Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
Wijze levensles:
In het leven moet men voor 2 dingen oppassen: het achterste van een paard en het voorste van een man / vrouw.
Herman De Croo geeft zelf goede raad aan de verslaggever: ‘Piryns, in het leven moet je voor twee dingen opletten: het achterste van een paard en het voorste van een vrouw.’ (Knack.be)
De moeder gaf haar dochter een eeuwenoude wijsheid door: Kindje, in het leven moet ge voor 2 dingen oppassen; voor het achterste van een paard en een man zijn voorste.
gemakkelijk, simpel
< andere schrijfwijze of vervlaamsing van ‘piece of cake’
“Zo, aan het lange wachten komt stilaan een eind. Bijna alle leidingfiles staan erop, nu is ’t nog kwestie van alles aan elkaar te linken. Pis of kak! Check it out soon, voor nieuwjaar is ’em gans af!” (Chiro Essenbeek)
“Ik ga ’ns aan mijn paperke beginnen :P veel succes hé mannekes ! En remember ! De licenties zijn pis of kak (piece of cake) zenne !” (germaanse.proboards.com)
“Het viel heel goed mee, maar heb toch m’n tweede poging moeten gebruiken voor de manoeuvers. Het openbare weg gedeelte was een pis of kak.” (motorforum.nl)
“Done deal.. Ze staan er op.. Veeeeeeeele beter!!! Tis indeed pis of kak..” (motovrienden.be)
kruisbes: zie aldaar voor overzicht
WNT: stekel, steker (Mnl) + beier: bees, bes, beze: in Z.-NL.
regio: Boom, ook Ninove
Trees, trees, stekerbees
èèt alle kapéllekes af geweest.
Z’èèt eer ewa g’at, z’èèt daur ewa g’at
én daurmee was Trezeke stekerbees zat.
Trees, trees, stekerbees
heeft langs alle kapelletjes geweest.
Ze heeft daar wat gehad (2x)
en daarmee was Treze Stekelbees zat.
(http://www.heemkringokegem.be/)
aanmaakhout
regio: Ninove
Eerst de bbq met gazettenpapier en krasjels aanmaken, dan de houtskool erop.
‘Krasjel’ is het Ninoofse woord voor lucifer en verwijst naar de luciferindustrie in Ninove tussen 1884 en 1974. (waterschoenen.blogspot.be)
racebaan, wedstrijdparcours
Vanherf wil dat zijn straat niet langer als ,het koerscircuit van Tongeren’ wordt aanzien. (het Nieuwsblad – http://www.nieuwsblad.be/cnt/gi1dcm4c)
Kürt Rogiers boos nadat wielertoerist dochtertje bijna van de weg maait: “Een jaagpad is geen koerscircuit!” (Het Laatste Nieuws)
Antwerpse voetbalclub
(Booms) D’oeligans van den Beirschot!
opnieuw lanceren, een nieuw elan geven, weer aan de gang brengen
zie ook her-
“Ik zal bij VC Roubaix mijn carrière proberen te herlanceren, reageerde de renner op Twitter.” (nieuwsblad.be)
bangerik
Mijn broer is nen echten benauwschijter, dieje is van alles bang.
houd daar eens mee op, zeg eens wat anders
< uitspraak van Bart De Wever na zijn verkiezingsoverwinning te Antwerpen in 2012, wordt sindsdien algemeen gebruikt
Van Dale 2018 BE zet die plaat af!
herhaal niet steeds hetzelfde, hou op met dat gezeur
Iets directer in zijn antwoord was Open VLD-fractieleider Patrick Dewael in zijn antwoord aan Calvo. “Elk jaar opnieuw probeert u de cijfers te betwisten. Zet die plaat af.” (deredactie.be)
“Zet die plaat toch eindelijk eens af man ! Ze is grijsgedraaid en ze klonk van het begin al vals (…)” reactie in Doorbraak op 03/12/18)
Ook ‘Van Afrika tot in Amerika’ is dankzij de K3’tjes een gevleugelde uitdrukking geworden. Zelfs bepaalde momenten, zoals Bart De Wever die de legendarische woorden ‘zet die plaat af’ uit bij zijn verkiezingsoverwinning in 2012, kunnen het woordenboek halen. (Ruud Hendrickx op vrt.be)
het platteland
Van Dale 2015 online: BE, informeel
uitinvlaanderen.be: Op de Boerenbuiten. Je krijgt een zicht op het prachtige landschap van Hamont-Achel en maakt kennis met de lokale land- en tuinbouw.
