Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Top woorden

    Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.

    #30221

    taalhoffelijk
    (bijv. naamw.)

    bereid om een andere taal te spreken in een meertalige omgeving
    zie ook taalhoffelijkheid, taalhoffelijkheidsakkoord, taalonhoffelijk, taalonhoffelijkheid

    ,Wij zullen ons wel taalhoffelijk opstellen ten aanzien van de Franstaligen in Voeren, maar dan wel op een andere manier dan in Wezenbeek-Oppem’’, luidt het nog. (DS 170102)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (17 Jul 2021 22:41)

    👍
    142

    #30222

    voluntarist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die handelt vanuit een voluntarisme; iemand die handelt vanuit een streven; iemand die zich engageert voor een zaak; iemand die handelt zonder dat het hem of haar opgelegd wordt; iemand die handelt vanuit de beste intenties

    v: voluntariste

    vgl. voluntariaat

    Het prettigst werkte ik ongetwijfeld onder premier Guy Verhofstadt. Guy was een chaoot, maar tegelijk een voluntarist die steeds wist waar hij politiek naartoe wilde.’(nieuwsblad.be)

    Het experiment van boerenzoon Mao, een voluntarist zonder economische opleiding, ontaardde in de meest dramatische periode uit de 62-jarige geschiedenis van de Volksrepubliek. (dewereldmorgen.be)

    “Ik noem mezelf een ‘voluntarist’. Ik denk dat elke menselijke interactie op vrijwillige basis moet gebeuren. (demorgen.be)

    Wat houdt Emmanuel Macron nog uit het Elysée? De vier struikelblokken voor de nobele voluntarist (standaard.be)

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (01 Apr 2025 14:47)

    👍
    142

    #30223

    kineast
    (zn. m.; ~en)

    cineast, filmmaker

    vnw

    VD2017 online: BE, niet algemeen

    Ozon is een beroepsprovocateur, een kineast die graag uitdaagt, genres vermengt en met verwachtingen speelt. (zebracinema.cultuurplatform.be)

    Om de wijding en de eerbied in de kerkdienst niet te verstoren, vragen wij beroep te doen op maximaal één fotograaf en één kineast. (kerknet.be)

    In 1938 omschreef ze Serge de Poligny, naar aanleiding van zijn film Claudine à l’école, als een kineast “wien het gevoel voor filmische ruimte en beweeglijkheid aangeboren schijnt (cegesoma.be)

    Elke maand wordt een avond gewijd aan ‘dansfilm’ of ‘filmdans’. Telkens staat een kineast, een land of streek of een bepaald dansthema centraal. (studioskoop.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (02 Apr 2023 07:26)

    👍
    142

    #30224

    bede, bezetting ter ~
    (vaste woordgroep)

    zie bezetting ter bede

    ,

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door nthn (23 Jul 2021 07:32)

    👍
    142

    #30225

    neo-unitarist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die terug naar meer unitarisme streeft door o.a. bevoegdheden van de gemeenschappen en gewesten terug te herfederaliseren

    vgl. unitarist

    Door te zwijgen over de staatshervorming creëert de N-VA een vacuüm dat gretig wordt opgevuld door de neo-unitaristen van de andere partijen. Alles wat vierkant draait in België (veel dus) wordt tegenwoordig aangegrepen om te pleiten voor een versterking van het centrale gezag. (vrt.be – Bart Maddens)

    Ze werd eerder reeds naar voren geschoven door verschillende Franstalige partijen, en (andere) ‘omfloerste’ neo-unitaristen en staatkundige nostalgici in hun amechtige pogingen la Belgique à papa op te lappen. (doorbraak.be)

    De opname van vlaamsgezinden in de toporganen van de partij en de zuil tastte de macht van de unitaristische rechtervleugel ernstig aan (hoewel hun positie in een volgend stadium opnieuw zal versterkt worden in de vorm van de « neo-unitaristen »). (marxisme.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 23:58)

    👍
    142

    #30226

    probatievoorwaarde
    (zn.; v.; ~n)

    jur.: voorwaarde opgelegd bij een probatie

    Van Dale 2018 online: BE

    Maxim D. kreeg op 1 februari 2013 voor de correctionele rechtbank van Leuven opschorting van straf met probatievoorwaarden wegens drugsmisdrijven. (hln.be)

    Hij moet zich nu wel twee jaar houden aan probatievoorwaarden, zoals het volgen van een aangepaste psychotherapie en het zich onthouden van druggebruik. (knack.be)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (08 Aug 2021 17:59)
    Dit woord was woord van de dag op 21 Sep 2022

    👍
    142

    #30227

    zwanze
    (zn. v.; ~n)

    humor, (zelf)relativering, je-m’en-foutisme, … van de Brusselaar

    Ook in het Frans van Brussel

    vgl. zwanzen

    In Brussel breekt met de nodige zwanze het foertgevoel door (demorgen.be)

