Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
bereid om een andere taal te spreken in een meertalige omgeving
zie ook taalhoffelijkheid, taalhoffelijkheidsakkoord, taalonhoffelijk, taalonhoffelijkheid
,Wij zullen ons wel taalhoffelijk opstellen ten aanzien van de Franstaligen in Voeren, maar dan wel op een andere manier dan in Wezenbeek-Oppem’’, luidt het nog. (DS 170102)
iemand die handelt vanuit een voluntarisme; iemand die handelt vanuit een streven; iemand die zich engageert voor een zaak; iemand die handelt zonder dat het hem of haar opgelegd wordt; iemand die handelt vanuit de beste intenties
v: voluntariste
vgl. voluntariaat
Het prettigst werkte ik ongetwijfeld onder premier Guy Verhofstadt. Guy was een chaoot, maar tegelijk een voluntarist die steeds wist waar hij politiek naartoe wilde.’(nieuwsblad.be)
Het experiment van boerenzoon Mao, een voluntarist zonder economische opleiding, ontaardde in de meest dramatische periode uit de 62-jarige geschiedenis van de Volksrepubliek. (dewereldmorgen.be)
“Ik noem mezelf een ‘voluntarist’. Ik denk dat elke menselijke interactie op vrijwillige basis moet gebeuren. (demorgen.be)
Wat houdt Emmanuel Macron nog uit het Elysée? De vier struikelblokken voor de nobele voluntarist (standaard.be)
cineast, filmmaker
VD2017 online: BE, niet algemeen
Ozon is een beroepsprovocateur, een kineast die graag uitdaagt, genres vermengt en met verwachtingen speelt. (zebracinema.cultuurplatform.be)
Om de wijding en de eerbied in de kerkdienst niet te verstoren, vragen wij beroep te doen op maximaal één fotograaf en één kineast. (kerknet.be)
In 1938 omschreef ze Serge de Poligny, naar aanleiding van zijn film Claudine à l’école, als een kineast “wien het gevoel voor filmische ruimte en beweeglijkheid aangeboren schijnt (cegesoma.be)
Elke maand wordt een avond gewijd aan ‘dansfilm’ of ‘filmdans’. Telkens staat een kineast, een land of streek of een bepaald dansthema centraal. (studioskoop.be)
,
iemand die terug naar meer unitarisme streeft door o.a. bevoegdheden van de gemeenschappen en gewesten terug te herfederaliseren
vgl. unitarist
Door te zwijgen over de staatshervorming creëert de N-VA een vacuüm dat gretig wordt opgevuld door de neo-unitaristen van de andere partijen. Alles wat vierkant draait in België (veel dus) wordt tegenwoordig aangegrepen om te pleiten voor een versterking van het centrale gezag. (vrt.be – Bart Maddens)
Ze werd eerder reeds naar voren geschoven door verschillende Franstalige partijen, en (andere) ‘omfloerste’ neo-unitaristen en staatkundige nostalgici in hun amechtige pogingen la Belgique à papa op te lappen. (doorbraak.be)
De opname van vlaamsgezinden in de toporganen van de partij en de zuil tastte de macht van de unitaristische rechtervleugel ernstig aan (hoewel hun positie in een volgend stadium opnieuw zal versterkt worden in de vorm van de « neo-unitaristen »). (marxisme.be)
jur.: voorwaarde opgelegd bij een probatie
Van Dale 2018 online: BE
Maxim D. kreeg op 1 februari 2013 voor de correctionele rechtbank van Leuven opschorting van straf met probatievoorwaarden wegens drugsmisdrijven. (hln.be)
Hij moet zich nu wel twee jaar houden aan probatievoorwaarden, zoals het volgen van een aangepaste psychotherapie en het zich onthouden van druggebruik. (knack.be)
humor, (zelf)relativering, je-m’en-foutisme, … van de Brusselaar
Ook in het Frans van Brussel
vgl. zwanzen
In Brussel breekt met de nodige zwanze het foertgevoel door (demorgen.be)
