Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent
Dit zijn de top Vlaamse termen volgens het aantal positieve stemmen.
1. Fijne haarspeld
2. fijnmazig haarnetje
< Frans invisible
Stikt u kir een invisiebeltje in joen ’oar, want ’t woait nor olle kanten. Steek eens een haarspeld in je haar want het ziet er niet uit.
Mun vrouwe got ossan slapen met een invisiebeltje, want anders is ze ’snuchtens nie vor an te zien. Mijn vrouw gaat altijd slapen met een haarnetje, want anders is ze ’s morgens niet om aan te zien.
Gat in het ijs. Wak.
Zoals in een strofe uit dit schoone Brugse kerstlied :
Sint-Jozeftjie moest achter woatertjie goan
Mo’t pitjie was toegevroozen
Sint-Jozeftjie sloeg ’t er un lommetjie nin
ol mè zijn toebakdooze
elleboogzenuw, elektrisch beentje.
< diminutief van keute = uitstekend gewrichtshoofd van beenderen; variant van kote, koot
‘k aan mè m’n kutje tegen de schowe gestoten. Ik stootte met mijn elleboogzenuw tegen de schouw.
Speculoos fouré (Frans)
Speculaasgebak gevuld met kokosnoot, oorspronkelijk in Kontich
Wie heeft er weer aan de spec fouré gezeten? Ge moet dat met nen boterham eten!
Frans: trimard
Vooral West Vlamingen gingen einde 19e begin 20e tigste eeuw als seizoenarbeider naar Frankrijk om er in de bieten te werken. Ze werden trimard’s genoemd.
Het woord trimaar wordt nu nog gebruikt voor iemand die met heel zijn hebben en houden de wereld doorkruist.
De buurvrouw kreeg een bericht van haar zoon vanuit Birma; ‘mijne trimaar denkt toch nog aan zijn moeder’ zei ze me van over de haag.
In de roman “Trimards” (1912) thematiseert Edward Vermeulen (Warden Oom) de problematiek van de Vlaamse gastarbeiders in Frankrijk.
aanhanger van een traditionele partij
Van Dale 2013 online: Belgisch-Nederlands, ongunstig
zie ook trado’s
Dat is een echte trado, die stemt al jaar en dag op de CVP en die weet zelfs nog niet dat ze van naam veranderd zijn.
op niets trekken, geen fatsoen hebben (van mensen)
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Wat zij aanheeft: een dikke groen winterbroek, een wollen zwarte trui en een fushia zomerfrakske! Dat is kop en staart.
Een vrouw van rijpere leeftijd die haar eigen (eigen, zijn ~) kleedt als een tiener: dat is kop en staart.
een figuur, hetzij getekend of gebeeldhouwd, hetzij in overdrachtelijke zin van toepassing op een persoon, met de betekenis van ‘rare kwibus’.
Uitspraak: /’pe?ti/.
‘Peetie’, een iconisch Vlaamse Ardennen-woord, wordt niet als verkleinwoord ervaren; het is immers mannelijk. Het woord heeft een uiterst brede betekenis. Elke afbeelding van een persoon (van beiderlei kunne) kan een peetie genoemd worden. In toepassing op mensen (in dat geval enkel mannelijk) wordt het veelal gecombineerd met een adjectief als ‘schui’ of ‘aardig’.
‘Peetie’ wordt tevens in een strook in zuidelijk West-Vlaanderen gebezigd, ruwweg tussen Avelgem en Kortrijk.
Op mijn kast had ik een grote collectie biscuitpeeties op antimacassarkies, ik tekende zelf ook wel eens ne peetie, en ik at elke dag peeties van chocla. Zegden de mensen alsdan tegen mij: „Mo hij zijt uëk ne schuien peetie!”
of, oftwel, hetzij, danwel, ook wel genoemd
samengesteld voegwoord bestaat uit ofte en wel
wordt ook met inversie gebruikt: zie bij ofwel
vergelijk: nooit ofte jamais
NL: de gemiddelde Nederlander gebruikt ‘oftewel’ enkel in de betekenis ‘t.t.z.’, en die betekenis is dan in Vlaanderen weer maar weinig in gebruik.
We gaan oftewel met de fiets oftewel te voet naar de markt.
Sectio oftewel keizersnede wordt tegenwoordig meer toegepast dan pakweg 50 jaar geleden.
Oftewel dit, oftewel dat, wat zal het zijn?
“Oftwel eete nu uw spruitjes op, oftwel gade naar uw bed(de). Aan u de keus.”
laat op de dag, laat op de avond
zie vroeg, in ’t ~
Wat dat ik gisteren in ’t laat allemaal gezegd heb, daar klappen we niet meer over.
demorgen.be: Ik moet eerlijk zeggen dat ik van plan was om ‘in het late’ binnen te vallen op een aantal feestjes, maar dat ik die beker aan mij heb laten voorbijgaan.
iemand pluimen, afpersen, tot het uiterste uit iemand zijn zakken halen
Van Dale 2014 online: gewestelijk
Die van de belastingen, alles wat ge verdiende, moet ge afgeven. Die trekken mij het vel over mijn oren.
Op de rommelmarkt kunt ge beter afbieden want ze moeten niet denken dat ze het vel over mijn oren kunnen trekken.
hevig vrijen, knuffelen, kussen, warm hebben met mekaar
SN: vrijen dat de stukken eraf vliegen
zie ook vrijen dat het kraakt, vrijen totdat ge alle muren van de kamer hebt gezien
Het is niet verniet dat (verniet, het is niet ~ dat) ze er muug uit zagen, ze hebben deze nacht gevreeën totdat de stukken eraf vlogen.
een mannelijk persoon die kan petten
zie meer bij petteke, het ~ in hebben
Man, die zoon van Roger is ne petter, ongelooflijk. Als die het petteke in heeft, kan m de sfeer helemaal verpesten.
mooier dan als het voordien was
uitspraak: scheunder as’t plechtte
zie ook plechten
regio Herenthout
Ge hebt de meubels in de living veranderd, zien ik. Awel ’t is scheunder as ’t plechte.
een omweg maken
zie ook Parijs, langs ~ rondrijden
Niet over Berlijn naar Parijs rijden he, vertel rechtuit wat er scheelt…
kaarten, een kaartspel beginnen, een kaartje leggen
klik op de afbeelding
Kaartspelers, Theodore Rombouts, 17de eeuw, Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen
vnw: een kaartje trekken: een kaartje leggen, kaarten
Woordenboek.nl: Zuid-Nederlands
We zijn met vieren, gaan we een kaartje trekken?
zichtbaar zwanger zijn
(verouderd)
Ons Amelie is in verwachting en het is bescheidelijk te zien: ze is al echt struis.
> andere betekenis van struis zijn
De schoenen van kant verwisselen zodat de schoenneuzen naar buiten wijzen. Vb de linkse schoen aan de rechtse voet, of omgekeerd, willen aandoen. Dit gebeurt meestal bij kleine kinderen wanneer ze zich zelfstandig willen aankleden.
variant: geitepoot, aandoen of aanhebben
Ge hebt uw schoentjes bokkepoot aangedaan, mijn klein schatteke. Kom doe ze maar uit en ik zal ze just zetten.
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