routeyou.com: boerenbuiten + wat extra’s in grobbendonk
in beweging kunnen komen, weggeraken
zie ook plek, niet van ~ geraken
“Zelfs op hellingen kon ik vrij normaal van plaats geraken met deze banden.” (Autoforum 24.11.08)
wikipedia: De Koningskwestie is het politieke conflict dat in België ontstond in het begin van de Tweede Wereldoorlog en duurde tot 1951 over het al dan niet terugkeren van Leopold III als koning.
vgl. abortuskwestie, de ~
demorgen.be: Hij zou moeten weten dat we in 1950 een referendum georganiseerd hebben en dat daar toen meerdere doden gevallen zijn, dat we op de voorgrond stonden van een burgeroorlog", zo verwees de N-VA’er naar de koningskwestie.
nieuwsblad.be: Dit was de kiem van de Koningskwestie, die ervoor zorgde dat het land 10 jaar zonder koning zat, tot in 1950 Koning Boudewijn de troon besteeg.
tijd.be: De regering heeft gisteren, bij monde van premier Martens, in Kamer en Senaat het vertrouwen gevraagd voor haar optreden in de recente mini-koningskwestie.
Brusselse kaas
zie ook ettekeis, vorte kaas
De stinkkaas dat mijn vader vroeger at, stonken al even hard dan zijn voeten.
fictief persoon die in het donker binnen of buiten de kinderen bang maakte.
zie varianten in andere regio’s bij korenpater
Zus durfde niet naar het toilet op de koer want ze geloofde echt dat Pietjebeu daar zat.
seniorennet.be: Ik weet wel dat ze zeiden dat een kind ’s avonds niet meer alleen mocht buiten komen omwille van “Pietje Beu”… één of ander zeer stoute man en of we daar schrik van hadden!! Nog een dikke “piepre” en “keppe zoete” mateke
WNT: wordt het gebruikt in de betekenis van een fictief angstaanjagend wezen, een boeman, pietje beu of pietje pek. Het wordt praktisch uitsluitend gebruikt om lastige kinderen te kalmeren: “De beerwulf gaat komen, zulle!”
(schertsend) plechtig
wordt gebruikt in combinatie met werkwoorden zoals beloven, bevestigen, zweren…
zie ook eerstecommuniezieltje, op zijn ~
“Ik zal jullie nooit meer vernoemen, ik beloof het op mijn plechtige communie zieltje, jongens wat een lange teentjes zeg. Trouwens, ik ben helemaal niet woedend, wanhopig, dat zou je er op den duur van worden, soit.” (Zythos.be Jan 29. 01. 07 (
“Er hebben er nog op hun plechtige communie zieltje gezworen dat ze nooit zouden terugkeren.” (userbase.be 06.06.05)
hoovaardige, domme man
(naar de gelijknamige hoofdpersoon van de roman “Baes Gansendonck” van Hendrik Conscience, uitgegeven in 1868)
De Baas Gansendonck van Aalter nam het woord aan de vooravond van het budgettaire conclaaf. (DM 27.02.12)
De hilariteit omtrent de kakmachine van Wim Delvoye, de Baas Gansendonck van de Vlaams-Belgische kunstwereld, is prototypisch.(OVV 28.01.12)
uitdrukkelijke nee; neewel
de analoge variant van ja is jawe (waarbij de w niet te nadrukkelijk uitgesproken wordt en de e dof is)
uitspraakvarianten: nieje, neeë, neije, …
‘Foert. Ik wist het.’ ‘Wat, dat ik graag Bacardi drink?’ ’Neeje. Dat gij van de flikken … (Phobia – Luc Deflo)
Lieven Scheire on Twitter: @AntonMachtelinx neeje, dat is een meisjesgeschrift. Ik heb een kleutergeschrift.
- ja
- nee
- jawe!
- neeje!
is een verzamelnaam voor de dialecten die worden gesproken in het westen van de Belgische provincie Limburg en het oosten van de provincie Vlaams-Brabant, ruwweg in het gebied van Leopoldsburg, Beringen, Diest, Tienen, Landen en Vertrijk. Het Getelands is een overgangsdialect tussen het Limburgs en het Brabants, die op hun beurt deel uitmaken van het Nederfrankisch. (wikipedia)
Kenmerkend voor het Getelands is het gebruik van het typisch Limburgse persoonlijk voornaamwoord ich voor ik. (wikipedia)
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.