Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek.
Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed 
overdreven aandacht geven, behandelen als een klein kind, zonder ophouden strelen, liefkozen, als een baby behandelen (zie reactie)
synoniem: bekukkelen
“Ik lag daar hoog in de kussens door ’t venster te kijken en werd aantijden bekutteld van moeder en mijnhere, hij bracht mij zelfs rijpe druiven uit zijn serre.” (Biekorf. Jaargang 68. E.Vercruysse en Zoon, St. Adries 1967)
Bekuttel dat kind niet zo, het wordt nog een slappeling.
Als je de kat blijft bekuttelen vangt zij geen muizen meer.
verwennen, in de watten leggen, als een baby behandelen
Woordenboek der Nederlandsche Taal: “Bekukkelen. Teedertjes bezorgen; kloesteren, koesteren, troetelen” De Bo (1873)
Als kinderen ziek zijn, worden ze graag bekukkeld.
pissen, plassen
< zeiken
Nie op stroate zeken hé!/
Niet op straat plassen!
1) fig.: alg. iets laten springen, exploderen, ontvlammen, ontploffen
2) de koers laten openbarsten, exploderen
1) Van Dale 2016 online: BE
vergelijk: letterlijke betekenis dynamiteren
2) nieuwsblad.be: De onbekende Rus dynamiteerde het peloton, al bood Gianni Meersman het langst weerstand.
2) hln.be: Tom Boonen, die voor het eerst in zijn Roubaix-carrière lek reed (twee keer zelfs), dynamiteerde de helletocht al heel vroeg.
1) demorgen.be: Volgens FN-stichter Jean-Marie Le Pen is het niet hij, maar zijn dochter en huidig partijvoorzitter Marine Le Pen die bezig is “haar eigen partij te dynamiteren”.
1) hbvl.be: Als deze onderhandelingen spaak lopen, zal het dus een Vlaamse partij zijn die de boel dynamiteert.
iemand die gemakkelijk panikeert; ook: iemand die zich altijd te veel zorgen maakt, iemand die altijd in paniek raakt
zie panikeren
“Ik ben ‘ne panikeur’ als het op puppies en zwangere hondjes aan komt… Allemaal de schuld van internet. Beetje zoals de hypochonder die op zoek gaat naar de oorzaak van zijn/haar kwaaltjes en een half uur later al tot de conclusie moet komen dat hij/zij terminaal is…” (Takkie Talkies 220814)
in paniek raken , panische schrik krijgen
vnw: pani(e)keren:
•in paniek raken of zijn, paniekerig doen
is standaardtaal in België
SN: in paniek raken (vrt Taalnet)
Van Dale 2016 online: BE
in Nederland: panieken
→ Fr. paniquer < la panique < Pan (de bosgod Pan joeg mensen en nimfen door zijn verschijningen angst aan)
zie ook panikeur; niet panikeren
Ze begon helemaal te panikeren, toen ze merkte dat ze de trein had gemist.
Maar toen ze twaalf meter gedaald was, zag ze duidelijk het hachelijke van haar situatie in en panikeerde. (vrt.be)
Evenepoel verliest gele trui in bergrit, maar panikeert niet. (demorgen.be)
Enkel Kums is dan nog niet einde contract.De resultaten zijn slecht, maar ik hoop het bestuur niet paniekeert. (voetbalprimeur.be)
Het is een kapsel waarbij een deel van het haar op het voorhoofd naar voren wordt gekamd en op wenkbrauwhoogte is geknipt, pony.
Soorten:
- schuine ferrefrou, links of rechts geknipt
- rechte ferrefrou
#/media/File:Lady_GaGa_cropped.jpg)
Lady Gaga met een ferrefrou kapsel
Dat juffertje heeft weer een ferrefrou kapsel.
opgelet, attentie, waarschuwing
Van Dale 2016 online: BE
opm: de aandacht als zn. is SN
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 1; ‘Aandacht’ wordt hier beschouwd als een purisme voor ‘attentie!’.
ook verdubbeling: aandacht, aandacht
libelle.be: Aandacht aandacht, jij wordt op de Libelle Winterfair verwacht!
standaard.be: Aandacht, aandacht voor de kilometerheffing.
newsmonkey.be: Aandacht, aandacht coffeelovers: vanaf nu kan je koffie in kratjes kopen.
hln.be: Aandacht aub! Twee op vijf vrouwen geeft toe iemand anders te hebben gekust bij het uitgaan.
plassen, pissen
Na een paar pintjes moet ik plots hevig pirelen.
paard, peird
Het peijed.
