Vlaams Woordenboek logo

Het Vlaams woordenboek


Index

A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

Log in

Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.

Uw gebruikersnaam
Uw geheime paswoord

  • Log in
  • Wees welgekomen | Willekeurig | Top woorden | Recent

    Recente toevoegingen

    De onderstaande definities zijn de laatst toegevoegde definities van Vlaamse termen in ons woordenboek. Deze lijst is ook beschikbaar als RSS Feed RSS

    #12121

    Ros Balatum
    (eigennaam)

    (carnaval Aalst) parodie op het Ros Beiaard van Dendermonde,
    de naam verwijst naar het materiaal waaruit het Ros Balatum is gemaakt: een ouderwets soort vloerbekleding die wat weg heeft van linoleum
    uitspraak /bálatum/: met de klemtoon op de eerste lettergreep en de a-klanken kort uitgesproken, in Nl meestal /balátum/

    het Ros Beiaard is naast de ommegang in Dendermonde ook een onderdeel van folkloristische evenementen in Mechelen, Lier, Aat en Dinant; het gaat terug op de legende van De Vier Heemskinderen
    zie ook Veergebreuderspjeid, t ~

    “De zes kilometer lange stoet wordt vanmiddag traditioneel geopend door de Aalsterse Gilles, gevolgd door de stadsreuzen en het Ros Balatum, een parodie op het Ros Beiaard in Dendermonde.” (DM 070216)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (29 May 2022 11:09)

    👍
    163

    #12122

    samentroeping
    (zn. v.; ~en)

    samenscholing, opeenhoping

    zie ook samentroepen

    natuur-forum.be : Zwaluwen trekken enkel overdag. ’t Zal wel een samentroeping voor de slaaptrek geweest zijn.

    zita.be: Het gaat om een samentroeping van Noordse ansjovissen. We schatten hun aantal tussen de 10 miljoen en 1 biljoen

    Michel Wuyts heeft het vandaag over de samentroeping aan de biertenten van de cyclocross in Hoogstraten.

    placeyourbets.be: Als je de stand erbij neemt dan zie je dat er echt een samentroeping is bovenaan, met Anderlecht, Genk en Zulte Waregem vlak bij mekaar.

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (20 Jul 2021 14:15)

    👍
    179

    #12123

    côté, de ~ van
    (uitdr.)

    zie cotee, kotee

    -

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (27 Feb 2022 10:00)

    👍
    235

    #12124

    kaartersclub
    (de ~, ~s vr. zelfst. nw.)

    kaartclub

    “Er is ook nog een parlement met 89 volksvertegenwoordigers. Als je een bolletje achter je naam krijgt van alle leden van een doorsnee kaartersclub heb je al een zitje veroverd.” (Knack 070216)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (10 Aug 2021 17:23)

    👍
    197

    #12125

    The voice of Europe
    (begrip)

    Eddy Wally, een beroemde charmezanger (1932 – 2016)

    demorgen.be: Maar ‘The Voice of Europe’ brak pas echt door nadat hij in contact gebracht werd met Johnnie Hoes, die ook producer was van Zwarte Lola en de Zangeres zonder Naam. Met zijn steun nam Eddy Wally in 1966 de beroemde single ‘Chérie’ op. (…) Met zijn overdreven glamoureuze kostuums, zijn eeuwige glimlach en zijn typische kreten (zoals “wauw!”, “oh my god!”, “geweldig!” en “onvoorstelbaar!”) groeide Eddy Wally uit tot een fenomeen in Vlaanderen.

    wikipedia: Wally kreeg juni 2006 in Ertvelde een standbeeld ter ere van zijn œuvre. Het heeft als opschrift “Ode aan Eddy Wally – The voice of Europe” en laat de titel van zijn grootste hit Chérie zien.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 04:53)

    👍
    224

    #12126

    het groot lot winnen

    zie groot lot, het ~ winnen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:53)

    👍
    178

    #12127

    lot, het groot ~ winnen

    zie groot lot, het ~ winnen

    -

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:52)

    👍
    195

    #12128

    groot lot, het ~ winnen
    (uitdrukking)

    1) het winnende lot trekken, de hoofdprijs winnen
    2) het treffen met iemand (NL: het lot uit de loterij hebben)
    3) iets uitzonderlijks verworven hebben; de kans van uw leven gekregen hebben
    4) pejoratief: het niet getroffen hebben

    vnw: het groot lot winnen: de hoofdprijs, het hoogste lot winnen

    1) “Als ik het groot lot zou winnen? Dan ga ik kamperen!” De stad Amsterdam heeft per ongeluk 186.000 euro op een verkeerde rekening gestort. De enorme som geld belandde bij een Brabander, die weigert om het bedrag terug te betalen. Bron: Vlaamse Kampeertoeristen

    2) “Mijn vrouw is fantastisch. Ik ben een van die mensen die het groot lot gewonnen heeft. Ze is heel slim, een goede actrice, een fantastische moeder en echtgenote. Ze kan alles aan. Ik ben beretrots op haar.” Bron: deredactie.be

