Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente wijzigingen

    De onderstaande definities zijn de laatst gewijzigde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #221

    kjeisriet

    kjeisriet = kaarsvet

    Geen kjeisriet op uw kleren morsen, hoor.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 20:51
    0 reactie(s)

    #222

    vijffouter
    (de ~ (m.), ~s )

    vlinder

    VanessaAtalanta Closeup
    Vanessa atalanta

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: Modern lemma: vijfwouter
    Vlinder, kapel. In de algemene taal sinds lang verouderd, echter nog wel gewestelijk in Vlaams-België in gebruik.

    < VIJVOUTER Middelnederlands: vivouder, viveltere, vivalter(e). Een in velerlei vormen verspreid germaans woord, grondvorm fifal?rôn -, dat waarschijnlijk een met latijns papilio overeenkomende reduplicatieve formatie is bij een wortel die ‘fladderen’ beteekent.

    Bij De Bo: fijfouter

    Volksetymologie (zie reactie): een vlinder bestaat uit 5 delen, een romp en 4 vleugels.

    Antwerpen: wiewouter
    Antwerpse Kempen: flikketeer
    Laarne: moddevijver
    Tielt: flieflotter
    Vlaamse Ardennen: vliegenbout, vliegenbouter, vliegemouter

    ’s Zomers zitten er veel vijffouters in onze vlierstruik.

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:29
    2 reactie(s)

    #223

    poep
    (de ~ (v.), ~en)

    achterwerk, zitvlak

    CSD 2006 Cologne hotpants cropped

    De gebruikelijke Nederlandse betekenis van uitwerpselen of stront wordt in Vlaanderen niet gebruikt. Uitzondering hierop is hondenpoep, hoewel de Vlaming eerder hondenstront zal verkiezen.

    < Volgens sommige etymologen zou poep komen van het Franse poupe: achtersteven van een schip, Latijn puppis

    vnw: •achterste, achterwerk, billen, bips
    -iemand op zijn poep geven: iemand een pak voor zijn billen geven

    DS2015 geen standaardtaal

    zie ook voorpoep; poepzitten; klets op de poep

    Zet u neer op uw poep.

    Als ge niet braaf zijt, krijgt ge een klets op uw poep.

    Dat student Lloyd aarzelend op haar poep had gemikt om de omvang van de blauwe plek te beperken, kon Joke geen barst schelen. (standaard.be)

    Houd uw poep lekker warm met ‘swants’ – De Standaard

    Op het eind ging De Bruyne, na een zoveelste ren, op de poep zitten. Krampen. Zich helemaal te pletter gelopen. (demorgen.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:15
    7 reactie(s)

    #224

    alzeleven
    (bw.)

    altijd

    verwante woorden bij vanzelevens niet!

    Ik heb het alzeleven zo gekend.

    Hij woont alzeleven in hetzelfde dorp, in hetzelfde huis, en het enige dat veranderde is dat hij jaren geleden een grote schuur bouwde, dat … (portugalportal.nl 3 juni 2025)

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:14
    2 reactie(s)

    #225

    zejer

    zeer, pijn (Blankenbergs dialect)

    “k’en zejer a me powet” = ’k heb pijn aan mijn been.

    Regio Vlaamse Kust
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:14
    0 reactie(s)

    #226

    schiessig
    (bv nw)

    gejaagd, onrustig

    Amai, je bent zo schiessig, te veel straffe koffie gedronken of zo? Of moet je dringend nog ergens zijn?

    Regio Waasland
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:13
    0 reactie(s)

    #227

    doeskop
    (de ~(m.), ~pen)

    sufkop, sufferd, does, koppigaard

    zie ook doezen

    Woordenboek der Nederlandsche Taal: sufkop, stijfkop (Cornelissen-Vervliet 1899)

    Walter Duts is een echte doeskop.

    Die man van mijn vriendin is een dikke does en nen dweize (dweis) doeskop tegelijk.