Het paard.
ham, schinken
Etymologisch Woordenboek van het Nederlands:
Het woord hesp is algemeen Belgisch-Nederlands, in de Belgische dialecten komt het in diverse varianten voor. In Nederland bestaat het slechts in het Utrechts, waar de vorm hips ’hamschijf’ (met s-p-metathese, zie ook: wesp) ook bovendialectisch algemeen in gebruik is.
Van Dale online: Belgisch-Nederlands
DS2015 standaardtaal
West-Vlaanderen en regio Gent: hespe
provincie Antwerpen: heps
zie ook achterhesp, heps, Ardeense hesp, gerookte hesp, boerenhesp
Een schel hesp.
Eerst eet ik een boke met hesp, en dan pak ik nog wel ene met kaas.
kont, achterwerk, zitvlak, reet , gat , billen, achterste, aars, anus, bips
vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
-iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven
DS2015 geen standaardtaal
De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.
< Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis
zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep
Zet u neer op uw poep.
Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.
Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)
Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard
Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)
Bijenhouder, bijenboer, imker
Nen bijker is iemand die verscheidene kasten bijen te verzorgen heeft.
warme bouillon bestaande uit water en een scheutje rundvleesextract
< merknaam OXO
zie ook verzamellemma verwaterde merknamen
Klik op de afbeelding
Nen oxo werd vroeger (en misschien nu nog) geserveerd met een beschuitje.
> zie andere betekenis van oxo
wenen, huilen
Staat daar toch nie zo te grijzen, manneke.
(in Leuven op de Naamsestraat staat de kapel van ‘Janneke de grijzer’, met een beeldje van een kindje dat ‘grijst’ en waar vroeger de mensen op bedevaart gingen.)
spel waarbij het woord oxo gevormd moet worden: horizontaal, diagonaal, en verticaal , het heet geen boter, kaas en eieren , maar het is wel met rondjes en kruisjes, De spelers plaatsen per beurt voor elke hand een O of X, afhankelijk van de letter dat ze bij aanvang van het spel kiezen.
Van Dale 2016 online: BE
vergelijkbaar spel in Nederland: boter, kaas en eieren
.jpg)
Vroeger hielden we ons vaak bezig met oxo, het woord vormen in een rooster. Zowel horizontaal als verticaal en diagonaal.
> zie andere betekenis van oxo
lolly, snoepje op een stokje om aan te likken, lekstok
Een lolly word in België soms ook een likstok genoemd het is een soort snoepgoed dat bestaat uit harde suiker dat aan een stokje gesmolten is. (jouwweb.nl)
Welke woorden zijn verschillend bij Vlaams en Nederlands? (…) BE: Likstok NL: Lolly (startpagina.nl)
In de jaren 80 zagen we – naast een banale perzik of banaan – geregeld een likstok, ijsje of potje pudding in beeld. (demorgen.be)
Bij André Cauwbergs worden de kinderen vergast op een likstok én op een andere attractie: “Deze figuur is gemaakt door mijn dochter Danja”, vertelt André. “ (hbvl.be)
Kan iemand die eens een likstok geven zodat die zwijgt? (hln.be)
Dus : geen chips, geen kauwgom, geen likstokken ! Wat natuurlijk wel nog kan: een koek of een wafel als tussendoortje. (sint-jozefsinstituut.be)
huilen, wenen, tranen storten
Dat kind was aan ’t beudelen, omdat zijn lekstok gevallen was.
wenen, bleiten, krijsen, schreemen/schremen/schreeuwen, huilen
wordt in NL beschouwd als formeel tot archaïsch, maar is zoals vele andere in VL een doodnormaal woord
Da kindjen is daar nu al gans den tijd aan ’t schreien omda ze heure lekstok op de grond ee laten vallen. ’k Zou ze der ne nieuwe geven gewoon voor van ’t lawijt af te zijn.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