Het is eveneens een knipoog naar de typische zelfspot en de ‘zwanze’ van de Brusselaars. (zinneke.brussels)
Le quartier de la (des) Marolle(s) s’est toujours distingué par son esprit de zwanze et d’autodérision, (science-zwanze.be)
De zwanze die zij vaak uitkramen, is bovendien nooit kwaadaardig. Niet al te soft uiteraard, maar zeker nooit bijtend of cynisch. Dat maakt het leven er zeker niet ingewikkelder op. De ironie van de bewoners hier weerspiegelt als het ware de aard van Brussel. (bruzz.be)
jachtterrein
Van Dale 2018 online: BE
De huidige aanleg gaat terug tot 1754, toen de eerste hertog van Hoogstraten, Niklaas-Leopold van Salm-Salm, de toen nog woeste heidegronden liet ontginnen en omvormen tot een jachtgoed van circa 600 hectare. (inventaris.onroerenderfgoed.be)
Ze brachten vijf dagen door op het jachtgoed van Himmler in de Oostenrijkse Alpen, ze bezochten belangrijke sportevenementen, partijfeesten, ze vergezelden hun Duitse vrienden naar de restaurants, nachtclubs en vaudevilletheaters van Frankfurt en Berlijn. (De ordening – Kees van Beijnum)
het aan de toog zitten
vgl. tooghanger
vgl. caféhangen
zie ook toog, aan de ~ hangen
Chiro Joho verbreekt Belgisch record tooghangen (gva.be)
Met 25 klanten tooghangen in kleinste café van Vlaanderen (nieuwsblad.be)
24 uur tooghangen voor goede doel. (hln.be)
“Ik hang nooit toog. Hij hangt toog als hij tegenwoordig is en gij hangt altijd toog,” zei de Jean droog en dronk zijn pint leeg.
Cafés allicht open op 8 juni, tooghangen mag niet (demorgen.be n.a.v. coronacrisis 2020)
meetgereedschap in hout of kunststof dat kan worden samengeplooid
znw: duimstok
zie plooi
Het openbaar ministerie heeft achttien maanden voorwaardelijke celstraf gevorderd voor een 32-jarige man uit Schoten die vrouwen gefilmd had terwijl ze onder de zonnebank lagen. Hij deed dat met een gsm die hij op een plooimeter had bevestigd. (demorgen.be 10/05/2012)
erg triestig, intriest
Niet te verwonderen dat witje schuw is, zijn vroegere leven was intriestig! (degrensstreek.be)
Ik wierp mij intriestig op mijn bed en bleef daar uren liggen niksen. (Marleen, Dagboek van mijn Apenjaren in de Handelsschool in Aalst – Eddy Adriaens)
Intriestig, zonder meer zielig gewoon! (spaargids.be)
Zijn vrouw lag nog onder het puin als de opruimwerken begonnen en hij heeft nooit afscheid kunnen nemen, intriestig. (humedica.b)
(onderwijs) leervak waarvoor men veel leerstof moet van buiten leren
Niettemin, het examen is niet moeilijk en gaat ook niet verder dan wat in de les werd gedoceerd. Het is een echt blokvak. (https://vrg-gent.be/studiewijzer.php?studiejaar=6&studie_id=79)
iemand betrappen op een overtreding, beboeten, opschrijven
Van Dale 2018 online: BE, niet algemeen
Spijtig genoeg moesten we 31 personen in overtreding nemen voor het niet dragen van de veiligheidsgordel. (noordernieuws.be)
Het in overtreding nemen van iemand die geen IK bijheeft in zijn pyjama is geen rechtsgeldige vaststelling. (juridischforum.be)
In het totaal werden 93 voertuigen gecontroleerd, 16 er van werden in overtreding genomen. (lokalepolitie.be )
- dat doet er niet toe, dat komt zo nauw niet
- dat is niet zo belangrijk
vnw: dat steekt niet zo nauw: dat komt er niet zo op aan, dat is niet zo belangrijk, dat hoeft niet zo nauwkeurig
Van Dale 2018: bij steken
erop aankomen
dat steekt zo nauw niet
Afbeelding zie hier
Je mag die ene eruit halen en indien nodig een veerke meer zetten, dat steekt niet zo nauw. (forum)
- ‘Hebben we geen wapenvergunning nodig?’