    3) “Die van Brugge en Luik zouden beter zwijgen, want ze hebben met Euro 2000 het groot lot gewonnen met dank aan Constant (Vanden Stock, nvdr.)”, twittert Verschueren. (hln.be)

    3) Antwerpen had het groot lot gewonnen. Zo leek het vorig jaar in mei. Rijke Saoedische zakenmannen zouden in de haven een fabriek komen neerpoten. (hln.be)

    4) Wij hebben blijkbaar weer het groot lot gewonnen met ons stukje Noordzee Geen enkele oliebron. (politics.be)

    4) Heb afgelopen woensdag(de 13de dan nog) ook het groot lot gewonnen…in de vorm van een brief van FOD financien…wij hebben de eer u te mogen melden dat u, voor het aanslagjaar 2009, een kleine 6000 eur. mag betalen! (juridischforum.be)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door LeGrognard en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (08 Sep 2023 08:34)
    Dit woord was woord van de dag op 19 Oct 2023

    👍
    216

    #12129

    cordon médiatique
    (vaste woordgroep)

    (politiek) een partij uitsluiten door haar systematisch te negeren in de media
    gevormd naar analogie van cordon sanitaire

    “De ondervoorzitster van het Vlaams Belang relativeert Dewinters beruchte stijl, met het gekende argument dat het cordon médiatique hen daartoe noopt. ‘Niemand vraagt mij om een inhoudelijk interview.’”(Knack 060216)

    “’Het cordon médiatique is onze grootste handicap. We strijden niet met gelijke wapens omdat we niet gelijkwaardig aan bod komen in de media” (Doorbraak 180913)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (24 Jul 2021 13:23)

    👍
    265

    #12130

    schoddering
    (zn., v. -en (mv.))

    door elkaar schudden als straf
    zie ook schodderen, schuddelen

    ook in de Antwerpse Kempen (Lier)

    Als ge ni stopt me brut zijn, zal ik ou is een schoddering kome geven.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door renel en laatst gewijzigd door fansy (11 Aug 2021 04:52)

    👍
    174

    #12131

    dulpijp
    ( de ~, ~en vr. zelfst. nw.)

    lisdodde (botanische naam Typha L.)

    Het bruine bovenste deel van een plant heeft de vorm van een sigaar en werd vroeger door de jeugd wel eens gerookt.

    Typha latifolia - inflorescence

    Die zitten waarschijnlijk weer aan ’t Scheld, dulpijpen te smoren.

    1 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door renel en laatst gewijzigd door de Bon (11 Aug 2021 18:24)

    👍
    342

    #12132

    foertisme
    (zn. o. meerv. niet gebruikelijk)

    gedrag waarbij men zich weinig aantrekt van anderen of hun mening, van de geldende regels enz. Foertisme is meestal pejoratief, maar kan ook positief zijn.

    < foert + isme

    zie ook je-m’en-foutisme

    “We gaan een versnelling hoger schakelen om het foertisme van de mensen aan te pakken. We verklaren de oorlog aan de sluikstorters”, reageert burgemeester Eddy Bevers. (gva.be 20/01/2016)

    “Ik ben ook een fervente aanhanger van het foertisme, ( … )
    en dat houdt dus in dat ik lekker doe ( of koop) waar ik zin in heb!
    ( uiteraard geldt dit alleen voor moreel aanvaardbare en legale dingen!)” (uit een blog)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door de Bon en laatst gewijzigd door Marcus (10 Aug 2021 19:18)

    👍
    220

    #12133

    totemnaam
    (z. nw. de ~ (m) ~en)

    Een naam bij de scouting die door een ritueel – totemisatie genoemd – verkregen wordt.

    Hij had zijn eigen kameraadjes die speciaal voor hem naar het kasteel van Laken kwamen. Zijn totemnaam was Trouwe Eland. Bron: Boudewijn van België – Wikipedia

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door LeGrognard (24 Jul 2021 19:13)

    👍
    203

    #12134

    zijn pap koelen
    (uitdrukking)

    zie pap, zijn ~ koelen

    .

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (07 Aug 2021 03:02)

    👍
    149

    #12135

    pap, zijn ~ koelen
    (uitdrukking)

    een behoefte bevredingen

    vnw: met iets zijn pap koelen: zich intussen met iets bezig houden

    En met de langetermijnstrategie van N-VA, een oefening in de kunst van het haalbare, koelen zij hun pap niet. (knack 060216)

    “Welke ervaren lezer kan zijn pap koelen met een orgasme, als volgt beschreven?” (http://achillevandenbranden.blogspot.be)

    “Hi Nicole, is het zo dat Theo in zijn slaap voortdurend woelt en trapt en “Westmalle triple” mompelt? Arme jongen moet nu zijn pap koelen met een wit wijntje… hahaha groetjes Johan" (theo_nicole.reislogger.nl/maandag-10.29906))

