~poten)

    peen, wortel

    zie ook: moer, moeër, peekes, pee

    wortel
    Diverse soorten gekleurde poten.

    Carrots
    Poten

    Ertjes en poten gestoofd me ajuin is nog altij heel lekker voor te eten.
    (Erwtjes en wortelen met uien zijn not altijd heel lekker om te eten.)

    Wij hemme schoën poten in den hof ston.

    Regio Limburgse Kempen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:17
    0 reactie(s)

    #3757

    champang
    (de ~, (m) )

    champagne
    cava, sekt, prosecco, cider

    zie ook sjampieter

    Champagne flute and bottle

    De champang vloeit rijkelijk de laatste dagen…

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:17
    0 reactie(s)

    #3758

    bruiswater
    (het ~, ~s)

    spuitwater, bubbelwater
    zie ook: spa bruis, sproedel, broebelwater, spuit;

    verkort: bruis

    taaladvies.net: Standaardtaal in het hele taalgebied zijn spuitwater, bruisend water en bruiswater. Deze aanduidingen worden vaker in België dan in Nederland gebruikt.

    Drinking glass 00118

    Mag ik een glas bruiswater met een rietje?

    3 bruiswaters voor tafel 5!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:15
    6 reactie(s)

    #3759

    broebelwater
    (het ~, ~s)

    spuitwater, bubbelwater, sproedel, spa bruis, bruis, bruiswater

    Drinking glass 00118

    2 cola’s, 1 pintje en 1 glas broebelwater aub.

    > andere betekenis van broebelwater

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:15
    0 reactie(s)

    #3760

    bruiswater
    (het ~, ~s)

    spuitwater,
    zie ook: spa bruis, sproedel, broebelwater, spuit;

    verkort: bruis

    taaladvies.net: Standaardtaal in het hele taalgebied zijn spuitwater, bruisend water en bruiswater. Deze aanduidingen worden vaker in België dan in Nederland gebruikt.

    Drinking glass 00118

    Mag ik een glas bruiswater met een rietje?

    3 bruiswaters voor tafel 5!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door phir op 13 May 2025 20:14
    6 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.