    Regio Antwerpse Kempen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:12
    2 reactie(s)

    #228

    kwistenbiebel
    (de ~ (m.), ~s)

    1. losbol, lichtjes op zijn kop gevallen niet ernstig te nemen persoon
    2. kwibus, kwiet, kwiebel, kwieten
    soms ook bistenkwiebel

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): kwistenbijbel
    Uit Westvlaams kwiste `ruzie’ en bijbel (?): (West-Vlaanderen) Ruziezoeker.
    Van de Vyvere bekeek hem eens, als wou hij zeggen: ”Hela, kwistenbiebel, braaf zijn, hein! Of anders …” En De Jaegere was braaf, en bij de naamafroeping stemde hij, de eerste van de heele kamer: Jaaa! De West-Vlaming 6 Dec. 1930

    1. Zie die kwistenbiebel daar nu eens bezig! Hij is bezig de straat proper te maken met handborstel en vuilblik.

    2. Hela kwistenbiebel, ge houdt het schilderij op zijne kop!

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:11
    6 reactie(s)

    #229

    olé
    (tussenwerpsel)

    jippie, joepie

    < Spaans: olé

    dikwijls uitgesproken: ollej

    zie ook jochei

    ’t Is gelukt, olé!

    Olé, olé olé olé, we are the champions, we are the champions…

    Buizen! Ollej! … maar 4 uur nodig hebben om alles te verwerken mja, het is maar wat je zelf gelooft zeker ;) …(9lives.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:10
    0 reactie(s)

    #230

    kilometriek
    (de ~ (m.), ~en)

    afstandsmeter, snelheidsmeter

    vnw: kilometerteller

    Ik heb een nieuwe kilometriek voor mijn velo gekocht.

    De wijzer van de kilometriek van de auto slaagt op hol. Ik rijd 100 en 60 km int d’uur tegelijk.

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:09
    0 reactie(s)

    #231

    fraai
    (bn. en bw.)

    braaf, lief, deugdzaam

    tegengestelde van droef

    uitspraak: froai

    regio: Waregem, Westhoek

    Haar ouders ware content: het was een fraaie jongen waarmee ze vrijde.

    Sint Niklaoi goa allene komm’n oa’ j’ froai zij geweest, zulle!
    (‘Sinterklaas zal alleen komen als je braaf bent geweest, hoor!’) (gavergids.be / Waregem)

    Provincie West-Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:08
    4 reactie(s)

    #232

    bobonne

    zie bobon

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:08
    0 reactie(s)

    #233

    kwaksmoel
    (de ~, ~ en man.zelfst. nw.)

    dronkaard, zatlap

    kwak is jenever

    “Un echte kwaksmoel même pas encore klachkop! Décidément…tu nous enterreras tous vieux zwanseur. Bon anniversaire Ketje!” (facebook 16/01/09)

    (Een echte kwaksmoel, zelfs nog geen kletskop! Vast en zeker …ge zult ons nog allemaal begraven oude zwanzer. Gelukkige verjaardag Ketje!)

    Regio Brussel
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:07
    1 reactie(s)

    #234

    schreemen
    (ww., schreemde, geschreemd)

    schreien, huilen

    Crying

    Woordenboek der Nederlandsche Taal (wnt): schreemen: schreien, wenen
    Het arme kind schreemde van de koude. Men snikte en schreemde rond het lijk. Ik kan dat niet hooren zonder schreemen. Hij schreemde van spijt en berouw, De Bo (1873)

    zie ook schremienge

    Voorbeelden

    Ik heb me bijna doodgeschreemd toen mijn kat overreden was. Nog een geluk dat ze van de eerste keer dood was.