- ‘Dat steekt niet zo nauw,’ zei Barbro. ’Dit pistool wordt waarschijnlijk als antiek geclassificeerd. (googlebooks.be)
Dat steekt niet zo nauw, want het is uiteindelijk toch allemaal uw geld. (ondernemersdatabank.indicator.be)
… is wellicht dat een groot deel van de bevolking er ook zo over denkt: een paar overhaaste doden minder of meer, dat steekt niet zo nauw. (logia.be)
En je start met je funderingsmetselwerk: dat steekt niet zo nauw, stenen mogen klein beetje scheef liggen. (bouwinfo.be)
- vrouwelijke vriend, maatje
- dikwijls als verkleinwoord gebruikt
‘Maatje zoekt maatinneke’ lees ik in de gazet, daar krijg ik jeuk van.
Maatje en Maatinneke en kleine Alexanderke, Gelle zijt goe bezig!!! (blogforum.be)
KAJ Zwevegem heeft als doelgroep jongeren ouder dan 12 jaar die nieuwe uitdagingen willen aangaan en een hele hoop toffe maten en maatinnekes willen … (KAJzwevegem.be)
…aaaah, maatinneke, alles goe? wa hebde vandaag gedaan? (9lives.be)
Mijn maatin @izabella_janssens @xxjana.vercammenxx beste vriendin @nicgorts beste maat @808davedelbroek mijn broer voor het leven … (instagram)
een zetpil aanbrengen, een tapke steken
zie bij suppo voor synoniemen
Bij koorts stak moeder vroeger een tabke; nu heet dat een poepsnoepje.
> andere betekenis van tap, een ~ steken
aanhef van een brief
Taaladvies.net: vooral in België worden Geachte en Beste vaak zelfstandig als aanhef gebruikt, maar niet iedereen wordt graag op die manier aangeschreven. Het zelfstandige gebruik van Geachte en Beste als aanspreekvorm kan handig zijn in een brief of e-mail die voor meerdere mensen bedoeld is of wanneer het geslacht van de ontvanger onbekend is.
ook beste
Lokale Politie Regio Rhode & Schelde
Betreft: Extra controles op fietsverlichting en wildparkeren in schoolomgeving
Geachte,
In onze politiezone behoort het beheersen van de verkeers(on)veiligheid tot één van de absolute
prioriteiten, opgenomen in het Zonaal Veiligheidsplan.
… (www.sint-michielsschool.be)
Van Dale 2018 niet algemeen
vnw
etym. dragee (versuikerde tablet) < frans dragée; < middeleeuws latijn dragetum (gemengde bloem van gerst en haver, snoepje) < grieks tragèma (amandelen, noten e.d.,) eig.: knabbeltje], van tr?gein, tragein (knabbelen) (http://www.etymologiebank.nl)
“De suikerboon, ook wel dragee of doopsuiker genaamd, is een van de oudste snoeptradities ter wereld.” (HLN 25/10/18)
regering op basis van een kamikazecoalitie
Net voor de eindmeet blijkt Michel I dan toch een kamikazeregering, terwijl ze een sterkere sociaal-economische herstelregering had kunnen zijn. (tijd.be)
Mijnheer de eerste minister, bij uw aantreden beschreven commentatoren uw regering als een kamikazeregering die geen lang leven beschoren zou zijn. (dekamer.be)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.