De Vlaamse dialectregio’s

Het Vlaamse Woordenboek is in de eerste plaats een verzameling van woorden en uitdrukkingen die in heel Vlaanderen bekend en gebruikelijk zijn. Als die het label ‘Belgisch-Nederlands’ (in woordenboeken als Van Dale) of ‘standaardtaal in België’ (op Taaladvies.net en bij Team Taaladvies van de Vlaamse overheid) krijgen, beschouwen wij ze als standaard Belgisch-Nederlands. Als ze dat label niet hebben, beschouwen wij ze ondanks hun ruime verspreiding ook niet als ‘standaardtaal’. Meestal zijn het woorden of uitdrukkingen die vooral in de gesproken taal gangbaar zijn.

Daarnaast zijn er heel wat woorden waarvan gebruikers denken dat ze algemeen zijn, terwijl ze maar in een deel van Vlaanderen voorkomen. Of waarvan algemeen geweten is dat hun gebruik geografisch beperkt is, maar die te mooi zijn om te laten liggen. Hoewel het Vlaams Woordenboek geen dialectwoordenboek is in de strikte zin van het woord, verdienen ook die woorden en uitdrukkingen een plaatsje in het woordenboek. Die woorden krijgen een of meerdere regiolabels, zodat gebruikers weten in welke regio ze thuishoren. De lijst met regiolabels, gebaseerd op een indeling uit de dialectologie, staat hieronder. Als je op de interactieve kaart hierboven op een gemeente klikt, weet je meteen in welke regio die ligt.

We willen wel nog eens benadrukken dat het Vlaams Woordenboek géén dialectwoordenboek is. Dialectwoorden blijven de uitzondering op de regel. Er moet een goede reden zijn om zo'n woord op te nemen. Onze rijke en mooie dialectwoordenschat wordt immers al in tal van andere bronnen beschreven. Zo hebben veel dorpen en steden intussen een eigen woordenboek. Een groot deel daarvan is online te vinden in de Woordenbank van het Dialectloket. Een andere interessante site is de Database van de Zuidelijk Nederlandse Dialecten van het Instituut voor de Nederlandse taal. Op https://www.mijnwoordenboek.nl/dialecten/ ten slotte kun je zelf dialectwoorden voor een specifieke plaats voorstellen.


Regiolijst
Provincie West-Vlaanderen:
Westelijk West-Vlaanderen, Noord-West-Vlaanderen, Binnen-West-Vlaanderen
Provincie Oost-Vlaanderen:
Oost-Vlaanderen, Waasland, (een stuk) Zuid-Brabant
Provincie Antwerpen:
Noordwest-Brabant, Kempen, Oost-Noord-Brabant
Provincie Vlaams-Brabant:
Zuid-Brabant, Geteland
Provincie Limburg:
West-Limburg, Truierland, Beringerland, Centraal Limburg en Maasland, Oost-Limburg
Overgangsregio(s):
West-Vlaanderen>Oost-Vlaanderen, Oost-Vlaanderen>Brabant