    Regio Leiestreek
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:06
    0 reactie(s)

    #235

    kaarsriet

    zie kaarsroet

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:05
    0 reactie(s)

    #236

    kommapunt
    (znw. het ~, ~en)

    SN/NL: puntkomma

    anw: (vooral) in België

    opm.: ‘puntkomma’ wordt ook in VL gebruikt

    zie ook punt, dubbelpunt, afkappingsteken, uitroepingsteken; spatiegebruik bij leestekens

    As ge ni zeker zijt of dat e kommapunt gepast is, kunde best een gewone komma gebruiken, da valt minder op voor taalverbeteraars.

    Gebruik alle interpunctietekens (punt, puntkomma/kommapunt, dubbelepunt, open de haakjes, sluit de haakjes, open de aanhalingstekens, sluit de aanhalingstekens, copyrightteken of -symbool, merkteken of -symbool, plusteken of -symbool, enz.), en ook “nieuwe alinea” en “nieuwe regel” terwijl u dicteert. (speechware.beà

    Typografie: er wordt geen spatie geplaatst voor de leestekens dubbelpunt, vraagteken, kommapunt; er wordt één spatie gelaten na een punt. (kzm.be)

    Een tekst tot op het laatste kommapunt afwerken geeft mij telkens weer dat rollercoastergevoel. (sofieschrijft.be)

    De vertalers permitteren zich bijvoorbeeld om de lange zinnen soms door te knippen en een punt te zetten waar Proust een kommapunt gebruikte. Dat had Proust in het Frans zelf ook gekund, want hij overdrijft soms met zijn kommapunt. (bruzz.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:04
    0 reactie(s)

    #237

    uurtabel
    (zn. m.; ~len)

    dienstrooster; uurrooster

    vnw: dienstregeling, lesrooster

    Indien u geen gesprek wenst, kan u onder de uurtabel aanvinken dat u niet aanwezig zal zijn (sjbmalle.be)

    Voor het overzicht van de nachtbussen: klik hier. De volledige uurtabel van de lijnen vind je op de website van De Lijn: https://www.delijn (kaagent.be)

    “Volgens de uurtabel ben ik precies om 15.37 uur aan Floreal vertrokken. Bijna onmiddellijk rook ik een sterke brandgeur. Ter hoogte van de …" (nieuwsblad.be)

    In de bundel staan uurtabellen van De Lijn en van de NMBS. Aan de hand van verschillende vragen leren de leerlingen de info op de tabel af te lezen. (klascement.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:04
    0 reactie(s)

    #238

    kluppel
    (de ~ (m.), -s)

    stommerik, oen

    Van Dale online: gewestelijk, knuppel

    zie andere definitie van kluppel

    Kluppel! Wat doet ge nu weer?

    Provincie Antwerpen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:02
    7 reactie(s)

    #239

    stiel
    (de ~ (m.), ~en)

    vak, beroep, specialisatie

    vnw: vak, beroep, baan

    Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 7; Vlaamsheid: 3

    Van Dale 2016: België, spreektaal

    vrttaal.net: verouderd Belgisch-Nederlands

    vgl. stielman; stielvrouw; stielkennis; stielvaardigheid; stielwerk; stielbederver; twaalf stielen, dertien ongelukken; stiel, er zijn ~ van maken; stiel apart

    ook in samenstellingen: bakkersstiel, beestenstiel, boerenstiel, hondenstiel, metsersstiel; schildersstiel, schrijversstiel

    Dat is mijne stiel niet zo, auto’s repareren.

    Christophe Lambrecht leerde de stiel aan zijn jonge collega’s: “Alles was wat ik geleerd heb was met Christophe aan mijn zijde” (hln.be)

    Partijvoorzitters houden laatste verkiezingsdebat: “Politiek is een harde stiel en er vallen al eens klappen”. (demorgen.be)

    Toiletdame zijn is een harde stiel | Byloo | Radio 1

    Teksten nalezen is ook een stiel.(Tim Pauwels – vrt.be)

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:01
    2 reactie(s)

    #240

    opjoeberen

    zie opzjoeberen

    -

    Gans Vlaanderen
    Bewerking door de Bon op 19 Jul 2025 17:00
    0 reactie(s)

    Meer...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.