Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
→ nen
Dit is nem blauwem boom.
(u kan toch zien dat het eigenlijke woord “nen” is, door: “nen oranjem boom”)
mannelijk onbepaald lidwoord
afkomstig van de accusatief in het oude naamvallenstelsel, dat zo uitzag in het mannelijke:
1. nominatief een / ‘n
2. genitief eens / ‘ns
3. datief enen / ‘nen
4. accusatief enen / ‘nen
Voorbeelden, dus:
‘nen sterken koning
‘nen groten boom
‘nen roden pen
Voor het AN als standaardtaal werd genomen, pleitten sommige Vlaamse grammatici ervoor “nen” en “den” als mannelijke lidwoorden in te voeren in de ortografie ook in de nominatief – Zoals hier boven voorbeelden voor gegeven werden.
Mettertijd werd er steeds meer geassimileerd en op den duur ontwikkelde zich het tegenwoordige, bij de eerste aanblik vrij chaotisch voorkomende, stelsel:
nen – voor alle klinkers, en een paar medeklinkers: d, t en h
nem – voor b, wordt door de meesten geschreven als ”nen”
ne – in alle andere gevallen, dwz voor: c f g j k l m n p q r s v w x y z sj zj …
Let wel! Wellicht assimileert gij anders. Verbetert dan alstublieft dit artikel, en geeft duidelijk aan waarvandaan ge komt, opdat geïnresseerden het mogen weten.
Dezelfde flexie wordt gebruikt voor bijvoegelijke naamwoorden, met den, bezettelijke voornaamwoorden, etc. Ook in die gevallen zijn de vormen af te leiden van oude accusatieven.
Sommigen gebruiken (vaak onder invloed van het AN?) “een” ook bij mannelijke woorden.
Ik heb ne motocyclette gekocht van ne Chinees.
Ik heb nen oranje motorcyclette gekocht van nen oranje Chinees.
Ik heb nen boom gekocht van ne Japanees.
Van dezelfde Japanner ook nen automobiel.
Dit is nen blauwen boom.
Ik heb nen otto gekocht van nen Hollander.
variatie van “nen”, wordt dikwijls gebruikt als afkorting van “enen”, bij mannelijke zelfstandige naamwoorden
Wordt gebruit in alle gevallen wanneer het eenvoudiger is uit te spreken dan met “nen” of “nem”, dat wil zeggen: vóór alle letters behalve vocalen, en voor sommigen ook niet vóór h, b, p, (m), d en t.
Het wegvallen van een slot-n is “volledige assimilatie” genoemd.
Ik heb ne motocyclette gekocht van ne Chinees.
Ik heb nen oranje motorcyclette gekocht van nen oranje Chinees.
Ik heb nem boom gekocht van ne Japanees. (bonzaï)
Van dezelfde Japanner ook nen automobiel.
een katholiek, bij uitbreiding een christen-democraat
Afkomstig van het Franse calotte. Een (even pejoratief) synoniem is tjeef.
De kaloten hebben de verkiezingen gewonnen.
À bas la calotte!
Hij die ’t licht niet kan verdragen der Geen Taalse zon,
hij weze een kaloot of een bekrompen franskiljon.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
