Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
tussen de middag
vnw: onder de middag: ’s middags
Van Dale 2014 online: Belgisch-Nederlands, niet algemeen
zie ook middag, over de ~
OCMW legt kleuters te slapen onder de middag.
Onder de middag gingen wij uit eten met het hele bestuur.
kletsnat, doorweekt, nat tot op de huid
zie ook: strontnat
Ik reed door de regen en was mesnat, als ik thuis kwam.
eigenlijk verlieren, maar ook gepakt en eventueel gestraft worden
De Paul heeft verloren met zijn weddingschap. Hij hangt eraan voor nen bak bier!
Die gast met zijnen BMW hangt eraan! Ze hebben hem just geflitst.
> andere betekenis van aanhangen, er ~
door mekaar, door elkaar
vnw: door elkaar
Van Dale 2013 online:
nog als eerste lid in een aantal, in schrijftaal, gewestelijke taal en Belgisch-Nederlands gewone, maar in de algemene taal weinig of niet meer gebruikte scheidbaar samengestelde overgankelijke en onovergankelijke werkwoorden, die betekenen: door de door het tweede lid genoemde handeling door elkaar raken of brengen.
voorbeelden: dooreenhalen, dooreenmixen, dooreenkletsen,dooreenslagen, dooreenroeren, …
Eerst de eieren dooreenklutsen en dan het mengsel bakken in de pan.
De stof werd verkeerd gewassen en de kleuren waren dooreengevloeid.
Hij kon het niet te goei krijgen en van colère had hij alles dooreengesmeten.
- goed verscheen is goed dooreen, zei moeder toen we met argusogen keken wat ze nu weer op ons bord getoverd had. (in West-Vlaanderen)
zich vertrouwd voelen met iemand, een vertrouwensrelatie hebben, gewoon zijn aan elkaar.
ook in de Kempen
Ik heb al van kindsaf dezelfde huisdokter, ge zijt eigen aan mekander, dan hoef je niet meer te zeggen dit of dat…
gezwollen knie, als gevolg van te lang op de knieën te moeten zitten
zie ook: patersknie
Ik kan niet lang marcheren, want ’k zit met een kapucienenknie.
Vlierbessen
Om je hoest te stillen neem je best een slok zelfgemaakte vlindersirope.
een kleine oppervlakte
google: VL (113.000); NL (>6.200)
niet in Van Dale (2013)
Van Dale 2016 online: BE
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal
vgl. ook voorschoot, een ~ groot en postzegel, zo groot als een ~
Er is een hofke aan van ne zakdoek groot.
België is ne zakdoek groot.
kaakslag
Seffens een flots tegen a bakkes.
zich onthouden van, zich ontzeggen, niet tot zich nemen
vnw: vlees derven: geen vlees gebruiken
Vroeger moest je van middernacht nuchter zijn eer je te communie mocht gaan, ’s vrijdags moest je vlees derven.
Zelfs als de puur-religieuze inspiratie voor het derven van voedsel wegdeemstert, blijft er een neiging tot vasten, in andere vormen. (wegdeemsteren)
werkterrein, bouwterrein, bouwwerf, werf, wegenwerken, werkzaamheden, het werk
“Het gebruik van het meervoud werken voor werk van kleinere omvang, bijvoorbeeld aan de weg, is standaardtaal in België.
In Nederland wordt het meervoud werken alleen gebruikt als het om grote infrastructuurwerken gaat.” (Taaladvies.net)
DS2015 standaardtaal
Van Dale: werken
leenvertaling van Frans travaux
1. BE werk-, bouwterrein; vb. verboden op het werk te komen
2. BE; in ’t meervoud werk in uitvoering
= (bouw)werkzaamheden
vgl. ringwerken
De controleur der werken controleert het werk in uitvoering op de werken.
Er zijn werken aan het kruispunt van de Stationsstraat, het is er omlegging.
“De schilderwerken verlopen moeizaam, waardoor de opruimingswerken nog niet aan de orde zijn. (Taaladvies.net)
bloedworst met rozijnen, pens
Ik heb gisteren zoete beuling met gebakken appeltjes gegeten.
krullenbol, iemand met krulletjes
vgl. ook krollenkop, poedelkop
.jpg)
Die voorzitter van de voetbalclub, ne kleine, magere krollekeskop met een fijn snorreke, kent ge hem niet?
super goeg, heel goeg, fantastisch goeg
Die vis, lak dat die was klaargemaakt, dat heeft mij vree goe gesmaakt.
aanhoudend, rinkaaneen
uitspraak:
ook aaneivende
Antwerpen: aanaawende
Dat licht gaat aanaavende uit en aan. ’k denk dat de lamp kapot aan ’t gaan is.
bewegen op een manier dat anderen er zenuwachtig van worden
< waarschijnlijk een bijvorm van daggeren = zwaar of moeizaam stappen
zie ook desteren, ronddesteren, westeren, wezzeren
Zit daar nu eens niet zo zenuwachtig te deggeren op uwe stoel, ik word er ambetant van!
terug aanleggen, anders indelen, vernieuwen, van een straat, plein, tuin, enz.
Typisch Vlaams: Belgisch-Nederlandse Standaardtaal; Gangbaarheid: 6; Vlaamsheid: 7
zn. heraanleg (zelden: heraanlegging)
zie ook: her-
Ze gaan de straat heraanleggen, met meer bomen en minder parkeerplaatsen.
Het plein is eindelijk heraangelegd. De heraanleg heeft zes maanden geduurd.
Op de heraangelegde baan is het fietspad veel breder.
Markt Kruishoutem wordt heraangelegd (vrt.be)
“De aannemer die in 2016 de Ninoofsesteenweg (N28) in Pepingen volledig heraanlegde, moet volgende week opnieuw aan de slag omdat er …” (hln.be 26 okt. 2018)
aardappelpuree
.jpg)
Voorbeelden:
Moeder wou vanavond platte patatten klaarmaken, maar de aardappelen zijn op.
Platte patatten, witte vis, prei en tuinkruidensaus staat vanavond op de menu.
> zie ook: patatten, platte ~
zachtjes aantikken
ook in Antwerpen
vgl. tits: tik
Woordenboek der Nederlandsche Taal:
‘Modern lemma: titsen
bedr. en onz. zw. ww. Onomatopee. Thans alleen in Zuid-Nederl.
Aanraken, beroeren.
“Een peerd titsen met de zweep” De Bo (1873).
Iets titsen aan of tegen; iets in aanraking brengen met.
“Het klare persel van witte Rhijndruiven …; frisch is zijn aanraking; als men er zijn tong eens tegen titst’ ritst de koele fijnheid er van, al tot in het dorstig hart". Timmermans (1923).’
Hij was zachtjes met zijn trouwring tegen een glas aan ’t titsen om zo een nieuwe te bestellen.
> andere betekenis van titsen
zenuwen
wordt gezegd als men iemand zodanig ergert, dat hij geprikkeld reageert
Van Dale: (Belgisch-Nederlands, niet algemeen) dat werkt op mijn systeem
ik word er zenuwachtig, geprikkeld van
zie ook: systeem, op iemands ~ werken,
webbe, er de ~ van krijgen
zie ook verzamellemma geneeskunde
Stopt is met zeuren, da werkt op mijn systeem.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