    Het is eveneens een knipoog naar de typische zelfspot en de ‘zwanze’ van de Brusselaars. (zinneke.brussels)

    Le quartier de la (des) Marolle(s) s’est toujours distingué par son esprit de zwanze et d’autodérision, (science-zwanze.be)

    De zwanze die zij vaak uitkramen, is bovendien nooit kwaadaardig. Niet al te soft uiteraard, maar zeker nooit bijtend of cynisch. Dat maakt het leven er zeker niet ingewikkelder op. De ironie van de bewoners hier weerspiegelt als het ware de aard van Brussel. (bruzz.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (07 Aug 2021 22:08)

    👍
    142

    #30228

    jachtgoed
    (zn. o.; ~goederen)

    jachtterrein

    Van Dale 2018 online: BE

    De huidige aanleg gaat terug tot 1754, toen de eerste hertog van Hoogstraten, Niklaas-Leopold van Salm-Salm, de toen nog woeste heidegronden liet ontginnen en omvormen tot een jachtgoed van circa 600 hectare. (inventaris.onroerenderfgoed.be)

    Ze brachten vijf dagen door op het jachtgoed van Himmler in de Oostenrijkse Alpen, ze bezochten belangrijke sportevenementen, partijfeesten, ze vergezelden hun Duitse vrienden naar de restaurants, nachtclubs en vaudevilletheaters van Frankfurt en Berlijn. (De ordening – Kees van Beijnum)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (24 Jul 2021 22:49)
    Dit woord was woord van de dag op 18 Jan 2023

    👍
    142

    #30229

    tooghangen
    (ww. niet vervoegd)

    het aan de toog zitten

    vgl. tooghanger

    vgl. caféhangen

    zie ook toog, aan de ~ hangen

    Chiro Joho verbreekt Belgisch record tooghangen (gva.be)

    Met 25 klanten tooghangen in kleinste café van Vlaanderen (nieuwsblad.be)

    24 uur tooghangen voor goede doel. (hln.be)

    “Ik hang nooit toog. Hij hangt toog als hij tegenwoordig is en gij hangt altijd toog,” zei de Jean droog en dronk zijn pint leeg.

    Cafés allicht open op 8 juni, tooghangen mag niet (demorgen.be n.a.v. coronacrisis 2020)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (01 Sep 2021 19:08)
    Dit woord was woord van de dag op 10 Sep 2021

    👍
    142

    #30230

    plooimeter
    (zelfst. naamw. m. -s)

    meetgereedschap in hout of kunststof dat kan worden samengeplooid

    znw: duimstok

    Metre pliant 500px

    zie plooi

    Het openbaar ministerie heeft achttien maanden voorwaardelijke celstraf gevorderd voor een 32-jarige man uit Schoten die vrouwen gefilmd had terwijl ze onder de zonnebank lagen. Hij deed dat met een gsm die hij op een plooimeter had bevestigd. (demorgen.be 10/05/2012)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (05 Dec 2024 08:45)

    👍
    142

    #30231

    intriestig
    (bn.)

    erg triestig, intriest

    Niet te verwonderen dat witje schuw is, zijn vroegere leven was intriestig! (degrensstreek.be)

    Ik wierp mij intriestig op mijn bed en bleef daar uren liggen niksen. (Marleen, Dagboek van mijn Apenjaren in de Handelsschool in Aalst – Eddy Adriaens)

    Intriestig, zonder meer zielig gewoon! (spaargids.be)

    Zijn vrouw lag nog onder het puin als de opruimwerken begonnen en hij heeft nooit afscheid kunnen nemen, intriestig. (humedica.b)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (13 Jul 2021 18:19)

    👍
    142

    #30232

    blokvak
    (het ~ (o.), ~en )

    (onderwijs) leervak waarvoor men veel leerstof moet van buiten leren

    Niettemin, het examen is niet moeilijk en gaat ook niet verder dan wat in de les werd gedoceerd. Het is een echt blokvak. (https://vrg-gent.be/studiewijzer.php?studiejaar=6&studie_id=79)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Marcus (08 Aug 2021 20:47)

    👍
    142

    #30233

    overtreding, in ~ nemen
    (uitdr.)

    iemand betrappen op een overtreding, beboeten, opschrijven

    Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen

    Spijtig genoeg moesten we 31 personen in overtreding nemen voor het niet dragen van de veiligheidsgordel. (noordernieuws.be)

    Het in overtreding nemen van iemand die geen IK bijheeft in zijn pyjama is geen rechtsgeldige vaststelling. (juridischforum.be)

    In het totaal werden 93 voertuigen gecontroleerd, 16 er van werden in overtreding genomen. (lokalepolitie.be )

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 01:01)

    👍
    142

    #30234

    zuivere intercommunale

    zie intercommunale

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (03 Aug 2021 17:33)

    👍
    142

    #30235

    dat steekt niet zo nauw
    (uitdr.)