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Sep 2024 08:14)

    👍
    209

    #12136

    gefumeerd
    (bijvoeglijk gebruikt voltooid deelwoord)

    (van glas) bruin getint

    vnw: lichtgekleurd, getint zijn van glas

    VD2016 online: BE

    van het FR “fumer” (roken)

    Salontafel in gelakt staal met tafelblad in gefumeerd glas. (uit een catalogus)

    ‘ Een partij mag dan een glazen huis zijn, de ramen zijn wel gefumeerd.’ (Knack 060216)

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (24 Oct 2022 06:45)

    👍
    234

    #12137

    handelsingenieur
    (zn. m; ~s)

    een hogere opleiding bedrijfseconomie

    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    ugent.be: Vanaf het tweede jaar krijg je in de opleiding Handelsingenieur een aantal basisvakken uit de functionele domeinen van de toegepaste economie (o.m. marketing, financiering, financiële rapportering en management) gekoppeld aan een grondige technisch-technologische en kwantitatieve vorming, met onder meer vakken als operationeel onderzoek, elektrotechniek en elektronica, werktuigkunde en bouwkunde, materialenleer en productiebeleid. Veel aandacht wordt ook besteed aan het bijbrengen van vaardigheden en praktische taalverwerving.

    standaard.be: Hij is handelsingenieur van de KULeuven en startte zijn carrière in 1974 als corporate financier bij Bankers Trust waarvoor hij onder meer in Londen, New York en Amsterdam werkte.

    Die zoon van de Jean en Gerda heeft voor handelsingenieur gestudeerd maar doet nu de markt.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door Georges Grootjans (11 Aug 2021 04:36)
    Dit woord was woord van de dag op 09 Sep 2020

    👍
    257

    #12138

    ecologist
    (zn. m.; ~en)

    iemand die ijvert voor een beter milieu, milieuactivist

    Van Dale 2016 online: BE
    Algemeen Nederlands Woordenboek: (vooral) in België

    standaard.be: Drie Amerikanen (een econoom, een botanist en een ecologist) berekenden daarin dat het oogsten van wat ze met een nogal ongelukkige term ,,niet-houten bosproducten’’ noemen, tweemaal meer kan opbrengen dan de houtkap.

    groenzaventem.be: Mijn hele leven al ben ik een ecologist en een actieve burger. Ik werkte voor het WWF en vele andere organisaties.

    0 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Georges Grootjans en laatst gewijzigd door de Bon (27 Jul 2021 04:19)
    Dit woord was woord van de dag op 24 Jul 2022

    👍
    236

    #12139

    tikske
    (het ~, ~s onz. zst. nw. verkleinwoord)

    iets, een beetje, een tikkeltje

    vorige keer toen ik in de sneeuw ben gaan rijden, had ik nog een wollen pulleke aan, maar bleek toch een tikske te warm (forum.mountainbike.be 030110)

    Ik vrees dat gij toch een tikske te goedgelovig zijt. (www.hist.student forum)

    0 reactie(s)
    Toegevoegd door Marcus (10 Jul 2021 19:27)

    👍
    150

    #12140

    overstiel
    (bijv. nw. altijd predicatief gebruikt)

    te laat (verouderd)
    zie ook overstier

    AN “overstuur” in de betekenis: an­ders dan men wenst, in de war, = ver­keerd (Van Dale 2016) “het is over­stuur: de boel loopt ver­keerd”

    OVERSTIER, OVERSTIEL, OVERSTUUR (klemt, op de tweede lettergreep), bw. — Na den tijd, te laat. De Bo (Ook in Brabant, zie Schuermans)
    Gij komt ’en uur overstier. Den trein is l0 minuten overstiel. Den brief is drij dagen overstuur gebleven.
    (Idioticon van het Antwerpsch dialect (stad Antwerpen en Antwerpsche Kempen)
    etymologie: eigenlijk is het een term uit de scheepvaart, een schip voer “over stuur”, wat wil zeggen achteruit.
    “In Zuid-Nederland kent men overstier nog in de oorspr. beteekenis van achteruit, van een schip gezegd (zie Waasch Idioticon; Antwerpsch Idioticon), doch overstuur, overstier (of achterstier) komt aldaar ook voor in de betekenis van te laat, over den tijd” (F.A. Stoett (1923-1925), Nederlandsche Spreekwoorden, Spreekwijzen, Uitdrukkingen en Gezegden)

    “Vooruit, lam volk! weet ge niet dat we twee uur over stiel zijn.” (www.historischekranten.be De Halle, krant uit de streek van Ieper)

    2 reactie(s)  |  oudere versies
    Toegevoegd door Marcus en laatst gewijzigd door fansy (22 Jul 2021 00:13)

    👍
    196

    Meer ...

    Nieuwe versie!
    Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze GitHub.

    Het Vlaams woordenboek  |  Concept en realisatie door Anthony Liekens

    Creative Commons License

    Het Vlaams Woordenboek by Anthony Liekens is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.