    - dat doet er niet toe, dat komt zo nauw niet
    - dat is niet zo belangrijk

    vnw: dat steekt niet zo nauw: dat komt er niet zo op aan, dat is niet zo belangrijk, dat hoeft niet zo nauwkeurig

    Van Dale 2018: bij steken
    er­op aan­ko­men
    dat steekt zo nauw niet

    Afbeelding zie hier

    Je mag die ene eruit halen en indien nodig een veerke meer zetten, dat steekt niet zo nauw. (forum)

    - ‘Hebben we geen wapenvergunning nodig?’
    - ‘Dat steekt niet zo nauw,’ zei Barbro. ’Dit pistool wordt waarschijnlijk als antiek geclassificeerd. (googlebooks.be)

    Dat steekt niet zo nauw, want het is uiteindelijk toch allemaal uw geld. (ondernemersdatabank.indicator.be)

    … is wellicht dat een groot deel van de bevolking er ook zo over denkt: een paar overhaaste doden minder of meer, dat steekt niet zo nauw. (logia.be)

    En je start met je funderingsmetselwerk: dat steekt niet zo nauw, stenen mogen klein beetje scheef liggen. (bouwinfo.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (15 Apr 2025 16:28)

    👍
    142

    #30236

    maatin
    (de~, v., ~en)

    - vrouwelijke vriend, maatje
    - dikwijls als verkleinwoord gebruikt

    ‘Maatje zoekt maatinneke’ lees ik in de gazet, daar krijg ik jeuk van.

    Maatje en Maatinneke en kleine Alexanderke, Gelle zijt goe bezig!!! (blogforum.be)

    KAJ Zwevegem heeft als doelgroep jongeren ouder dan 12 jaar die nieuwe uitdagingen willen aangaan en een hele hoop toffe maten en maatinnekes willen … (KAJzwevegem.be)

    …aaaah, maatinneke, alles goe? wa hebde vandaag gedaan? (9lives.be)

    Mijn maatin @izabella_janssens @xxjana.vercammenxx beste vriendin @nicgorts beste maat @808davedelbroek mijn broer voor het leven … (instagram)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door fansy en laatst gewijzigd door fansy (04 Jul 2021 21:45)

    👍
    142

    #30237

    tap, een ~ steken
    (uitdr.)

    een zetpil aanbrengen, een tapke steken

    zie bij suppo voor synoniemen

    Bij koorts stak moeder vroeger een tabke; nu heet dat een poepsnoepje.

    > andere betekenis van tap, een ~ steken

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Kastanjeoog en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 20:03)

    👍
    142

    #30238

    geachte
    (bn.)

    aanhef van een brief

    Taaladvies.net: vooral in België worden Geachte en Beste vaak zelfstandig als aanhef gebruikt, maar niet iedereen wordt graag op die manier aangeschreven. Het zelfstandige gebruik van Geachte en Beste als aanspreekvorm kan handig zijn in een brief of e-mail die voor meerdere mensen bedoeld is of wanneer het geslacht van de ontvanger onbekend is.

    ook beste

    Lokale Politie Regio Rhode & Schelde

    Betreft: Extra controles op fietsverlichting en wildparkeren in schoolomgeving

    Geachte,

    In onze politiezone behoort het beheersen van de verkeers(on)veiligheid tot één van de absolute
    prioriteiten, opgenomen in het Zonaal Veiligheidsplan.
    … (www.sint-michielsschool.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door fansy (14 Jul 2021 16:27)

    👍
    142

    #30239

    dragee
    (de ~, ~s vr. zelfst. nw.)

    suikerboon, doopsuiker

    Van Dale 2018 niet al­ge­meen
    vnw

    etym. dragee (versuikerde tablet) < frans dragée; < middeleeuws latijn dragetum (gemengde bloem van gerst en haver, snoepje) < grieks tragèma (amandelen, noten e.d.,) eig.: knabbeltje], van tr?gein, tragein (knabbelen) (http://www.etymologiebank.nl)

    “De suikerboon, ook wel dragee of doopsuiker genaamd, is een van de oudste snoeptradities ter wereld.” (HLN 25/10/18)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 May 2022 07:19)

    👍
    142

    #30240

    kamikazeregering
    (zn. v.; ~regeringen)

    regering op basis van een kamikazecoalitie

    Net voor de eindmeet blijkt Michel I dan toch een kamikazeregering, terwijl ze een sterkere sociaal-economische herstelregering had kunnen zijn. (tijd.be)

    Mijnheer de eerste minister, bij uw aantreden beschreven commentatoren uw regering als een kamikazeregering die geen lang leven beschoren zou zijn. (dekamer.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door fansy (23 Jul 2021 09:03)

    👍
    142

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.